Untitled - İstanbul Medipol Üniversitesi

107 Pages·2009·4.83 MB·Turkish

SD
HAZİRAN - TEMMUZ - AĞUSTOS 2009
2009 YAZ SA YI 11
ISSN: 1307-2358
ME Dİ PO Lİ TAN
EĞİTİM VE SAĞLIK VAKFI
ADI NA SA Hİ Bİ
Fah ret tin Ko ca
SO RUM LU YA ZI İŞ LE Rİ MÜ DÜ RÜ
Doç. Dr. Na ci Ka ra ca oğlan “Tam Gün”den
YA YIN KU RU LU
Doç. Dr. Lüt fü Ha noğ lu
Doç. Dr. Na ci Ka ra ca oğ lan
Prof. Dr. Fah ri Ova lı
Doç. Dr. Mus ta fa Öz türk önce bir
Prof. Dr. Re cep Öz türk
BÖ LÜM EDİ TÖR LE Rİ
Prof. Dr. Yük sel Al tun taş
Prof. Dr. M. Yü cel Ağarg ün
Dr. Meh met De mir nefeslik ara
Prof. Dr. Teo man Du ra lı
Prof. Dr. Hay ret tin Ka ra
İl ker Kö se
Prof. Dr. Ha kan Leb le bi ci oğ lu
Dr. Bü lent Özal tay
Prof. Dr. İz zet Öz genç
Doç. Dr. Gürk an Öz türk Bu yaza sağlık açısından oldukça yoğun bir gündemle
Prof. Dr. Hay dar Sur
Doç. Dr. Akif Tan girdik. Ama doğanın, yani ‘yazın hükmü’ bizim insani
Yrd. Doç. Dr. Mus ta fa Taş de mir
gündemimizden daha güçlü. İster istemez her şey, yazın
YA YIN KO OR DİNA TÖ RÜ
Ömer Çak kal sıcağı, denizin veya ormanların serin, huzur verici hayali
karşısında biraz gevşiyor, ertelemenin rahatlığına kendini
GÖR SEL YÖ NET MEN
A. Se lim Tun cer
bırakıyor. Bir süre için de olsa didinmekten, üzerinde yo-
GRA FİK TASARIM ğun bir biçimde çalışmaktan yorulduğumuz ilgi alanımı-
Erol Al tun
za, konumuza ara vermek ya d a her gün aynı biçimde
YA PIM
Me di com yapılması gereken işlerimize ara vermek, rutinin dışına
BAS KI çıkıvermek arzusu galebe çalıyor. Hasta muayene edil-
Ege Basım Ltd. Şti.
mesi gereken, bir toplantının ortasında olunması gere-
Esatpaşa Mah. Ziyapaşa Cad. No: 4
Ege Plaza Ataşehir / İstanbul
ken, bitirilmesi gereken bir işin başında olunması gere-
Tel: [phone]
ken yani kısaca zorunlulukların kuşattığı bir saatte,
YÖ NE TİM AD RE Sİ
Ko şu yo lu Mah. Ali de de Sk. De mir li Si te si A alakasız bir işle meşgul olmak, hiçbir şey yapmayıp sa-
Blok No: 7 / 3 Ka dı köy - İs tan bul
Tel: [phone] dece tembel tembel keyif çatmak; özellikle yazın verdiği
YA YIN TÜ RÜ haleti ruhiye ile ne kadar da çekici.
Ulu sal Sü re li Ya yın
Ya zı la rın içe ri ğin den ya zar la rı so rum lu dur.
Ta nı tım için ya pı la cak kı sa alın tı lar dı şın da,
İçimizden yazla beraber yükselen tüm bu duygulara, ara
ya yım cı nın ya zı lı iz ni ol mak sı zın
hiç bir yol la ço ğal tı la maz.
verme anlamı taşıyan ”tatil” sözcüğü tercüman oluyor.
