Lexical Dependence and Intertextual Allusion in the Septuagint of the Twelve Prophets

309 Pages·2012·1.41 MB·English

by  Myrto Theocharous

LIBRARY OF HEBREW BIBLE/
OLD TESTAMENT STUDIES

570

Formerly Journal for the Study of the Old Testament Supplement Series

Editors
Claudia V. Camp, Texas Christian University
Andrew Mein, Westcott House, Cambridge

Founding Editors
David J. A. Clines, Philip R. Davies and David M. Gunn

Editorial Board
Alan Cooper, John Goldingay, Robert P. Gordon,
Norman K. Gottwald, James Harding, John Jarick, Carol Meyers,
Patrick D. Miller, Francesca Stavrakopoulou,
Daniel L. Smith-Christopher

THE HEBREW BIBLE AND ITS VERSIONS

7

General Editor
Robert P. Gordon, University of Cambridge

LEXICAL DEPENDENCE AND INTERTEXTUAL
ALLUSION IN THE SEPTUAGINT
OF THE TWELVE PROPHETS
STUDIES IN HOSEA, AMOS AND MICAH

Myrto Theocharous
Published by T & T Clark International
A Continuum imprint
80 Maiden Lane, New York, NY 10038
The Tower Building, 11 York Road, London SE1 7NX

www.continuumbooks.com

Visit the T & T Clark blog at www.tandtclarkblog.com

© Myrto Theocharous, 2012

All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or
transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, including photocopying,
recording, or otherwise, without the written permission of the publisher, T & T Clark
International.

Library of Congress Cataloging-in-Publication Data
A catalog record for this book is available from the Library of Congress.

eISBN: HB: 9780567112521

Typeset by Forthcoming Publications Ltd (www.forthpub.com)
CONTENTS

Abbreviations xi
Acknowledgments xv

Chapter 1
INTRODUCTION 1
Intertextuality 1
Intertextuality in Biblical Studies 1
Intertextuality and Translation 3
Intertextuality in the LXX 5
LXX TP 8
LXX Translator 8
LXX Vorlage 9
Translation Technique 11
Reading Tradition or Not? 15
Judeo-Hellenistic Milieu 18
Concluding Methodological Observations and Summary 20

Chapter 2
LEXICAL SOURCING: WAS THE GREEK PENTATEUCH
USED AS A LEXICON BY THE GREEK TRANSLATOR
OF THE TWELVE PROPHETS? 23
Introduction: The Problem and Its History 23
Tov’s Thesis 25
Neologisms 28
(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:6)(cid:9)(cid:10)(cid:11)–(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6) 28
(cid:12)(cid:4)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)–(cid:2)(cid:3)(cid:7)(cid:8)(cid:9) 29
(cid:8)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:11)(cid:18)(cid:14)(cid:20)(cid:9)(cid:19)(cid:6)(cid:3)–(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13) 30
(cid:5)(cid:11)(cid:13)(cid:9)(cid:15)(cid:8)(cid:17)(cid:5)(cid:6)(cid:16)–(cid:14)(cid:15)(cid:4)(cid:16) (cid:17)(cid:8)(cid:16) 33
(cid:21)(cid:9)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:22)(cid:23)–(cid:14)(cid:15)(cid:18)(cid:6)(cid:19) 34
(cid:24)(cid:11)(cid:9)(cid:11)(cid:24)(cid:19)(cid:13)(cid:9)(cid:11)(cid:10)(cid:3)(cid:23)–(cid:19)(cid:8)(cid:13)(cid:19) 35
(cid:24)(cid:6)(cid:25)(cid:17)(cid:26)(cid:25)(cid:4)(cid:6)(cid:16)–(cid:5)(cid:20)(cid:10) (cid:11)(cid:8) 36
(cid:24)(cid:9)(cid:23)(cid:14)(cid:15)(cid:14)(cid:6)(cid:13)(cid:6)(cid:16)–(cid:8)(cid:3)(cid:18)(cid:11) 37
(cid:7)(cid:27)(cid:9)(cid:5)(cid:11)(cid:13)(cid:6)(cid:16)–(cid:21)(cid:6)(cid:18)((cid:13)) 38
(cid:28)(cid:23)(cid:3)(cid:4)(cid:17)(cid:14)(cid:15)(cid:16)–(cid:19)(cid:18)(cid:20)(cid:13) 39
vi Contents

