Chryseidos Libri IIII sive poema de lapide philosophorum

95 Pages·1631·5.37 MB·English

by  Johannes Nicolaus Furichius

# NicoLAI FURICHII,
(4RGEN T. MED1c1NAE D.
ET POET4iS CAES.
CHRYSEIDOS
L1 BR I IIII.
arcenrorari,
Typi EB e R H A R D1 WELPERI, [}£y%,.
■—Vel
§ 3.
\ ,' , Brabcutv/e-rìom ζ-aύAa'rig-e\ntorat.--•-. ut Iaevi,at/g/&ex -
\ -
-
--i.i
Ę
£¥¥¥¥¥¥¥¥
…
*-*._.
dLeétoremdeAul 1----O- --,. --- --
D: %.-ripffverfèveterum.pieLeâo-*r,--,-El-ixi' r: --
-
- - Τ LegithocAufidiumnon/ìmemare/ìa.
Ergomon,inquit,medicâcoletampliurartem,
, Síverainventae$t Aurificimafibi.
SomniatAufidiur:mom illicopoßdetartem, *.-----
---
: 'Deßribens,qui fitverurin artemodur.
Vtmej,quitabuli totumdecircinatorbem,
Própterea dominudicitur effefoli.
- • - - - - . • - V. . -
v,
äääääää$. ä
?
á êáôá êôá êáôá é í § § § § § §
-;*-'
IOHANNIS NICOLAI FUIRICHII,
MedicinaeDoétoris& Poëtæ Cæfàrei,
, P RAEFATIO.
A D
-
Clarißimum Io A c H 1Mu M MoRs 1uM,
PatriciumHamburgenfem.
3}}}Irabar, Clarifs. Ioachime Morfi,
γΛ$cum præterita hyeme ad meve
£)niens,amicitiæ mecii contrahen
£%5S3dæ anfàm cepiffe profitebarisex
póêïíåíé,Thculto mehercule, & nullam li
imam experto,quodmihietiamrecufàntiolim
excidit,cuminItalia Mufàrumgratiâverfàbar.
Nonequidemunquam fperareaudebam, fo
requenquam, quitalilegendooperâaliquam
impenderevellet, tantumabeft,utte, de quo
famahaétenus fùmmaquæq; mihieftpollici
tata,ejusdem guftum aliquem capturum ex
peétaffem, præfertim quum reimateria itafit
conftituta, ut maximaparsetiameruditorum
fabulofàmexiftimeteffe,mereá;nugatoriam.
Egoverò,quamvisaliorumopinionescenfere
A 2 femper
\
femperveritusfim,eorumtamenmeraalleju
dicioftare fateor,qui rem penficulatius exçu
tientes, aliquameidemineffe veritateminve
nerunt: quiorum fànè longam enumerarem
fèriem, nificornicum,quod ajunt,oculoscö
figerevelleviderer.unusLibaviusfüfficiatde
monftrando artisveritatem,cujusinnumeros
producitteftes. HuicaddeteftimoniaRober
ti Vallenfis, quæ tradit recentioruminfinita.
DivinusScaliger quidem pater,adCardanum
fcribens,vix inducere potuit animum, ut Al
chimiæ aliquam crederet certitudinem. Fìli
us tamenin Manilium commentans, quam
visCiniflonibus,utvocat,& flaturarijsftigma
aliquodinuffiffe videatur: non tamennegare
poteft,quinartisantiquitasetiamfüpraRoma
norumtempora repetenda fit, quamàBeffis
didiciffe, Caffiodoro, & Claudiano poëtâ, te
ftibus,affirmat. PræterenimFirmicumSuidas
de vellere aureo Colchorum hæc ait: τέτο δέ
&z4* wonTixóς φφέra/. ix&g/3λιόν γίνάρμαι yeygaPapá
vov, zegóxov %xaa öäyís&αδάznueiaa xpvrw. fixêrówäwei
τότεχ&νσάνόνομαζοναυτόδgav, bat)ίνάγειαντύζαντά.A-
libi.znueia, jr§dgyvg8xajzévorâxzrao-xevò,ío-rà ßißaiaòs
ptwnaduvovδδοκλτιάδα ἐuaws,ôd rêvsatag19%laajyvz7ioio
δοκΆπτιayó. T&roia-aynuάρ•α xa}φονικόσέχρητ&το, δτεδίxaì
te aspiznueiaaxpvgà xaì2€yvp8 toia ara^a/oio yeygauuára.
