IIDDZZ DDOO HTML i XHTML PPRRZZYYKK££AADDOOWWYY RROOZZDDZZIIAA££ przewodnik encyklopedyczny SSPPIISS TTRREE(cid:140)(cid:140)CCII Autorzy:ChuckMusciano,BillKennedy KKAATTAALLOOGG KKSSII¥¥flflEEKK T‡umaczenie:AdamPodstawczyæski ISBN:83-7197-440-X Tytu‡orygina‡u:HTMLandXHTML.Thedefinitive KKAATTAALLOOGG OONNLLIINNEE guide.FourthEdition. Format:B5,stron:700 ZZAAMM(cid:211)(cid:211)WW DDRRUUKKOOWWAANNYY KKAATTAALLOOGG JŒzykHTMLzmieniasiŒtakszybko,¿etrudnonad„¿y(cid:230)zacoraztonowszymi technologiami,kt(cid:243)resiŒznimwi„¿„.Sk„dwiedzie(cid:230),czegoijaknale¿yu¿ywa(cid:230)?(cid:132)HTML TTWW(cid:211)(cid:211)JJ KKOOSSZZYYKK i(cid:160)XHTML.Przewodnikencyklopedyczny(cid:148)pomagaodpowiedzie(cid:230)natepytania.Ksi„¿kata(cid:160) spos(cid:243)bnajbardziejca‡o(cid:156)ciowyzewszystkichdostŒpnychwsprzeda¿ytraktujeo(cid:160)jŒzyku HTML.Opisujenaj(cid:156)wie¿szestandardy,HTML4.01iXHTML1.0,atak¿ewszystkiefunkcje DDOODDAAJJ DDOO KKOOSSZZYYKKAA obs‡ugiwaneprzezpopularneprzegl„darki. PoznawanieHTML-alubXHTML-atojakpoznawanieka¿degoinnegojŒzyka.WiŒkszo(cid:156)(cid:230) ucz„cychsiŒzaczynaodprzyswojeniaprzyk‡ad(cid:243)w.Czerpaniezdo(cid:156)wiadczeniainnychos(cid:243)b CCEENNNNIIKK II IINNFFOORRMMAACCJJEE tonaturalny,prostyiatrakcyjnyspos(cid:243)bnauki.Aleczerpaniewiedzyzczyich(cid:156)rozwi„zaæ mate¿swojeograniczenia.Przecie¿przyk‡admo¿eby(cid:230)dobryalboz‡y.Lepiejprzyswaja(cid:230) ZZAAMM(cid:211)(cid:211)WW IINNFFOORRMMAACCJJEE sobieHTMLtrzymaj„cwrŒkuca‡o(cid:156)ciowymateria‡referencyjny,obejmuj„cysk‡adniŒ, OO NNOOWWOO(cid:140)(cid:140)CCIIAACCHH semantykŒiwariacjejŒzykaorazpomagaj„cywrozr(cid:243)¿nieniucojestz‡ym,a(cid:160)co(cid:160)dobrym przyk‡ademu¿yciaHTML-a. ZZAAMM(cid:211)(cid:211)WW CCEENNNNIIKK Ksi„¿kapomagaCzytelnikowinaobasposoby:autorzyszczeg(cid:243)‡owoopisuj„ka¿dyelement obustandard(cid:243)wiwyja(cid:156)niaj„zasadŒjegodzia‡aniaorazspos(cid:243)binterakcjiz(cid:160)innymi elementami.Przedstawionowielepraktycznychwskaz(cid:243)wekpomocnychprzytworzeniu CCZZYYTTEELLNNIIAA zar(cid:243)wnoprostychpodrŒcznik(cid:243)wonline,jakiz‡o¿onychprezentacjimarketingowych.Setki przyk‡ad(cid:243)wu‡atwiaj„Czytelnikowistworzy(cid:230)wydajn„stronŒWWW,atak¿eopanowa(cid:230) FFRRAAGGMMEENNTTYY KKSSII¥¥flflEEKK OONNLLIINNEE bardziejzaawansowanemechanizmypublikacjiwSieci.Ksi„¿kaopisujer(cid:243)wnie¿,jak (cid:132)przestawi(cid:230)siŒ(cid:148)zHTML-anaXHTML. Wks"i„¿ceopisanonastŒpuj„cezagadnienia: " Arkuszestyl(cid:243)wiichwp‡ywnawygl„ddokumentu " Tabele(odprostychdoz‡o¿onych) " Ramkipomagaj„cewprezentowaniugrupdokument(cid:243)w Spos(cid:243)bprojektowaniaitworzeniainteraktywnychformularzyidokument(cid:243)w " dynamicznych Spos(cid:243)bumieszczanianastronachgrafiki,plik(cid:243)wd(cid:159)wiŒkowych,film(cid:243)w,aplet(cid:243)w " i(cid:160)program(cid:243)wJavaScript Spos(cid:243)btworzeniadokument(cid:243)wdobrzeprezentuj„cychsiŒnar(cid:243)¿nych WydawnictwoHelion " przegl„darkach ul.Chopina6 XHTML--jŒzykpublikacjielektronicznychprzysz‡o(cid:156)ci 44-100Gliwice STOP--Najnoszweinformacje!NetscapeNavigator6.0!InternetExplorer5.0!HTML4.01! tel.(32)230-98-63 XMLiXHTML!Arkuszestyl(cid:243)w!Przestaj„by(cid:230)tajemnic„!STOPTylkoztymprzewodnikiem e-mail:[email protected] odnajdzieszw‡a(cid:156)ciw„drogŒ--STOP. (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:11)(cid:11) (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:10)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:20)(cid:15)(cid:21)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:15)(cid:13)(cid:15)(cid:22)(cid:7)(cid:2)(cid:23)(cid:5)(cid:15)(cid:22)(cid:13)(cid:5)(cid:4)(cid:15)(cid:22)(cid:4)(cid:24)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:11)(cid:25) 1.1. Internet, intranety i ekstranety...........................................................................................17 1.2. Internetowy żargon............................................................................................................20 1.3. Czym jest HTML?.............................................................................................................23 1.4. Czym jest XHTML?..........................................................................................................24 1.5. Czym nie są HTML i XHTML?........................................................................................24 