Uygulamalı Türkçe Bilgileri I. Cilt

263 Pages·2001·4.884 MB·Turkish

by  Osman Göker

EğitDiimz isi
UYGULAMALITÜRKÇE
B. iL. GiL. ERi
1
Osman Göker
MİLELGİİ TBİAMKA NLIYGAIY IN:L3 A0R5I1
BİLVİMEK ÜTLÜ RE SERLEDRİİZ: İ9 S3İ2
EğitDiimz :i 1s9i
Kitabaıdnı
UYGULAMATLÜIRK ÇE BİLGİLE1R İ
YayıKno du
Ol.06.Y.0002.12258
ISBN9 75.11.16T0k1.. 5
ISBN9 75.11.15(916..C5i lt)
BaskYıı lı
2001
Baskaıd edi
5.000
Dizgbia,s kcıi,l t
EVOSB ASIMY AYIN
YayımlDaari reBsaiş kanlı1ğ1ı.nı1n0 .2t0a0r0vi eh 70s8a8y ılı
yazılairliıek indceif 5a. 00a0d ebta sılmıştır.
Eğitim Dizisi
UYGULAMALI
••
TURKÇE
• • •
BiLGiLERi
1
OsmaGnö ker
Ankara, 2001
OsmaGnÖ KER
Bo!l'ad1i9l4ı5.d o,if11m/ıOırdtıaöı ,rij.r flliBnoı/irnıdıi'din e ;y ükseök, if­
reninıİisntia,n Übııııilı wsEidteebsiiy Faatk iilTtieisrik oBlöoljiii miıi·nİeds e­
tanbuYli iksÖe,kif retOmkeu1l1u nydaap tYıi.i ksleiks wısdnaAr fıy oKroıc tae pe
Ü11iı·eSrossiytBaeilsl ii mElnesrt itTiiiisDriikil E iğ itiAmnia B iliDma lıntdaa­
mamladı.
KepiteİpleOk , ifretOmkeunl uİ,1 'İrliÖkz, ifretOmkeunl 1u' eB olvadTiinc aret
Lisesienddeeh iyöağtr etmoelnair iaikyç ı çla lıştı.
BolmdiMne sleYki iksOekku luG,a ::iantEeğpi tiEmn stitEisiksiişie,Eh ,iifri tim
EnstitAifiysoiİnik .t is1a'dTeii caBriil imAlkeard emiAsnia,d olÜun iversitesi
Miilıendıi•Mseil miakr lFıakk ültveesT iı pF akiilte2s5i y1ı1Tldü er kçdee rsleri
Ferdi.
TürkC ıınılıııriyetleİi'çiinündl ekne möigğzerele e2nni1 m7ö ,ifrenc"iTyüer k
kiilttairiirh ionritnan ko ktaladreır"s leorkiuntit u.
HaleA1f1y oKno cateÜpnei ıwsitBeos/il 'aMdeisnl eYkü kseOkk ulıöğır etim
görevlisidir.
KiiltBiaikra ıılıy,aify1ı1m1l1andM ıil,lifiKı ü ltüGre,n çliSğeisnTi ü rYku rdu
dergilerTiinidrek çsfolrluinn/ ialnie l gmialkia lelyearyiı nlandı.
YayımlaDnemrıNsşo tlvaerK ıi tapları
1.T ürDki lNio tlaErsık,i şeEh,iifri tEinms tit1i9i7si7i.,
2.Ü niversÖi,tifer e11İcçiilTneü rrik ç1e.,c ilAtn.a dolÜun iversiBtielsiim sel
AraştırVmaak tyia y111/Easrkıi,ş eh1i9r8,5 (.İ kinbcais kı1)9 86(,i içiincii
baskJı1 987(d. ö rdiibnacsiJkiı1 991(,b eşinbcais kı1)9,9 2(a, l t11h1acsık ı)
1996.
3.Ü niverÖsğirteen ciİlçeiTrnüi r kçielc,.i lAtn.a dolÜun i1'erBsiilteismis el
araştıVramkaty ia ymlaEns.k işe1h9i8r.6 .
4.Ü niverÖsğirteen cİiçlieTrırüi r klçlelc i.l Atn.a dolÜun iversBiitleismis el
AraştıVramkat via y111E/sakriış,e 1h9i8r,7 .
