Vyakarana Kannada

1.9 MB·Kannada

by  R

ªÉÄʸÀÆgÀÄ ¸ÀPÁðgÀ

¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À E¯ÁSÉ
(«zÁå ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ±ÁSÉ)

PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
(8, 9 ªÀÄvÀÄÛ 10£É0iÀÄ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ)

1971

2-00
¨É¯É gÀÆ:
2 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
ªÀÄÄ£ÀÄßr

0iÀiÁªÀ ¨sÁµÉ0iÀÄ£ÁßzÀgÀÆ ±ÀÄzÀÞªÁV ¥Àæ0iÉÆÃUÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ D ¨sÁµÉ0iÀÄ
ªÁåPÀgÀt ¥ÀjZÀ0iÀÄ CvÁåªÀ±ÀåPÀ. ªÁåPÀgÀt eÁÕ£À«®èzÉ ¨sÁµÉ0iÀÄ CzsÀå0iÀÄ£À ¥ÀÇtð
ªÁUÀzÀÄ. ¨sÁµÉ0iÀÄ CzsÀå0iÀÄ£ÀzÀ DgÀA¨sÀzÀ°è ¥Àæ0iÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÁåPÀgÀtzÀ
CjªÀ£ÀÄßAlĪÀiÁrzÀgÀÆ ªÀÄÄAzÉ ¸ÀPÀæªÀĪÁV ªÁåPÀgÀt ±Á¸ÀÛçzÀ ¥ÀjZÀ0iÀĪÀ£ÀÄß
ªÀiÁr¸ÀĪÀ CªÀ±ÀåPÀvɬÄzÉ. F zÀȶ֬ÄAzÀ ¸ÉPÉAqÀj ±Á¯ÉUÀ¼À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è
ªÁåPÀgÀt ±Á¸ÀÛçzÀ ªÀÄÄRå «µÀ0iÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. ¸ÉPÉAqÀj ºÀAvÀzÀ JAlÄ,
MA§vÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ºÀvÀÛ£É0iÀÄ vÀgÀUÀwUÀ¼À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è ªÀÄPÀ̽UÉ PÀ°¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¸À®ºÉ
ªÀiÁrgÀĪÀAvÉ ªÁåPÀgÀt, C®APÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ bÀAzÀ¸ÀÄìUÀ¼À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÀ£ÀßqÀ
ªÁåPÀgÀt gÀa¸À®Ä F PɼÀPÀAqÀ ¸À«Äw0iÀÄ£ÀÄß gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ:

1. qÁ|| ². ZÀ. £ÀA¢ªÀÄoÀ, JA.J., ¦.ºÉZïr.,
¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¥ÉÇæ¥sɸÀgï, PÀ£ÁðlPÀ «±Àé«zÁ央0iÀÄ
zsÁgÀªÁqÀ. ... ... ... CzsÀåPÀëgÀÄ

2. ¹. JA. JgÉùêÉÄ,
PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÀÄ,
UË|| ¸ÉAlæ¯ï ºÉÊ0iÀÄgï ¸ÉPÉAqÀj ±Á¯É,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ. ... ... ... ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

3. r. gÉêÀt¥Àà,
PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÀÄ, nÃZÀgïì mÉæöʤAUï E£ï¹ÖlÆåmï
avÀæzÀÄUÀð. ... ... ... ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

F ¸À«Äw0iÀĪÀgÀÄ G¥À0iÀÄÄPÀÛ C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ F PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ
UÉƽ¹gÀÄvÁÛgÉ. ªÉÄîÌAqÀ ¸À«Äw0iÀĪÀjUÉ F CªÀÄÆ®å PÁ0iÀÄðPÁÌV E¯ÁSÉ
IÄtÂ0iÀiÁVzÉ.

n. «. wªÉÄäÃUËqÀ,
qÉÊgÉPÀÖgï D¥sï mÉPïì÷Ö §ÄPïì
3 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
ªÉÆzÀ® ªÀiÁvÀÄ