1.6. Niestandardowe rozszerzenia............................................................................................25 1.7. Narzędzia dla projektanta stron WWW............................................................................27 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:26)(cid:10)(cid:15)(cid:27)(cid:3)(cid:28)(cid:24)(cid:29)(cid:13)(cid:15)(cid:30)(cid:31)(cid:9)(cid:2)(cid:31)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10) (cid:11) 2.1. Narzędzia..........................................................................................................................31 2.2. Pierwszy dokument HTML...............................................................................................32 2.3. Zagnieżdżone znaczniki....................................................................................................33 2.4. Szkielet dokumentu HTML...............................................................................................34 2.5. Sedno dokumentu HTML lub XHTML............................................................................35 2.6. Tekst..................................................................................................................................36 2.7. Odsyłacze..........................................................................................................................40 2.8. Elementy graficzne — coś specjalnego............................................................................43 2.9. Listy, dokumenty z możliwością przeszukiwania, formularze.........................................45 2.10. Tabele..............................................................................................................................47 2.11. Ramki..............................................................................................................................48 2.12. Arkusze stylów i JavaScript............................................................................................49 2.13. Co dalej?.........................................................................................................................50 (cid:1) (cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:6)(cid:8)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:9)(cid:6)(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:7)(cid:18)(cid:6)(cid:13)(cid:17)(cid:19)(cid:20)(cid:18)(cid:21)(cid:15)(cid:22)(cid:13)(cid:16)(cid:20)(cid:19)(cid:12)(cid:17)(cid:20) (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15) (cid:10)(cid:15)!"(cid:9)(cid:31)(cid:7)(cid:6)(cid:13)(cid:9)(cid:15)(cid:5)(cid:7)(cid:29)#(cid:6)(cid:4)"(cid:31)#(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$(cid:11) 3.1. Zwodniczy wygląd............................................................................................................51 3.2. Struktura dokumentu HTML.............................................................................................52 3.3. Znaczniki i atrybuty..........................................................................................................53 3.4. Poprawnie uformowane dokumenty a XHTML................................................................56 3.5. Zawartość dokumentu.......................................................................................................57 3.6. Elementy dokumentu HTML............................................................................................59 3.7. Nagłówek dokumentu.......................................................................................................62 3.8. Treść dokumentu...............................................................................................................65 3.9. Znaczniki redaktorskie......................................................................................................67 3.10. Znacznik <bdo>..............................................................................................................70 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)%(cid:10)(cid:15)(cid:1)(cid:7)(cid:5)(cid:30)(cid:31)(cid:9)(cid:8)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:15)(cid:7)&(cid:4)(cid:2)(cid:9)’((cid:4)(cid:15)"(cid:9)(cid:15)(cid:31)(cid:4)(cid:29))’(cid:13)(cid:4)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:25) 4.1. Działy i