5.B olvaŞdiiinr vleeH riik aye(lOesrmia Şnİ ŞİiKl eb irliBkotlev)a dBien­
/,,dirYae\s'il lEıslkairşıe.1h 9i9r.2 .
5
"Milhliisi ldei alr asınbdaağkç io kk uv­
vetliDdiilrim.ni lvliez engoilnm amsiıl li
lıisisnikni şafbıaışıldımacü ae ssirTdüirrk.
dildii lleerniz ne nginlerinydeetnekdrii r;
bud ilş,u urilşal enÜslikne.s yiünkis,ie sk­
tiklllkloirnuim asbıinlıeT nü rkm illedtii­,
lindie yabandciıl ler boyunduruğundan
kurtarmalıdır."
2 Eylü19l3 0
GazMiu staKfeam al

7
ÖıSıö z
Ö.1rnıciteşrui1 m·ie::_i.ım ·d ae receTdiei rkç·e/mıii::lAiin rc.a k/.ı aşarılı
1·1e· eri/mıliiir ii. �reitçi·g1ie1nr1 e f.:.ollia nT ürkçhei tgibsiil;g eid i111e1d1ie­.
nilebni lgilgeerrie f.:.ti,�hia1ş1kdael arsm1a1 111y1e1tae.Trwi ıi rkbçiel gisidir.
"Antanıa""d,i işii1"1e1t1e1şet"i,n ın•ee"" y onı1g1i1i"c igie1t1iişit iTriei/.çır.·ıe
hitgisiBduinru.ni çidne k iittTiiiirr kçe/sıiin/i1 g1e1reekk mekteKdri1r1.1 11şma
ditihniil meyka.:; dıi libniil medke mekd eğitdHierr.d ildoel d11g,i�b1iT1,i irk­
çeııdieny a::dıi libniil me1k·o en 1g1i i1'ke1n1l!ef a1b1i1l1g1iagykei.r e ktirir.
Ö,ğre11cTiilierrk,ç b'i<l'dYiik iilleçrii iddie/ jdeerr slearnil ayacyaekn.i
ka1'ramklaa::ra nacadku,y gud,i işiidıiıicney alyaonr,u mg iiç·gleelriiş ecek:
kısac::ai,h in1se•rteu hsagti içtaerrtia cakDtiılrh,.e rt iir::liiliı insetfaaliyetin
haşa ktiiriiAdniliarm.a yıı·e a ntatmasyaı. 1/aoydaunr H.e ri i.1re1d1ic­i11i11
limi::dyeanr arlan1m·a0e 1 1h1i1t inkçu1tel a1n1ı1e1c1hau ri1y•eatrid ır.
Hert iirhliiliga il ı1ş' l'dli'lifgşeei r çekleşir. "Di"ikşmiıiunşnmıae"".,
"dinlenı"ea"1.1 lanı"aa"ı.ı tatn"ıoak"u.m ad"i liinş le1'Yiadhimrı.c dıi lle
ö,ğrengiönrıe nle::riihni nfsaeall iyetdleea rniad ilgeö reo lmaktadKıern.d i
anad ilinyianp ısi1ş1l1e1y işini bmiılzmgıee yreen,g:ği ih iii ,�re11k1i1ş1ied1e1 1iş
ditb itingceit işnıemKieşntdidiri .lb ilingceit işnıekimşidişi ğebri rd ilyie ­
teriniic.e� renenAııeı::da. i tid1i1th ifgiksuir a/farbıiml mey,ed ni lfaerra ­
s111daa_kviı rımhtialr1ı1 1ediv,a1hianndcdeıi1 l1gi e re.�iiıiı,ciej ren8e1m1ye i::i.:: ­
dend ilb ilgiskianreş hıe liroeln1 1mst1a11::' yıarh,a ncdıi lö ğrenimidnei
olumsuy::ö ndeet kitenıektedir.
Hayatrae t ahiahtaak imo tnıahki,l i1m· kei iltailiarn larıbnadşaa rılı
olmaky,a ::ıl1a'nke o mış11ş/eay1l1ei rviii i ,1rennıek, dki1l1iblnif lagmiilslaie1 1
paralielle rlHeart.t ia1 1say1a1l111h11a1 v::a t1ı·t ea biadteı, �hiilr,e oyl arakke n­
dinşie killendihrinlı/.ee.,se ind diil inbiinl gisiinnıikna nlasnıymlral ıdır.
