Nº Revista de Ciencia, Innovación e Tecnoloxía de Galicia 172 anos informando www.codigocero.com LUZ INTELIXENTE A Deputación de Lugo impulsa a enerxía do futuro XA TEMOS MÁQUINA DO TEMPO O CCG achega realidade virtual para levarnos ao anos noso pasado YOUTUBE GALEGUIZADO Chega o novo certame de CPEIG Youtubeir@s do IDENTIDADE DIXITAL Todo o que quixemos saber sobre as TIC na educación Unha década no cumio da revolución tecnolóxica O teu espazo na Rede w w w . c o d i g o c e r o . c o m DIARIO DE NOVAS TECNOLÓXICAS DE GALICIA Sigue a última hora de todo o que che interesa en materia de I+D+i. O noso boletín diario é o de maior difusión por subscrición en Galicia, tal como o amosan os máis de 3.000 subscritores que reciben no seu correo electrónico un resumo de xeito gratuíto do máis destacado en materia de novas tecnolóxicas. A que agardas? Subscríbete XA! É de balde. Síguenos en: www.codigocero.com 14 O CPEIG conmemora os seus dez anos de traballo coas principais entidades TIC da nosa terra Sumario 172 » novas - Resumo de actualidade TIC con especial fincapé nas cousas 5 que acontecen na nosa terra e dende a nosa terra 12 » reportaxes - O Consello da Cultura Galega presenta A Máquina do 7 Tempo - YouTube, fonte de posibilidades para reforzar a educación 8 nas aulas - O CITIC acolleu a edición das novas xornadas de segurida- 9 de e defensa - A Deputación de Lugo impulsa a visualización de tecno- 10 loxías enerxéticas intelixentes - Acudimos á presentación da iniciativa Identidade Dixital 12 - O Clúster Turismo de Galicia impulsa a dixitalización das 13 20 empresas do sector - O CPEIG conmemora coas entidades TIC da nosa terra a súa 14 primeira década de vida - Falamos con Fernando Suárez das cousas TIC que pasaron 16 nestes dez anos - Avanzamos as liñas principais das xornadas JAI, evento 18 fundamental da Industria 4.0 - Volve o certame Youtubeir@s para encher a Rede de vídeos 19 en galego - O Goberno galego porá en marcha un servizo único para 20 axudarnos co libro electrónico - A Xunta tirará partido das infraestruturas de RETEGAL para 21 27 avanzar na loita contra o lume - Entrevistamos a Julio Sánchez Agrelo, decano do COETG e 22 presidente da AETG - Gradiant e a USC dan a coñecer un importante proxecto de 24 colaboración - Loitamos con tecnoloxía e creatividade contra a prolifera- 26 ción das velutinas » gadgets - Debullamos con todo luxo de detalles os trebellos tecnoló- 27 xicos da tempada » xogos 29 - Repasamos o máis salientábel dos días pasados en materia 29 de xogos e consolas Número 172 | 3 Neste número.... Equipo Neste número.... DIRECTOR: Xosé Mª Fernández Pazos [email protected] Que o Colexio Profesional de WEBMASTER: Revista de Ciencia, Innovación e Tecnoloxía de Galicia Nº Enxeñaría e Informática de Galicia Marcus Fernández 172 (CPEIG) cumpra o seu décimo [email protected] anos aniversario é sen dúbida motivo REDACCIÓN: informando www.codigocero.com de celebración. Para nós, non é xa Fernando Sarasketa que se celebre a década de vida Sonia Pena dunha das entidades profesionais [email protected] que máis traballa polos nosos avances informáticos e FOTOGRAFÍA: tecnolóxicos na nosa terra, é que se conmemora a pre- Adolfo Enríquez Calo • Joferpa senza entre nós de grandes e moi queridas/os compa- ñeiras/os. Dito doutro maneira: é unha celebración que SUPERVISIÓN LINGÜÍSTICA: LUZ INTELIXENTE A Deputación de Lugo nos colle tecnolóxica, informativa e sentimentalmente María Xesús Vázquez impulsa a enerxía do futuro XA TEMOS MÁQUINA de preto. Debíamos deixar pasar a ocasión de festexar DO TEMPO DESEÑO E MAQUETACIÓN: anos O CvCirtGua al pchaeragn oales vroea aprnlaidosaas dadooe este aniversario? Nós cremos que non, e por isto este Óscar Louzán número, nas nosas páxinas centrais, é unha homenaxe YOUTUBE GALEGUIZADO [email protected] do CPEIG Chega o novo Ycoeurttaumbeei rd@es ao traballo despregado polo CPEIG e, sobre todo, ao Todo oI DquENe TqIDuiAxeDmE oDsI XsaITbAeLr traballo que está por vir, que estamos certos de que PUBLICIDADE: dUan rheav odluécciaódna te ncon coulómxiicoa sobre as TIC na educación será moito e importante. En termos concretos, incluí- [email protected] mos nesas páxinas unha crónica ao encontro celebrado EDITA: os pasados días en Santiago (un encontro informal Grupo Código Cero Comunicación S.L. onde se repasaron e debullaron estes dez anos de vida Rúa das Hedras nº 4, 1º G TIC, que deron sen dúbida para moito) e máis unha 15895 Ames (Milladoiro) entrevista con Fernando Suárez, que analiza para nós o Tel.