ªÉÄʸÀÆgÀÄ gÁdåzÀ «zÁå±ÁSÉ0iÀÄ ªÁå¦ÛUÉƼÀ¥ÀlÖ ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À 8, 9, 10
£É0iÀÄ ªÀUÀðUÀ¼À «zÁåyðUÀ¼À G¥À0iÉÆÃUÀPÁÌV £ÀÆvÀ£À C¨sÁå¸ÀPÀæªÀÄPÀÌ£ÀĸÀj¹ MAzÀÄ
ªÁåPÀgÀt ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¨ÉÃPÉAzÀÆ, CzÀgÀ°è D0iÀiÁ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ ¤0iÀÄ«ÄvÀªÁzÀ
C®APÁgÀ, bÀAzÀ¸ÀÄìUÀ¼À ¨sÁUÀªÀÇ EgÀ¨ÉÃPÉAzÀÆ «zÁå±ÁSÉ0iÀĪÀgÀÄ wêÀiÁ𤹠MAzÀÄ
¸À«Äw0iÀÄ£ÀÄß ¤0iÀīĹzÀgÀÄ.
«zÁå±ÁSÉ0iÀĪÀgÀÄ ¤tð¬Ä¹zÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄPÀÌ£ÀĸÀj¹ ±Á¯ÁªÀÄPÀ̼À ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß
UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ “¸ÀÄ®¨sÀ¢AzÀ PÀptPÉÌ” JA§ ¨ÉÆÃzsÀ£ÁvÀvÀÛ÷éPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV
«µÀ0iÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛ, ¤0iÀÄ«ÄvÀ CªÀ¢ü0iÀÄ°è0iÉÄà F ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ.
EzÀgÀ°è ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ªÁå¦Û0iÀÄ£ÀÄß «ÄQÌ C®è°è PÉ®ªÀÅ «µÀ0iÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀæAxÀzÀ
¥Àj¥ÀÇtðvÉUÁV, feÁÕ¸É0iÀÄļÀî PÀ£ÀßqÀ¨sÁµÁ¨sÁå¹UÀ¼À C£ÀÄPÀÆ®vÉUÁV ºÉýzÀÝgÀÆ
PÀÆqÀ G¥ÁzsÁå0iÀÄgÀÄ CAxÀªÀÅUÀ¼À PÀqÉUÉ ºÉZÀÄÑ ®PÀë÷åPÉÆqÀzÉ PÉêÀ® ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ
ªÁå¦ÛUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV ¨ÉÆÃzsÀ£Á«µÀ0iÀÄUÀ¼À£ÀÄß Dj¹PÉÆAqÀÄ ¥ÁoÀ ºÉüÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ
¸ÀÆa¸ÀÄvÉÛêÉ.
¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉüÀĪÀÅzÀPÉÌ ¥ÀǪÀðzÀ°è ¸ÁPÀµÀÄÖ «ªÀgÀuÉ0iÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀÄ®¨sÀªÁzÀ zÀȵÁÖAvÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸À¯ÁVzÉ. D «ªÀgÀuÉ0iÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆvÀæ
gÀZÀ£É0iÀÄ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ¯Éà ªÀiÁr¸ÀĪÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á¤0iÀĪÀĪÀ£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ C£ÀĸÀj¹,
ªÁåPÀgÀtªÀÅ ¸ÀÄ®¨sÀªÁzÀ «µÀ0iÀĪÉA§ «±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̼À°è ªÀÄÆr¸ÀĪÀÅzÀÄ
¨ÉÆÃzsÀ£ÁZÀvÀÄgÀgÁzÀ G¥ÁzsÁå0iÀÄgÀ PÀvÀðªÀåªÉAzÀÄ £ÁªÀÅ ¨sÁ«¸ÀÄvÉÛêÉ. «zÁåyðUÀ¼À
G¥À0iÉÆÃUÀzÀȶ֬ÄAzÀ ºÉZÁÑV zÀȵÁÖAvÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ.
C®APÁgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ªÀÄPÀ̼À ªÀÄ£À¸Àì£ÀÄß £Ál¨ÉÃPÉA§ GzÉÝñÀ¢AzÀ UÁzÉ0iÀÄ
ªÀiÁvÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ gÀÆrü0iÉƼÀV£À ªÀiÁvÀÄUÀ¼À ¸ÀÄ®¨sÀ zÀȵÁÖAvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è
w½¹, vÀzÀ£ÀAvÀgÀ ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÉý; «ªÀgÀuɪÀiÁr ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉüÀ¯ÁVzÉ. CªÀgÀ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À°è §A¢gÀĪÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀvÀÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÉZÀÄÑ ®PÀë÷å