The Birth of Neologisms 40
Greek Words with a “Forced Meaning” 41
(cid:2)(cid:3)(cid:27)(cid:8)(cid:29)(cid:5)(cid:11) (-(cid:4)(cid:5)(cid:11))–(cid:14)(cid:8)(cid:10) 41
(cid:30)(cid:25)(cid:17)(cid:24)(cid:14)(cid:31)(cid:3)–(cid:9)(cid:20)(cid:4) 42
(cid:12)(cid:19)(cid:11)(cid:8)(cid:20)(cid:13)(cid:29)–(cid:22)(cid:15)(cid:8)(cid:11) 43
(cid:13)(cid:11)(cid:14)(cid:27)(cid:18)(cid:28)(cid:4)(cid:18)(cid:19)(cid:16)–(cid:19)(cid:12)(cid:10)(cid:16) 44
Etymologizing 45
(cid:13)(cid:25)(cid:4)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)–(cid:16)(cid:15)(cid:8)(cid:11) 45
Greek Equivalents Readily Available from
the Hellenistic Context 46
!(cid:12)(cid:29)(cid:16)–(cid:9)(cid:3)(cid:16)(cid:6) 46
(cid:2)(cid:13)(cid:11)(cid:8)(cid:11)(cid:9)(cid:18)(cid:10)(cid:11)–(cid:19)(cid:16)(cid:13)(cid:23), (cid:2)(cid:13)(cid:27)(cid:8)(cid:11)(cid:9)(cid:14)(cid:6)(cid:16)–(cid:16)(cid:13)(cid:23) 47
(cid:2)(cid:24)(cid:11)(cid:9)(cid:28)(cid:20)–(cid:22)(cid:15)(cid:6)(cid:16)(cid:8), (cid:19)(cid:13)(cid:3)(cid:8)(cid:22) 47
"(cid:19)"(cid:25)(cid:10)(cid:6)(cid:3)–(cid:8)(cid:4)(cid:20) 48
(cid:12)#(cid:9)(cid:6)(cid:3)–(cid:5)(cid:10)(cid:24) 49
(cid:30)(cid:13)(cid:9)(cid:17)(cid:7)(cid:10)(cid:11)(cid:16)–(cid:19)(cid:25)(cid:3)(cid:26) 50
(cid:3)$(cid:14)(cid:19)(cid:6)(cid:3)–(cid:14)(cid:12)(cid:27) 51
(cid:24)(cid:19)(cid:12)(cid:26)(cid:13)(cid:11)(cid:14)(cid:6)(cid:3)–(cid:8)(cid:6)(cid:26)(cid:13) 51
%(cid:9)(cid:24)(cid:4)(cid:14)(cid:27)–(cid:6)(cid:13)(cid:8) 52
(cid:8)(cid:17)(cid:5)(cid:10)(cid:11)(cid:5)(cid:11)–(cid:22)(cid:8)(cid:23)(cid:28) 52
(cid:13)(cid:10)(cid:12)(cid:11)(cid:9)(cid:19)(cid:16)–(cid:22)(cid:4)(cid:27)(cid:7)(cid:13) 53
(cid:25)(cid:26)"(cid:29)(cid:16)–(cid:8)(cid:15)(cid:20) 53
(cid:25)(cid:4)(cid:19)(cid:14)(cid:6)(cid:17)(cid:9)(cid:30)(cid:26)(cid:23)–(cid:22)(cid:8)(cid:6) 54
(cid:25)(cid:17)(cid:28)(cid:3)(cid:10)(cid:11)–(cid:19)(cid:8)(cid:3)(cid:27)(cid:13) 55
(cid:5)(cid:11)(cid:3)(cid:14)(cid:4)(cid:10)(cid:11)–(cid:14)(cid:20)(cid:28) 55
(cid:5)(cid:26)(cid:14)(cid:9)(cid:6)(cid:3)–(cid:19)(cid:4)(cid:15)(cid:16) 57
(cid:5)(cid:15)(cid:25)(cid:19)"((cid:12))(cid:6)(cid:16)–(cid:22)(cid:8)(cid:4)(cid:26) 57
&’(cid:19)(cid:5)(cid:6)(cid:16)–(cid:6)(cid:3)(cid:28)(cid:9)(cid:13) 58
(cid:24)(cid:11)(cid:9)(cid:27)(cid:12)(cid:4)(cid:19)(cid:18)(cid:6)(cid:16)–(cid:2)(cid:5)(cid:26) (cid:2)(cid:25) 58
(cid:24)(cid:6)(cid:14)(cid:11)(cid:5)(cid:15)(cid:16)–(cid:8)(cid:16)(cid:15) 60
(cid:24)(cid:9)(cid:6)(cid:18)(cid:13)(cid:17)(cid:3)(cid:26)(cid:23)–(cid:19)(cid:3)(cid:10)(cid:22)(cid:6)(cid:19) 61
(cid:18)(cid:14)(cid:20)(cid:25)(cid:29)–(cid:19)(cid:11)(cid:7)(cid:13) 62
(cid:18)(cid:23)(cid:14)(cid:20)(cid:9)(cid:19)(cid:6)(cid:3)–(cid:14)(cid:9)(cid:6) 62
(cid:28)((cid:14)(cid:9)(cid:11)–(cid:8)(cid:3)(cid:8)((cid:16))(cid:4) 64
Quotations and Allusions 65
Conclusion 65

