Wolni i zniewoleni. Głosy grup podporządkowanych w historii imperium portugalskiego PDF
Preview Wolni i zniewoleni. Głosy grup podporządkowanych w historii imperium portugalskiego
Błoch WOLNI I ZNIEWOLENI MONOGRAFIE FUNDACJI NA RZECZ NAUKI POLSKIEJ RADA WYDAWNICZA Andrzej Borowski, Michał Buchowski, Magdalena Micińska, Andrzej Pieńkos, Szymon Wróbel FUNDACJA NA RZECZ NAUKI POLSKIEJ Agata BłochZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA W O L N I I Z N IE W O L E N I GŁOSY GRUP PODPORZĄDKOWANYCH W HISTORII IMPERIUM PORTUGALSKIEGO TORUŃ 2022 Wydanie książki jest subwencjonowane w ramach programu Monografie przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej Redaktor tomutsrqponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA Patryk Chłopek Korekta techniczna Agnieszka Markuszewska Projekt okładki i obwoluty Barbara Kaczmarek Rysunek: Mariola Landowska 2017 Printed in Poland © Copyright by Agata Błoch and Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Toruń 2022 ISBN 978-83-231-4760-2 (oprawa twarda) cISBN 978-83-231-4761-9 DOI https://doi.org/1o.12775/978-83-231-4761-9 WYDAWNICTWO NAUKOWE UNIWERSYTETU MIKOŁAJA KOPERNIKA Redakcja: ul. Gagarina 5,87-100 Toruń tel. +48 56 611 42 95, fax +48 56 611 47 05 e-mail: [email protected] Dystrybucja: ul. Mickiewicza 2/4,87-100 Toruń tel /fax: +48 56 611 42 38, e-mail: [email protected] www.wydawnictwoumk.pl Wydanie pierwsze Druk: Drukarnia Wydawnictwa Naukowego UMK Oprawa: Abedik Sp. z 0.0. ul. Glinki 84,85-861 Bydgoszcz Spis treściZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA WYKAZ SKRÓTÓW..................................................................................................................... 9 WSTĘP............................................................................................................................................... 11 ROZDZIAŁ 1. GRUPY PODPORZĄDKOWANE - KONCEPCJE, TEORIE I KIERUNKI BADAWCZE........................................................................................................ 25 Kwestie epistemologiczne............................................................... 25 Początek badań nad grupami podporządkowanymi.................. 29 Gayatri Chakravorty Spivak............................................................ 31 Latin American Subaltern Studies Group..................................... 38 Brazylijskie grupy podporządkowane w ujęciu Spivak.............. 45 Zastosowanie teorii grup podporządkowanych w historii nowożytnej - przykład Jacobusa Elisy Johannesa Capiteina .... 49 ROZDZIAŁ 2. KIERUNKI BADAWCZE WZGLĘDEM GRUP PODPORZĄDKOWANYCH W KOLONIALNYM IMPERIUM PORTUGALSKIM.............................................................................................. 53 Wstęp do kierunków badawczych względem grup podporządkowanych w historiografii luzo-brazylijskiej............ 53 Portugalska narracja historiograficzna w XIX i XX w. .............. 54 Brazylijska narracja historiograficzna w XX i XXI w................. 61 Historia społeczna niewolnictwa w brazylijskiej narracji historiograficznej w XX w....................................................... 64 Historia Indian w brazylijskiej narracji historiograficznej w XX w....................................................................................... 67 Narracja historiograficzna o kolonialnym imperium portugalskim..................................................................................... 70 Antonio Manuel Hespanha i pluralizm administracyjny kolonialnego imperium portugalskiego........................................ 72 Portugalska monarchia wielokontynentalna............................... 74 6ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 3. MOZAIKA KOLONIALNEGO SPOŁECZEŃSTWA....................... 79 Wyobrażenia Portugalczyków o swoim imperium zamorskim w okresie nowożyt nym................................................................ 79 Zarys grup podporządkowanych zamieszkujących atlantycki obszar kolonialnego imperium portugalskiego.......................... 86 Mniejszości religijne: niewierni, żydzi i żydowscy konwertyci............................................................................ 88 Mniejszości etniczne: Cyganie i ludy autochtoniczne Brazylii................................................................................. 97 Podziały rasowe.................................................................... 112 Status społeczny.................................................................... 125 Podział na płeć..................................................................... 136 Miseraveis, Imperium Cienia i ostracyzm.......................... 146 ROZDZIAŁ 4. GŁOSY Z PERYFERII. ROLA GRUP PODPORZĄDKOWANYCH W BUDOWANIU KOLONIALNEGO IMPERIUM PORTUGALSKIEGO .... 1 59 Główny zarys obiegu korespondencji administracyjnej wiatach 1642-1822..................................................................... 159 Petycje grup podporządkowanych.............................................. 171 Podejście egodokumentalne przy analizie petycji............... 171 Petycje dotyczące wolności rdzennego podmiotu kolonialnego......................................................................... 179 Zniewolony wbrew prawu................................................... 193 Protekcja królewska.............................................................. 200 Prawo cywilne i prawo karne............................................... 213 Dostęp do stanowisk........................................................... 233 Migracje na terenie imperium portugalskiego................... 250 Spory o ziemię i wspólną przestrzeń................................... 257 ROZDZIAŁ 5. CZY PODPORZĄDKOWANY INNY MÓGŁ PRZEMÓWIĆ?..... 267 (Nie)zależność kolonialnych peryferii wobec metropolii.......... 267 Podporządkowany Inny w kolonialnym imperium portugalskim............................................................................... 271 Sieci społeczne jako działalność podmiotu i świadomość istnienia relacji..................................................... 289 Mechanizmy podejmowania decyzji w okresie panowania JanaV.......................................................................................... 306 Czy każdy podporządkowany Inny mógł przemawiać?............. 3 21
The list of books you might like