akapity.................................................................................................................73 4.2. Nagłówki...........................................................................................................................80 4.3. Zmiana wyglądu tekstu.....................................................................................................86 4.4. Znaczniki stylów opartych na zawartości.........................................................................87 4.5. Znaczniki stylów fizycznych.............................................................................................94 4.6. Rozszerzona obsługa fontów w HTML-u.........................................................................98 4.7. Precyzyjne sterowanie odstępami i układem..................................................................104 4.8. Cytaty blokowe...............................................................................................................117 4.9. Adresy.............................................................................................................................120 4.10. Specjalne kodowanie znaków.......................................................................................122 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)$(cid:10)(cid:15)(cid:19)(cid:13)"(cid:13)(cid:4)(cid:20)(cid:15)*(cid:2)(cid:9)+(cid:13)(cid:29)(cid:9)(cid:15)(cid:13)(cid:15)(cid:6)#(cid:23)(cid:31)(cid:13)(cid:6)(cid:4)(cid:5)(cid:13)(cid:9)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:11)(cid:26)$ 5.1. Linie poziome..................................................................................................................125 5.2. Wstawianie elementów graficznych...............................................................................132 5.3. Kolory dokumentu i grafika w tle...................................................................................155 5.4. Dźwięk w tle...................................................................................................................162 5.5. Animacja tekstu...............................................................................................................164 5.6. Inna zawartość multimedialna.........................................................................................167 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15),(cid:10)(cid:15)-(cid:5)(cid:30)(cid:28)(cid:14)(cid:9)’(cid:3)(cid:4)(cid:15)(cid:13)(cid:15).&(cid:9)(/’(cid:3)(cid:28)"(cid:28)0(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:11)(cid:25)(cid:11) 6.1. Podstawy hipertekstu......................................................................................................171 6.2. Odwoływanie się do dokumentów: adres URL...............................................................172 6.3. Tworzenie odsyłaczy.......................................................................................................187 6.4. Wydajne odsyłacze..........................................................................................................195 (cid:23)(cid:22)(cid:7)(cid:24)(cid:6)(cid:25)(cid:11)(cid:13)(cid:26)(cid:19)(cid:7) (cid:27) 6.5. Obrazki zawierające mapy odsyłaczy.............................................................................199 6.6. Tworzenie dokumentów z możliwością przeszukiwania................................................209 6.7. Relacje............................................................................................................................212 6.8. Wspomaganie automatyzacji..........................................................................................217 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:25)(cid:10)(cid:15)(cid:19)(cid:13)(cid:30)(cid:31)(cid:28)(cid:15)+(cid:7)(cid:2)(cid:6)(cid:9)(cid:31)(cid:7)(cid:8)(cid:9)"(cid:4)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:26)(cid:26)(cid:11) 7.1. Listy nieuporządkowane.................................................................................................221 7.2. Listy uporządkowane......................................................................................................224 7.3. Znacznik <li>..................................................................................................................227 