ªÀ»¸À¯ÁVzÉ. PÉ®ªÀÅ PÀqÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ ºÉÆgÀV£À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÆß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
ºÉʸÀÆÌ°£À (¥ËæqsÀ±Á¯É0iÀÄ) ªÀÄÆgÀÄ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è0iÀÄÆ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ
UÀzÀå¥ÀzÀå ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¸Àé®à ¥ÀjZÀ0iÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ C®è°è ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÆß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. £ÁªÀÄ«¨sÀQÛ ¥ÀævÀå0iÀÄUÀ¼À «ªÀgÀuÉ ªÀiÁqÀĪÁUÀ EzÉÃ
zÀȶ֬ÄAzÀ ºÉƸÀUÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀzÀ JgÀqÀÄ gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÆß ºÉüÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀªÀiÁ¸À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è C£ÉÃPÀ ºÉƸÀUÀ£ÀßqÀ, ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀzÀ «±ÉõÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À
¥ÀnÖ0iÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀ ¥ÀæPÀgÀuÁAvÀåzÀ°è ¢ÃWÀðªÁzÀ zsÁvÀÄUÀ¼À
4 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
¥ÀnÖ0iÉÆAzÀ£ÀÄß PÉÆlÄÖ CzÀgÀ°è ºÉƸÀUÀ£ÀßqÀ ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ zsÁvÀÄgÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À CxÀð, Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀzÀ MAzÉÆAzÀÄ gÀÆ¥À EªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. C®èzÉ
ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ¢AzÀ ºÉƸÀUÀ£ÀßqÀPÉÌ gÀÆ¥ÁAvÀgÀºÉÆAzÀĪÀ C£ÉÃPÀ ±À§ÝUÀ¼À MAzÀÄ ¥ÀnÖ0iÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÆgÀ£É0iÀÄ CzsÁå0iÀÄzÀ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. EzÀÄ §Ä¢ÞªÀAvÀgÁzÀ «zÁåyðUÀ¼À
¨sÁµÁeÁÕ£À ¨É¼É0iÀÄ®Ä G¥À0iÀÄÄPÀÛ CA±ÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÉÝêÉ. F UÀæAxÀzÀ°è
zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ G½0iÀĨÁgÀzÉAzÀÄ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ JZÀÑjPÉ ªÀ»¹zÉÝêÉ. DzÀgÉ
¨sÁµÉ0iÉÄA§ÄzÀÄ «¸ÁÛgÀªÁzÀÄzÀjAzÀ®Æ, ¥Àæ0iÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ CUÀtÂvÀªÁzÀÄzÀjAzÀ®Æ,
ªÉÊUÀÄtåUÀ¼ÀÄ C¦àvÀ¦à G½¢zÀÝgÉ ¸ÀºÀÈzÀ0iÀÄ gÁzÀªÀgÀÄ w½¹zÀgÉ ¥ÀÅ£ÀªÀÄÄðzÀætzÀ°è
¸Àj¥Àr¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀÄPÀ̼À C¨sÁå¸À zÀȶ֬ÄAzÀ ¥Àæw CzsÁå0iÀÄzÀ PÉÆ£É0iÀÄ°è C¨sÁå¸À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß
¸ÁPÀµÀÄÖ ªÉÊ«zsÀå¥ÀÇtðªÁV PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. D C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀ±ÀåªÁV
G¥ÁzsÁå0iÀÄgÀÄ ªÀiÁr¸À¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ. DUÀ¯Éà ªÁåPÀgÀt¥ÁoÀ ¥ÀÇtðªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
UÀæAxÁAvÀåzÀ°è ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À §UÉUÉ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ.
F ¥ÀŸÀÛPÀzÀ gÀZÀ£É0iÀÄ PÁgÀåªÀ£ÀÄß £ÀªÀÄUÉ ªÀ»¹PÉÆlÄÖzÀPÁÌV ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ «¨sÁUÀzÀ
C¢üPÁjUÀ½UÉ £ÁªÀÅ PÀÈvÀdÕgÁVzÉÝêÉ.

¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ². ZÀ. £ÀA¢ªÀÄoÀ
14-4-70 (¸À«Äw0iÀÄ ¥ÀgÀªÁV)
5 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
«µÀ0iÀiÁ£ÀÄPÀæªÀÄtÂPÉ

¥ÀÅl
¦ÃpPÉ-
(i) ªÁåPÀgÀtzÀ GzÉÝñÀ .. XV
(ii) PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀtPÁgÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ .. XVII
UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ

CzsÁå0iÀÄ 1. ¸ÀAeÁÕ¥ÀæPÀgÀt .. 1
¸ÀAeÉÕUÀ¼ÀÄ .. 1
I PÀ£ÀßqÀ ªÀtðªÀiÁ¯É .. 1
(1) ¸ÀégÀUÀ¼ÀÄ .. 2
(2) ªÀåAd£ÀUÀ¼ÀÄ .. 3
(3) 0iÉÆÃUÀªÁºÀUÀ¼ÀÄ .. 3
II ¸ÀégÀUÀ¼À «ZÁgÀ .. 3
III ªÀåAd£ÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ .. 5
IV UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ .. 6
V ¸ÀA0iÀÄÄPÁÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ (MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ) .. 7
VI CPÀëgÀ ºÀÄlÄÖªÀ ¸ÁÜ£À .. 8
VII ¸ÁgÁA±À .. 9

2 CzsÁå0iÀÄ. ¸ÀA¢ü¥ÀæPÀgÀt .. 12
I ¸ÀA¢ü .. 12
II PÀ£ÀßqÀ ¸ÀA¢üUÀ¼ÀÄ .. 13
1. ¯ÉÆÃ¥À¸ÀA¢ü .. 13
2. DUÀªÀÄ ¸ÀA¢ü .. 15
(1) 0iÀÄPÁgÀUÀªÀÄ ¸ÀA¢ü .. 16
(2) ªÀPÁgÀUÀªÀÄ ¸ÀA¢ü .. 17
3. DzÉñÀ ¸ÀA¢ü .. 19
III ¥ÀæPÀÈw ¨sÁªÀ .. 22
IV ¸ÁgÁA±À .. 25
V ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¸ÀA¢üUÀ¼ÀÄ .. 28
1. ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¸ÀégÀ ¸ÀA¢üUÀ¼ÀÄ .. 28
6 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
¥ÀÅl
(1) ¸ÀªÀtð ¢ÃWÀð ¸ÀA¢ü .. 28
(2) UÀÄt¸ÀA¢ü .. 30
(3) ªÀÈ¢Þ ¸ÀA¢ü .. 31
(4) 0iÀÄuï ¸ÀA¢ü .. 33
2. ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ªÀåAd£À ¸ÀA¢üUÀ¼ÀÄ .. 35
(1) d±ÀÛ÷é¸ÀA¢ü .. 35
(2) ±ÀÄÑvÀé ¸ÀA¢ü .. 37
(3) C£ÀÄ£Á¹PÀ ¸ÀA¢ü .. 38
VI ¸ÁgÁA±À .. 40