WEB Tatilin kardeşi “dinlenme” ise bu duyguların ifade edilme-
www.sdplat form.com
sinin yanı sıra, bir yenilenme, yeniden güç toplama, sıra-
E-POS TA
info@sdplat form.com danlaşan ve bazen bu nedenle bizim tarafımızdan görü-
lemez hale gelen durumların yeniden görülebilir hale olmak üzere iki eski sağlık bakanının yazıları da var. Ama
gelmesini sağlayacak bir yeniden değerlendirme olanağı devamı bir sonraki sayımızda yani yazdan sonra. Yine
yan anlamlarına sahip. Ara vermek, yani tatil tamamen tüm dünya gündemini etkileyen domuz gribi ile ilgili bir
bırakmak olmadığından hatta amaç daha kuvvetle de- uzman makalesi, organ nakli ile ilgili hukuksal sorunlara
vam etmek olduğundan, bu yan anlamlar kanımızca işin değinen, hasta haklarını geleneğimize atıf yapan bir ba-
esasını gösteriyor. Bir geri çekilip, duruma yeniden bak- kışla değerlendiren, diğer bir sıcak gündem olan sigara
mak, ne yaptığımızı, nereye gittiğimizi muhasebe etmek. yasağı ve diğer ilginç bulacağınızı ve düşüncelerin orta-
Bu aslında bir amaca ulaşmak, doğru olandan sapma- ya çıkmasını tetikleyici olacağını umduğumuz zengin içe-
mak için olmazsa olmaz bir zorunluluktur insan için. Der- rikli bir sayı ile karşınızdayız.
gimizin hedeflerinden birini de böyle ifade edebiliriz; süre
gidene, hep yapıla yapıla artık olağanlaşana biraz ara ve-
Tabi her zaman olduğu gibi sizleri, görüşlerinizi, düşün-
rip geriye çekilerek bir nefes alarak yeniden bakmak.
celerinizi, önerilerinizi bu platformda dile getirmeye, Tür-
kiye ile paylaşmaya çağırıyoruz. SD olarak, doğru olanı,
Bu günlerde gündemimizin en fazla tartışılan ve tartışıl- ülkemiz için gerçekten işe yarayacak olanı, yaygın bir bi-
maya da devam edecek olan “sıcak” maddesi Tam Gün çimde düşüncelerimizin ve vicdanlarımızın ışığı ile aydın-
Yasası bile meclise ve yaza uyup tatile çıktı. Biz de bu latamazsak bulamayacağımıza inanıyoruz. SD’nin bu 11.
sayımızda, siz okuyucularımızı ağırlıklı olarak tartışma sayısını sizlere sunmanın kıvancı ile bizler de kısa bir yaz
alanını Tam Gün Yasası’na ayırarak tatilin yanı sıra yuka- tatiline çıkıyoruz ancak SD’nin yolculuğu 12. sayıyla bir-
rıda saydığımız yan anlamlarıyla “dinlenme”ye uğurluyo- likte devam edecek. Bunun için editör arkadaşlarımız
ruz. Konunun farklı tarafında bulunanları bir araya getir- şimdiden çalışmaya başladılar bile. Dinlendirici, yenileyi-
meye çalışarak bir başlangıç yaptık. Bu konuyu tartışan ci, yeni gayretler ve bakışlar için fırsat ve zaman sağlaya-
yazılar arasında, biri böyle bir deneyimi bizzat yaşayan cak bir “tatil” dileği ile.
İçindekiler
8 20
TAM GÜN YASA TASARISI’NIN ‘TAM GÜN’ KİMİN YASASI?
DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ SİBEL GÜNEŞ
PROF. DR. SELAMİ ALBAYRAK
22
10
MAZİDE KALAN BİR ŞARKI:
TAM GÜN YASA TASARISI VE BENİ TÜRK HEKİMLERİNE EMANET EDİN!
SAĞLIK SİSTEMİNE ETKİLERİ ÖMER ÇAKKAL
HÜSEYİN ÇELİK
12
‘TAM GÜN’: EKSİK KALMASIN, TAMAMLANSIN!
DR. ERİŞ BİLALOĞLU
14
CESUR, ÇAĞDAŞ, DEMOKRAT VE SOSYAL İÇE-
RİKLİ BİR YASA: SAĞLIKTA TAM GÜN YASASI
BÜLENT AKARCALI
26
16
SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMUNDA DEVLE-
‘TAM SÜRE’ VE DİĞER YASALARIN HİÇBİRİ
TİN DEĞİŞEN ROLÜ VE SAĞLIKTA EŞİTLİK İLKESİ
‘AHLAK YASASI’ DEĞİLDİR
EGEMEN CEVAHİR - R. ÖZGÜR ÇATAR
DR. METE TAN
30
GENEL SAĞLIK SİGORTASINDA FİNANSMANI
SAĞLANAN SAĞLIK HİZMETLERİ NELERDİR?