-fax: 981 530 268 porvir da profesión e cousas como os porqués da baixa www.codigocero.com participación de mulleres nas carreiras informáticas. [email protected] Para completar os contidos, achegamos diferentes olla- IMPRIME: das á iniciativa Identidade Dixital, á Máquina do Tempo Gráficas Garabal, S.L. que vén de argallar o Consello da Cultura Galega e ao Tel.: 981 56 25 95 certame Youtubeir@s para galeguizar a Rede con ví- [email protected] deos na nosa lingua, entre outros temas de interese. Número 172 (novembro - decembro 2017) Publicación periódica. Prezo: 2 € Humor tecnolóxico de Henrique Neira Depósito Legal: C-2301/01 I.S.S.N. (Edición impresa): 1579-7546 I.S.S.N. (Edición dixital): 1579 -7554 Fotos páxinas 10, 24 e 25: Deseñadas por Creativeart / Freepik Revista de Ciencia, Innovación e Tecnoloxía de Galicia www.cod1igo7cNero1ºin.cfao normomsando COO CNI TTICOXs DieEmCOcNapuoOSvMuem aVMlnEscnbaOMcAozai La SatO AeteHdTeOdsREcNUa qo DcInMgZAsu ao EdAaDpe ASlrCDoloMaacEe,N IOx erAOgXELaíaOaamURNDoI oTcsoGG NTeA a a OdnAOLcre ta tDo3tu a.Ea0l lle, Roabemnóittrgiec @as Galiciaa, breefertrae net ee sepníri ptoro Mgarakmeración cando leas a revista, compártea.... Síguenos en: .... cun amigo, un familiar, ou dóaa á biblioteca do teu barrio. Cantos máis sexamos, máis cambios conseguiremos https://www.facebook. https://twitter. https://www.youtube. https://www.instagram. http://codigocero.com/ Subscríbete na nosa com/codigocero com/codigocero com/user/CodigoCero com/codigocero_com/ spip.php?page=bacakend web para recibir as novas cada día 4 | Número 172 | NOVAS | RESUMO DE ACTUALIDADE TIC | Ager mostrou para que serve a fórmula do Deseño Intelixente (Design Thinking) e como podemos aplicala en proxectos áxiles, falándonos da súa experiencia no grupo BBVA. Máis tarde foi a quenda de Juan Martí- nez Neira, director da área de Desen- volvemento de Software en Plexus, que explicou un caso de éxito orientado á calidade e ao testeado das vantaxes das metodoloxías áxiles con vistas a garantir a calidade do software. A continuación, Josefina Alonso como responsábel de Calidade dunha área tecnolóxica do CTAG, centrouse na xestión de persoas O evento sobre metodoloxías áxiles que e dirección de equipos nos proxectos áxiles, facendo fincapé na utilidade das reunións diarias e a retrospectiva. celebrou Vitae, éxito de convocatoria Para rematar, Manuel Doval, que exerceu durante 19 anos como CIO da F inalmente, o evento organizado Xestión de Organizacións Áxiles contou operadora galega R, achegounos o caso por Vitae Consultores para mos- coa presenza de máis de 100 persoas real de R Cable e a súa fórmula de éxito trar as tecnoloxías e metodoloxías máis interesadas en escoitar as achegas dos en materia de organización, poñendo o avanzadas que nos permiten coñecer relatores. foco no encaixe das metodoloxías áxiles os usuarios dos nosos servizos (comu- A cita desenvolveuse o 21 de novem- na mesma. nicándonos mellor con eles e antici- bro na sede CITEXVI na Universidade Como conclusión constatouse que as pándonos ás súas demandas) resultou de Vigo. As sesións comezaron cun metodoloxías áxiles son unha evolución ser (tal e como se prevía) un éxito de relatorio a cargo do fundador e presi- e non unha revolución con respecto ás convocatoria e participación. De feito, dente de Scrum Manager en España, metodoloxías tradicionais de xestión de a xornada Xestión de Proxectos Áxiles vs. Juan Palacio. A continuación, Adrián proxectos. Toponimízate Cada concello dos ditos 14 acollerá ción