Untitled - Ahmet Keleşoğlu İlahiyat Fakültesi - Necmettin Erbakan Üniversitesi

406 Pages·2015·6.64 MB·Turkish

TÜRKİYE İMAM HATİPLİLER VAKFI YAYINLARI
Yayın No: 6
Kongre / Sempozyum / Toplantı: 1

DİNİ ARAŞTIRMALAR VE KÜRESEL BARIŞ
ISBN : 978-605-86221-4-2 (Takım)
ISBN : 978-605-86221-5-9 (1. cilt)
ISBN : 978-605-86221-6-6 (2. cilt)

Editörler:
Prof. Dr. Muhiddin Okumuşlar
Yrd. Doç. Dr. Necmeddin Güney
Yrd. Doç. Dr. Aytekin Şenzeybek

Sayfa düzeni/kapak:
Prof. Dr. Muhiddin Okumuşlar
Yrd. Doç. Dr. Necmeddin Güney

Baskı/cilt:
SEBAT OFSET MATBAACILIK
Fevzi Çakmak Mh. Hacı Bayram Cd. No: 57
Tel: [phone] Karatay-KONYA
[email protected]
KTB.S.No: 16198 - Basım Tarihi: OCAK 2016
DİNİ ARAŞTIRMALAR
ve
KÜRESEL BARIŞ

- -
SEMPOZYUM

- -
Cilt I

17 - 18 MAYIS 2013
DEDEMAN HOTEL - KONYA
4
İÇİNDEKİLER

- 1. CİLT -

TAKDİM ............................................................................................................................................ 9
BARIŞ ORTAMININ OLUŞUMUNDA DİNÎ KURUMLARIN KATKILARI ............. 13
Prof. Dr. Ömer Faruk HARMAN
GÜNEY AFRİKA’DA İSLÂMİ EĞİTİM ................................................................................ 21
Mustafa EFE
TÜRKİYE’DE İLAHİYAT EĞİTİMİNİN SORUNLARI VE GELECEĞİ ...................... 39
Doç. Dr. Sıddık KORKMAZ
ALMANYA’DAKİ İSLÂM DİN DERSİNİN KONUMU, PEDAGOJİK VE
SOSYAL BEKLENTİLER .......................................................................................................... 51
Dr. İsmail Hakkı YAVUZCAN
OSMANLI SON DÖNEMİ, NİTELİKLİ DİN ADAMI YETİŞTİRME
PROJESİNİN BİR ÖRNEĞİ OLARAK “KONYA ISLÂH-I MEDÂRİS-İ
İSLÂMİYE” MEDRESESİ ......................................................................................................... 65
Yrd. Doç. Dr. İsmail BİLGİLİ
MÜLTİ-KÜLTÜREL HOLLANDA TOPLUMUNDA DİN VE DİN EĞİTİM-
ÖĞRETİMİ .................................................................................................................................... 93
Doç. Dr. Özcan HIDIR
AN ANALYSIS OF ISLAMIC SCHOOLING IN AUSTRIA – A CONTRIBUTION
TO MUSLIM INTEGRATION OR TOOL FOR SEGREGATION? .............................. 119
Elif MEDENI
MUSLIMS, CHRISTIANS AND JEWS TODAY – NEIGHBOURHOOD AND
NEIGHBOURLINESS IN THE AGE OF GLOBALIZATION ........................................ 135
Enes KARIĆ, MA., PhD
TRAINING MUSLIM RELIGIOUS LEADERS AT HARTFORD SEMINARY ........ 155
Dr. Yahya MICHOT
MÜSLÜMANLAR ARASINDA BARIŞI TEHDİT EDEN MEZHEP
ÇATIŞMASININ TEMEL DİNAMİKLERİ VE ÇÖZÜM YOLLARI ............................ 169
Prof. Dr. Sönmez KUTLU
MEZHEPSEL UZLAŞMA VE BARIŞ HAKKINDA MODERN VE
POSTMODERN YAKLAŞIMLAR ÜZERİNDEN BAZI DÜŞÜNCELER ................... 195
Prof. Dr. Mehmet Ali BÜYÜKKARA
TOPLUMSAL BARIŞ EKSENİNDE EHLİ BEYT (ANLAM-ÖNEM-ETKİ) ........... 219
Prof. Dr. Mehmet Bahaüddin VAROL
5
İSLÂM TEFSİR TARİHİNDE ANA AKIMLAR VE PARADİGMALAR .................... 237
Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK
KUR’ÂN’I ANLAMADA TEFSİR GELENEĞİNİ GÖZ ARDI ETMENİN
MALİYETİ .................................................................................................................................. 283
Prof. Dr. Fethi Ahmet POLAT
YENİ ATEİST AKIMIN DİN ELEŞTİRİSİ ÜZERİNE ................................................... 311
Prof. Dr. Mehmet EVKURAN
CİHADIN ŞİDDETLE KURULAN BAĞLANTISININ TUTARSIZLIĞI
ÜZERİNE .................................................................................................................................... 331
Prof. Dr. Saffet KÖSE
HADİSİ ANLAMA VE YORUMLAMADA HERMENEUTİK BİR YORUM
YÖNTEMİ OLABİLİR Mİ? .................................................................................................... 363
Doç. Dr. Fikret KARAPINAR
THE BIBLE AND THE LAND OF SHADES: DIVINE JUSTICE AND HOW WE
READ THE BIBLE ................................................................................................................... 377
Prof. Dr. David J. GOA
- 2. CİLT -