Chapter 3
STANDARD TRANSLATIONS 67
Hosea 4:13 68
LXX Hosea 4:13 71
(cid:12)(cid:26)(cid:3)(cid:12)(cid:9)(cid:6)(cid:17)(cid:3)(cid:18)(cid:17)(cid:18)(cid:13)(cid:19)(cid:27)(cid:22)(cid:6)(cid:3)(cid:14)(cid:6)(cid:16)(cid:3) 72(cid:3)
Contents vii
(cid:3) Under a Leafy Tree 75
(cid:18)(cid:13)(cid:19)(cid:27)-root Adjectives 77
(cid:3) Conclusion 77
Hosea 5:11 78
(cid:28)(cid:3)(cid:24)(cid:26) and (cid:29)(cid:3)(cid:7)(cid:8) 79
(cid:3)(cid:7) 81
(cid:5))(cid:14)(cid:11)(cid:19)(cid:11) 82
Targum Hosea 5:11 83
(cid:16)(cid:3)(cid:7) 84
Emerton on (cid:3)(cid:7) 85
(cid:3)(cid:7) and the Rabbis 87
(cid:21)(cid:24)(cid:10)(cid:18)(cid:23)(cid:3)(cid:14)#(cid:3)(cid:3)(cid:5)(cid:11)(cid:14)(cid:11)(cid:10)(cid:23)(cid:3) 87
(cid:5)(cid:27)(cid:14)(cid:11)(cid:19)(cid:11) in LXX TP 89
(cid:3) (cid:4)*(cid:12)(cid:23)(cid:25)(cid:11), (cid:14)(cid:15)(cid:9)(cid:3)(cid:9)(cid:25) and “Filth”(cid:3) 89
Euphemistic Rendering? 92
Jerome and Jeroboam 93
Conclusion 94
Micah 1:6 and 3:12 94
Extra-Biblical Attestation 96
(cid:21)(cid:24)(cid:23)(cid:9)(cid:6)(cid:7)(cid:17)(cid:25)(cid:27)(cid:13)(cid:19)(cid:6)(cid:3) in LXX Isaiah 98
(cid:3) In(cid:2)uence on LXX Isaiah 99
(cid:21)(cid:24)(cid:23)(cid:9)(cid:6)(cid:7)(cid:17)(cid:25)(cid:27)(cid:13)(cid:19)(cid:6)(cid:3) in LXX Jeremiah 99
(cid:3) (cid:21)(cid:24)(cid:23)(cid:9)(cid:6)(cid:7)(cid:17)(cid:25)(cid:27)(cid:13)(cid:19)(cid:6)(cid:3) in LXX Micah and the Meaning of (cid:15)(cid:26)(cid:3) 101(cid:3)
(cid:3) (cid:21)(cid:24)(cid:23)(cid:9)(cid:6)(cid:7)(cid:17)(cid:25)(cid:27)(cid:13)(cid:19)(cid:6)(cid:3) in LXX Psalms 102
(cid:3) Was (cid:15)(cid:26) Offensive? 103
LXX Isaiah in Second-Temple Tradition 105
Possible Solutions and Conclusions 105

Chapter 4
CATCHWORD CONNECTIONS 107
Amos 1:3 109
LXX Amos 1:3 111
Possible Explanations 112
5QAmos 115
Saws of Iron 116
Sawing or Threshing? 119
Conclusion 122
Amos 1:11 123
Amos 1:11—The LXX and Other Greek Versions 125
LXX Amos 1:11 and “Sexual De(cid:3)lement” 127
The Plus (cid:24)+(cid:3)(cid:30),(cid:16) 129
Genesis 38:9: Onan De(cid:3)les Tamar 130
1
viii Contents