ßißaiaòpevyngdusvoq ixavas réæ ràunxit,a^groyayvajoia,
cxτῆστοιαύτηα rgoay%3a/τάnr,p*àxpmu&twv dj&;3g£
gάν@¢
- -
;&%arteis** f&Aorwägeueiou;4;14v.'EorumViro
rumauthoritate olim impulfuscoepiattentius
indagare infcriptaaliorum,quieàdereprolixi
us trãêtaverant: Veniebant ad manus multi,
quos non nifi extremis
oculis libare licebat.
Nöfti enim hominum hac parte, fuperftitio
-.
nem dicamne, an invidiam? maximam. Ego
verò, quæpotui, in ephemerides meostrans
tuliverficulis expreffà,fcabris quidemijs,ope
} raq; tumultuariâ effufis,donec quidam mea
rumineptiarumconfcij, eafdem importunius
* efflagitarefàtagentes,obtinuerint,uttypismá
darem. Produxiinfcenam carmen,non quod,
utille ait,
ÀMultadies,&multalituracoërcuit. '
(Neq; enimoccafiotulit:)fed quod aliquâ
fàltem ordinis fpeciempræ fè ferret. Tuo ta
men fùafü, &perfùafü faélum eft, utfoetum
expofitum,poftquam inpatriam rediiffen,re
cognofceré, præfertim c 'm multa deprehen
derem, partim infcité, paruim etiamminusfo
lidedicta, quæ manu fcriptorum tuorumad
miniculoemendare conatusfüm,cuimeovo
to, finon omnia,utfperabam,refpondent,tuæ
fàltem petitioni fàtisfeciffe fùffecerit. Ecquis
verò in tanta rei novitate omnia ad normam
exactiffimamdirigerepoffit?
A 3 Nemo
Nemo enim haétenus inter Romanæ ele
gantiæproceresmateriamhancceattingeredi
gnatus eft. Invenies totam Lapidis Philofò t+
phicitraótationem feveriorembarbarifèculili
mitibuscircumfcriptam.TuosveròGraeculos,
quos manufcriptoshac demateria oftendifti,
pace tua'dicam, admodum novitios judico,
atq5etiamfemibarbaros,quodexduorü,quos
adhucdomimeaefervo, leétionearguerepof
fum. Fortaffeverò,fiquistuifimilistentaverit,
naevoslongo fitu contraétosacriorisjudicijli
xiviodiluerepoffit.
Lufusigiturhofcemeos,tibitransmitto,qui
eofdemquafi de trivioredemptos tibiipfede
ftinâftiproprios. Illudverò tantò facioauden
tior, quantòæquanimitatistuæfùm confiden
tior. Neq; enimte inter morofos iftos Cato
nes,autSolonesexiftimorecenfèndum,
* Obffipo capite, & figentes lumine terram,
AMurmuracü/ecú&rabio/à/ìlentiarodunt,
Atg, exporreëtotrutinantur verba labello,
Ut acriorem cenfùram tuam extimefcere ne
ceffehabeam.Ut namq;decetinterbonosbe
nè agier: itaoptimaqugq; de tefpero. Valea
miciffime Morfi. Dabam Argentorati Menfe
Martio,Anno M.DC.XXXl.
,I.
»********************
$%%%%%$ §§§§§§§§§§§§%%
I OH ANNIS NICOLAI FUI RICHII,
Med.D.&P.Caef.
CHRYSEIDOS •
L I B E R I.
' ' Exofdiá.