CzsÁå0iÀÄ 3. zÉñÀå-C£ÀåzÉñÀå-vÀvÀìªÀÄ-vÀzÀãªÀ ¥ÀæPÀgÀt .. 43
I zÉñÀå CZÀÑUÀ£ÀßqÀ ±À§ÝUÀ¼ÀÄ .. 44
II C£ÀåzÉñÀå ±À§ÝUÀ¼ÀÄ .. 44
(1) ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ §AzÀ ±À§ÝUÀ¼ÀÄ .. 44
(2) »AzÀƸÁܤà ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ §AzÀ .. 45
±À§ÝUÀ¼ÀÄ
(3) EAVèö¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §AzÀÄ .. 45
§¼ÀPÉ0iÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ ±À§ÝUÀ¼ÀÄ
(4) ¥ÉÇÃZÀÄðVÃ¸ï ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ §AzÀ .. 46
±À§ÝUÀ¼ÀÄ
(5) ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ¢AzÀ vÀªÀÄä ªÀÄÆ®gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß .. 46
ªÀåvÁå¸ÀªÀiÁrPÉÆAqÀÄ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §AzÀ
±À§ÝUÀ¼ÀÄ
III vÀvÀìªÀÄ vÀzÀãªÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ .. 47

CzsÁå0iÀÄ 4. £ÁªÀÄ¥ÀzÀ ¥ÀæPÀgÀt .. 62
(£ÁªÀÄ¥ÀzÀ-£ÁªÀÄ¥ÀæPÀÈw-£ÁªÀÄ«¨sÀQÛ ¥ÀævÀå0iÀÄ)
I £ÁªÀÄ¥ÀzÀ .. 62
II £ÁªÀÄ ¥ÀæPÀÈwUÀ¼ÀÄ .. 64
(1) ªÀ¸ÀÄÛªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 65
(2) UÀÄtªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 66
7 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
¥ÀÅl
(3) ¸ÀASÁåªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 67
(4) ¸ÀASÉåÃ0iÀĪÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 67
(5) ¨sÁªÀ£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 68
(6) ¥ÀjªÀiÁtªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 68
(7) ¥ÀæPÁgÀªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 69
(8) ¢UÁéZÀPÀUÀ¼ÀÄ .. 69
(9) ¸ÀªÀð£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 69
1. ¥ÀÅgÀĵÁxÀðPÀ ¸ÀªÀð£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 70
2. ¥Àæ±ÁßxÀðPÀ ¸ÀªÀð£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 70
3. DvÁäxÀðPÀ ¸ÀªÀð£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 70
III °AUÀUÀ¼ÀÄ .. 71
(1) ¥ÀÅ°èAUÀ, ¹ÛçðAUÀ, £À¥ÀÅA¸ÀPÀ°AUÀ .. 71
(2) ¥ÀÅ£ÀߥÀÅA¸ÀPÀ°AUÀ, ¹ÛçãÀ¥ÀÅA¸ÀPÀ°AUÀ .. 72
¤vÀå£À¥ÀÅA¸ÀPÀ°AUÀUÀ¼ÀÄ
(3) ¥ÀÅ°èAUÀ, ¹ÛçðAUÀ, £À¥ÀÅA¸ÀPÀ°AUÀ
ªÀÄÆgÀgÀ®Æè ¥Àæ0iÉÆÃUÀªÁUÀĪÀ ±À§ÝUÀ¼ÀÄ .. 73
[ªÁZÀå°AUÀ («±ÉõÁå¢üãÀ°AUÀUÀ¼ÀÄ)]
IV ªÀZÀ£ÀUÀ¼ÀÄ .. 77
V «¨sÀQÛ¥ÀævÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 82
VI £ÁªÀÄ¥ÀæPÀÈwUÀ½UÉ £ÁªÀÄ«¨sÀQÛ¥ÀævÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 105
§gÀĪÀ CxÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ0iÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
VII «¨sÀQÛ¥À®èl .. 113
VIII ¸ÁgÁA±À .. 114