deste proxecto. Os dous últimos unha xuntanza. Nelas tamén se porá o son, canda o xeógrafo Antonio Fraga, convídanos ao rexistro foco na relevancia de xeorreferenciar e os responsábeis técnicos da implemen- xeolocalizar este patrimonio inmaterial tación do programa. dos máis miúdos nomes coa axuda das novas tecnoloxías (Rede, Ao longo do mes de decembro, A móbiles, GPS, aplicacións). Coruña, Arteixo, Boqueixón, Lousame, de lugar Segundo explicou o secretario xeral Melide, Miño, Vedra, Palas de Rei, Sober, de Política Lingüística, Valentín García, O Carballiño, Ourense, Cangas, O Grove “a toponimia e a microtoponimia son e Silleda acollerán conferencias do Os días pasados a Secretaría Xeral unha grande riqueza e obra colectiva filólogo Vicente Feijoo, especialista en de Política Lingüística e os con- que cómpre salvagardar para evitar a toponimia e membro do Seminario de cellos da Rede de Dinamización (RDL) súa perda”. Tamén recordou que a súa Onomástica da Real Academia Galega. presentaron o programa Toponimízate. recuperación e fixación é un compro- Nelas falarase de toponimia galega (os Falámosche dos nomes da túa terra, miso do Goberno galego en estreita motivos da abundancia de nomes de que comeza a súa andaina en 14 mu- colaboración coa Real Academia Galega lugar no país, a toponimia galega como nicipios da dita Rede con outras tantas (RAG). Acompañárono na presentación patrimonio inmaterial...) e tamén da xuntanzas en aberto para pór en valor o académico da lingua galega Xesús propia de cada concello. os nomes de lugar locais e de máis alá Ferro Ruibal; Vicente Feijoo, encargado Amais, nos concellos que teñan do ámbito de cada concello. Nas xeiras, das charlas; e Antonio F. Guiadanes, pendente recoller a súa microtoponi- nas que participarán técnicos espe- responsábel da etimoloxía e a motiva- mia (nomes de leiras, camiños, fontes, cialistas en toponimia penedos) mostrarase compartindo impresións unha aplicación móbil que coa cidadanía, farase lles permitirá aos veciños fincapé na importancia e veciñas colaborar para da microtoponimia, ou rexistrar e pendurar na sexa, naqueles nomes Rede todo o colleitado, referentes a elementos tanto os microtopónimos e espazos miúdos que como as lendas a eles aso- non adoitan aparecer nos ciadas. Toda a información mapas e que, por estas e e calendario de sesións outras razóns (por exem- está no Portal da Lingua plo a perda da poboación Galega (lingua.gal) e na no rural), están en claro Axenda de Cultura de risco de desaparecer. Galicia. Número 172 | 5 | NOVAS | RESUMO DE ACTUALIDADE TIC | ABANCA permite aos non clientes abrir unha conta a través de videoconferencia O s pasados días o director de e as tarxetas de débito, de Innovación de ABANCA, Eduardo crédito e as transferencias Aldao, e o xerente de ABANCA Dixital, son de balde sempre que Javier Díaz, presentaron no Centro se opera en canles dixitais. ABANCA Innova da Coruña un novo O interesado en darse de servizo deseñado pola entidade alta a través desta innovadora O director de Innovación de ABAN- financeira para facerse cliente dende o fórmula terá que descargar a aplicación CA, Eduardo Aldao, destacou que móbil a través de videoconferencia, evi- de ABANCA no seu smartphone, identi- esta ferramenta desenvolveuse como tando así que sexa preciso desprazarse ficarse como non cliente, capturar o seu aplicación nativa para unha mellor até unha oficina física para realizar tal DNI mediante a cámara do teléfono, experiencia de usuario, precisando uns trámite. introducir os seus datos persoais e eco- 6 meses para a creación desta funciona- O novo servizo de ABANCA chega a nómicos (en cumprimento da normati- lidade que tira proveito de tecnoloxías través da aplicación móbil da entida- va vixente), recibir logo unha videocha- de última xeración, como intelixencia de, e permite que en menos de dez mada na que realizaranse unha serie de artificial para detectar se as fotografías minutos un usuario que non sexa comprobacións (como contrastar que a do DNI que se