RHETORICAL CRITICISM AND PROPHETIC LITERATURE ................................. 405
Assoc. Prof. Dr. Ian H. HENDERSON
PEACE-BUILDING AND THE STUDY OF BASIC RELIGIOUS TEXTS ................. 425
Dr. Shelley ELKAYAM
ŞİDDETİ ÖNLEYİCİ BİR UNSUR OLARAK İNANCIN ROLÜ ................................. 439
Yrd. Doç. Dr. Harun IŞIK
DİNİ ARAŞTIRMALARDA YAPISAL FENOMENOLOJİK YÖNTEM:
KÜLTÜRLERARASI BİR PERSPEKTİF ........................................................................... 459
Doç. Dr. Mustafa ALICI
DİNİ ÇOĞULCULUĞUN VECHELERİ ............................................................................... 467
Prof. Dr. Ramazan ALTINTAŞ
TARİHİMİZDE ÇEŞİTLİLİK, ESNEKLİK, HOŞGÖRÜ ALGISI .................................. 477
Öğr. Gör. Zekeriya IŞIK
ÇOKKÜLTÜRLÜ BİR ÜLKE VE MÜSLÜMANLAR: AVUSTRALYA ÖRNEĞİ ..... 493
Yrd. Doç. Dr. Ali Kürşat TURGUT
DİNİ SOSYAL HAREKETLER VE CEMAATLERİN İNCELENMESİNDE
SOSYOLOJİK PARADİGMALARIN KRİZİ ....................................................................... 509
Prof. Dr. Celaleddin ÇELİK
THE WAY OF DIALOGUE: RELIGIOUS STUDIES & GLOBAL PEACE
Crossing Boundaries Without Going to War? ........................................................... 523
Prof. Dr. M. Darrol BRYANT
6
THE PLURALITY OF RELIGIONS AND THE GLOBAL PEACE .............................. 537
Assoc. Prof. Dr. Zbigniew KAŹMIERCZAK
RELIGIOUS STUDIES, PLURALISM, INTERFAITH AND INTRA-MUSLIM
RELATIONS .............................................................................................................................. 553
Assist. Prof. Dr. Kemal ARGON
RELIGIOUS EDUCATION AND THE UNESCO STANDARDS FOR PEACE
AND TOLERANCE: THE BIBLICAL SAGA OF JACOB AND ESAU AS A CASE
STUDY ......................................................................................................................................... 571
Eldad J. PARDO
ELEVENTH CENTURY MUSLIM THEORIES OF GOVERNANCE FOR THE
21ST CENTURY GLOBAL PEACE ....................................................................................... 597
Prof. Dr. M. Nazif SHAHRANI
“IS THERE A TURKISH MODEL OF ISLAMISM?” SOCIO-HISTORICAL AND
POLITICAL APPROACH TO THE CONTEMPORARY POLITICAL ISLAM IN
TURKEY ...................................................................................................................................... 611
Imanol Ortega EXPÓSITO
TÜRKİYE’DE TEK PARTİ YÖNETİMİNDE RESMÎ-DİNÎ NEŞRİYAT ................. 633
Hicret K. TOPRAK
GÜNÜMÜZ RUSYA’SINDA KİLİSE-SİYASET İLİŞKİSİ .............................................. 647
Yrd. Doç. Dr. Şir Muhammed DUALI
MEZHEP SİYASET İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA SURİYE OLAYLARI ........................ 663
Yrd. Doç. Dr. Aytekin ŞENZEYBEK
DİYALOJİK ÇEVRE AHLÂKININ İSLÂMÎ REFERANSLARI .................................... 693
Doç. Dr. Huriye MARTI
MÜLKİYET ANLAYIŞININ EKO-SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ VE YENİ BİR
ÇEVRE ANLAYIŞINA DOĞRU ............................................................................................ 705
Yrd. Doç. Dr. M. Necip YILMAZ
İNSAN, ÇEVRE VE DİN ......................................................................................................... 725
Prof. Dr. Hüsamettin ERDEM
İSLAMİ PERSPEKTİF VE ÇEVRE ...................................................................................... 743
Prof. Dr. Hüseyin AYDIN
ESKİ KAVİMLERE AİT ŞEHİRLER VE MİMARLIK ESERLERİ .............................. 771
Prof. Dr. Yılmaz CAN
DİN EĞİTİMİNDE DİL VE EDEBİYAT ............................................................................. 791
Prof. Dr. Bilal KEMİKLİ
SONUÇ BİLDİRİSİ ................................................................................................................... 799
CONCLUSIONS of the SYMPOSIUM ................................................................................ 803

7
8
TAKDİM
İlâhî dinlerin temel amacı, insana mutluluk sunmaktır. Hz. Âdem’den
son Peygamber Hz. Muhammed (a.s)’a kadar gönderilen ilâhi dinlerin ortak
adı: “İslâm”dır. İslam kelimesinin anlamlarından biri de ‘barış’tır. Allah’ın en
güzel isimleri arasında yer alan ve barış anlamına gelen es-Selâm ismi de bu
anlamı pekiştirir. Allah’ın barış olduğunu ve barışa özlemimizin Allah’a
özlemden başka bir şey olmadığını bilen bir kimse, barış ve kardeşliğin
yegâne temsilciliğini yapar. Dolayısıyla, ilahi dinlerin özünde çatışma değil,
barış vardır. Hiçbir din, otantik açıdan, özünde çatışmayı barındırmaz.
Geçmişte insanlık tarihinde yaşanmış olan çatışmaların bir kısmı din
adına ya da dini farklılık adına yapılmıştır. Tarihte değişik din mensupları
arasında görülen savaşlar, inançlardaki farklılıklardan dolayı değil; daha çok
askerî, siyasî ve iktisadî çıkarlar uğruna gösterilen çabalardan kaynaklan-
mıştır. Hâlbuki insanlığın mutluluğunu ve barışı amaçlayan ilâhi dinler, bu
tür çatışmaların sebebi olmamalıdır. Aksine, farklı din mensuplarının çok
kültürlülük adına bir arada barış içinde yaşama imkânları vardır. Bu konu-
da İslam tarihi iyi bir laboratuvardır. Tarihte Müslümanlar hiçbir zaman,
hiçbir kimseyi ve hiçbiri milleti, dolaylı veya doğrudan Müslüman olmaya
zorlamamışlardır. İslamiyet’i anlatmışlar, kendileri de İslamiyet’i yaşayarak
örnek olmuşlar ve insanları inançlarında serbest bırakmışlardır. Çünkü
dinimizde zorlama yoktur.
İslam bilginlerinin tanımına göre din, akıl sahiplerinin kendi irade ve is-
tekleriyle tercih ettiği, bizzat hayrolan ve peygamber tarafından tebliğ
edilen şeylere götüren ilahi kurallar bütünüdür.1 Dikkat edilirse bu tanımda
başta ilahilik vasfı olmak üzere, akıl ve özgür irade üzerinde durulmuştur.
Bu üç terim arasındaki ilişki biçimi, din ve vicdan özgürlüğünü korumakla
ilgilidir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur: “Dinde zorlama yoktur.
Çünkü doğruluk sapıklıktan iyice ayrılmıştır.”2 Bu ayetten hareketle, nasıl ki
bir kimse imana girip girmemekte zorlanamazsa, İslam’a girdikten sonra
ibadetleri yerine getirip getirmemekte de zorlanamaz. Çünkü iman, hür
irade ve gönülden gelen kabullenmeye dayalı bir gerçekliktir. İyi niyete,
iradenin tercihine dayanmayan ve gönülden benimsenmemiş bir dindarlık,
din açısından inkârla eşit tutulan nifak anlamına gelir ve fertte kişilik parça-
lanmasına yol açar. Bu sebeple yine Kur’an’da geçen bir âyette; “Allah dinde
sizin için bir zorluk kılmamıştır”3 buyrulur. Dolayısıyla, hakikatin bilgisine
muhatap kılındıktan sonra bireylerin iradesine baskı yapılarak İslam’ı kabul

1 Cürcânî, Seyyid Şerif, et-Ta’rîfât, Kahire, 1987, s. 141.
2 2/Bakara 256.
3 22/Hac 78.
9