CzsÁå0iÀÄ 5. Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀ ¥ÀæPÀgÀt .. 118
I Qæ0iÀiÁ¥ÀæPÀÈw (zsÁvÀÄ) .. 118
1. ªÀÄÆ®zsÁvÀÄ (¸ÀºÀdzsÁvÀÄ) .. 119
2. ¥ÀævÀå0iÀiÁAvÀzsÁvÀÄ (¸Á¢üvÀzsÁvÀÄ) .. 119
II ¸ÀPÀªÀÄðPÀzsÁvÀÄ, CPÀªÀÄðPÀzsÁvÀÄ .. 122
III Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀ .. 123
IV Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄ«PÉ .. 125
(1) ªÀvÀðªÀiÁ£ÀPÁ®zÀ Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ .. 125
8 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
¥ÀÅl
(2) ¨sÀÆvÀPÁ®zÀ Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ .. 126
(3) ¨sÀ«µÀåvïPÁ®zÀ Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ .. 127
(1) «zsÀåxÀð («¢ü+CxÀð) gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ .. 129
(2) ¤µÉÃzsÁxÀðPÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ .. 130
(3) ¸ÀA¨sÁªÀ£ÁxÀðPÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ .. 132
V Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ .. 134
gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
(1) ªÀvÀðªÀiÁ£ÀPÁ®zÀ PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ .. 134
¥Àæ0iÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
(2) ¨sÀÆvÀPÁ®zÀ PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ .. 135
gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
(3) ¨sÀ«µÀåvïPÁ®zÀ PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ .. 137
gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀUÀ¼À PÁ®¥À®èlUÉƼÀÄî«PÉ .. 137
(4) «zsÀåxÀðzÀ°è §gÀĪÀ PÉ®ªÀÅ «±ÉõÀ .. 138
gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
(5) ¤µÉÃzsÁxÀðzÀ°è §gÀĪÀ PÉ®ªÀÅ .. 140
«±ÉõÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
(6) ¸ÀA¨sÁªÀ£ÁxÀðzÀ°è §gÀĪÀ PÉ®ªÀÅ .. 143
«±ÉõÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ
VI PÀªÀÄðtÂ¥Àæ0iÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ .. 147
VII PÀªÀÄðtÂ¥Àæ0iÉÆÃUÀzÀ°è Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀzÀ .. 149
°AUÀªÀåªÀ¸ÉÜ
VIII ¸ÁgÁA±À .. 152
ªÀÄÄRåªÁzÀ PÉ®ªÀÅ zsÁvÀÄUÀ¼ÀÄ-CxÀð- .. 156
Qæ0iÀiÁ¥ÀzÀUÀ¼À ¥ÀnÖ

CzsÁå0iÀÄ 6. ¸ÀªÀiÁ¸À ¥ÀæPÀgÀt .. 173
I Cj¸ÀªÀiÁ¸À .. 175
II ¸ÀªÀiÁ¸ÀzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ .. 177
(1) vÀvÀÄàgÀĵÀ¸ÀªÀiÁ¸À .. 177
(2) PÀªÀÄðzsÁgÀ0iÀĸÀªÀiÁ¸À .. 179
9 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
¥ÀÅl
(3) ¢éUÀĸÀªÀiÁ¸À .. 182
(4) CA²¸ÀªÀiÁ¸À .. 184
(5) zÀéAzÀé¸ÀªÀiÁ¸À .. 186
(6) §ºÀÄ«æû¸ÀªÀiÁ¸À .. 187
(7) Qæ0iÀiÁ¸ÀªÀiÁ¸À .. 189
(8) UÀªÀÄPÀ¸ÀªÀiÁ¸À .. 191
ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ, £ÀqÀÄUÀ£ÀßqÀ PÁªÀåUÀ¼À°è .. 193
¥Àæ0iÉÆÃUÀªÁVgÀĪÀ ªÀÄÄRåªÁzÀ
PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀiÁ¸ÀUÀ¼À ¥ÀnÖ
III ¸ÁgÁA±À .. 199
IV ¢égÀÄQÛ .. 201

