yahudi lobisinin abd içindeki konumu ve ortadoğu politikasındaki rolü PDF
Preview yahudi lobisinin abd içindeki konumu ve ortadoğu politikasındaki rolü
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI YAHUDİ LOBİSİNİN ABD İÇİNDEKİ KONUMU VE ORTADOĞU POLİTİKASINDAKİ ROLÜ Yüksek Lisans Tezi Zenife UMEROVA Ankara 2006 T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI YAHUDİ LOBİSİNİN ABD İÇİNDEKİ KONUMU VE ORTADOĞU POLİTİKASINDAKİ ROLÜ Yüksek Lisans Tezi Zenife UMEROVA Tez Danışmanı Doç.Dr.Çağrı ERHAN Ankara 2006 T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI YAHUDİ LOBİSİNİN ABD İÇİNDEKİ KONUMU VE ORTADOĞU POLİTİKASINDAKİ ROLÜ Yüksek Lisans Tezi Tez Danışmanı Doç.Dr.Çağrı ERHAN Tez Jürisi Üyeleri Adı ve Soyadı İmzası …................................................................. ………... ……………………………………………. ……...... ……………………………………………. ……….. ……………………………………………. ………. Tez Sınavı Tarihi:…………………………… İÇİNDEKİLER Kısaltmalar Giriş..............................................................................................................................1 Birinci Bölüm ABD’de Siyasal Yapı ve Lobicilik I. ABD’nin Siyasal Sistemi...................................................................................3 A. Yasama Kurumu Olarak Kongre ................................................................8 1.Temsilciler Meclisi..........................................................................10 2.Senato.............................................................................................12 3.Kongre’nin Komiteler Sistemi..........................................................15 4.Yasama Sürecinin İşleyişi................................................................20 5.Kongre’nin Dış Politikadaki Yetkileri...............................................23 a) Kongre’nin Savaş İlan Etme Yetkisi....................................24 b) Senato’nun Anlaşma Onaylama Yetkisi..............................26 c) Senato’nun Atamaları Onaylama Yetkisi.............................28 d) Kongre’nin Mali Yetkisi....................................................29 B. ABD’de Yürütme...................................................................................30 1. Başkan...........................................................................................30 2. Yürütmeye Destek Olan Organlar....................................................31 3. Başkan’ın Dış Politika Yetkileri .....................................................33 4. Dış Politika Karar Alma Merkezi ....................................................38 a) Başkan..............................................................................38 b) Ulusal Güvenlik Konseyi ..................................................39 c)Dışişleri Bakanlığı ............................................................40 d)Savunma Bakanlığı............................................................42 e)İstihbarat Servisi (CIA)......................................................43 II. ABD’de Lobicilik..........................................................................................45 A. Lobicilik ve ABD’de Lobiciliğin Tarihçesi..............................................45 B. ABD’de Lobi Faaliyetlerine Genel Bakış.................................................50 1. ABD’de Lobiciliğin Tarihi....................................................................50 2. Günümüzde ABD’de Lobi Faaliyetleri..................................................54 C. ABD’de Lobiciliğin Karar Alma Organları Üzerindeki Etkisi.....................58 1. Lobicilikte Esaslar ...............................................................................58 2. Lobiciliğin Dış Politika Üzerindeki Etkisi.............................................66 İkinci Bölüm ABD’de Yahudi Toplumu ve Lobisi I. ABD’de Yahudi Toplumunun Oluşumu............................................................70 A. Amerika’da Yahudi Tarihi.......................................................................70 B. Yahudi Nüfusu........................................................................................86 C. Amerikan Yahudilerin Dini Mezhepleri....................................................88 1. Reformcu Sinagoglar......................................................................88 2. Muhafazakarlar ..............................................................................89 3. Ortodokslar ...................................................................................89 4. Yeniden İnşacılık ...........................................................................90 D. Yahudilerin Amerikan Toplumundaki Yeri.................................................91 1. Amerikan Yahudileri ve Politika.....................................................91 2. Finans Sektörü................................................................................99 