7.4. Zagnieżdżanie list...........................................................................................................230 7.5. Listy definicji..................................................................................................................232 7.6. Poprawne korzystanie z list.............................................................................................236 7.7. Listy typu „katalog”........................................................................................................237 7.8. Listy typu „menu”...........................................................................................................238 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)1(cid:10)(cid:15)2(cid:9)(cid:30)(cid:29)(cid:9)(cid:5)(cid:7)(cid:8)(cid:4)(cid:15)(cid:9)(cid:2)(cid:29)#(cid:30)(cid:3)(cid:4)(cid:15)(cid:30)(cid:31)(cid:28)(cid:23)3(cid:8)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:26)%(cid:11) 8.1. Elementy stylów..............................................................................................................242 8.2. Składnia arkuszy stylów.................................................................................................250 8.3. Klasy stylów....................................................................................................................255 8.4. Właściwości....................................................................................................................260 8.5. Style „bezznacznikowe”: znacznik <span>....................................................................288 8.6. Stosowanie stylów w dokumentach................................................................................289 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)4(cid:10)(cid:15)5(cid:7)(cid:2)(cid:6)#(cid:23)(cid:9)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:26)4 9.1. Formularze — podstawy.................................................................................................293 9.2. Znacznik <form>.............................................................................................................294 9.3. Przykład prostego formularza.........................................................................................301 9.4. Pobieranie danych poprzez e-mail..................................................................................302 9.5. Znacznik <input>............................................................................................................304 9.6. Znacznik <button>..........................................................................................................315 9.7. Obszary tekstu wielowierszowego..................................................................................317 9.8. Elementy umożliwiające wybór......................................................................................319 9.9. Ogólne atrybuty elementów formularzy.........................................................................323 9.10. Oznaczanie i grupowanie elementów formularza.........................................................327 9.11. Efektywne formularze...................................................................................................331 9.12. Programowanie formularzy...........................................................................................334 (cid:28) (cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:6)(cid:8)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:9)(cid:6)(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:7)(cid:18)(cid:6)(cid:13)(cid:17)(cid:19)(cid:20)(cid:18)(cid:21)(cid:15)(cid:22)(cid:13)(cid:16)(cid:20)(cid:19)(cid:12)(cid:17)(cid:20) (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)6(cid:10)(cid:15)(cid:17)(cid:9)(cid:24)(cid:4)(cid:23)(cid:4)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10) %(cid:11) 10.1. Standardowy model tabeli.............................................................................................341 10.2. Znaczniki tworzące tabelę.............................................................................................343 10.3. Najnowsze znaczniki związane z tabelami...................................................................359 10.4. Więcej niż zwykłe