Conclusion 131
Amos 6:6 (and 6:4) 131
(cid:12)(cid:19)(cid:17)(cid:25)(cid:19)(cid:18)(cid:5)(cid:26)(cid:3)(cid:6)(cid:16)/(cid:28)(cid:8)(cid:12)(cid:13) 133
(cid:3) Amos 6:4 142
Manipulation or Misreading? 143
(cid:28)(cid:28)(cid:12) 144
Isaiah 25:6 146
Conclusion 147
Apparent Intertextual Connections 148
Hosea 4:9 (5:4 and 7:2) 148
(cid:9)(cid:9)(cid:26)(cid:13) 149
Muraoka’s View 150
LXX Ezekiel 11:5 151
(cid:24)(cid:19)(cid:14)(cid:29)(cid:12)(cid:4)((cid:5)(cid:11)(cid:14)(cid:11) 152
(cid:3) (cid:12)(cid:19)(cid:11)"(cid:6)((cid:25)(cid:19)(cid:11)(cid:3) 153(cid:3)
(cid:3) (cid:12)(cid:19)(cid:11)"(cid:6)((cid:25)(cid:19)(cid:6)(cid:3)/(cid:8)(cid:7)(cid:15) in Sirach and Qumran 155
(cid:3) The Frequency of (cid:12)(cid:19)(cid:11)"(cid:6)-(cid:25)(cid:19)(cid:11) in Hosea 156
Spiritual Deception 157
Conclusion 158
Hosea 12:4–5 159
An Ambiguous Story 160
Reception-history of the Story of the Struggle
at the Jabbok 161
(cid:19)(cid:8)(cid:6) and Related Terms 162
Prepositions (cid:9)(cid:16) and (cid:22)(cid:16) 164
Conclusion 166
Amos 1:15 166
Amos 1:15 168
Hexaplaric Versions 173
The Peshi(cid:2)ta 174
Assimilation 175
De Waard’s Theory 175
Conclusion 177
Amos 4:2 177
Amos 4:2 179
Dines’ View 185
Park’s View 186
Glenny’s View 186
Jeremiah 1:13 188
Other Possible Parallels: Ezekiel 11 and 24 189
Cannibalistic Imagery in the Bible
and Surrounding Cultures 190
Cannibalistic Imagery in Greek Literature 191
Contents ix
Cannibalistic Descriptions in the Greek Bible 192
Cannibalistic Descriptions in Josephus 192
The “Boiling Pot” as Literary Topos 193
Conclusion 194

Chapter 5
NON-CATCHWORD ALLUSIONS 196
Hosea 6:9 197
Hosea 6:9 198
Various Treatments of .(cid:19)(cid:13)(cid:19)(cid:5)(cid:11) 198
(cid:14)(cid:18)(cid:6) as a Personal Name 199
The Verb (cid:7)(cid:15)(cid:3)(cid:4)(cid:17)(cid:18)(cid:11)(cid:3) 199
The Translator’s View of 6:9 200
The Lexical Choices 202
The Murdering of a City 203
The Murdering of the Individual 205
Conclusion 205
Amos 4:5 205
Torah Reading in the Square and Confession 206
LXX Rendering of Amos 4:5 207
Conclusion 212
Amos 5:24 212
(cid:2)(cid:22)(cid:15)(cid:16) in the LXX 213
(cid:2)(cid:22)(cid:15)(cid:16) in LXX Micah 6:2 214
(cid:2)(cid:22)(cid:15)(cid:16) in the Minor Greek Versions 216
(cid:2)(cid:22)(cid:15)(cid:16) in Other Versions 217
/"(cid:11)(cid:14)(cid:6)(cid:16) 217
(cid:3) LXX Eschatological Reading of Amos 5:24 218
Flowing Waters 220
(cid:28)(cid:4)(cid:19)(cid:5)(cid:27)(cid:9)(cid:9)(cid:6)(cid:17)(cid:16) in LXX Ezekiel 47 221
(cid:3) Conclusion 222
Amos 7:1 223
(cid:13)((cid:9)(cid:19)(cid:6)(cid:16) 224
(cid:3) (cid:24)(cid:19)(cid:30)(cid:6)(cid:3)0(cid:3)(cid:2)(cid:13)(cid:9)(cid:10)(cid:12)(cid:23)(cid:3)(cid:3) 224(cid:3)
(cid:3) (cid:9)(cid:28)(cid:6)(cid:5)(cid:26)(cid:3)(cid:29)(cid:3)%(cid:23)(cid:8)(cid:19)(cid:3)(cid:20)(cid:3) 225(cid:3)
(cid:3) (cid:13)(cid:11)+(cid:3)1(cid:12)(cid:6)2(cid:3)"(cid:9)(cid:6)3(cid:28)(cid:6)(cid:16)(cid:3)(cid:4)4(cid:16)(cid:3) 226(cid:3)
(cid:3) 5(cid:23)(cid:30)(cid:3)6(cid:3)"(cid:11)(cid:18)(cid:19)(cid:25)(cid:4)((cid:16)(cid:3) 228(cid:3)
(cid:3) Locust Symbolism 234
Conclusion 239
Summary and Conclusions 240

1