MEHMET BULUT
34
YUVARLAK MASA: ÜNİVERSİTE
HASTANELERİNİN GELECEĞİ
SD
36 78
SAĞLIKTA YEREL YÖNETİMLERİN ROLÜ İBB EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ
DR. SALİH KENAN ŞAHİN DR. BİLAL TANRITANIR
40 80
SIRRI SÜREYYA ÖNDER: ‘HEKİM HASTANIN SİGARA VE SAĞLIK
KLİNİK BULGULARINA, HASTA SADECE PROF. DR. AYLA TÜR
HEKİMİN GÖZÜNÜN İÇİNE BAKAR’
84
HASTASINI KAYBEDEN DOKTOR:
NEDEN HER HEKİM
PSİKOTERAPİ EĞİTİMİ ALMALIDIR?
PROF. DR. HAYRETTİN KARA
48
TIP EĞİTİMİNE FARKLI BİR BAKIŞ
DOÇ. DR. FAİK ÇELİK
52
SAĞLIK HİZMETLERİNDE KİŞİLER ARASI
İLİŞKİLER VE HASTA GÜVENLİĞİ
86
PROF. DR. OSMAN HAYRAN
56 BİLİMSEL KONGRELERİN DÜNÜ,
BUGÜNÜ; OLANLAR VE
VAKIF MEDENİYETİNDE HASTA HAKLARI OLMASI GEREKENLER
PROF. DR. SABAHATTİN AYDIN PROF. DR. ABDULLAH SONSUZ
90
ORGAN VE DOKU NAKLİYLE İLGİLİ
HUKUKSAL PROBLEMLER
PROF. DR. HAKAN HAKERİ
62
HASTANEDE YANGIN OLUR MU?
DR. ALİ KEMAL ÇAYLAN
66
96
SAĞLIK HİZMETLERİNDE MÜKEMMELE
ULAŞMADA POPÜLER ARAÇLAR: FDA’NIN TARİHİNE YOLCULUK
YETKİNLİK MODELLEMELERİ DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
DR. HALUK ŞENGÜN - DR. DENİZ KAPLAN
100
70
PSİKİYATRİK TANI VE TEDAVİDE GELECEĞE
KAFA KARIŞTIRAN HASTALIKLAR (2): YÖN VEREN TEKNOLOJİLER
DİYABET VE İNSÜLİN PROF. DR. NEVZAT TARHAN
PROF. DR. YÜKSEL ALTUNTAŞ
104
72
KARİKATÜR
ENİNE BOYUNA DOMUZ GRİBİ DR. ORHAN DOĞAN
DOÇ. DR. MUSTAFA ALTINDİŞ DR. KADİR DOĞRUER
HABERLER
Insülin glarjin kanser Araştırmacılar limon suyu Mide bandı hem kilo
riskini artırabilir öncesine göre radyoaktivite- verdiriyor hem de
nin temizlenme yüzdesi, rad- diyabeti düzeltiyor
Insülin glarjinle ilgili dört göz- yoaktivitenin en düşük düze-
lemsel çalışmanın üçünde yine ulaşıncaya kadar geçen Amerikan Metabolik ve Bari-
kanser riskinin arttığı bildirildi. süre, faz bir ve faz ikide pa- atrik Cerrahi Derneği’nin yıl-
Çalışmalar Avrupa Diyabet rotislerde tutulan radyasyon lık toplantısında sunulan bir
Çalışma Birliği’nin dergisi dozunundaki değişim gibi bildiriye göre, laparaskopik
olan Diabetologia’nın 30 Ha- parametreleri incelemişler. ayarlanabilir mide bantlama
ziran tarihli sayısında yayım- operasyonu tip 2 diyabetik
landı. İnsülinle tedavi edilen Dr. Van Nostrand, limon su- hastalarda metabolik para-
127 bin hastanın verilerinin yunun parotislerde tutulan metrelerde kalıcı iyileşmeye
incelenmesiyle glargin kulla- radyasyon miktarını yüzde neden oluyor.
