VIII 769 52437 PLENUM KC PZPR 27-28 sierpnia 1988 r. Sytuacja spoleczno-gospodarcza o rozszerzenie dialogu i porozumienia VIII PLENUM KC PZPR VIII PLENUM KC PZPR 27-28 sierpnia 1988 r. Podstawowe dokumenty i materiały : ! Książka i Wiedza • Warszawa 1988 ܀ :; ܪ 0 86 ܙܕܝ W dniach 27 i 28 sierpnia 1988 r. odbywało się w Warszawie VIII plenarne posiedzenie Komitetu Centralnego Polskiej Zjedno czonej Partii Robotniczej poświęcone ocenie sytuacji społecz no-politycznej i ekonomicznej kraju oraz bieżącym zadaniom par tii. Obradom przewodniczył / sekretarz KC PZPR Wojciech Jaruzel ski, który powitał członków centralnych władz partyjnych, człon ków prezydium Klubu Poselskiego PZPR oraz przedstawicieli rzą du. Wojciech Jaruzelski powiedział następnie: Obecne plenum odbywa się w trudnym i pełnym napięć okresie. Wpłynęło to na przyspieszenie jego zwołania. Jednakże temat na szych obrad nie jest podyktowany obecnymi wypadkami i nastro jami. Sytuacja jest złożona, ale ani na chwilę nie straciliśmy nad nią kontroli. Reagujemy i reagować będziemy stosownie do wa runków i potrzeb. Bezpieczeństwo, stabilność socjalistycznego państwa polskiego nie mogą być i nie będą narażone na szwank. Już wcześniej zapowiadaliśmy, że VIII plenarne posiedzenie bę dzie kontynuacją i pogłębieniem problematyki VII Plenum, uzupeł nionym informacją o dotychczasowej realizacji jego uchwał. Po dejmowane przez nas obecnie problemy są konsekwencją tych założeń. Ale, oczywiście, dziś ciąży na nich złożoność obecnej sy tuacji. Trudno przecenić straty materialne, polityczne i moralne, które za sobą pociągają już wygasające - na szczęście - strajki. Dłu gojeszcze i dotkliwie odczuwane będą ich wielostronne skutki. 5 Naszym obowiązkiem jest wskazanie przyczyn gospodarczych, politycznych, psychospołecznych stanowiących pożywkę dla wo dzirejów strajkowych. Uczciwe, pryncypialne przyjrzenie się róż nym zaniedbaniom i opóźnieniom , bezduszności i arogancji, wszystkiemu, co oburza, co rani poczucie sprawiedliwości i god ności człowieka. Tym bardziej trzeba docenić i wyrazić głęboki szacunek dla ogromnej większości klasy robotniczej, dla społeczeństwa, które nie ulegając różnym przewrotnym inspiracjom swym codziennym trudem dobrze służyło i służy krajowi. Sytuacja, z którą mamy do czynienia, w sposób oczywisty wy wołuje w partii dyskusję, rodzi pytania, wątpliwości i rozterki, pil ne poszukiwanie rozwiązań. W tym miejscu warto z głęboką sa tysfakcją podkreślić, iż w odróżnieniu od minionych doświadczeń obecnie żaden członek partii nie splamił się politycznym renegac twem. Natomiast byli i są towarzysze, których zawodzą nerwy - powinni szybko ,,wziąć się w garść". Również całe społeczeństwo nurtuje zatroskanie i niepokój. Od notowujemy wzrastającą liczbę listów od organizacji partyjnych, związkowych i młodzieżowych, od weteranów pracy, od partyj nych i bezpartyjnych obywateli. Wyrażają oni różnorodne oczeki wania wobec obrad VIII Plenum. Większość z nich jest uzasadnio na. Musimy im wyjść na spotkanie. Zrozumiale też są związane z nimi emocje. Wszyscy żyjemy pod ich ciśnieniem od wielu dni, częstokroć dominują one nad trzeźwą, realistyczną analizą. Nie uwzględniają, iż od VII Plenum minęło zaledwie dwa i pół miesiąca, że zatem trudno oczekiwać, iż realizacja jego uchwały będzie już wyraźnie odczuwalna. Oczy wiście, nie zmienia faktu, iż urlopowy błogostan zdemobilizował, znieczulił wielu towarzyszy i w partii, i w administracji wobec ist niejących niedostatków izagrożeń. Zaskoczenie sytuacją jest więc również świadectwem albo sła bego rozeznania, albo, co gorzej, beztroski. Musimy wyciągnąć stąd niezbędne wnioski i zapewnić ich zdecydowaną realizację. Celem plenum jest więc dokonanie krytycznej i samokrytycznej, 6 1 wolnej od niedomówień, wnikliwej i rzetelnej analizy przyczyn społecznego napięcia, oceny sytuacji politycznej, zagrożeń poli tycznych i gospodarczych. Dyskusji wokół tego głównego celu słu żyć powinny referaty Biura Politycznego Komitetu Centralnego na temat sytuacji społeczno-gospodarczej oraz kierunków jej uzdra wiania i oceny sytuacji politycznej oraz bieżących problemów sy stemu politycznego. Głównym celem naszego posiedzenia jest wypracowanie pro gramu przedsięwzięć ekonomicznych, które pozwolą, w bliższym czasie, usunąć poczucie zagrożenia bytu codziennego ludzi, po prawić stabilność rynku, zahamować gonitwę cen i plac, a w dal szejperspektywie prowadzić do trwałego uzdrowienia gospodarki, a także przesięwzięć politycznych, które na gruncie poszanowa nia prawa i ładu konstytucyjnego będą śmiało rozszerzać spo leczną bazę rządzenia, przyspieszać porozumienie i konsolidację wszystkich konstruktywnych, odpowiedzialnych sił społeczeństwa w działaniu dla dobra narodu ipaństwa. Potrzebnyjest— krótko mówiąc - zdecydowany zwrot wmeto - dach i tempie działania. Sięganie po nowe środki bez narażania, lecz właśnie w imię umacniania i kontynuowania naczelnych za sad liniipolitycznej partii wypracowanej na IX i XZjeździe, a roz winiętej na niedawnym VII Plenum Komitetu Centralnego partii. Chodzi — mówiąc umownie - o zwrot w kontynuacji. Niełatwe to zadanie, wymaga rozwagi, ale przede wszystkim odwagi. Od wagi łamania zaśniedziałych stereotypów, zahamowań i barier, odwagi korzystania ze środków nowych, niekonwencjonalnych, a przede wszystkim skutecznych. Odwagi zaostrzenia i egzekwowa nia wymagań na wszystkich szczeblach. Polityczną powinnością Komitetu Centralnego jest podjęcie naj właściwszych obecnie decyzji zgodnych z interesami klasy robot niczej i narodu, walka o śmiałe ich realizowanie. Są to zadania niezwykłej wagi ipilności. | sekretarz KC PZPR przedstawił następnie propozycje porząd ku obrad VIII Plenum . Komitet Centralny zaaprobowałje i powołał Komisję Uchwał i Wniosków. 7 Zgodnie z porządkiem posiedzenia referat Biura Politycznego KC PZPR pt.: ,,Sytuacja społeczno-gospodarcza oraz kierunki jej uzdrawiania " wygłosił członek Biura Politycznego, sekretarz KC PZPR Władysław Baka. Następnie referat Biura Politycznego KC PZPR pt.: ,,O rozsze rzenie dialogu i porozumienia ocena sytuacji politycznej oraz bieżące problemy rozwoju systemu politycznego " przedstawił członek Biura Politycznego, sekretarz KC PZPR JózefCzyrek. Następnie rozpoczęła się dyskusja. Zabrali w niej głos: Bogdan Boryś — członek KC PZPR, ślusarz urządzeń hutniczych, bryga dzista w Hucie im . B. Bieruta w Częstochowie; Eryka Górajek członkini KC PZPR, szwaczka, brygadzistka w Grudziądzkich Za kładach Przemysłu Gumowego „ Stomil” w Grudziądzu, woj. to ruńskie; Zenon Żmudziński – członek KC, I sekretarz KW PZPR w Bydgoszczy; Roman Janusz Kaliński – członek KC PZPR, rol nik indywidualny we wsi Marianów, gmina Wojcieszków, woj. siedleckie; Zbigniew Hanf — członek KC PZPR, górnik, przewod niczący NSZZ w Kopalni Węgla Kamiennego ,,Staszic" w Katowi cach; Wiktor Lis -- członek KC PZPR, starszy mistrz w Warszaw skich Zakładach Radiowych „Rawar"; Władysław Gontarski członek KC PZPR, brygadzista w Morskim Porcie Handlowym w Gdyni; Stanisław Miśkiewicz — członek KC, I sekretarz KW PZPR w Szczecinie; Aleksandra Koszada - członkini KC PZPR, starszy mistrz, zastępczyni kierownika wydziału w Zakładach Podzespo tów Radiowych „Miflex" w Kutnie, woj. płockie; Jerzy Szmajdziń ski – członek KC PZPR, przewodniczący ZG ZSMP; Jerzy Nastal czyk – członek Prezydium CKKR, nastawiacz maszyn w Zakła dach Przemysłu Wełnianego ,,Zeltor" wZgierzu, woj. łódzkie; Bo gumil Ferensztajn - członek KC PZPR, ministergospodarkiprze strzennej i budownictwa; Kazimierz Trojanowicz — członek KC PZPR, elektromonter, brygadzista w Fabryce Maszyn Wiertniczych i Górniczych „ Glinik” w Gorlicach, woj. nowosądeckie; Stanisław Habczyk – członek CKKR, I sekretarz KWPZPR w Bielsku-Białej; Aleksander Mościcki - członek KC PZPR, szlifierz w Zakladach Metalowych im . gen. Waltera w Radomiu; Zdzisław Świątek - 8