DzsÁå0iÀÄ 7. PÀÈzÀAvÀ, vÀ¢ÞvÁAvÀ ¥ÀæPÀgÀt .. 205
I PÀÈzÀAvÀ¥ÀæPÀgÀt (PÀÈ£ÁߪÀÄ¥ÀæPÀgÀt) .. 205
(1) PÀÈzÀAvÀ £ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 206
(2) PÀÈzÀAvÀ ¨sÁªÀ£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ (¨sÁªÀPÀÈzÀAvÀ) .. 210
(3) PÀÈzÀAvÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ (CªÀå0iÀÄPÀÈzÀAvÀ) .. 213
II ¸ÁgÁA±À .. 217
III vÀ¢ÞvÁAvÀUÀ¼ÀÄ .. 220
(1) vÀ¢ÞvÁAvÀ £ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 221
(2) vÀ¢ÞvÁAvÀ ¨sÁªÀ£ÁªÀÄUÀ¼ÀÄ .. 223
(3) vÀ¢ÞvÁAvÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 224
IV ¸ÁgÁA±À .. 226

DzsÁå0iÀÄ 8. CªÀå0iÀÄ ¥ÀæPÀgÀt .. 229
(1) ¸ÁªÀiÁ£ÁåªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 229
(2) C£ÀÄPÀgÀuÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 230
(3) ¨sÁªÀ¸ÀÆZÀPÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 230
(¤¥ÁvÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ)
(4) Qæ0iÀiÁxÀðPÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 230
(5) ¸ÀA§AzsÁxÀðPÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 230
(6) PÀÈzÀAvÁªÀå0iÀÄUÀ¼ÀÄ .. 231
10 PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt
¥ÀÅl
(7) vÀ¢ÞvÁAvÁªÀå0iÀÄ .. 231
(8) CªÀzsÁgÀuÁxÀðPÁªÀå0iÀÄ .. 232
¸ÁgÁA±À .. 232

CzsÁå0iÀÄ 9. ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ .. 235
I C£Àé0iÀiÁ£ÀÄPÀæªÀÄ .. 236
II DzsÁåºÁgÀ .. 237
III ªÁPÀåUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ .. 239
(1) ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁPÀå .. 239
(2) ¸ÀA0iÉÆÃfvÀªÁPÀå .. 240
(3) «Ä±ÀæªÁPÀå .. 240
IV ªÁPÀ嫨sÀd£É .. 241
V gÀÆ¥À¤µÀàwÛ .. 242
VI ¸ÁgÁA±À .. 244

CzsÁå0iÀÄ 10. bÀAzÀ¸ÀÄì .. 247
I bÀAzÉÆÃA§Ä¢ UÀæAxÀ PÀvÀðÈ«£À «ZÁgÀ .. 248
II PÀ£ÀßqÀ PÁªÀåUÀ¼ÀÄ .. 248
III ¥ÀzÀå .. 249
(1) ¥Áæ¸À .. 249
(2) 0iÀÄw .. 251
(3) UÀtUÀ¼ÀÄ .. 252
IV ªÀiÁvÉæ, UÀÄgÀÄ, ®WÀÄUÀ¼ÀÄ .. 252
V ªÀiÁvÁæUÀtzÀ bÀAzÀ¹ì£À ¥ÀzÀåUÀ¼ÀÄ .. 254
(1) PÀAzÀ ¥ÀzÀåzÀ ®PÀët .. 255
(2) µÀlà¢UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼ÀÄ .. 256
(1) ±ÀgÀµÀlà¥À¢ .. 256
(2) PÀĸÀĪÀĵÀlࢠ.. 257
(3) ¨sÉÆÃUÀµÀlࢠ.. 258
(4) ¨sÁ«Ä¤ÃµÀlࢠ.. 259
(5) ¥ÀjªÀ¢üð¤ÃµÀlࢠ.. 260
(6) ªÁzsÀðPÀµÀlࢠ.. 261