Valeri Maximi Facta et Dicta Memorabilia: Vol. I Libri I - VI

476 Pages·1998·9.819 MB·German

by  John Briscoe (editor)

B I B L I O T H E CA
SCRIPTORVM GRAECORVM ET ROMANORVM
T E V B N E R I A NA
VALERI MAXIMI
FACTA ET DICTA
MEMORABILIA
VOL. I
LIBRI I-YI
EDIDIT
JOHN BRISCOE
STVTGARDIAE ET LIPSIAE
IN AEDIBVS B. G. TEVBNERI MCMXCVIII
Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme
Valerius <Maximus>:
[Facta et dicta memorabilia]
Valeri Maximi facta et dicta memorabilia / ed. John Briscoe. -
Stutgardiae ; Lipsiae : Teubner
(Bibliotheca scriptorum Craecorum et Romanorum Teubneriana)
Vol. 1. Libri I -VI. - 1998
ISBN 3-519-01916-7
Das Werk einschließlich aller seiner Teile ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung
außerhalb der engen Grenzen des Urheberrechtsgesetzes ist ohne Zustimmung des Verlages
unzulässig und strafbar. Das gilt besonders für Vervielfältigungen, Ubersetzungen,
Mikroverfilmungen und die Einspeicherung und Verarbeitung in elektronischen Systemen.
© 1998 B. G. Teubner Stuttgart und Leipzig
Printed in Germany
Gesamtherstellung: Druckhaus „Thomas Müntzer", Bad Langensalza
SVMMARIVM
Volumen I
Praefatio VII
Compendia XXXII
Capitula librorum 1
Liber I 7
Liber II 85
Liberili 152
Liber IV 223
Liber V 292
Liber VI 369
Volumen II
Liber VII 435
Liber VIII 495
Liber IX 566
Iuli Paridis epitoma 638
Fragmentum de praenominibus 794
Ianuari Nepotiani epitoma 800
Concordantia ad Nepotianum 847
Index nominum 852