tabele..............................................................................................370 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:11)(cid:10)(cid:15)(cid:12)(cid:9)(cid:6)(cid:29)(cid:13)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10) (cid:25)(cid:11) 11.1. Ramki — charakterystyka.............................................................................................371 11.2. Znaczniki opisujące ramki............................................................................................372 11.3. Układ ramkowy.............................................................................................................373 11.4. Zawartość ramek...........................................................................................................379 11.5. Znacznik <noframes>....................................................................................................382 11.6. Ramki zagnieżdżone.....................................................................................................383 11.7. Ramki nazwane lub okna docelowe..............................................................................385 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:26)(cid:10)(cid:15)7(cid:9)(cid:8)(cid:9)(cid:2)(cid:31)(cid:7))8(cid:15)(cid:8)(cid:28)(cid:29)(cid:7)"(cid:28)(cid:8)(cid:9)(cid:23)"(cid:9)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10) 4(cid:11) 12.1. Aplety i obiekty.............................................................................................................391 12.2. Zawartość zagnieżdżona...............................................................................................394 12.3. JavaScript......................................................................................................................409 12.4. Arkusze stylów JavaScript............................................................................................417 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11) (cid:10)(cid:15)7(cid:9)(cid:8)(cid:9)(cid:2)(cid:31)(cid:7))8(cid:15)(cid:5)(cid:28)"(cid:9)(cid:6)(cid:13)’(cid:3)"(cid:9)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)%(cid:26)$ 13.1. Dokumenty dynamiczne — przegląd............................................................................425 13.2. Dokumenty pobierane przez klienta..............................................................................426 13.3. Dokumenty wypychane przez serwer...........................................................................430 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)%(cid:10)(cid:15)(cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:30)(cid:3)(cid:4)(cid:2)(cid:3)(cid:4)"(cid:13)(cid:9)(cid:15)9(cid:4)(cid:31)(cid:30)’(cid:9)&(cid:4)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)% $ 14.1. Pusta przestrzeń.............................................................................................................436 14.2. Układ wielokolumnowy................................................................................................440 14.3. Warstwy........................................................................................................................445 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)$(cid:10)(cid:15)(cid:21)(cid:18)(cid:19)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)%$(cid:25) 15.1. Języki i metajęzyki........................................................................................................458 15.2. Dokumenty i definicje DTD...................................................i.......................................460 15.3. Zrozumieć definicje XML DTD...................................................................................461 15.4. Gramatyka elementów..................................................................................................465 (cid:23)(cid:22)(cid:7)(cid:24)(cid:6)(cid:25)(cid:11)(cid:13)(cid:26)(cid:19)(cid:7) (cid:29) 15.5. Atrybuty elementów......................................................................................................469 15.6. Bloki warunkowe..........................................................................................................471 15.7. Tworzenie definicji XML DTD....................................................................................472 15.8. Korzystanie