Argumentum,
Éuthor exordituràviciffitudinefçi
$%\\ζ!entiarum & artium,earundemq;
äîaccretione, & explicat, qua tan
® £}
dem ratione ad Alchemiiam fit
pervénitum: deindeauriprgcellentiâpertexit,
monftratq;modum,&viam generalem ejus
efficiendi,ut&materiamoperis,nonfineaffi
dua infinitgBonitatis invocationepremiffa:tíi
mixtionis doétrinamfübjungit: Principiorum
Chymicorum nomina variâ excufàt: certum •,
eorundem numerum tradi-t: TandemT-Mer-.
Cybe-
carijPhilofophicipreparandi modum,&fpati-les,jù
-
umanneétit. . 'deaterra-.
rumfin- ,
Agnumopus adgrediar:feJfimoadculmimarerum:gitur.
Teg,meos!ufframteamimosmovo, Apollo,vigore, f Chy-
•
Imcipioimmemfisrepararelaboribusartem,
miæ,quæ
„Quædocuittoto**magnapemetrarereceffu minus
Matré-,&fi-gmotâ- a.mi- mamdefendereab umbrâ-, 1 anpotuadfvuiet
$ * * ** . • . • .• . .Qua teres,
— „ _, s* Cn mvsei bos.
-
3Græci guatenuerehomineselapfiturpiterevi.
Ê,Ę.
(a)Ambitiofacohors,cuimem*turgebatimami
1m
;ííº Prodigiorerum,tutumexhaufiffèputabat.
br.y./1.- Nafur*fomtem:ftabat captivus01ympus -
£T Infidiahomimum,(b)/uperata£,fideraproleg.
~ -J
ÉÉåè . Admisêre movam,quamdudumfulminejaäo
atheorü c£red£ebam£tgc£idif£fejole,quumIuppiteroffam -
fubnota- affrgcervicemi^iamtem.
tpiuert1ams,- filiafuit•_. V--i•â•ori•amotaronepts•
É REencsemloamdiquemdamflammâcrepitamtibu
Aethmae
IO
äîá, Membradedit,fociosgolimTitanesavera?
pœnâ. Immifit:ceciditBryareus,funt,arm4
Mimamtâ
Vide3c ruptâIovi, centumgeminijAegeonùenßs.
ÉÉ.
(j4tnataeftmovagensolim,4ge
aammarevolvem*
infâmeturbe,eapiicomtexerefraudem;
gic. 1f
3Äa._ _guâprecibus,momvicomfcemdatadaetherafùmmum;
ijT cùmj,pererravit fellantiaculmina
cæli
Ingeiio,valuitdomimam/ereddere/edé
Aëtheria. Rapidijamprodita/emita/%/%,
At4fùitmotum, quacedatorigumePhaebus: 2©
Duo fol-Freiag,vertatubiradiateaurigaquadrig*
£titia. curláemextendamt*Chela?íur Brumaremittat?
uidpariatmiveacurfa perfígna Diana?
* Tropi-cùrjubarabfcomdat?Curmamcafontecorufcet?
$usCan-guidvejatoriommimbofavertice
terrù? 23
$$i$, virgiliaquidagant? Quid*proximafigma Boota?
Capri- p,quaportemäatcombuffa Camiculameffes?
Χcoλrnάi.,. AttamdemexortaeftArabumgemscomfciacæli,
-
„Quaedocuitmajoraillimcdeducerefaófa.
£u$,
iffaplanetarumvarioscertoordinemotus
3O
I)iffimxit,longas,via,virt%
motavit:
gja/?quggìliâfronteimplicet,at#fg*r*
signifer obliquoquidtramitedemote;
arcus?
nùmèftimcælórégio:momangulusu4g,
Cuilegesnonfintprafcripta,3jura/evera,
3j
.
L1 B £ R I.
Ip/e etiamParca, mutatâfedibus, Orco
Aftrolo
5efumáæ,imcælumquomdammigráffeferumtur.
giaevel
Hincvitæproducihomimum,rurfumg,revelli.
potiusA
Vamafùperffitio, cultusq, igmaradeorum! spog&#l«-
crediturimperium Mumdiiribuiffecreatâ 5 aa vani
Rexcæli, Satrapaj,poloffatuiffètrememdo*. CaS.
Poßeavicimoluffravit imaeremubes, Meteora
EtfùpramubesmetuendocrimeCometas:
Totg,igneshucexillaregionecademtes. Metal
Tamdametiamimterra, defeemdit,&imtimaterre 1o lica.
Vißerarimataeft,&fupratergaraplamta, Plantæ.
.guætothabemtfpecies, Lybiequot littusarema. Anato
mia.
Imprimâhomimeminffexit,partes4mimuta*
• Hominis
zig,adeòdißerpfithomo,dumcumitamotârit:
genera
ytprimumDeusoffâhomimâ,ceurudera,terrâ
13 tio.
Pormâritmadidâ,quammom/ecuigmepotemti Vjde
IMifcuit,acSiculôSteropesformacibusarma? Hipp.
ytg,recoâafù diffimxeritartubusoffá? , deartic.
& Gal*
Vtlubricosäederitmotusmediamte*liquore:
commét.
Vtmerv&ftabilita,velutperfrema,trahamtur,
29*Para
gevelitautmolitdomimams Regimavoluntar,
celfus
Isdeparividit/?w/í,quofemimemo/es
barbarâ
Prodierimtcarmej?.Quoquævâroremadefíamt?
voceSy
JVecedamtdurà?£o/eòutflumimavemâ noviam
Pertotumexcurramtcorpus,loca4abditacumάa. 2;WOC2t.
yepateroceamusmagniperclimataMumdi
yndarumeffunditfèriem,modòflumimamittems Nutritio,
Ἀiliacâalveis,mox,lubricafremaretraéfams,
Funditim EuximumfuriofiscormibusIßrum:
Poßortumpetit,&ja&fatfemomimeGangem;
3O
Atjiterum,Heffertacumjampervemitadoras,
IDicitur Eridamus. Sicrepperitommia,poffquam
Auffaricapitvemtreshomimumat4ferarum,
B „Quarere&
\
á. CH RYs E 1 D os.
-
Mwrax, -*424ærere4, eg-rorumlatitamti•a/emtmacultrâ-.
Nec/at erat.Cæpittramsireaudacecarima
A*«
oceamum,montesg,ipfòs perrupithiamteá.
Divaßli,Cybeleviolentoterritamotu
Reffitit, &fulvâ imhibebatfrema leaemâ.
Nomemittebantululatus Maemades ullos:
comtuét:
re/omabamtcymbalamufquam:
Tibia
obffupuitfuriofacohors, miratag,gemtem
Im/amiremovam,rabiemaeterfifimamem.
Divitieimterearutilarumt umdig,magme:
Septem
Himcaurumfulfitgemero/o/alphuretargems:
metalla.
Illimoargemtum,cuipalemsæmula Luma:
Stanmumhimcpromicuitfùbluffriduâilefilo:
Trtffe i//imcplumbum,cuiMartâdira/ape//ex
Arcubuit,cuprumgrubem»/acraCypridesara. rs
Hæcimte»mixtimvivaxebu!jtumda,
Ante immotatamem,fedquumjammobilàignem
Expertaeff, errareultrò citróq,/olebat. *
NonfecusacMajágemitus,quam mumcjusalae
Librat,&hiterręaffertmamdatadeorum.
2;®
Aecdumfimàerat:longèhâmajorapatrárumt .
^!iP'* Mortales. Vidêreauj;ficviacereamorem,
seilentia.
Atq,ejusrndio,totumperffringereMumdum.
Vidcrumtregesauriexfultarefodima:
Videruntiffodigitosornaremeta//o,
2£
Etcelfìm auriferacaputimveffirecoromã.
IpfeIovâ currusrutilolocupletiorauro
Splemdebat,cruae*g, Deihâcfulferemite/â.
'Mundum Iumofuumeomfexuit imdefùperbum:
4#o^cu/ogeßit,geßita,hocauribus umum,
3O
Etvo!uitbagetemonemh6c ere/omare,
A/itg &bimero/?raimahóctimgerefuco.
I/ivèMarsSiculumpetjtRhodopeiusamtrum,
Mucronesg .