Bu Mülkün Sultanları

588 Pages·2015·9.411 MB·Turkish

by  Necdet Sakaoğlu

MÜ.LKÜN
CSU
�U
LT ALNARI
ALFA"iT A RiH
277ı5A LFAıT ARıi7 0H
BUM ÜLKÜNS ULTANLARI
NECDSEATK AO(GDLIUV 1R9I39G)I ,
Yeretla riShe,l çuOkslmua,n vleıe ğittiamr ihkloenruil arçıan­da
lışmaollaarynıa zaryıany ırnlanerrusşe rlşeurnil arÇedşımr-C:ii han
Amasr(a1 916968,17 9,9 Tıi8r)kA; n adoluM'ednag ücekoğ(u1ll9a7n1 ,
200A5l,iN aciK aracan ArmDiavğrainğıEiv)' M;di em ari(s1i 978);
AnadoDleur ebOecyaik lannKdöasnPe a şHaa neda(m1 918949,S8e ,da t
SimaVvaik Sfio syBaill imÖldeürl üTa)n;zi maTta riShöiz lü(ğ1ü 985);
OsmanElğıi tTairmi h(i1 919909,C2 u)m;hu riDyöente mEiğ itTairmi hi
(1919909,O2 s)m,an Kleın tlveerYia baGneaz gin(l1er9 9Mi5l)lMiü; ­
cadeAlleb üm(ü 199Mi8l)lMüi;c adAellbeü m(ü 199Tar9i)hM;ie k ı1nlan,
KitabeAlneırliai,nl S ea raHyü-mıı1 yı(ln2 00Os2m)an;l ıG'üdnaünm üze
EğitTairmi h(i2 00İs3t)an;ubn uTa lr'ihKii mli(ğ2i 00Os3m)an;Cl oığ rcif­
yas1ı9 07-19(0280,v 0eA8 t)a tüürnkB 'eşikGtüanşl e(r2i 008).
BuM iilkiiSnu ltanlan
© 20ı5,ABLaFsAYı amy ıDma ğıtSıamnv .eT ci.Lt dŞ.t i.
Kitabtüımn y ayıhna klaAlrfıaB asıYma yıDma ğıtLıtmd . Şti.'Tnaen ıatiaıtmmta icrı.y la,
kaynagkö stermşeakr tıyyalpaı lakcıasakal ıntdıılşaırny daay,ı ncıynaıznıil zıno il maksızın
hiçbeilre ktrovneiykma e kaniakr aççloağ altılEasmesaraz h.i plerininv em malain evi
haklasraık lıdır.
YayıncvıeG eneYla yıYnö netmenMi. F aruBka yrak
GenelM üdürV edBaaty rak
YayıYnö netmenMiu staKfüap üşoğlu
YayınaH azırlayHaans aAnk sakal
KapakT asarıFmıü suTnu rcEalnm asoğlu
SayfTaa sarıZmıu hTaulr an
ISB9N7 8-605-ı7ı-080-8
AlYfaay ınlaır.Bı ansdıEamy :l 2ü0lı 5
BasvkeıC ilt
MelisMaa tbaacılık
ÇiftehaYvoulAzucl aSarar n aSyiitN eos:8iB ayrampaşa-İstanbul
Te0l(:2 ı627)49 7 2 3F ak0s(:2 ı627)94 7 2 9
Sertinfioık:2a 0 88
Alfa BasımY ayımD ağıtım Sanv.e T ic.L t4Ş.t i.
AlemdMaarh alTlcieasrie tShoaknaNeko :1 53 44ıFOa tih-İstanbul
Te0l(:2 ı521)15 30 3( pbFxa)k 0s(:2 ı52ı)39 3 00
www .alfaki-taipn.fcoo@ma lfakitap.com
SertiNfiok:ı0a 9 05
NECDETS AKAOGLU
13U MÜLKÜN
�U
LTA NLARI
ALFA"' ITARiH
Çocluğukumduaz,u knı gşe celeröiykmüilozekiryu, u p
tarainhl atıasrıabtkaa bna Amr if Eiflbeean ndai
Osmacnalyıöığ reatnenne Nme ciHbaen ımaızni z
hatıralanna.