Başarıhliıl iandıa n1h1a.ş anliıi ,�reth1a1ş1aen1ly1ıi. i ııehtaişcain,l ı
askehra.ş ani/şıa damıi:i ::etillee.r leivlee1r1l.e itnesnao nt maks.a .�/dıiki/­ı
şiinehilım·eed ki işiİlıcdeilie::reiını·tıeeii t ki/lıii şre kithdaeş kalamawk ­
tanıwkta miimkiindiir.w ı::K:mn1ı1ai1rişı,1 �1r1eaıymıı,e k; diiiiğş­iinmevi
reıımekDtiitrd..i işiinc('l[eenrij1i1s idKiiri.f tdieiyr aipia ny,o ,111ordaunrD .i t
8
ileh ircrs1e·let oplu11o1lsg1ı1ıIn laaşr1a1s11<111 dialkişisk iii reklDiidlig rc.­
liştei;kd çi işiihıiıçciemg ie lişec::eikl.ı i1r1csteelı ıeakrltcarc aokl.g ıı11la!f1111
diişiincteolprl:urmy aa nsıyacaktır.
Okıı//anmıd:idlha i lgisi drryselteerriil1li1g geii isteril11d1eer1s1e1 csi,
karşcıi ddiyertes1 i1::1 11111t'a.ıı·i·nia·,m �lrte:n cilerin haş::aermıilnsı ıa::­lı.�11ıa
::rıl aııwkrt.a dı
Bilims.e hep-smıııç idlaiyşakniısDriiı.lı h ei lgis"iy;a ::11.1 "1n"ok­
talama"".t elii::f:j"i",ık elime""c.i imlgei"h eit kinli/.;/keorniue diniDri.n ­
lemes.ö ylemoek.ı ımaw.ı :mad a dilh ilgileryiaykl1e1 1dialng iliÖd.i�r­.
retmeTıiıi rk1ç·ere dehiydactr slainddielh ilgishiiırıo ir kestşreaf gii hi
k11lla1::1omraıkı ııdDaidiı:rg.il i'nee t kiTıiıi rkçeynoilnud ilihni lgiisliep a­
raleill erlTeiirr.k çdel 'l'sle"rhiinldiienç ıi hni limi"/ /.;esid1e.1ifdiel"1;h1 a yat
içihıiıl i"m i//.;esihnadreeıkıee td ilmelidir. Avknaıçı't1ı1l1aatrdaaan 1ı1m,l ar
ip'ııde ho.�ulmadand.i lhi iil,i�ırUıe\cn'ica inddeı riniığar,e tnıe11licmr i111i::iıı
yoldaiik:ie n1 •gea yretlehrai,nqe/ ıdır.
Tiirkvçe·e ed ehiydaetr sleriknadleknı ladriahlki lgidseris lle'rl'ir ilnıe!idir.
Dildedkoi,! Jruıl·1ye1a kn /ış/ıd/.;ilhlai rl,g isitneisnpe ittt ik.1�1ir al!baerlliar lenir.
Dilh ilgiisii, �retimaimnadçeh ıiırt akıdmi lk 11rallöa,nq1r1e1t mdeek. �i::li;l mi
açmako lmalıd"ıDri.lr uhsahli rk ıınılıı1ş1t1ıaı1r1h;ta ı.,�d�leaı. �ildir" şeklinde
diişiiııdeirlhe ikl,g isirzıdıe::nad kı ımıahkı,ıh ilgdia lımiımık iinlarıı::ıidlamni
malımmh ıraknıaDkitiışri.i nimyeiylie ştliırernr lıhainrdg iis iplaıynm.:: amwıda
konıışndıaay yaı:c maydıai yıleştdiirsei1p1l indir.
Tiirkpçre ogramlarıh1e1ps1i1n1d e; ii,qrTeinicriklçegerüvivine nlkeı ıl­
la11111dailiaşni.i 11·1ae1n 1l1aem yae ti'llekgleelriişntii mıdeel,icJrleiır.i ikiimlcrini
genişletmeklieirlits,ie i1r· ivclyeiriik1s1eil tndıielldeea ryia.l sıa na::te: 1'kleri11i
ilerlet11m1ielll1ef•ir e1i 1.s daiıiınrnt g iirikiaş::imiı malan hedeflen111iştir.
Dilh ilgiasnil amaı ·ae1 1latd1i1i1::ae ııekklaaıi'ılı'il tfmDai/lhı idlıgri.s i;
"do.�kroını1 1ş111·ıdeıo ı,k� mr a::maskm ıtaıdıhri"\ ·i11d1eit 1a1ıı1l1e1 11laı11111ştır.