nanlarda kanser riskinin ben- 38-51 arasında azalttığını
zer dozlarda insan insülini Limon suyu belirtiyor. Limon suyunun er- Araştırmacılar, 2002 -2004
kullananlara göre anlamlı de- tükürük bezlerini ken alınmasının daha avan- arasında opere ettikleri 95
recede arttığı saptandı. Glar- radyasyondan tajlı olduğu anlaşılıyor. morbid obez tip 2 diyabetik
gin insülin kullanan her 100 koruyor hastanın cerrahi sonrası 5 yıl-
hastada bir fazladan kanser Çalışma, uzun yıllardır de- lık izlemine ait verileri değer-
olgusu saptandı. Tiroid kanseri nedeniyle rad- vam ettirilen, zahmetsiz ve lendirmişler. Morbid obezite
yoaktif iyot tedavisi alan has- kolay uygulamanın gerçek- vücud kitle indeksinin (VKİ)
Almanya’da yapılan bu ça- talarda, verilen radyoaktif iyot ten işe yaradığını ispatlama- 40 kg/m2 üzerinde olması ya
lışmada, kanser riskinin doz- tükürük bezlerinde tutulduğu sı açısından önem taşıyor. da VKİ 35 kg/m2 üzerinde
la birlikte arttığı da saptandı. için sıklıkla ağız kuruluğu iken obeziteye bağlı bir has-
Günde 10 ünite glarjin kulla- şikâyeti gelişmektedir. Bunu Yeşil çay kadınlarda talığın mevcudiyeti olarak ta-
nanlarda risk yüzde 9, 50 önlemek için tükürük bezini mide kanseri riskini nımlanıyor. Opere edilen
ünite kullananlarda ise yüz- uyararak radyoaktif iyodun azaltıyor hastalarda cerrahi öncesi or-
de 31 artıyor. Bu sonuçlar- atılımını hızlandırmak ama- talama BMI 46.3 35 kg/m2,
dan sonra İsveç, İskoçya ve cıyla hastalara sıklıkla limon Gut dergisinde yayımlanan ortalama diyabet süresi 6.5
İngiltere’de de veri tabanları suyu önerilir. Yıllar boyu nük- bir makalede yeşil çayın ka- yılmış. 5 yıllık izlemde VKİ 35
incelendi. İsveç çalışmasın- leer tıp kliniklerinde hocadan dınlarda distal mide kanseri 35 kg/m2’ye düşmüş. Ortala-
da diğer insülinlerle karşılaş- asistana aktarılan bu uygula- riskinde azalma ile ilişkili ol- ma kilo kaybı yüzde 48.3 ola-
tırıldığında glarjin kullanan- manın klinik bir kanıtı yoktu. duğu belirtildi. Meta- rak saptanmış.
larda meme kanseri riskinin analizde 6 çalışmanın verile-
iki kat arttığı saptandı. İskoç Uygulamaya kanıt olması için ri analiz edilmiş. Açlık kan glukozu ortalama
çalışmasında meme kanse- yapılan ilk çalışma 2005’te 146 mg7dl’den 118.5 mg/
rinde anlamlı olmayan bir yayımlandı ve herkesi şaşırttı. Yeşil çaya ilişkin pek çok dl’ye: HbA1c ise %7.5’den 5
risk artışı izlenirken İngiltere Çalışmada tükürük sekresyo- anti-kanser etki tanımlan- yıl sonunda yüzde 6.58 e
çalışmasında glarjinle her- nunu artırılmasının radyasyo- mıştır. Ancak yeşil çayın düşmüş. Diyabette ‘iyileş-
hangi bir kanser türü arasın- na maruziyeti artırdığına işa- kanserden koruyucu etkile- me’ ilaçsız HbA1c’nin yüzde
da ilişki bulunamadı. ret ediyordu. Bunun üzerine rine dair epidemiyolojik ça- 6’nın, açlık kan şekerlerinin
limon suyu, limonlu ve ekşi lışmalar yetersizdir. Araştır- 100 mg/dl altında olması
FDA, insülin glarjinle ilgili şekerlemeler gibi tükürük macılar toplam 219 bin 80 şeklinde tanımlandığında 23
güvenlik verilerini inceleme- sekresyonunu artıran mad- bireyin soru formlarıyla de- hastada ‘iyileşme’ izlenmiş.