BUM ÜLKÜNS ULTANLİAÇRİIN
İÇİNDEKİLER
Öns,ö z7
Ertu2ğr1u l,
OsmaBne 2y,7
OrhBaen3y 6,
MurBaedy , 44
SulYtıalnd Bıaryıem5z 3i d,
ÇelMeebhim e6d3,
llM.u r,a7 d2
Fatih (SIuIMl.e)th amne8 d3,
SulltlBa.an y e1z0i1d ,
YavSuuzl Stealn,1i 31m
Kanuni SSüullety1am42na n,
SulItIaS.ne l,1i 4m5
SulltlaMlnu. r ,a1 d56
SulltlaMlne. h me1d47,
SulItA.ah nm e1d9,1
SulItM.au ns t2a01f a,
SulItIaO.ns ma2n1,0
SulItVaM.nu ra2d2,3
Sultan 2İ41b rahim,
SultaMne hIm,Ve2 .d5 5
SulltlaS.nü ley2m7a1n ,
SulltlAa.hnm ed2,8 0
SulItIMa.un s t2a8f5a ,
SulltlaAlnh. mde,2 95
SulItM.aa nh umd3,0 9
SulltlaOlns. ma3n2,5
SulltlaMlnu. st3a3f3a ,
SulItA.ab nd ülh3a4m8i d,
SulltlaSlne. lim, 358
SulItVaM.nu st3a7f6a ,
IIM.a hmdu,38 7
SulAtbadnü lmecid, 408
SulAtbadnü l4a2z8i z,
SulVt.aM nu ra4d3,9
SulltlAa.bn d ülh4a51m id,
SulVt.aM ne hmReedş 4a6d9,
SulVtI.a n MehVmaehdi de4d8d5i n,
HalAibfdeü lmEefcein5dd0 i0,
OsmanoğHualnlead5na0 n6ı ,
DönePma dişİaçhilna nKO arytnaak5k 0l8a r,
KiAşdil Dairzı,i5 n1i7
BUM ÜLKÜNS ULTANLİARÇIİ N
ÖNSÖZ
1K as1ı29m2 'sdael ta3n aMta1ar29,t4 'htiel afeteT üsroknl evre ren
1999a',Od smanoğutlalrasirahıh nnıeçnsı iknıe7ş 0ı.0ny ıınl dönü­
münaün dıBluba içrre. l dieşğkiiÇl üdnikbrüuh. a nedkaünçıbünik r
beylbiakşlleba üyyüıbkpi irrn paratkoardylaüurkğ saee lgeenm en­
likbloeyruidn acyaa ndaınktalo aprlTıuü mr klSeırndıipr.elç kao rkı
uluvseüu l keyi dkada epvsylaaesptaı sı Ttüertmköe rlebdsaeiğ nleı ;
resymaiz ıdşimlaTi ü rdkeç Teüyrdkiyl.ade aTr ü rkOlsümka,n lılı­
ğıöny legsüivneen ckeiRs,ui myedliAi v'rdueipnça l edroiğfnreeut ih­
legre nişlyeedntiiok pçrea OkrltvaaerB aaA,tn ıa dolu'dan yörükler,
Türkmegnöleçet rt ikröiokll iupş turu1l30u0'ydeoo rğdbruiuu.r c
beyloilğaidr oağka n ODsemvalnbelitcırii ,hi amnp aratoolr­luğu
makla bdiürnloyinak"u tT eü,rt ka"n ıhyüokrü;rn dar"lBaüryıünka
Tükr,""B üyEüfke nddiiy"o rdu.
ZamaDnelval et-i Ali(yOtyteo-rniEa rnnOp siamrdaeın)yi lyae
imparaktiomrllkiuağkzi a bnuab nü yüdke vlteatriinbh iilnmie k,
padişahlarını ytada aun zıarngkae kçsmai,şO isynmadakenı lnı lık
bulubnaanşT,tü ar kolk earyn,a şimçai ynedarel mhıeşur l usvuen
toplubliurğeuiynçl öiennre im lidir.