3. Eğitim ve Akademiya ...................................................................109 II. Amerika’da Yahudi Lobisinin Oluşumu, Yapısı ve Faaliyeti..........................115 A. Siyonizm Hareketinin Tarihçesi..............................................................115 B. ABD’de Yahudi Lobisinin Oluşumu ve İsrail Devletinin’nin Kuruluşu.....122 C. ABD’de Yahudi Lobisini Oluşturan Örgütler ve Lobi Faaliyetleri..................142 Üçüncü Bölüm Arap – İsrail Çatışması, ABD ve Yahudi Lobisi I. ABD’nin Ortadoğu’daki Çıkarları ve İsrail ile İttifakı............................................160 A. ABD’nin Ortadoğu’daki Çıkarları...................................................................160 B. ABD – İsrail İttifakı........................................................................................169 II. ABD – İsrail İlişkileri, Filistin Sorunu ve ABD’de Yahudi Faktörü.......................176 A. Eisenhower Dönemi: İsrail’e silah ambargosu.........................................176 B. John Kennedy: Lobi İçin Washington Kapıları Açılıyor...........................182 C. Lyndon Johnson – İsrail’in Beyaz Saray’daki En İyi Dostu......................183 D. Nixon: Yom-Kippur Savaşı...................................................................189 E. Jimmy Carter:Başkanlık pahasına barış...................................................194 F. Reagan : Üçüncü Aşamaya Ulaşıldı........................................................199 G. Bush Dönemi: Yalnız Bir Adam.............................................................209 H. Clinton Dönemi: Ortadoğu’da barış rüzgârları.........................................212 İ. II. Bush – Oğul Babaya Benzemedi..........................................................222 Sonuç...............................................................................................................232 Kaynaklar........................................................................................................239 Özet.................................................................................................................253 Abstarct...........................................................................................................255 KISALTMALAR CETVELİ ABD : Amerika Birleşik Devletleri ACDA : Silah Kontrolü ve Silahsızlanma Ajansı ADL : Anti-Propaganda Ligi AEİ : Amerikan Girişimci Enstitüsü AIPAC : Amerikan İsrail Halkla İlişkiler Komitesi AJC : Amerikan Yahudi Komitesi AZEC : Amerikan Siyonist Acil Komitesi B. : Baskı BM : Birleşmiş Milletler CIA : Merkezî İstihbarat Teşkilatı CIPAC : Hıristiyanların İsrail Halk Eylem Kampanyası CSP : Güvenlik Politikası Merkezi çev. : Çeviren ESF : Ekonomik Yardım Fonları FARA : Yabancı Ajansların Kayıt Kanunu FKÖ : Filistin Kurtuluş Örgütü FMS : Yabancı Askerî Satışları JDC : Amerikan Yahudi Ek Dağıtım Komitesi JINSD : Ulusal Güvenlik Konuları için Yahudi Enstitüsü MEPFA : Ortadoğu Barışını Kolaylaştırma Hareketi NSC : Ulusal Güvenlik Konseyi NZO : Yeni Siyonist Örgütü PAC : Politik Eylem Komitesi PNAC : Yeni Amerikan Yüzyılı İçin Proje PR : Halkla İlişkiler TM : Temsilciler Meclisi USIA : Birleşik Devletler Enformasyon Ajansı ZOA : Amerika’nın Siyonist Örgütü GİRİŞ Bugün dünyada tek süper güç olarak karşımıza çıkan ABD’nin dış politikasında verilen kararlar ve uygulamaların uluslararası sahnedeki önemi tartışmasızdır. Buna bağlı olarak ABD dış politikasındaki kararlar, uygulamalar veya yaptırımlar ülkenin siyasal sistemine ve toplumsal yapısına dayandırılmaktadır. Böylece dış dünyaya ABD dış politikası olarak yansıyan olguyu yorumlamak için ülke-devlet yapısı, dış politika bürokrasisi, dış politika karar verme sürecinde rol oynayan ve nihai kararı etkileyen baskı grupları, lobileri, iç ve dış faktörleri araştırmak gerekir. Bu tezin konusu olan ABD’nin Ortadoğu Politikası ve İsrail ile ilişkilerini etkileyen ABD’deki Yahudi toplumu, lobisi, siyasi ve iktisadi, hatta sosyal etkisinin araştırılması çalışmamın asıl amacıdır. Yahudi asıllı Amerikan vatandaşlarının ülke çapında sahip oldukları güçlü ve etkili-yetkili sosyal konumları özellikle XX. yüzyılın ikinci yarısında göze çarpmaya başlamıştır. Yahudiler tarih boyunca vatan ve devletten mahrum kaldıklarından dünyanın dört tarafında çeşitli ülkelerde farklı toplumlarda önemli yerlere gelmiş, etkili rollere sahiplerdi.1 Fakat hangi ülke, millet, devlet, toplum içinde olursa olsunlar Yahudiler genellikle çeşitli aşağılamalara, zulümlere, zaman zaman da acımasız şiddete maruz kalmaktaydılar (“Anti-semitizm” kavramının tarihi uzundur). “Anti-semitizm” kavramı insanoğlu tarihinde belki en eski kavramlardan biridir. Antik ve Eski Dünyada var olan bu halk Avrupalılar 1 Bkz. Johnson Paul, Yahudi Tarihi, Pozitif Yayınları, İstanbul,2001. 1
Description:The list of books you might like