z XML-a....................................................................................................473 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11),(cid:10)(cid:15)(cid:21)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)%(cid:25)(cid:25) 16.1. Dlaczego XHTML?.......................................................................................................477 16.2. Tworzenie dokumentów XHTML.................................................................................479 16.3. HTML kontra XHTML.................................................................................................482 16.4. Czy korzystać z XHTML-a?.........................................................................................486 (cid:12)(cid:7)(cid:3)(cid:5)(cid:3)(cid:13)(cid:9)(cid:14)(cid:15)(cid:11)(cid:25)(cid:10)(cid:15).2(cid:2)#’(cid:3)(cid:29)(cid:13)(cid:15)(cid:13)(cid:15)(cid:30)(cid:3)(cid:31)#’(cid:3)(cid:29)(cid:13)0(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)%4(cid:11) 17.1. Porada dnia....................................................................................................................491 17.2. Drobiazg czy nadużycie?..............................................................................................493 17.3. Specjalne wypunktowanie.............................................................................................493 17.4. Sztuczki z tabelami.......................................................................................................494 17.5. Przezroczyste obrazki....................................................................................................501 17.6. Triki z oknami i ramkami..............................................................................................503 (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7) (cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11) :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15)!(cid:15);(cid:2)(cid:9)(cid:6)(cid:9)(cid:31)(cid:28)(cid:29)(cid:9)(cid:15)(/(cid:3)(cid:28)(cid:29)(cid:9)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$64 Konwencje gramatyczne........................................................................................................509 Gramatyka..............................................................................................................................511 :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15)<(cid:15)7"(cid:9)’(cid:3)"(cid:13)(cid:29)(cid:13)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)=(cid:21)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$(cid:26)(cid:11) Podstawowe atrybuty.............................................................................................................521 Spis znaczników i atrybutów HTML.....................................................................................522 :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15)>(cid:15)(cid:22)(cid:14)(cid:9))’(cid:13)(cid:8)(cid:7))’(cid:13)(cid:15)(cid:9)(cid:2)(cid:29)#(cid:30)(cid:3)(cid:28)(cid:15)(cid:30)(cid:31)(cid:28)(cid:23)3(cid:8)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$$4 :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15):(cid:15):(cid:4)+(cid:13)"(cid:13)’((cid:9)(cid:15):(cid:17):(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:15)%(cid:10)6(cid:11)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$,$ :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15)?(cid:15):(cid:4)+(cid:13)"(cid:13)’((cid:9)(cid:15):(cid:17):(cid:15)(cid:21)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:15)(cid:11)(cid:10)6(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$(cid:25)4 :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15)5(cid:15)(cid:27)&(cid:13)(cid:30)(cid:15)(cid:4)"’((cid:13)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)$4$ (cid:30) (cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:6)(cid:8)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:9)(cid:6)(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:7)(cid:18)(cid:6)(cid:13)(cid:17)(cid:19)(cid:20)(cid:18)(cid:21)(cid:15)(cid:22)(cid:13)(cid:16)(cid:20)(cid:19)(cid:12)(cid:17)(cid:20) :(cid:7)(cid:5)(cid:9)(cid:31)(cid:4)(cid:29)(cid:15);(cid:15)9(cid:9)(cid:3)(cid:8)(cid:28)(cid:15)(cid:13)(cid:15)(cid:8)(cid:9)(cid:2)(cid:31)(cid:7))’(cid:13)(cid:15)(cid:29)(cid:7)(cid:23)(cid:7)(cid:2)3(cid:8)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10),6(cid:11) Wartości