PRAEFATIO
1. Codices primariae auctoritatis
Codices Valeri Maximi plus octingenti - si translatio-
nes et commentarli numerandi sunt - supersunt,1 quo-
rum triginta ante a. 1200 scripti sunt.2 uetustissimi
sunt duo codices saeculo nono exarati, Bern. bibl. ciui-
um 366 (A) et Flor. Med. Laur. Ashburnham 1899
(L). proximus est Bruxell. bibl. reg. 5336 (G), saeculo
undécimo scriptus.
A et L, codices propemodum aequales, uterque in
Gallia septentrionali scriptus, textus simillimos exhi-
bent; haud mirum est Kempf3 eos fratres paene ge-
mellos esse habendos iudicasse. quod ad G attinet,
Schullian,4 quae per quinquaginta fere annos studio
* de compendiis in adnotationibus usurpatis u. pp.
XXXIII-XLII sqq.
1 catalogum instruxit Schullian, Miscellanea Augusto
Campana (Padova, 1981), 695-728. codices Valeri diligentis-
sime indagauit Carter in dissertatione Vniversitati Cantabri-
giensi a. 1967 praesentata (The Manuscript Tradition of Vale-
rius Maximus). hanc dissertationem, quae nunquam
diuolgata est, Cantabrigiae in bibliotheca Vniuersitatis perle-
gi; aliquot locos ('Carter' cit.) laudo.
2 u. Münk Olsen, L'étude des auteurs classiques latins aux
xi et xii siècles, 2 (Paris, 1985), 661-8.
3 u. Kempf, xxiii-xxvi.
4 CPh 1937, 349-59.
Vili PRAEFATIO
traditionis Valerianae se dedidit et prima G esse codi-
cem primariae auctoritatis uidit, adfirmauit G ab com-
muni fonte AL non esse deriuatum. Marshall5 tamen
credit fontem codicis G (ueri simile uidetur G ipsum
ab archetypo ALG non esse exaratum) tertium esse
exemplar communis AL fontis. ego Schullian adsen-
tior: nam multi sunt loci ubi G cum AL discrepai, et aut
certum aut ueri simile est lectionem G ueram esse, saepe
lectio G coniectura potuit esse, quamquam - sic Schul-
lian credebat - haud ueri simile est omnes scribam G
aut fontis eius excogitaturum fuisse, aliquot locos profe-
ro ubi lectionem ueram - aut uerae uicinam - in G
coniecturam esse mihi minus ueri simile uidetur.6
1.5.6 ΚΑΤΩΒΑΟΙΑΕΑ7 G : KATQbasilea AL
2.7.15 Fuluio G : Furio AL P8
2.8.5 ueriori G : iustiori AL
3.6.1 diutius G : dium Ac : diu muum L : diu
militum Lc
4.4.5 semina spargentem G : semen aspergentem AL
6.3.la coepisti unus factus es ex Senonibus Ac : sic,
sed om. es G : coepit iunus factus exenoni-
bus AL
6.5.3, Tib. G : T. AL9
7.2.6
7.6.5 id est G : idem AL
5 Texts and Transmission, ed. Reynolds (Oxford, 1983),
429. Carter (233-7) idem sensisse uidetur.
6 u. etiam Schullian, o.e. (adn. 4), 357-8.
7 de litteris Graecis u. pp. XXVIII-XXIX.
8 fortasse Fuluio uaria lectio erat, antiquitus tradita, tran-
scripta in communem ALG fontem, sed a fonte AL non re-
cepta. cf. 1.8.2 Burgoni G (in ras.) Ν : Tiogulini AL, 4.1.ext.7
(DIAOCCXDIA G : CCXDIA AL.
9 T. pro Tib. frequens est corruptio; minus ueri simile est
scribam T. traditum correcturum fuisse.
PRAEFATIO IX
Permulti etiam sunt loci ubi lectio uera in G et cor-
rectoribus AL - interdum uno modo - inuenitur, cum
lectio falsa a librariis AL scripta erat, si error a correc-
toribus AL, utroque suo Marte, ut uidetur, tolli poterai,
manifestum est non esse causam quin eadem correctio
a G uel fonte eius excogitari non potuerit. sed cum tot
habemus locos eius modi, malim credere G nonnun-
quam lectionem traditam, a fonte AL corruptam, ser-
uasse.
Stemma igitur sic constituendum esse uidetur:
G
Sunt autem octodecim, nisi fallor, loci ubi L lectio-
nem piane ueram, AG eundem errorem exhibent, e
quibus 4.3.praef. uis habitat, bella gignuntur. fauentibus
igitur (om. AG) 'maxime notabilis lectio est'10, haud
facile est credere Valerium haec uerba non scripsisse.
habitare sic alibi utitur noster (cf. 5.5.2, 8.1.damn.l,
8.9.ext.2, 9.5.ext.2), et, ut Michael Reeve me admonet,
si librarius lacunam manifestam sarcire uoluisset, nil
10 Kempf, xxv.
X PRAEFATIO
nisi fauentibus igitur11 scripsisset. cum tamen tam pali-
ci sint hi loci, haudquaquam conligi potest stemma
hoc modo constituendum esse:
G
non possum igitur facere quin credam haec uerba, in
margine communis fontis ALG scripta et in fontem
AL transcripta, non recepta esse ab A et fonte G.
haud scio an idem iudicandum sit de 1.1.16 tensa
(templo AG), 4.5.2 Varrò (om. AG), quamquam libra-
rius potuit 3.4.4 recordari, 7.8.7 Balbum. 4.5.3 C.
(om. AG) facile potuit uterque scriba omitiere, alibi
lectiones L e coniectura oriri potuerunt.12
Si haec uera sunt, sequitur lectiones G, si cum AL
discrepent, aequam auctoritatem possidere. nonnun-
11 iam dett. igitur pro Unguis scripserunt. Kempf (1854,
332) perperam dicit Andream Schottum, qui L sexto uel sép-
timo decimo saeculo legisse uidetur (u. Kempf, xxv adn. 1),
indicasse codicem nil nisi fauentibus inter flagrai et Unguis
exhibere; u. Schottum, Obseruationes humanae (Hanouiae,
1615), 168.
12 1.1.1 ciuitatem accepisset nomine, 1.5.3 obuenisset, 4.3.7
om. uasa, 4.7.ext.2 om. in, quae Kempf (xxiv) lectionibus A,