·
Bun oktaakdglaea l ielsnko ryuad as orpuand işayhalşaarrnıina ­
rıhnaan agçiı bdaaknı lgmearseık tKiağlkid,ibdı ii brra .k ış açısından
söezt myeekt eorlsaicgzai ğbıib ,i rhiyenariş nas maıl,t aannnaetsıi,,
eşl,çe orciukilçabiranış lıbbiarşkeıirnt aa bı dkoaypusraarncdaak
kaynaakrlşbaiervl, g eanlıeblreaitr,i, rn lsearnrealyeklroa,rur ndaab il­
miöşz eeşly aad,l atraışnıeıys aenbr ulleurn maBkutnaldaırrı. dikkate
7
BUM ÜLKÜSNU LTANLARI
almadan ppoardtirşedaloheğ rçriiuzn mioe lka nabkus ıçza;l ışma­
laryıanp ılimstaeas rıai çhı sıgnedraenkO lsimdainro.ğ üuzlelrair­ı
net arçiahl ışmabluha arnıenddeaasn kçıian ğ labredDraoinğ u,' da
OrtadoAğkud'ednai,z havzabsaıtnmedıgaşe mdeonğlmiukşl erin,
firavunMlearmdlaünkP leerrsel,Se arsdaennEi slkYeiur nea,n 'dan,
RomaB ivzea HnzsM.'u ah,a mmeAdb'bdaesnHi ulnelraeAr,nd aa­n
dolSue lçukldueiğiaimnnpn aar atohralnuekdlaagnrelılaner,nı enk ­
lertienmies timlsi oşhn a neodladnud ğauu n utulmamalıdır.
Birkeirtö alpç üspüanddiyeşa aşha möykülegrüin dyeamzeı mının
gelmbeidsrii l eAkmtahi iroç.l maAzhsmae Şdüik,r uOlrluBaçeh y,,
AşıkpavşeaN zeaşdreiC 'edvedPnea,t,ş L autEfif envdeAi b durrah­
manŞ erBeefyd'eeğb iinr siınrcaiod zaayknai,z Şaerh,n atmaerciih,ç i
vev akanüvisylaeprıitmliazzreiınnng dianklyiia krlaerrldaennı larak
kıpsaad ibşiayho gr-agfielçeymrıiilş l yaertdkkaai lne mhlaezrıcre­
lanmöırşn ekolledrugiği ubh ie-drü zevyedf ea rykölnıl eyrad­en
zılaÖbrinleiçğroi.cn pu akd işaöhylkaürlsıeanrv iap,şa çdıi şahların
çilseelfiek raldeiarlrig inçtiarve.,ğ lDeminünczdeiak,kri ,,t ap, sanat
tutksuannua,pt akdairş ahlarö;l ühnmae sdteanvllsüıe zkrelira irnı­,
de idleg çianlçı şymaaplıalrÇa obğidulo iğyraa.lsş ı nıarlıtnıınnd a
ölmüştügre.ç ti7iç0uği'ziniu ynnai ş admeınşe bilecek dört padişah
OrhaKna,n u,In IAi.b dülhvaeVm .Mi edh med ReBşuankdaa' rd­ır.
şılyıakt aflealpkça,ld iiy şoakhk neink,(r giuszt a)h mçeetkie anzl er
değiOlydsibari .zk iüml türüpmaüdzidşeay,ha lşaarmıianağ rıırn­a
lıokllaısr iaykva esa aslka eçrıil abarkdmaganek l evnaerğdiı r.
Buk itaipsOtesa m anlılıeğdıe3 n6- t şeamyseitlb eFyelterreit
EmiSrü leyvmeMa uns Çae ldeebs ia yı3l8-ıprasdai şyaahşıanm öy­
küs,tü arih-seveorklueyraicnta akirllvzagedbri aeıy ş lyeeör nil eri
olabilödniçeğı iknacraetr ıakldaıayp n yaakp ıtlkaırsadala ınn tıla­
rad ay er vearnillaetrhıeelkpm sıişyn;ad nesnıd yaavnr ansıoşyl ar,
ataEsrıt uiğlreu hlsa loAinbf deü lmeycaikdl'aişnı mlar ve olaylarla
dah anehdaaknk ıgnednbaei lfir k ivre riledbüişlümnüeüşsltimü r.
