MIĘDZYNARODOWA RADA DO SPRAW ARBITRAŻU HANDLOWEGO WPROWADZENIE ICCA DO INTERPRETACJI KONWENCJI NOWOJORSKIEJ Z 1958 R.: MATERIAŁY POMOCNICZE DLA SĘDZIÓW MIĘDZYNARODOWA RADA DO SPRAW ARBITRAŻU HANDLOWEGO WPROWADZENIE ICCA DO INTERPRETACJI KONWENCJI NOWOJORSKIEJ Z 1958 R.: MATERIAŁY POMOCNICZE DLA SĘDZIÓW przy wsparciu Stałego Trybunału Arbitrażowego (Permanent Court of Arbitration) Pałac Pokoju, Haga Wydane przez Międzynarodową Radę do spraw Arbitrażu Handlowego (International Council for Commercial Arbitration) <www.arbitration-icca.org> ISBN 978-90-821478-3-4 Wszelkie prawa zastrzeżone. © 2014 International Council for Commercial Arbitration © Międzynarodowa Rada do spraw Arbitrażu Handlowego (ICCA). Wszelkie prawa zastrzeżone. Międzynarodowa Rada do spraw Arbitrażu Handlowego (ICCA) zachęca do stosowania niniejszego „Wprowadzenia” w celach edukacyjnych oraz promowania arbitrażu. W związku z tym powielanie oraz kopiowanie niniejszego „Wprowadzenia” jest dozwolone pod warunkiem, że powielanie niniejszego „Wprowadzenia” będzie dokonywane wiernie, bez zmian i w niewprowadzającym w błąd kontekście oraz że autorstwo i prawa autorskie ICCA będą wyraźnie oznaczone. W celu uzyskania dalszych informacji, prosimy o kontakt pod adresem [email protected]. TŁUMACZENIE POD PATRONATEM SĄDU ARBITRAŻOWEGO LEWIATAN Z SIEDZIBĄ W WARSZAWIE: Maria Dudzińska, Natalia Jodłowska, Jeremiasz Kuśmierz, Paweł Kwiatkowski, Michał Pochodyła (zespół arbitrażowy Kancelarii GESSEL). Redakcja i nadzór: Beata Gessel-Kalinowska vel Kalisz (Kancelaria GESSEL, Sąd Arbitrażowy Lewiatan) oraz Katarzyna Michałowska (Uniwersytet Warszawski, Kancelaria Sołtysiński Kawecki & Szlęzak, Sąd Arbitrażowy Lewiatan) WSTĘP DO WYDANIA POLSKIEGO Od ponad pięćdziesięciu lat Polska jest stroną Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych sporządzonej w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r. Przedstawiciele rządu polskiego brali czynny udział w obradach konferencji zwołanej przez Radę Gospodarczą i Społeczną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla opracowania nowej konwencji arbitrażowej; dnia 10 czerwca 1958 r. Polska znalazła się w gronie jej dziesięciu pierwszych sygnatariuszy. Konwencja nowojorska weszła w życie dnia 7 czerwca 1959 r., a polski dokument ratyfikacyjny został złożony w Sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych dnia 3 października 1961 r. Zgodnie artykułem XII ust. 2 Konwencji, stała się ona wiążąca dla Polski z dniem 1 stycznia 1962 r. Polska podpisała Konwencję nowojorską z dwoma zastrzeżeniami określonymi w artykule I ust. 3, tj. z zastrzeżeniem wzajemności oraz pod warunkiem, że orzeczenia arbitrażowe podlegające uznaniu lub wykonaniu na podstawie Konwencji będą dotyczyć sporów handlowych w rozumieniu prawa polskiego. Zastrzeżenia nie zostały powtórzone przy ratyfikacji Konwencji nowojorskiej. Kwestią sporną w doktrynie jest więc to, czy Polska należy do Konwencji z zastrzeżeniami, czy bez nich. Konwencja nowojorska jest w Polsce powszechnie stosowana. Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego. Mamy nadzieję, że udostępniany polskiemu czytelnikowi komentarz International Council for Commercial Arbitration (Międzynarodowej Rady ds. Arbitrażu Handlowego) przyczyni się do lepszego zrozumienia idei i treści norm zawartych w Konwencji i że będą z niego korzystać Wprowadzenie ICCA do Konwencji nowojorskiej vii WSTĘP DO WYDANIA POLSKIEGO sędziowie i pełnomocnicy stron w postępowaniach o uznanie i wykonanie zagranicznych orzeczeń arbitrażowych. dr Beata Gessel- Kalinowska vel Kalisz dr Katarzyna Michałowska viii Wprowadzenie ICCA do Konwencji nowojorskiej PRZEDMOWA REDAKTORA HONOROWEGO PROFESORA PIETERA SANDERSA Konwencja nowojorska z 1958 r. jest najbardziej udanym traktatem wielostronnym w dziedzinie międzynarodowego prawa handlowego. Jest ona głównym elementem mozaiki traktatów i ustaw arbitrażowych, które zapewniają akceptację orzeczeń i umów o arbitraż. Od ponad pięćdziesięciu lat sądy na całym świecie stosują i interpretują Konwencję w coraz to bardziej jednolity i zharmonizowany sposób. W 1958 r. uczestniczyłem w pracach nad Konwencją jako delegat Holandii. Prace nad projektem, pierwotnie opracowywanym przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC), rozpoczęliśmy w 1955 r. Projekt ICC przewidywał wykonywanie orzeczeń „międzynarodowych”. Został on przedstawiony Radzie Gospodarczej i Społecznej Organizacji Narodów Zjednoczonych (ECOSOC). Rada zmieniła projekt tak, że miał on zastosowanie do orzeczeń „zagranicznych”. Konferencja obradowała nad nim od 20 maja do 10 czerwca 1958 r. Zmiany i uzupełnienia projektu roboczego doprowadziły do powstania wersji znanej jako „propozycja holenderska”. Jedna z modyfikacji polegała na usunięciu wymogu podwójnego exequatur, tak aby umożliwić przedstawienie orzeczenia do wykonania bez konieczności uprzedniego uzyskiwania stwierdzenia wykonalności od sądów państwa, w którym orzeczenie zostało wydane. Kolejna zmiana miała na celu zawężenie podstaw odmowy wykonania orzeczenia do siedmiu przypadków wymienionych w art. V i przeniesienie ciężaru udowodnienia zaistnienia tych podstaw na stronę sprzeciwiającą się wykonaniu. Siedem podstaw wymienionych w Konwencji stało się wyłącznymi przesłankami odmowy uznania i wykonania. Wprowadzenie ICCA do Konwencji nowojorskiej ix
Description: