Yolları Birleştirmek: Sosyalist Devrim ve Ulusal Sorun

260 Pages·3.474 MB·Turkish

by  Aydemir Güler

• •
YOLLARBIi RLEŞTiRMEK
-SosyalDiesvtr ivme U lusaSlo run-
AydemiGrü ler
GELENEK
YollBairrıl eştirmek
-SosyaDleivsrti vmeU lusSaolr un­
AydemiGrü ler
BiriBnacsik ı
Hazir2a0n0 1
Baskı
KayhanM atbaacSıalnı.vk e T icLt.d .Ş ti.
Tel0:. 212.576.01.36
GELENEK
DünyYaa yıncılık
istiCkaldadle Aszin avPuars aNjoı: 21Ka2t :7
Beyoğlu-İSTANBUL
Tel0:. 216.330.58.04
İçindekiler
ÜzümH ırsızl..a.. .r . ı . .. . .... ... . ... .. ... . . ... . .. 5 . . . . . . . . .
Onsöz........................7. .................................
BirinBcöil üm
Marksist TeHoarkilnıilnı ğı.........1.3. ................
İkinBcöil üm
SosyalPirastti ğHiank lılığı...................4.3. .......
Üçüncü Bölüm
KürtlBeurr juDveav rimiNneirne sinde?..7.7. .....
DördüncBüö lüm
KürtlielrSe o syalist.l.e.r.......................1.1.9. .......
BeşinBcöil üm
Sonİ syandDaenm okratCiukm huriyete.1.6.1. ....
AltınBcöıl üm
KürtlveerD ünya..........................1.8.7. ...............
YedinBcöil üm
DemokratCiukm huriyGeetreç ekçTielsitki .2.0.3.
SekiziBnöcliü m
HalkçDıa maı:..................2.1.9. ...........................
Dokuzuncu Byöald üamS onsöz
LiberalivzeMm iel liyetkçailirğşeı ......2.3.7. ........
SeçilmKiaşy nakça..............2.5.5. .....................
ÜzümH ırsızları
(NectmteSianlz ;oK omünissat:y 3ı2,6. 0.10201s;. 5)
Üç emekçiişb ulabilummeukd uyblaaş kbai rka sabaya
doğryuü rürlebriükrze ünm b ağırnaasa trllHaerm.y orgunluk
atmahke md eb irüazzü my iyebilmoetku riuçrilna r.
BirTiü rktbüirrK,iü rdti,ğ edreEi r menİiya.ir kadarş tvıer la
birbirsleevreirBnlriiea rsz.o nra bağıonn lasfraaıhre ikdb evire
yanladroığnragu e lOi dra.z engbiinTr ü rktMüerr.h abalaşırlar
veb irbirliesriimnlees röieynrlil ebra,ğ ısna hiibsii mlerden,
şivelebrudnelna rın milalnilyaveretç laerrçiapnbliua kn ını
yapar.
-Ulan, derv eTK üürrekt,�'' iei zk inmiüzs lümıannısz,
tamabme niümz ümümyüe dinmiüzs,l ümamnaılnmı ü slü­
manhae loalls uanm,ab ug avunriayy ee dirdüiznüimzl eri?
Şaışrbıirz imrke,i hleekme heemd eralmeaar d akma rralıdır:
-Benb uE rmenidyöiv ecedme,rv ed ediğdieny iap ar.
Ermenpieysit çiılkiı nkcaadyaad rö vevreb imzkiileyrainnı na
döneBrzi.i mkiülzegrü ndüarmlaes re sledreiç nkıia rmazlar.
Adamb iraz havadan sudsaonrn aTk üornku'şet vudekö tnaenr
sorar:
-Ulasne nT ürk dmeiğsiiblne a damH?a dsie nb enim
üzümümyüe dianf,i yoelts uPne.kb iu a llahın Knüirydeü ne
yedirbduiy na,p tıiğşmı ind isre nibne,nş imbduiK ürddüö ve­
cem. ..
Bizimkdiean liıe rl inoen,ud ay ersee rincdeeykde ö ver.
Türk'yüann ıgneal viebr a şlkaorn uşmaya:
-Ulasne nn eb içiTmü rüknsb,i bra şkTaü rkümna lıenla
uzatmuatyaan mamdııu,nl abni zim törüezmümih zıdres ızının
cezanseıdb iirl mmeizs idne,vr e giTrüikrş'iaerğ, z ını burnunu
5
kıroanru,< lyae rsee rveer çegkiedrr.e
Bisr ürseo nkraal kbairz imkvieyl oelkrao yulurlar.
Yolcla Kürsto,r arT:ü rk'e
-Ulab ababe,n b işeaynil amamıbşuaa md,a mt ebka şına
biziümç ümünzaüs dıölv miştir?
Türyka nıtlar:
-Bizy anlış ydaöpvtdıükr,t meyebcueE krtmiekn iyi.
Dövdürtmeyeycaenkltıişbkıu,mr ıazd adır.
Anadohlaul klbaur ırf aınkıçno k çeşüirdeitnmiiN şel er.
yapsı,nb lüatrütna rihbiömyilgzee ç im!şB ens,e vgili Necmet­
tina'nilna tıamkıtyalrad ım.
b
ÖNSÖZ
YılölanrcG ee lenKeikt Daipz imi1z6si.a ny ıhsaıznıır larken
anak onuul ussaolr undan benidmaM apravxy eıE mnag els
dönemiondea klabniyaran z dıü şmüşStoün.r a Gyeliennee k'e,
zaman zabmaaşnks aü reylaiy ınlualruass aolr uvneö zelde
Kürsto runhua kkınbdiard izçia lışhmaaz ırlaYdiınme.
Gelenieçkiy na kın zahmaaznıdral abdiıyrğa ızmı dbaan,a
kaals.d emiştuilmu,ss aolr udne ğuillu sdailn amkiakv ramını
yeğle.r.di.m
Uludsi namiğsionsiynad leivsrtsi ümr ecöinnedmeyl eitr u t­
tuğunu,s oyrsaeleilz bmiidrnü nysai stoelmmia kçtıaknm asın­
dans onrbau,y erikne sinlsiakblkieat l madıağmıana ıy,n ı
dinamiöğnienmv ef onksiyoknournuud uğduünşuü nüyorum.
Uluksa gtoeribsuiö ,n emvie f onksiyomnauryklsai svtel erin
işçi sınıfı bahşaırçneokake s tıikçn oirnaö pr üyor. Hele
1909'larbdaaşynla ariakç inbduel uunğdumudzö nemodney,ı l­
lar'c'ae mperykaalrişzım euk luurltsuuahşla reketollearria"k
dünydae vrim süürçeb coiuyntiunn dbainr ionliuu şrtmubşi r
dinamik, düpedüz oeymupnecrhayağalıli ginezel!m d iin
Reeslo syalitzemrikne ktotcicğaoi ğ yraadfoar taçyıak an
ulusklaaors uenmup,e ryrakelaibsetet nik no ltaeyt ibğaisnteı ğı
milliybeotğçaişz mlaalagröır dükyçüez,e ysbierlb akışla
harekeedtes no ysalistdlüenryianm,ıu zlıunss aolr udne nilen
olgudana ne" vbviaerrl ı nımnaasd"u aoclım aldaarhaıağı rlıklı
birs eçneek.tA inrcaiks tersyeand iazd ,u ae tmendienv a
olmadıkğaıbnuıel d ersegnüinzü,m üzuülnu ssaolur nlarını
kabaickai ayyeı radreavkae md elim.
Ulusal sbiorriuknnac,ti e gotrairdieçh airnk lairlıenrıi ye
çevibriedrni. n amiozlma ryaakn,si o syadleivsrtsi ümr eciyle
barıbşiıfrka ktoölra rşaekk iilrlkeeinnk,i ncitsaimnt deer sine
kapitalist-eegmepmeernylatilağihisknti maytaırndaı omlcaı­
bilri.By iorincipsoiznibdtieikr fa vraoml ar"adikn amikğuii"-
7
lanmayke nbii ric aotl mayaaktcıDre.d iyma ,2 0y.ü zyılın
büyübkö lümüsnodsey aülliksetvl eek ra pitüallkiesltie şrçiin
sınlıafriılb ei rlibkudt ien amdiükn ydae vrismü reciünçi n
sacayaoğlıuunşrıtm uştur.
Dahag erilgeirtem deekm ümkünY.i nhea tırlanmalıdır;
Marxb iörn ceyküiz yıblidrai ntcairssieihl i,ki nctiasrii hsiz
ulusollarara yku karöındear diağyirmı ştıbrimbrae nnızne rine,
buk ezb urjudveav rimplreorbil emçaetriğçie vebsaişnvduer ­
muştAun.l aşılgaicbtaiağ rıi uhlsueslml oatrog rü çlebruirnjiu ­
vad evrimlearliınyvdo�eir nş çsiın dıefıv rimleirnisnainnl ığın
gündemgiinred iok lbeürysiüa kh neyi temsiDli ğeedri­yorlardı.
leirisd ee vrsiümr eci taerzaiflımnmedayahenk ugmö rülüyor­
larBdriıi.n kcait egionrsia nlsıığnııntf ospılzu dmoağ reun gel­
lenemyeüzry üüşüngee,r emkü cadeallea ngıe,r ekkü ltürel
girdildeerviaykslaaet kılbaurlduan maya aödtaeykkielne,r e
asimoillmea dkü şüyordu.
Reeslo syaldiöznme muil,u shaalr ekektalrıeşsrı nbdöay le
biary rıştıgremraeykıs izlveebş uth iarrmeikşet tolpetrabini crı
yaklaşkıemnldasi a fıanlam tıışSra.n ırı1m99 0a'rllbai rlikte,
Marx'eısnkb iö lümlemegseiçneirnlk iazlainkd ıyğeınniad en
tanıokl duUkl.u shaalr eketylaelrniınbz ickra ı smüıs,t elik
küçük bi"ru lkuıkssuramtlıu lhuaşr eketi" tabirini hakederken,
kalanelmaprre yalgiüsdtü mgleür iucliu shaalr ekeotllaerra k
sahneçyıek tılar.
Türikye'vde2e 0 0y1ı llarındsao ruuülnzu esrabilin reş eyler
yazmansıiny açsıaklt eılsbıe Ktütrest o runuiylliaş rk.iV el idi
bankaa laı,br sugüKnü rtlteermisne itlt diiğnia miizlmieş kin
gündemdduer abnü yüsko ryuu,k arıkdaarvkaim ladralf ao r­
mülee dilebKiülritrly:ea rs osyadleivsrtis mü recibniirn
dinamhiağlii gneel elceeryk,ad am evcukta pitüallkivese t
dünyayblüat ünleekşleeHcre.n üszi yaskaavlg anpırna tik
yanıtvıenrımd eiğbiub üyüsko runyuanl,n ıtzecrace itht iğim
değkialn.ı mgcear çeykaçniıd tası o syaloilzamc ak.
Bu çalışmatneımned le rddie b u yaklaşgıemrıe kçe­
lendirvmeeb ku nun ötessöizkn odneu ssui yaksaavlg aya
8
düşünsekla tbkibırud lau nmak.
***
Kitabkıenn,d idnaeib ri" rb ölüamd"tı a şıs"ag idrasi,aş y"ai­
bileceğtiemosiraziy falabruık niıtna,b ın ybailörng ıezscia
olduğuhnaut ırlaitsmtaekrU ilmu.s saolr untueno rtiakr tış­
malarıKnüar sto runuanyaa kldaarhıas ağlabma sabni r
yürüyüşle gieçligenib ridl.im mek
Ötey andan kobnuub nouynu tuinlugniç moikç ektiiğtiin­i
rafe tmeli"yMiamr.k sizmdes ourluuansd"aı lnk ıo yabile­
ceğimbiuzb aştlaıo kkudukbçianr o ktadyeaf alahracyar et
ettim. Ulusal askoarduendmlüiank y ialmniaışrnkk islibizu m i
denklıis yao ldhaanr camasıcniddiadykeit sidzilkikçğaeitk ici
buluyoBruut mu.t umdeanfn a zplaaya lainst ea hmeidni leceği
gibSit al.i.Bn e.n se, Stkallaisçnia'kli ınş masının değerini,
okuduğhuemar k adegmeivke kzteelsnio nyrean bia ştkaenş fet­
tiğismöiy lemeliyim.
Buk itaapntcaa bki çre rçeçviez ebiullduismsa;ol r unun
teorbioky utldaarhıaanğ aı rloılkalrdıaö kn ebildmielyiiy orum.
Oncah aksızlsıokntrmaaan r kspiesrtes kptisfvaiunn ulmaya
değilsbei hrda ekt, e sliimhitniey oalcdıu ğu yiadç aib nu,
yönde günmüamrükzs isotlrlaaehkra il bai bro rcu sırtımızda
taşıdığdıümşıüüznğıdü mi ç.in.B e.lk dia hsao nrabliabrra ış ka
çalış.m.ad.a
Elinizkdietkaiips tteae obroyiu tduö nüdpo lasşoılp- libera­
lizimlb euk onöuz elihnedsea planşomkatka sınaT eovarriı yor.
bölümlhearkik ıbnud ak asduanrun şo tyue te.r.l.i
***
Ben kitabıymaız �ardayımC,e malH ekimoğlu'nun
TürkiyeS'odseyi azlmiink tidAarra yıyşaıy ınlbaindlıe .
Çarçaobkuukd uvmek olleakktlgiaüf v eniimnia,n ctıamzıe le­
dimB.e nim keiltiaanbleıa nalraars ıCnedmaa l'ionkkui­ni
mayavna rshae,m ebnu a çığkıanpıa tmdaelrıiB,mu .r ada yanıt­
sıkza lkainm sio ruvlaarrsd aö,n üCpe mailn'kibnaek malı.
9
Kollektdiefd iamk. ı.Bdl.ie çz o ğunlbuiksrle am inebridre ,
konferabnisret ğai,t çiaml ışmassöıynldead iklyearziım­izi
yoruBzu.t artze orbiükt ünsaenlllaimkı enkdsai kblıerra kıyor
olabaimlais ra,n ısriıyma ysöangl ö sterkmoel lveek atçiıflsiıkn ­
dand aa vantiaçjie yroYri.n eç okb üyübki rç oğunlukla,
söylemevdeye anz maddaaön n ce,y add aar geniş toplantılar­
da yoklkuoylolrea,kk tltiıefn s tignedçeinr iByuot rüurz .o rtam­
larbdaaş kab idri zyio ldaşbıimrllaia kmtaee n,b aştsae,v gili
Süleymakna'tıknı largıe lhia.yt.oı rr.a
***
Buç alışbmiar kdaeçr lemdeınşiınn idkaiknikc iit çaapl ış­
mam.U lussaolr uvneK ürsto ruünzue ridnaehö an cyea yın­
lanmyıaşz ılaaryırbmıiı dr e rlembeidrea rgaeytai rtmaesyair ­
lıyorBuudm .ur umdbai leel,i nizçdaelkıişG meal,e neska'diınk
okurliaçrisını kıoclımr ai skinadreınn mıAymoarb .ü tünlük
kaygıbsaışnktıüa r tlaüt meidne mezdim.
Eski yvaezu ılluassrao lr udne yinbciiers main magme rek­
tiğhiinsi setO teismky.ia zılkairmıinl eorkiunyia nlbairdrain,
Barı(şK omitDeesrin)e ğiG'ennienBl a şaknıv e Emekli
BüyükeMlaçhim uDti kerdaeğma be1y99,3y ılınödlaü,m üyle
yarım kabliarc amke şgeudliinymeiYtşab tain.cd ıe rgilerden
eligneeç eyna,d ak işiasreşli vriansdteg eldiğsio ruunl usal
konumlauk alelebrednheian b eredtamre kko,p yasını çıkart­
mami çiönd ünvçe rm.e.Ska. y gıaynlıayu omr.
***
Bu kitatbaım amlaımçaıkbn ri kakçe zk endkie ndime
başarıssöızzl er verd2i00m0.' bdKietar os pılmia çntiKınü ba'ya
gidecekotnidma;ön n ceb itiredyeimmi şt"iGme.l enek'e
yetişgmeerseik beinyr a zıbyaşal amadöannc ed"e didma,h a
sonra. YıblibtaişrıencdMeaak rtti m,b aşında .b.i.t irecektim
Beniimç ibne ldkaih iay oil dSuİ.P 'Viannv eD iyarböarkgıürt ­
leriançiınl ış2ı0nd0Na1en w,r ozuD'inyuaa rkbırk'adraş ıladık­
tans onra tamamlıyoArmuamb u kiatrakabidıta.a,ç p a lış-
10