ye aldı ancak şimdilik bir dü- delerin I-131 tedavisinden ğerlendirildiği 6 çalışmayı 41 hastada ise daha az ilaç-
zenlemeye gitmedi. FDA ta- sonra 24 saat süreyle alınma- incelemişler. 2 milyon 285 la AKŞ’ler 100-125 arasında
rafından insülin glarjin ması önerildi. Bu öneriyi bazı bin 968 hasta günlük takip- tutulabilmiş. Hastaların yüz-
kullananların doktorlarına merkezler kabul ederken, te 3 bin 577 mide kanseri de 80’inde diyabette iyileş-
sormadan ilaçlarını kesme- önemli bir kısmı eski uygula- saptanmış. Erkeklerde ve me ya da önemli düzelme
mesi uyarısı yapıldı. mayla devam etti. günde bir fincandan az çay saptanmış.
içenlerde mide kanseri ris-
Dr. Van Nostrand ve arka- kinde belirgin bir azalma Diyabetleri tamamen iyile-
daşları, I-131 tedavisi önce- görülmemiş. Sigara içip iç- şenler ile tam düzelmeyenler
si tarama yapılan hastaların meme durumuna ya da arasındaki tek farkın verdik-
verilerini retrospektif olarak mide kanserinin yerleşim leri kilo olduğunu belirten
değerlendirdiler. Tedavi yerine göre de bir farklılık araştırmacılar, bantlama ön-
protokolünde oral radyoaktif saptanmamış. cesi diyabet süresinin önem-
iyottan 5 dakika sonra limon li olmadığını vurguluyorlar.
suyu veriliyor, takiben iki Günde 5 fincan ya da daha Cerrahi öncesi hastaların
saat sonra görüntü alınıyor- fazla yeşil çay içen kadın- yüzde 83’ü oral antidiabetik
du (faz 1). Daha sonra işlem larda ise mide kanserinde ve yüzde 14.9’u insülin kulla-
tekrarlanıyordu (faz 2). belirgin azalma saptanmış. nıyordu. 5 yıl sonra ise has-
Mide kanserinde genel taların yüzde 46.5’i oral anti-
29 hastanın verileri alınmış, olarak yüzde 21, distal diabetik, yüzde 9.5’i insülin
altısı radyoaktif iyot tutulumu mide kanserinde ise yüzde tedavisine devam ediyordu.
izlenmediği için çalışma dışı 30 risk azalması belirlen-
bırakılmış. Kalan 23 hastanın miş. Proksimal mide kan- Gastrik bantlamanın olumlu
(ortalama yaş 49) her iki pa- serinde ise ne erkekte ne etkilerinin 5 yıl sonra da de-
rotis bezi incelenmiş. 46 pa- de kadında yeşil çayın bir vam ettiğinin görülmesi, di-
rotis bezinin 35’inde radyo- etkisi görülmemiş. yabetin cerrahi tedavisine
aktivite saptanmış. olan güveni artırabilir.
6|SD YAZ
HABERLER
Özellikle peş peşe giderek ar- Votka Rusların Sirke kilo verdirmeye
tan üç kreşendo içren Nessun yarısını öldürüyor yardımcı olabilir
Dorma aryasında değişiklikle-
rin en belirgin olduğu görül- Rusya’da son yıllarda gide- Japonya’da yapılan bir araştır-
müş. Müziğin yavaşladığı sıra- rek artan alkol tüketiminin mada, salata ve yemeklerde
larda kan basıncı düşerken 15-64 yaş arası ölümlerin kullanılan sirkenin, yağ doku-
ciltte de vazodilatasyon mey- yaklaşık yarısına neden ol- sunu azaltan bazı genleri hare-
dana gelmiş. Müzisyen de- duğu bildirildi. Lancet’te ya- kete geçirebileceği bildirildi.
nekler ‘entelektüel’ müziğe yımlanan makalede,
daha belirgin yanıt verirken di- Rusya’nın üç endüstri şeh- Eski zamanlarda sirke nere-
ğer müziklerde fizyolojik ce- rinde karaciğer, gırtlak kan- deyse her derde deva kabul
vaplar farklı bulunmamış. serleri ile karaciğer ve pank- edilirdi. Modern tıp, yavaş
Kalp ritmi müzikle reas hastalıklarından yavaş sirkenin bazı yararlı
senkronize oluyor Daha önce yapılan çalışma- ölümlerin büyük kısmının etkilerini ispatlamaya başla-
larda müziğin stresi azalt- aşırı alkol tüketimine bağlı dı. Sirkenin içindeki asıl kim-
Müziğin duyguları etkilediği- mada, atletik performansı olduğu belirtiliyor. Tüberkü- yasalın asetik asit olduğu bi-
ni herkes bilir. Ancak yeni artırmada, nörolojik hastalığı loz ve pnömoniden genç linmektedir. Asetik asit kan
yapılan bir çalışmada, müzi- olanlarda motor fonksiyonla- yaşta ölümlerin de bir kıs- basıncının ve kan şekerinin
ğin kalp ritmi üzerinde bilinç rı iyileştirmede etkili olabildi- mından alkolizme bağlı im- kontrolünde etkili olabiliyor.
dışı değişikliklere neden ği gösterilmişti. mun yetmezliğin sorumlu ol-
olabildiği saptandı. ması muhtemel görülüyor. Japon araştırmacılar farele-
Kemoterapi ilacı re nazogastrik tüple asetik
Circulation dergisinde ya- kırışıklıkları azaltıyor Çalışmada Rusya’da 15-54 asit ya da su verdiler ve yük-
sek yağlı diyetle beslediler.
yımlanan makalede, araştır- yaş arası mortalitenin, Batı
Sirke alan fareler, su verilen-
macılar 24-26 yaş arası koro Fluorourasil (FU) uzun yıllar- Avrupa’ya göre kadınlarda
lere göre aynı miktarda ye-
üyesi 12 müzisyen ile müzik dır kullanılan sistemik bir ke- üç kat, erkeklerde beş kat
melerine rağmen yüzde 10
eğitimi almamış 12 kişiye çe- moterapötikdir. Yaygın sis- daha yüksek olduğu sap-
daha az yağ dokusu kazan-
şitli müzikler dinletilmiş. Bu temik kullanımının yanı sıra tanmış. Bu yaş grubunda
dı. Araştırmacılar, asetik asi-
müzikler arasında pre-kanseröz bir lezyon olan erkeklerdeki ölümlerin dört-
din yağ yıkımını hızlandıran
Beethoven’ın dokuzuncu aktinik keratoz tedavisinde te üçü, kadınlarda ise he-
bazı proteinlerin sentezini
senfonisi, Puccini’nin ünlü lokal cilt uygulaması da men tümü alkole bağlı ne- artırabileceğini ileri sürüyor.
opera aryası Nessun Dorma, mevcuttur. Aktinik keratoz denlerden meydana geliyor.
Bach’dan daha entelektüel nedeniyle topikal FU kulla- Simvastatin,
zevklere hitap eden bir par- nan hastaların, ciltlerinin Diğer yandan Rusya’da her sirozlularda portal
çası, Verdi’nin Nabucco ve daha yumuşak, düzgün ve yıl 1.3 milyon kişi kardivas- basıncı düşürüyor
La Traviata operalarından kırışıksız olduğunu belirtme- küler hastalıklardan ölüyor.
ritmik birer arya seçilmiş. si üzerine Michigan Üniver- Kardiyovasküler nedenlerle Simvastatin, sirozlu hastalar-
Deneklerin gözleri kapatıl- sitesi Dermatoloji Kliniği’nde ölümlerin üçte birinde alkol da karaciğerde nitrik asit üre-
mış, EKG cihazına bağlan- bir çalışma yapılmış. dışında bir etken saptanmı- timini ve hepatik endotel fonk-
mış ve kulaklı müzikler dinle- yor. Alkole bağlı ölümler siyonlarını iyileştirirken portal
tilmiş. Ayrıca 2 dakikalık Aktinik keratozu olan 21 arasında intihar, cinayet, basıncı azaltıyor ve karaciğer
sessizlik de uygulanmış. hastaya, yüzde 5’lik FU cilt boğulma, yanık gibi olaylar perfüzyonunu artırıyor.
kremini günde iki defa iki da görülüyor.
Bu müzikler, inişleri, çıkışları hafta boyunca tüm yüzlerine Gastroenterology dergisinin
(kreşendo-dekreşendo) ol- sürmeleri istenmiş. Hastalar Birleşmiş Milletler’in bir ra- Mayıs sayısında yayımlanan
maları ve ritmik özellikleri 6 hafta izlenmiş. Bu süre poruna göre 142 milyon araştırmada 59 hastaya bir
kuvvetli olması nedeniyle se- zarfında cilt fotoğrafları çe- olan Rusya’nın mevcut nüfu- ay süreyle 20-40 mg sim-
çilmiş. Tabi, araştırmacıların kilmiş, deri biyopsisi alınmış su, kötü beslenme, alkolizm, vastatin ya da plasebo veril-
İtalyan olması, klasik İtalyan ve cilt muayeneleri yapılmış. şiddet olayları vs. nedeniyle miş. Portan hipertansiyon
eserlerinin seçilmesinde 2025’te 131 milyona düşe- hepatik venöz basınç gradi-
önemli rol oynamış. Denek- Önceleri cilt kuru, kaşıntılı ve cek. Bilim adamları yentinin 12 mmHg ya da
ler müzik dinlerken EKG, soyulmuş bir hal almış. Takip Rusya’da artık çok büyük bir üzerinde olması şeklinde ta-
kan basıncı, serebral kan eden haftalarda ciltleri düzel- toplumsal tehdit haline ge- nımlanmış. Hastalar beta
akımı solunum ve ciltte vaso- miş, kırışıklıklar yumuşamış len ucuz votkanın önüne ge- bloker kullanımına göre
konstriksiyon takip edilmiş. ve daha düzgün bir hale gel- çilmesi için tedbir alınması gruplara eşit dağıtılmış. 27
miş. 20 hasta 10. Haftada gerektiğini vurguluyor. hastaya plasebo, 28 hasta-
Deneklere müziğin duygu- anketlerini doldurmuşlar. ya simvastatin verilmiş.
sallığı, güzelliği ve özgünlü- Bunların yüzde 40’ı ciltlerinin
ğü 5 puanlık bir sistem ile çok düzeldiğini, yüzde 35’i Simvastatin plaseboya göre
sorulmuş. Her parçada ‘tüy- ise orta derecede düzeldiğini hepatik venöz gradiyentte an-
lerin diken diken olması’ gibi belirtmişler. Bir hastada şid- lamlı düşüşe neden olmuş (-
güçlü duygular yaşayıp ya- detli cilt irritasyonu gelişmiş yüzde 8.3’e karşı – yüzde 1.6)
Beta bloker kullananlarda dü-
şamadıkları da sorulmuş. ve ilk haftada kremin kesil-
şüş daha belirgin bulunmuş
mesi gerekmiş. Hastaların
(beta bloker kullananlarda –
Denekler hiçbir parçada güçlü çoğu tedaviyi ‘orta derecede’
yüzde 11, kullanmayanlarda
duygular yaşamamış ama rahatsız edici bulmuş. Diğer
– yüzde 5.9). Simvastatin kul-
araştırmacılar her kreşendoda yandan hastaların çoğu te-
lananlarda, hepatik perfüzyo-
ciltte vazokonstriksiyon, kan daviyi bir kez daha almak is-
nun bir göstergesi olan indo-
basıncında ve kalp hızında ar- terken, 17 hasta ilacın ücreti-
siyanin yeşili klerensinde de
tış gibi bilinç dışı refleks oto- ni cebinden ödemeye hazır
iyileşme izlenmiş.
nom değişiklikler saptamışlar. olduğunu söylemiş.
YAZ SD|7
SAĞLIK POLİTİKASI
Tam Gün Yasa
Tasarısı’nın
düşündürdükleri
Prof. Dr. Selami Albayrak Hekim Hakları Derneği Başkanı Prof. Selami Albayrak, 1961’de Erzurum’da doğdu.
Lisans eğitimini Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde, ihtisasını GATA Haydarpaşa
Eğitim Hastanesi Üroloji Kliniği’nde tamamladı. 2006’da üroloji profesörü oldu.
Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Başhekimlik görevini yürüttü. Pek çok
uzmanlık derneğine üye olan Albayrak, birçok bilimsel toplantının düzenleyicileri
arasında yer aldı.
S
ağlık hizmeti bir hiz- hastalığın ‘tedavi maliyeti’ ortaya çıkar. Tıp emeğinin bu bütün içindeki ora-
metler bileşenidir. Bu maliyet, sağlığın finansmanı ile karşı- nı her geçen yıl biraz daha küçültül-
İçinde tıp emeği, lanır. Ülkemizde sağlığın finansmanı bü- mekte ve özellikle endüstrinin invaz-
endüstri ve işletme- yük ölçüde Sosyal Güvenlik Kurumu yonuna maruz kalmaktadır.
cilik vardır. (SGK) ile sağlanır. SGK bu hizmetleri Uygulanan sağlık politikaları ise bu
satın alırken hastalıkların ‘tedavi maliye- invazyona çanak tutmaktadır. Günü-
Bir hastalığın tanı ve tini’ bir bütün olarak görmek yerine, bu müzde birinci ve ikinci basamak te-
tedavi aşamalarında maliyet bileşenlerine ayrı ayrı ödemeler davi kurumlarında ve hatta üçüncü
hep bu hizmetlere ihtiyaç duyulur. So- yapar. İlaç, laboratuvar-görüntüleme ve basamak tedavi kurumlarında bile
nuçta maliyetler birleştirildiğinde her tıp emeği. Oysa ayrılan kaynak sabittir. poliklinik odaları birer reçete yazma
8|SD YAZ
Tam Gün Yasası tıp
emeğine vurulan en büyük
darbedir. Hekimler tek
tipleştirilmektedir. ‘Sağlığın
pazarlığı olmaz’ sloganını
ileri sürenler sağlık hizmeti
sunumunu tam bir pazarlık
haline getirmişlerdir…
Kanaatimce, kısa ve orta
vadede ciddi sancılara
sebep olacak olan bu yasa,
sağlığın insan kaynağı ve
fiziki alt yapısı yeterli düzeye
çıkarıldıktan sonra, yani
uzun vadede, faydalı
olabilecektir.
büroları gibi çalışmaktadır. Türkiye
ortalamasında hasta başına 3-7 da-
kika ayrılmaktadır. Bu süre ne sağ-
lıklı bir hastalık öyküsü almaya, ne
de detaylı bir fizik muayene yapma-
ya yeterlidir. Hekimler, kapıda bek-
leyen hasta kuyruklarını ya tetkik is-
teyerek ya da reçete yazarak
eritmeye mecbur edilmişlerdir. So-
nuçta hasta doktora ve ilaca ulaş-
mış gibi gözükmektedir. İstatistikler
iyileşmektedir. Ama hastanın ulaştı-
ğı sağlık hizmeti ne yazık ki sağlıklı
değildir.
Hasta ile hekim arasında transferi
yapılan ‘tanı/tedavi’ sürecinde ‘bilgi
asimetrisi vardır. Yani bir demir ti-
careti sürecinde demiri alan da sa-
tan da demir hakkında yeterli bilgi-
ye sahiptir. Her iki taraf da neye
ihtiyacı olduğunu çok iyi bilmekte-
dir. Hâlbuki hasta – hekim görüşme-
yük darbedir. Hekimler tek tipleşti- tarafı’ şeklinde görenler ne yazık ki,
sinde hekim hastasının nelere ihti-
rilmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın uy- bu eleştirilerden faydalanamamak-
yacı olduğunu da belirleyen kişidir.
gulamakta olduğu performans tadır Kanaatimce, kısa ve orta vade-
Bir bakıma SGK karşısında hastanın
uygulamasında ve SGK SUT fiyatla- de ciddi sancılara sebep olacak
vekilidir. Bu yüzden hasta haklarının
rında tanı ve tedavi süreci içinde bir olan bu yasa, sağlığın insan kayna-
en önemli savunucusu hekimlerdir.
aylık uzman ile 30 yıllık uzman, pra- ğı ve fiziki alt yapısı yeterli düzeye
Hekim hakkı ile hasta hakkının birbi-
tisyen hekimle bir öğretim üyesi çıkarıldıktan sonra, yani uzun vade-
rine girft hali bu ilişkinin kutsallığını
aynı kalıp ile görülmektedir. Perfor- de, faydalı olabilecektir.
getirmektedir.
mans tanımı sadece sayısal bir pa-
rametre olarak kalmakta, işin nitelik
Uygulanan sağlık politikaları en-
tanımı yok sayılmaktadır. ‘Sağlığın
düstri ve işletmeciliğin karşısında
pazarlığı olmaz’ sloganını ileri sü-
tıp emeğini dumura uğratmış, bu da
renler sağlık hizmeti sunumunu tam
sağlıksız bir sağlığı getirmiştir.
bir pazarlık haline getirmişlerdir.
Bu açılardan bakıldığında bugünler-
Önemli olan bu eleştirilerin iyi niyet-
de çıkarılmaya çalışılan Tam Gün
le yapıldığının anlaşılmasıdır. Bu tip
Yasası tıp emeğine vurulan en bü-
eleştirileri getiren insanları ‘olayın
YAZ SD|9