YaşamöyikçüiOlnsem,ra itn alrıi höinneddmee krie ceolrearnityılleı
anlbaotyıu tölnagröır ülmKeayneurneidke'I, nM. iu ns tafdaa' nın
birienrs vaen padişaihl koelsdhiuankrdleeaeknrde ıit l mŞiuş tir.
gerkç,ieh keb ri riynaişna milfarraıty -atkelfarşiıstmo idnae rrıencae
açıkİtsıtre,.ne inbr esceervieyk estiezor lsabinizısl öez gedliinm­i
darliıyğiıl,i ksheovşegröalrniüığsyliüüı, cp e ltiglbieiba,im laeçc eği
8
ÖNS ÖZ
karalaemnba akşsaar bıilslıiely aarysıae ştaivn,etz ıasaıfb luagrüı­
nünö lçülierrdieylleoenl eurmeçskiu zzg çielkeirleÖe rbnielğiirn.
llS.e liamy'yia şsleıfkçelırake,m amdaekvlilaşe,lt e erğiinlem eyip
İstavnebE udli rsnaer ayleağrlıennddcaae iymeas kulçal admaa k
EbussEufuedn ddiot'slyuulnğe,uS inaSne'lai myiaypet'ıyrim asını,
barışsevveie şedihi lğbiiınnreia kmaanslıaöntvıım ped keo lanaklı­
dıDrı.ş arbıadkatnıi kçldiaanrh yıaa noslımza glearreıyk aebna ncı
araştırtmaancııtlıamrdlıaöan zr nıenldalazid kelğeiErln dk iarp.­
samlı OtsamraiynhalizınHa ian m mebri lIeA. h medk'airna rsız,
zaykıafr akktıezrllair,av ğeka asdıınnıolnya urnıconal ğdıu ğ,u nu
haremağzaelhairrılnezırne evakklt deınyğ eırniın;e geIç.e n kardeşi
Musat'anfbıünt iünns daenğie rlhearyivznaeinvnİk yloeekrd liel di­
ğniiI;VM .u rads'ııkn s asnrıöakb etlteurtiunled;s u üğntui nnuesi­
nikno cbausnıEa yky üp zPoarşMalı'asvy ıaırl ilgiöğnidneSeru eln­
taİnb rahdiesm a'rivaneil kıt idmaerrsaıkzl;ia srkeıa nd,ıkı non ku
vek ürokl duğIuVnM.ue ;h meRde'simnbo ilRruu mk ızbıony un­
duruağlut ıknadlad ımğüınneıc,c imebnba aşsıhinitıl ne lkearni­ne
dınğıkı;a rdesşoulfv eemr eil anlkloS.lü ilke ym'aılnnlA,.h med'in,
fazşlaari açpm ekktaernıs nult aorpılö alydıüpk ;lH earrienmkidae­
dınldaidrzil ozaute r uöpr göür eInIA Ih.m edV'einne dsiakvi'aleşa n
edilinnicyee Mtfeiaşylal heEi nrv-aNirü -bıü vkviettaa bçıtnıvığb ı nı
anlatmıştır.
Diğyearn dhainç,pb aidri şnaeöh zıenl yanşeda ömnıenmıinn ­
dektio plhuamy atgıönnıeinnç çig nedçedt eis ğöiy lenBeunm oekz­.
tadVae,yÇ seil ebHia'bnnianmk eıN'aa-andarlmiıes aleHszi.n deki,
Adem'SduelnItA .ah nm eedd e'ğ pieny gambhearllvieehfr üeik nü,m ­
darldaörnıenm lheertpia ntisnı zgleıçktlöiarğrnilenaki l eönyd­iren
külerdek(in zea" mAalne)m vmeaa 'bmaudiraid n?c "ü mlaekslia
geliPyaodri.ş aehnyl eatrvkıeiyn na poılcaın dlaahhriüı k mettikleri
toplumylaazrgııbnli oarrr aınnodıla u meltuk ileyesbaillgmıinşllae­r;
rak,ı tlıikşlsairgzaül,vi eğnes,i zliğek,e ndedöğini etmilmesriiz­liğe,
nikno şullyaertıençrdaiabrn uecle a mamıBşulnkaaar rdşıtırel.bı ak­,
lardıinilan, a, gn eçleynaeşkad,mü az egnikibo in ulöazrgdüar lükler
tanımçaakttıahş;am lai ntdoepkliu l"ukkolmaşvrueakc aar deşçe"
yaşamaölnaerrımnyeıak rtgevı,ed raga iddaelg eötzie tmdeokğtreu
vei nssaiflyıa sieztlleeddriey k aldesrıin amaz.
9