Hu hakıdmcmk eli\'l<l'Şlİ<'tl eri11i dl'e::rhseiar11l11e wt\m'efkm a·r1k1ı1nad ır.
Hl'kIı'' iltkieinrdidiii 1l1i h1i1li1 1m1eedyeiı ıiy1l·'i,tı,iı ısıa niyleıtiiirin / �·siiasyi­i
dı,11111 w11g1etrıe1k1iarn.ı ak
9
KrndiU ilriirdiii1l1iiinrikiirı ıı //al1-1iaşıikıı rnıdii1ı1ı e dgiıiııy·dgca11 11 .1·11
gf!!işıııişrir.
Dild inamihki rs iiçr'efiDri.l in diıwmiı:ınyıgiyınam/.e l. aş111v1elm aer­
totladrillah ilgdils'il 'silie.r�ir etilmGeelliidş1iç1ra1..c � 11iımdd ae rsiih mal
etmek<.h işiig1i1i1c1i1iem diiis:iipil ridncen hii1r1 1kd1:1id/aı1111 1i1m1ia:liı rn111
hıra/..:maÜklt/.t'ı.mri.: ddci lh ilgis/i..:1a1rcdş eı{ ;dielm wn metodunıa· /.eu.: ­
ralnlkıa,rşq/ıJ1 ir1rı 1ıtarn1 r1d1ı1r18. 1 1t ıırrıaınml ıaş1 1/aşıdli1hl1i 1l1gşi sinc
"kartşaıl '1l1d"1o' , q111saesh1e1opıl am ııştıır.
Dilk iiltiilieri ilig ihliil gi/deer i iğrencidleerrs1ie1 1otiı·eh a­etme
kır111fnadyad1a1l ıDdiılsr l.' l'gisi11in fdiikklri ii ltreimierglieiil.ıe ıcdemk tir.
Kira/hmuıc ildinddiel;- diişdiiil1-1kcieii.ll itşikiirTl ieirrik,ç edniiinn ya
dillearria srndaykeir i-,d o,(!yraı:ıı \m'C.' tdôffiiçt·:gi cnr ekolhim -s/Jeisl gisi
ı·en oktalakmoan ulayreıra ln'ııştır.
Terimlaeçrı s111ddaa.k1 o1n ulaarç ·ı.mıddaa ini lkemid:idle hilsgoi­si
rwılaçriôıi lmey olungai rmişTtiiirrd.ki bli lgissimnwiın laanr dınlamynoa­
lundadÖınri.i mii:0d11eb keişy ,i rmyiı ldtae rikmo nusımldıai rslai,kq laııaca,qına
inwımakta8y1şı1e: k.i ldeh ildgiiilis ,i� rereinmh iiniiynmi gieA/ /erinbdieraıişı ı l­
mışo lacakBtuır k.i lllpZteay neKpO RKMAZ1'1 1' 'GraTmeerri mlSeör:il iigii"
!Ankar1a9.9 2ı)· "eT iirkSçö·:el iik("TiDiK1.A1 n Aar1a9 88t)r rcihdlifkfkia te
a/ı1111Y1a1:şıtnkıı1r 1.1 111dsa1 1"1İımdlaKa ı larn:u("T DK.A nkam1 993g)ö :
i;,ıiihn1d1e/ ı111d1h1urn /k1ı1l1a111'şl lii:ıdıafkfii lıeıryeg ulanöw:yma gös­
terilmiBşut ailra.n lardtaakrit ışkıolmaınl arydaay g1k1ı1ı llm11t1e1r1crlidahir f ­
miştir.
Afmtım erinlerdreak:i1 1ı1·e1ı ıokralamaöl:agrimi h1i1ç im/ekroi­
rıı1111111ştıır.
Kira/mhıa .ı·kıes1m1eıgcdea�ç eiMn i llEi, �iBarkianml yıe.�rık ililıe·rei ne
ilgililıe·rıhi·a nes kıt_eımi·ı:ı· rei thii:r ş ekilgdeer (ekleşl'vtfiirleE/1,f1q iti111
BasınEıı ·Ail atha�a·s1ı1 /ışa1t1clşaemUıieaid re ri111.
Bolvadin, 21 99ı6'H ayıs
OsmanG ÖKER