kolorów...................................................................................................................601 Nazwy kolorów......................................................................................................................601 Standardowa paleta kolorów..................................................................................................603 (cid:27)(cid:29)(cid:7)(cid:2)(cid:7)(cid:8)(cid:13)(cid:5)(cid:3)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10)(cid:10),6$ (cid:1) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:2)(cid:11)(cid:9)(cid:6)(cid:2)(cid:6)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:2)(cid:12)(cid:4)(cid:16)(cid:2)(cid:9) Tekst stanowi najczęściej większość zawartości dokumentu. „Czyste” informacje tekstowe warto jednak czasem uatrakcyjnić za pomocą linii poziomych, obrazków lub innych elementów graficz- nych. Takie „wstawki” nie muszą pełnić roli tylko dekoracyjnej. Ożywiają dokument i umożli- wiają przekazanie informacji innego typu, często niedostępnej na innych nośnikach (np. w druku). W niniejszym rozdziale dokładnie opisano sposób wstawiania do dokumentów elementów multi- medialnych, a także kiedy warto je stosować, a kiedy ich unikać. Część Czytelników być może zechce także zerknąć teraz do rozdziału 12., Zawartość wykonywalna. Opisane tam zostały znaczniki ogólne: zdefiniowany w HTML 4 i XHTML <object> oraz ob- sługiwany przez Netscape <embed>. Umożliwiają one wstawianie do dokumentu dowolnej za- wartości i typów danych, w tym multimediów. (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:6)(cid:8)(cid:4)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:6)(cid:10)(cid:12)(cid:8) Linie poziome (ang. horizontal rules) pozwalają na wizualne, przejrzyste rozdzielenie części do- kumentu. Za ich pomocą można w prosty sposób wydzielić niewielką porcję zawartości, odgrani- czyć nagłówek i stopkę, czy dodatkowo podkreślić nagłówki części. (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:6)(cid:10)(cid:11)(cid:4)(cid:12)(cid:13)(cid:14)(cid:15) Znacznik <hr> informuje przeglądarkę, że w danym miejscu ma zostać wyświetlona linia pozio- ma. Podobnie jak znacznik <br>, <hr> powoduje przełamanie wiersza, ale dodatkowo wymusza jeszcze domyślne wyrównanie następnego akapitu (do lewej strony). Przeglądarka umieszcza linię bezpośrednio pod bieżącym wierszem; normalny „tok” tekstu przywracany jest pod linią. Sposób wyświetlania linii poziomej zależy od przeglądarki. Zazwyczaj linia rysowana jest na całej szerokości dokumentu. Przeglądarki graficzne mogą ozdabiać linię „efektami specjalnymi” — li- nia „wyciśnięta” lub „wyżłobiona”. Przeglądarki tekstowe wykorzystują w tym miejscu najczę- ściej sekwencję łączników lub znaków podkreślenia. Ani nad, ani pod linią nie jest wstawiany żaden dodatkowy odstęp. Jeśli chcemy taki odstęp uzy- skać, musimy jawnie umieścić linię w znacznikach akapitu. Na przykład, spójrzmy jak wstawiane są odstępy w poniższym kodzie źródłowym oraz jak wyglądają one na rysunku 5.1. (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:3)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:18)(cid:20)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:21)(cid:18)(cid:11)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:22)(cid:23)(cid:6)(cid:5)(cid:19)(cid:24)(cid:18)(cid:9)(cid:5)(cid:25)(cid:26)(cid:24)(cid:27)(cid:23)(cid:28)(cid:9)(cid:6)(cid:26)(cid:25)(cid:8)(cid:5)(cid:26)(cid:3)(cid:29)(cid:30)(cid:21)(cid:6)(cid:23)(cid:25) (cid:31) (cid:30) (cid:1)(cid:2)(cid:3) (cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:6)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:11)(cid:14)(cid:8)(cid:15)(cid:8)(cid:16)(cid:17)(cid:11)(cid:18)(cid:19)(cid:9)(cid:20)(cid:8)(cid:21)(cid:9)(cid:11)(cid:8)(cid:11)(cid:22)(cid:23)(cid:24)(cid:25)(cid:8)(cid:22)(cid:16)(cid:7)(cid:8)(cid:9) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4) Funkcja: Przerywa ciągłość tekstu i wstawia poziomą linię Atrybuty: ALIGN ONMOUSEMOVE CLASS ONMOUSEOUT COLOR ONMOUSEOVER ID ONMOUSEUP NOSHADE LANG ONCLICK DIR ONDBLCLICK SIZE ONKEYDOWN STYLE ONKEYPRESS TITLE ONKEYUP WIDTH ONMOUSEDOWN Znacznik zamykaj(cid:19)cy: w HTML-u brak, w XHTML-u </hr> lub <hr ... /> Zawiera: Nic Stosowany wewn(cid:19)trz: body_content Niniejszy tekst znajduje się bezpośrednio ponad linią. <hr> A ten bezpośrednio pod nią. <p> Podczas gdy między tym tekstem a następną linią zachowano pewien odstęp. <p> <hr> <p> Odstęp jest też po linii. Znacznik akapitu po znaczniku linii jest konieczny, jeśli chcemy, aby tekst pod linią był wyrów- nany w jakikolwiek inny sposób niż wyrównanie domyślne (do lewej). (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:11)(cid:10)(cid:8)(cid:12)(cid:5)(cid:13)(cid:14)(cid:15)(cid:5)(cid:16)(cid:7)(cid:16)(cid:8)(cid:13)(cid:7)(cid:13)(cid:17)(cid:16)(cid:18)(cid:4)(cid:8)(cid:15)(cid:19)(cid:16)(cid:20)(cid:7)(cid:3)(cid:15)(cid:13)(cid:21)(cid:22)(cid:8)(cid:23)(cid:24)(cid:3)(cid:18)(cid:20)(cid:17)(cid:2)(cid:8)(cid:17)(cid:25)(cid:15)(cid:6)(cid:24)(cid:8)(cid:26)(cid:16)(cid:5)(cid:16)(cid:22)(cid:8)(cid:16)(cid:8)(cid:17)(cid:23)(cid:8)(cid:5)(cid:16)(cid:6)(cid:21) (cid:31) ! (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:3)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:3)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:18)(cid:19)(cid:18)(cid:20)(cid:14)(cid:15)(cid:16)(cid:17)(cid:21)(cid:18)(cid:11)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:22)(cid:23)(cid:6)(cid:5)(cid:19)(cid:24)(cid:18)(cid:9)(cid:5)(cid:25)(cid:26)(cid:24)(cid:27)(cid:23)(cid:28)(cid:9)(cid:6)(cid:26)(cid:25)(cid:8)(cid:5)(cid:26)(cid:3)(cid:29)(cid:30)(cid:21)(cid:6)(cid:23)(cid:25) (cid:12)(cid:13)(cid:1)(cid:13)(cid:11)(cid:14)(cid:8)(cid:15)(cid:8)(cid:16)(cid:11)(cid:26)(cid:5)(cid:6)(cid:8)(cid:5)(cid:22)(cid:16) (cid:1)(cid:2)(cid:27) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:6)(cid:4)(cid:11)(cid:12)(cid:13)(cid:14) Zazwyczaj przeglądarki wyświetlają linie poziome o grubości jednego lub dwóch pikseli1, trój- wymiarowe i „wyżłobione” — jakby „wciśnięte” w stronę. Linię można pogrubić za pomocą atry- butu size. Wymagana wartość atrybutu to grubość w pikselach. Spójrzmy na poniższy przykład i rysunek 5.2. <p> Oto typowy tekst dokumentu, po którym zobaczymy linię wyświetlaną przez IE jako kreskę o grubości 2 pikseli. <hr> Następne trzy linie będą miały grubość odpowiednio 12, 36 i 72 pikseli. <hr size=12> <hr size=36> <hr size=72> (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)((cid:10)(cid:8)*(cid:5)(cid:18)(cid:6)(cid:25)(cid:5)(cid:6)(cid:18)(cid:8)+,(cid:17)(cid:26)(cid:23)(cid:25)(cid:6)(cid:25)(cid:8)(cid:16)(cid:8)-(cid:6)(cid:18)(cid:3)(cid:14)(cid:13)(cid:17)(cid:6)(cid:8)(cid:17)(cid:23)(cid:15)(cid:19)(cid:13)(cid:26)(cid:13)(cid:21)(cid:22)(cid:8)(cid:15).(cid:16)(cid:6)(cid:5)(cid:16)(cid:13)/(cid:8)0(cid:25)(cid:4)1(cid:23)2/(cid:8)(cid:26)(cid:16)(cid:5)(cid:16)(cid:16) (cid:1)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:3)(cid:2)(cid:15)(cid:2)(cid:4)(cid:5)(cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)(cid:6)(cid:4)(cid:16)(cid:17)(cid:11)(cid:18)(cid:19)(cid:20)(cid:14) Nie musi nam się podobać linia rysowana „w trzech wymiarach”. Po dodaniu atrybutu noshade uzyskana linia będzie dwuwymiarowa. W HTML-u atrybut ten nie wymaga podania żadnej warto- ści, w XHTML-u użyjemy noshade="noshade". Porównajmy „normalną” linię 3D z tą na ry- sunku 5.3 (specjalnie pogrubioną tak, aby różnica była bardziej ewidentna): <hr size=32> <p> <hr size=32 noshade> Standardy HTML 4 i XHTML nie zalecają korzystania z atrybutu noshade, ten sam efekt można uzyskać za pomocą stylów. 1 Piksel to jeden z wielu małych punktów składających się na wyświetlany obraz komputerowy. Ekrany mają różne przekątne, ale zazwyczaj jeden piksel równa się jednemu punktowi na monitorze o rozdzielczości 75 dpi (punktów na cal). Punkt to jednostka miary wykorzystywana w drukowaniu i równa ok. 1/72 cala (dokładnie w calu jest 72,27 punkta). Typowy krój czcionki wykorzystywany w popularnych przeglądarkach ma wysokość 12 punktów — czyli na jeden cal przypada sześć linii tekstu. (cid:27)(cid:28)(cid:29)(cid:30)(cid:5)(cid:24)(cid:25)(cid:15)(cid:6)(cid:21)(cid:29)(cid:31) !(cid:29)"#$%(cid:8)(cid:16)(cid:8)&"#$%(cid:10)(cid:8)(cid:31)(cid:25)(cid:15)(cid:6)(cid:19)(cid:23)(cid:24)(cid:5)(cid:16)(cid:7)(cid:8)(cid:6)(cid:5)(cid:14)(cid:2)(cid:7)(cid:26)(cid:23)(cid:17)(cid:6)(cid:24)(cid:2)(cid:14)(cid:15)(cid:5)(cid:2)(cid:29)’(cid:9)(cid:10)(cid:24)(cid:23)(cid:14) (cid:11)()
Description: