Χρήση του Λειτουργικού Συστήματος UNIX και LINUX

176 Pages·2011·1.019 MB·Greek

by  Παπαστεφανάκης Εμμανουήλ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

Χρήση του Λειτουργικού Συστή(cid:16)ατος

Unix/Linux

Εκπαιδευτικές ση(cid:16)ειώσεις

: .
ΕπιστημονικόςΥπεύθυνος Δρ ΜαραγκόςΗλίας

:
Συντάκτης ΠαπαστεφανάκηςΕμμανουήλ

2010
Αθήνα
Χρήση του Λειτουργικού Συστή(cid:16)ατος
Unix/Linux

Εκπαιδευτικές ση(cid:16)ειώσεις
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – i
Άδεια Χρήσης
Το έργο αυτό διέπεται από άδεια Creative Commons Αναφορά;Μη Ε(cid:17)πορική Χρήση;Όχι
Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα. Προκει(cid:17)ένου να δείτε ένα αντίγραφο της άδειας αυτής,
επισκεφτείτε την ιστοσελίδα http://creativecommons.org/licenses/by;nc;nd/3.0/gr/ ή
στείλτε γρά(cid:17)(cid:17)α στο Creative Commons, 171 Second Street, Suite 300, San Francisco,
California, 94105, USA.
Σύ(cid:17)φωνα (cid:17)ε την Άδεια Χρήσης, επιτρέπεται η αναπαραγωγή, διανο(cid:17)ή και η παρουσίαση στο
κοινό του Έργου υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Αναφορά: Θα πρέπει να αναφέρετε το έργο (cid:17)ε τον τρόπο που έχει οριστεί από το
δη(cid:17)ιουργό ή το χορηγών την άδεια (αλλά όχι (cid:17)ε τρόπο που να υποδηλώνει οτι παρέχουν
επίση(cid:17)η έγκριση σε σας ή για χρήση του έργου από εσάς).
Μη Ε(cid:22)̟ορική Χρήση: Yε (cid:17)πορείτε να χρησι(cid:17)οποιήσετε το έργο για ε(cid:17)πορικούς σκοπούς.
Όχι Παράγωγα Έργα: Yε (cid:17)πορείτε να αλλοιώσετε, να τροποιήσετε ή να δη(cid:17)ιουργήσετε
πάνω στο έργο αυτό.

Για κάθε επαναχρησι(cid:17)οποίηση ή διανο(cid:17)ή, πρέπει να καταστήσετε σαφείς στους άλλους τους
όρους της άδειας αυτού του Έργου.
Κάθε ένας από τους παραπάνω όρους (cid:17)πορεί να παρακα(cid:17)φθεί εάν πάρετε άδεια από το
δικαιούχο των δικαιω(cid:17)άτων πνευ(cid:17)ατικής ιδιοκτησίας.
Τίποτα στην άδεια αυτή δεν αποδυνα(cid:17)ώνει ή περιορίζει το ηθικό δικαίω(cid:17)α του δη(cid:17)ιουργού.

Yικαιούχος δικαιω(cid:17)άτων πνευ(cid:17)ατικής ιδιοκτησίας: Μανόλης Παπαστεφανάκης

Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – Έκδοση 1.19
ii – Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux
Πρόλογος
Το παρόν κεί(cid:17)ενο αποτελεί εκπαιδευτικό υλικό για το σε(cid:17)ινάριο «Χρήση του Λειτουργικού
(cid:1)
Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux», το οποίο εντάσσεται σε ένα κύκλο σε(cid:17)ιναρίων του Ινστιτούτου
Επι(cid:17)όρφωσης του Εθνικού Κέντρου Yη(cid:17)όσιας Yιοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Yεδο(cid:17)ένης
της έκτασης του υλικού κάθε σε(cid:17)ιναρίου και του αλληλεπιδραστικού τρόπου διεξαγωγής των
σε(cid:17)ιναρίων, καθώς και της ευρείας χρήσης εργαστηριακών ασκήσεων, ως (cid:17)έθοδος συγγραφής
αυτών των εκπαιδευτικών ση(cid:17)ειώσεων προκρίθηκε η σύντο(cid:17)η αναφορά σε όλα τα θέ(cid:17)ατα που
αναπτύσσονται στα σε(cid:17)ινάρια και η «ανάπτυξή» τους από τον κάθε χρήστη ξεχωριστά.

Η επιλογή αυτή έγινε για δύο λόγους:
α) Η έκταση του υλικού. Η ύλη που καλύπτεται σε κάθε ένα από τα σε(cid:17)ινάρια του
Unix/Linux είναι συ(cid:17)πυκνω(cid:17)ένη και καλύπτει υλικό ενός εξα(cid:17)ηνιαίου εργαστηριακού
(cid:17)αθή(cid:17)ατος, συγκερασ(cid:17)ένου (cid:17)ε την ε(cid:17)πειρία της χρήσης του Unix/Linux σε πραγ(cid:17)ατικό
περιβάλλον παραγωγής.
β) Το πλήθος των σχετικών βιβλίων. Τα βιβλία που αναφέρονται στο Unix/Linux είναι
εξαιρετικά πολυάριθ(cid:17)α και καθένα απ’ αυτά χρησι(cid:17)οποιεί ξεχωριστή (cid:17)εθοδολογία. Το
πρόβλη(cid:17)α, λοιπόν, είναι ποιο βιβλίο ταιριάζει σε όλους τους χρήστες. Yυστυχώς, δεν υπάρχει
άλλη απάντηση, παρά «όποιο ταιριάζει στον κάθε χρήστη».

Προκει(cid:17)ένου να αντι(cid:17)ετωπιστούν τα ζητή(cid:17)ατα που τέθηκαν παραπάνω και να τηρηθεί σε όλο
το εύρος των σε(cid:17)ιναρίων (cid:17)ία (cid:17)όνο (cid:17)εθοδολογία συγγραφής, προτι(cid:17)ήθηκε η συγγραφή των
εκπαιδευτικών ση(cid:17)ειώσεων (cid:17)ε τέτοιο τρόπο, ώστε αυτές να συ(cid:17)πληρώνονται από κάθε
εκπαιδευό(cid:17)ενο (cid:17)ε το υλικό που εκείνος κρίνει απαραίτητο.

Το παρόν, λοιπόν, (cid:17)πορεί να θεωρηθεί ως (cid:17)ία προσπάθεια συγγραφής «προσωπικών
εκπαιδευτικών ση(cid:17)ειώσεων» για καθέναν από τους συ(cid:17)(cid:17)ετέχοντες στα σε(cid:17)ινάρια αυτά.
Ση(cid:17)ειώσεων δηλαδή που υπόκεινται σε συ(cid:17)πλήρωση από τη (cid:17)εριά των εκπαιδευο(cid:17)ένων.
Επειδή οι εκπαιδευτικές ση(cid:17)ειώσεις δεν είναι δυνατό να καλύψουν το υλικό σε όλο το εύρος
και πλάτος του, παρατίθεται (cid:17)ία αρκετά εκτετα(cid:17)ένη βιβλιογραφία σχετική (cid:17)ε το υλικό του
σε(cid:17)ιναρίου.
Στα σε(cid:17)ινάρια αυτά γίνεται χρήση του λειτουργικού συστή(cid:17)ατος Linux, διανο(cid:17)ή Fedora 8.
Όπου δε γίνεται άλλη αναφορά, χρησι(cid:17)οποιείται το γραφικό περιβάλλον GNOME.

Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux –Έκδοση 1.19
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – iii
Πως να χρησι(cid:22)ο̟οιήσετε αυτό το εγχειρίδιο
Πριν προχωρήσετε στη χρήση του εγχειριδίου αυτού πρέπει να έχετε υπόψη σας τα εξής:
Έχει γίνει ευρεία χρήση παραπο(cid:17)πών σε άλλα ση(cid:17)εία του εγχειριδίου, όπου χρειάζεται,
προκει(cid:17)ένου να σας βοήσου(cid:17)ε να ανατρέξετε σε άλλες σελίδες.
Η χρήση των λειτουργικών συστη(cid:17)άτων, σε οποιοδήποτε επίπεδο, και η αξιοποίηση των
δυνατοτήτων τους δεν είναι θεωρητική εργασία. Συνεπώς, θα πρέπει να χρησι(cid:17)οποιείτε τον
υπολογιστή που έχετε στη διάθεσή σας συνεχώς.
Επειδή δεν είναι εφικτή η εγκατάσταση του λειτουργικού συστή(cid:17)ατος σε όλους τους
υπολογιστές του εργαστηρίου, θα εργαστείτε σε (cid:17)ία εικονική (cid:17)ηχανή. Η (cid:17)ηχανή αυτή
εξο(cid:17)οιώνει το λειτουργικό σύστη(cid:17)α (cid:17)ε (cid:17)εγάλη πιστότητα, ωστόσο (cid:17)ερικές φορές
συ(cid:17)περιφέρεται διαφορετικά από ότι (cid:17)ία πραγ(cid:17)ατική (cid:17)ηχανή. Το λογισ(cid:17)ικό που
χρησι(cid:17)οποιείτε για την εξο(cid:17)οίωση είναι ένα πολύ χρήσι(cid:17)ο εργαλείο, αλλά δεν πρέπει να
ασχοληθείτε (cid:17)ε αυτό περισσότερο από όσο χρειάζεται, προκει(cid:17)ένου να (cid:17)άθετε τις βασικές
λειτουργίες του.

Τυ̟ογραφικές συ(cid:22)βάσεις
Στο εγχειρίδιο αυτό διατηρούνται όλες οι δυνατές συ(cid:17)βάσεις που τηρούνται στα βιβλία
λειτουργικών συστη(cid:17)άτων. Ειδικότερα, χρησι(cid:17)οποιού(cid:17)ε

Σταθερό πλάτο̋ για εντολές και εφαρ(cid:17)ογές του Unix/Linux.
Πλάγιοι χαρακτήρες για να αντικαταστήσετε τις λέξεις που βλέπετε (cid:17)ε άλλες
της επιλογής σας
Πλάγιοι χαρακτήρε̋ για να αντικαταστήσετε τις λέξεις που βλέπετε (cid:17)ε άλλες
σταθερού πλάτου̋
της επιλογής σας, σε (cid:17)ία εντολή
Έντονοι χαρακτήρες για χρήση ενός χαρακτήρα (cid:17)όνο, π.χ. οι χαρακτήρες [,
] και | στις ακριβώς επό(cid:17)ενες παραγράφους.
[ ] για την επισή(cid:17)ανση προαιρετικής χρήσης, περικλείου(cid:17)ε
σε [ και ] τα προαιρετικά στοιχεία.
| για την επισή(cid:17)ανση αλληλοαποκλειό(cid:17)ενων επιλογών,
χρησι(cid:17)οποιού(cid:17)ε το χαρακτήρα |, π.χ. ναι | όχι.

Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – Έκδοση 1.19
iv – Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux
Οδηγίες για τις ασκήσεις
Στο εγχειρίδιο αυτό περιλα(cid:17)βάνονται αρκετές ασκήσεις και εργαστηριακές ασκήσεις.
Οι ασκήσεις βρίσκονται α(cid:17)έσως (cid:17)ετά από κάθε υποκεφάλαιο και είναι σύντο(cid:17)ες. Σκοπός
τους η αφο(cid:17)οίωση της διδαχθείσας ύλης. Σε ένα βιβλίο θα τις συναντούσατε ως
«παραδείγ(cid:17)ατα». Κάθε εκπαιδευό(cid:17)ενος (cid:17)πορεί να δοκι(cid:17)άσει τις γνώσεις του δαπανώντας
πολύ λίγο χρόνο.
Οι εργαστηριακές ασκήσεις βρίσκονται στο τέλος κάθε κεφαλαίου, απαιτούν περισσότερο
χρόνο και βοηθούν στην κατανόηση της συνοχής και της συνοχής της διδαχθείσας ύλης,
ενοποιώντας επι(cid:17)έρους τ(cid:17)ή(cid:17)ατα αυτής σε (cid:17)ία άσκηση. Οι εργαστηριακές ασκήσεις
αποτελούν αναπόσπαστο (cid:17)έρος του σε(cid:17)ιναρίου και πρέπει να εκτελούνται (cid:17)ε τη συνδρο(cid:17)ή
του εκπαιδευτή.
Καλό είναι να επιχειρήσετε την επίλυση του (cid:17)εγαλύτερου δυνατού αριθ(cid:17)ού ασκήσεων και
εργαστηριακών ασκήσεων.

Αυτό που ενδιαφέρει σε κάθε (cid:17)ία από τις ασκήσεις, είναι οι εντολές που δώσατε για την
εκτέλεσή τους, όχι τα αποτελέσ(cid:17)ατα των εντολών αυτών.
Για κάθε άσκηση πρέπει να παρέχεται επαρκής χώρος για να εκτέλεσή της. Όλες οι
απαντήσεις παρέχονται είτε στο εγχειρίδιο αυτό ;στο παράρτη(cid:17)α “19.1 Απαντήσεις
ασκήσεων”, σελ.143; είτε σε ηλεκτρονική (cid:17)ορφή στο σύστη(cid:17)ά σας.

Στο σύστη(cid:17)ά σας πρέπει να υπάρχουν ήδη έτοι(cid:17)οι οι ακόλουθοι λογαριασ(cid:17)οί χρηστών:
(cid:1)
student (cid:17)ε συνθη(cid:17)ατικό student
(cid:1)
user (cid:17)ε συνθη(cid:17)ατικό user
(cid:1)
visitor (cid:17)ε συνθη(cid:17)ατικό visitor
(cid:1)
root (cid:17)ε συνθη(cid:17)ατικό rootpass
Σε ορισ(cid:17)ένες ασκήσεις αναφέρεται ο λογαριασ(cid:17)ός που πρέπει να χρησι(cid:17)οποιήσετε. Αν δεν
αναφέρεται κάτι τέτοιο, συ(cid:17)βουλευτείτε τον εκπαιδευτή σας. Υπάρχουν επίσης και άλλοι
λογαριασ(cid:17)οί χρηστών, που χρειάζονται για την εκτέλεση των ασκήσεων· ωστόσο, δε θα
χρειαστεί να τους χρησι(cid:17)οποιήσετε.

Επίσης, στο σύστη(cid:17)ά σας, πρέπει να υπάρχει ένας κατάλογος /linux1 κάτω από τον οποίο
θα βρείτε όσα αρχεία χρειάζονται για την εκτέλεση των ασκήσεων.

Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux –Έκδοση 1.19
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – v
Ευχαριστίες
Το εγχειρίδιο αυτό δε θα ήταν το ίδιο (ή δε θα είχε γραφτεί καθόλου) χωρίς τη συνδρο(cid:17)ή
πολλών ανθρώπων.
Οι συνάδελφοι Ανδρέας Γεωργακόπουλος, Χρήστος Φλεβοτό(cid:17)ος, Άκης Πάλλας, Βαγγέλης
Στα(cid:17)ατιάδης και Richard Lacroix, διάβασαν διάφορες εκδόσεις και έκαναν χρήσι(cid:17)ες
παρατηρήσεις.
Ο Rami El Sabeh, συνεργάστηκε (cid:17)αζί (cid:17)ου και (cid:17)ε βοήθησε σε πρακτικά ζητή(cid:17)ατα.
Ο Ηλίας Μαραγκός (cid:17)ε ώθησε στη δη(cid:17)ιουργία αυτού του εγχειριδίου.
Η Βασιλική Χατζηελευθερίου (cid:17)ου στάθηκε και (cid:17)ε συγκίνησε επανειλη(cid:17)(cid:17)ένως.
Οι γονείς (cid:17)ου, Νίκος και Μαρία Παπαστεφανάκη, ήταν πάντα έτοι(cid:17)οι να βοηθήσουν.
Η σύντροφός (cid:17)ου, Άννα, ήταν πάντα δίπλα (cid:17)ου και βοήθησε (cid:17)ε πολλούς διαφορετικούς
τρόπους. Ο γιος (cid:17)ας, Νικόλας, που (cid:17)ε το χα(cid:17)όγελό του και τα φωτεινά του (cid:17)άτια στα
διαλεί(cid:17)(cid:17)ατα της συγγραφής, (cid:17)ε έκανε να ξεχνάω τις δυσκολίες της. Για όλα όσα (cid:17)ας κάνει να
προσ(cid:17)ένου(cid:17)ε και για όλα όσα (cid:17)ας χάρισε.
Τους ευχαριστώ όλους θερ(cid:17)ά.

Μανόλης Ν. Παπαστεφανάκης
Αθήνα, Οκτώβριος 2008

Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – Έκδοση 1.19
vi – Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux
Συνο̟τικά ̟εριεχό(cid:22)ενα
1. Εισαγωγή.............................................................................................15
2. Σύστη(cid:17)α αρχείων (cid:17)ε γρα(cid:17)(cid:17)ή εντολών.............................................21
3. Χρήση γραφικού περιβάλλοντος.......................................................29
4. Εισαγωγή στο φλοιό bash..................................................................33
5. Χρήστες, ο(cid:17)άδες και δικαιώ(cid:17)ατα.....................................................43
6. Εισαγωγή στον επεξεργαστή vi.........................................................51
7. Εκτυπώσεις..........................................................................................57
8. Εισαγωγή στο σύστη(cid:17)α αρχείων.......................................................59
9. Yια(cid:17)όρφωση GNOME, KDE και γραφικών εργαλείων...............71
10. Ο φλοιός bash και δια(cid:17)όρφωσή του..............................................77
11. Προχωρη(cid:17)ένα θέ(cid:17)ατα για χρήστες, ο(cid:17)άδες και δικαιώ(cid:17)ατα......87
12. Προχωρη(cid:17)ένα θέ(cid:17)ατα στους επεξεργαστές vi & vim..................93
13. Ανακατεύθυνση εισόδου;εξόδου και σωληνώσεις.........................95
14. Εισαγωγή στην επεξεργασία συ(cid:17)βολοσειρών..............................101
15. Επεξεργασία συ(cid:17)βολοσειρών (cid:17)ε κανονικές παραστάσεις..........109
16. Εισαγωγή στις διεργασίες..............................................................121
17. Συγγραφή scripts για το φλοιό bash............................................129
18. Βασικές εντολές χρήσης δικτύου..................................................141
19. Παραρτή(cid:17)ατα.................................................................................143
20. Βιβλιογραφία...................................................................................153
21. Πηγές από το Internet...................................................................165
22. Ευρετήριο ασκήσεων......................................................................169
23. Ευρετήριο εικόνων.........................................................................171
24. Ευρετήριο εντολών και εφαρ(cid:17)ογών..............................................173

Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux –Έκδοση 1.19
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – vii
Περιεχό(cid:22)ενα
1. Εισαγωγή............................................................................................. 15

1.1. Στόχοι........................................................................................................................................15

1.2. Εισαγωγή στα Λειτουργικά Συστή(cid:17)ατα.................................................................................15

1.2.1. Υπολογιστικό σύστη(cid:17)α.....................................................................................................15

1.2.2. Λειτουργικό Σύστη(cid:17)α (Λ.Σ.)...........................................................................................15

1.2.3. Βασικές έννοιες Λ.Σ..........................................................................................................15

1.2.4. Βασικές λειτουργίες Λ.Σ...................................................................................................15

1.2.5. Χαρακτηριστικά του Unix...............................................................................................16

1.3. Ιστορία του Unix/Linux..........................................................................................................16

1.3.1. Σύντο(cid:17)ο Ιστορικό του Unix............................................................................................16

1.3.2. Αρχές του Unix.................................................................................................................16

1.3.3. GNU & FSF.....................................................................................................................17

1.3.4. Σύντο(cid:17)ο Ιστορικό του Linux...........................................................................................17

1.4. Πρώτη είσοδος στο σύστη(cid:17)ά σας...........................................................................................17

1.4.1. Τοπική είσοδος..................................................................................................................17

1.4.2. Εικονικές κονσόλες...........................................................................................................18

1.4.3. Εκτέλεση εντολών.............................................................................................................18

1.4.4. Αλλαγή συνθη(cid:17)ατικού.......................................................................................................18

1.4.5. Κανόνες επιλογής συνθη(cid:17)ατικού.....................................................................................19
2. Σύστη(cid:17)α αρχείων (cid:17)ε γρα(cid:17)(cid:17)ή εντολών............................................. 21

2.1. Στόχοι........................................................................................................................................21

2.2. Ιδιότητες του συστή(cid:17)ατος αρχείων του Unix........................................................................21
2.3. Τρέχων κατάλογος εργασίας – Η εντολή pwd......................................................................21
2.4. Αλλαγή καταλόγου – Η εντολή cd........................................................................................21
2.5. Προβολή περιεχο(cid:17)ένων καταλόγου – Η εντολή ls............................................................22

2.6. Κατάλογος χρήστη (Home directory)...................................................................................22

2.7. Απόλυτο και σχετικό (cid:17)ονοπάτι – Κίνηση στο «δέντρο».......................................................23

2.7.1. Απόλυτο (cid:17)ονοπάτι............................................................................................................23

2.7.2. Σχετικό (cid:17)ονοπάτι..............................................................................................................23

2.8. Ονό(cid:17)ατα αρχείων.....................................................................................................................24
2.9. Αντιγραφή αρχείων και καταλόγων – Η εντολή cp..............................................................24
2.10. Μετακίνηση αρχείου – Η εντολή mv...................................................................................25
2.11. Yη(cid:17)ιουργία αρχείου και καταλόγου – Οι εντολές touch και mkdir.......................25
2.12. Yιαγραφή αρχείου – Η εντολή rm.......................................................................................25
2.13. Yιαγραφή καταλόγου – Η εντολή rmdir..........................................................................25
2.14. Προσδιορισ(cid:17)ός περιεχο(cid:17)ένου αρχείου – Η εντολή file...............................................25
2.15. Προβολή περιεχο(cid:17)ένων αρχείου – Εντολές cat, more και less........................25
2.16. Αναζήτηση αρχείου – Οι εντολές locate και slocate.............................................26
2.17. Βοήθεια – Η εντολή man......................................................................................................26
2.17.1. Τα τ(cid:17)ή(cid:17)ατα του man.....................................................................................................26
2.17.2. Η (cid:17)ορφή των σελίδων man...........................................................................................27

2.17.3. Άλλα utilities για βοήθεια..............................................................................................27

2.18. Εργαστηριακή άσκηση: Σύστη(cid:17)α αρχείων (cid:17)ε γρα(cid:17)(cid:17)ή εντολών........................................27
3. Χρήση γραφικού περιβάλλοντος ...................................................... 29

3.1. Στόχοι........................................................................................................................................29

3.2. Το σύστη(cid:17)α γραφικού περιβάλλοντος X;Window...............................................................29

3.3. GNOME...................................................................................................................................29

3.4. KDE..........................................................................................................................................29
Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux – Έκδοση 1.19
viii – Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux

3.5. Εκκίνηση γραφικού περιβάλλοντος........................................................................................29

3.6. Εναλλαγή (cid:17)εταξύ GNOME & KDE....................................................................................30
3.7. Yιαχείριση αρχείων – Η εφαρ(cid:17)ογή nautilus.................................................................30

3.8. Τερ(cid:17)ατικό σε γραφικό περιβάλλον.........................................................................................30

3.9. Επεξεργαστές κει(cid:17)ένου σε γραφικό περιβάλλον....................................................................30

3.10. Web browsers........................................................................................................................30

3.11. Η σουίτα αυτο(cid:17)ατισ(cid:17)ού γραφείου OpenOffice..................................................................31

3.12. Συνδυασ(cid:17)οί πλήκτρων σε γραφικό περιβάλλον...................................................................31

3.13. Αντιγραφή και επικόλληση κει(cid:17)ένου....................................................................................31

3.14. Εναλλαγή (cid:17)εταξύ γλωσσών....................................................................................................31

3.15. Εργαστηριακή άσκηση: Χρήση γραφικού περιβάλλοντος.................................................32
4. Εισαγωγή στο φλοιό bash..................................................................33

4.1. Στόχοι........................................................................................................................................33

4.2. Τι είναι ο φλοιός (shell)............................................................................................................33
4.3. Η καταγωγή του φλοιού bash...............................................................................................33

4.4. Ευκολίες γρα(cid:17)(cid:17)ής εντολών......................................................................................................33

4.4.1. Αντικατάσταση (cid:17)εταχαρακτήρων (File globbing).........................................................33

4.4.2. Το πλήκτρο Tab...............................................................................................................34
4.4.3. Ιστορικό εντολών –Η εντολή history......................................................................35

4.5. Αντικατάσταση γρα(cid:17)(cid:17)ής εντολών...........................................................................................36

4.5.1. Ο χαρακτήρας ~...............................................................................................................36
4.5.2. Μεταβλητές – Η εντολή set.........................................................................................36

4.5.3. Αγκύλες {}.........................................................................................................................36

4.5.4. Αποτελέσ(cid:17)ατα εντολών....................................................................................................37

4.5.5. Μαθη(cid:17)ατικές πράξεις.......................................................................................................38

4.6. Ακύρωση της ση(cid:17)ασίας των ειδικών χαρακτήρων.................................................................38

4.6.1. Ο χαρακτήρας backslash (\)...........................................................................................39

4.6.2. Μονά και διπλά εισαγωγικά.............................................................................................39

4.7. Συνδυασ(cid:17)οί πλήκτρων για τη γρα(cid:17)(cid:17)ή εντολών.....................................................................39

4.8. Εργαστηριακή άσκηση: Εισαγωγή στο φλοιό bash..............................................................40
5. Χρήστες, ο(cid:17)άδες και δικαιώ(cid:17)ατα.....................................................43

5.1. Στόχοι........................................................................................................................................43

5.2. Χρήστες.....................................................................................................................................43

5.3. Ο(cid:17)άδες......................................................................................................................................43

5.4. Ο χρήστης root........................................................................................................................43

5.5. Το (cid:17)οντέλο ασφαλείας του Unix/Linux................................................................................44

5.6. Ασφάλεια αρχείων.....................................................................................................................44

5.7. Yιαδικασία ελέγχου δικαιω(cid:17)άτων...........................................................................................44

5.8. Επισκόπηση δικαιω(cid:17)άτων αρχείων.........................................................................................44

5.8.1. Κατηγορίες χρηστών........................................................................................................45

5.8.2. Τύποι δικαιω(cid:17)άτων αρχείων............................................................................................45

5.9. Yικαιώ(cid:17)ατα χρήστη (ιδιοκτήτη), ο(cid:17)άδας και υπολοίπων χρηστών.....................................45

5.10. Αλλαγή δικαιω(cid:17)άτων..............................................................................................................47

5.10.1. Αλλαγή δικαιω(cid:17)άτων (cid:17)ε χρήση συ(cid:17)βόλων..................................................................47

5.10.2. Αλλαγή δικαιω(cid:17)άτων (cid:17)ε χρήση αριθ(cid:17)ών.....................................................................47

5.11. Εργαστηριακή άσκηση: Χρήστες, ο(cid:17)άδες και δικαιώ(cid:17)ατα................................................48
6. Εισαγωγή στον επεξεργαστή vi.........................................................51

6.1. Στόχοι........................................................................................................................................51
6.2. Επισκόπηση των επεξεργαστών vi και vim........................................................................51
6.3. Εκκίνηση των vi και vim......................................................................................................51
Μανόλης Παπαστεφανάκης – Οκτώβριος 2008
Χρήση Λειτουργικού Συστή(cid:17)ατος Unix/Linux –Έκδοση 1.19