transmiten a través da cliente poderá contratar unha Conta persoa que realiza a solicitude é a que aplicación teñen calidade suficiente ou Clara, produto dixital que permite ter figura no DNI achegado) e, finalmente, foron manipuladas, procurando sempre unha conta corrente e unha conta a responder a un correo electrónico de pensar no usuario e cinguíndose as prazo conectadas entre si para aforrar verificación e asinar os documentos obrigas que establece os regulamentos de xeito automático. Non ten comisións que remite a entidade bancaria. bancarios. SIVSA fornecerá de computadores a colexios públicos de toda Galicia A empresa galega SIVSA, da que A Xunta valorou a elección por parte temos falado nesta revista para de SIVSA dun hardware HP deseñado salientar as vantaxes e características e fabricado especialmente para o ám- pioneiras das plataformas Fenix e bito educativo, de calidade contrasta- Geenie, vai abastecer de computadores da e cun soporte técnico de primeiro ao alumnado de colexios públicos de nivel. Estes equipos, explica a empresa toda a xeografía galega. Este submi- con sede en Vigo, inclúen un procesa- nistro vén dado pola adxudicación a dor de última xeración, avanzado e de SIVSA, por parte da Xunta de Galicia (a alto rendemento, “que permitirá aos través da Axencia para a Modernización alumnos utilizar eficazmente os pro- Tecnolóxica de Galicia, AMTEGA), da gramas, contidos dixitais e ferramen- subministración e mantemento dos tas máis avanzadas”. Ademais, SIVSA equipos informáticos para estudan- dotará tamén aos computadores de tes do proxecto Abalar-EDIXGAL, que lapis apuntador, nas súas palabras facilita o acceso ás novas tecnoloxías a unha ferramenta “de gran utilidade na alumnos e profesores de toda Galicia. dinámica da educación con soporte En virtude disto, a firma iniciará nas dixital”. Ademais do dito fornecemen- vindeiras semanas, e até final de ano, to, SIVSA realizará o soporte técnico a achega de 14.600 computadores de e mantemento durante o próximos última xeración nos colexios públicos cinco anos, para garantir o uso dos galegos. equipos por parte do alumnado. A ACTUALIDADE DO MOTOR 6 | 21 ANOS INFORMANDO Número 162 w w w. s p r i n t m o t o r. c o m A nosa terra realidade en aumentada O Consello da Cultura Galega convídanos a subir á Máquina do Tempo Unha parte importan- te das enquisas feitas ao longo da historia pescudando as no- sas arelas e soños ten coincido no papel pre- ponderante das má- e, como recordaremos, constituída por un busca dunha totalidade xuntando as súas quinas do tempo, como obxectos ampla e centenar de obxectos clarificadores do diferentes partes integrantes) e mobilizar as longamente devecidos. O problema é que noso pasado: as pezas do relato histórico comunidades dos centos educativos para, as viaxes a outras épocas, por moito poder do país. A experiencia, sinalou Gago, serviu por unha banda, animalas a participar na que tivese a nosa imaxinación, viñan sendo, para moitas cousas, pero en relación coa inclusión de novos obxectos e escenarios, como tales, un chisco complicadas. Faltaba aplicación presentada hoxe, alentou un e, pola outra, darlle unha viraxe radical ao a tecnoloxía. Porén, segundo informou o interese por pescudar o poder de determi- ensino da nosa Historia. Asemade, Villares pasado 16 de novembro o Consello da Cul- nados obxectos para narrar. Porén, como e Gago salientaron a importancia de con- tura Galega, unha parte importante desa solucionar a cuestión da inmobilidade de seguir que as novas xeracións entren no tecnoloxía que faltaba xa está aquí. E, bo- determinados obxectos, da imposibilidade mundo da virtualidade e das tecnoloxías tando man da que xa está dispoñíbel (a rea- de incorporalos a unha exposición e dos lí- dixitais máis avanzadas da man de contidos lidade aumentada, as tecnoloxías virtuais, mites de visión impostos polo seu reducido en galego e relacionados coa súa terra e o os dispositivos móbiles, as redes avanza- tamaño? Os computadores, os dispositivos seu pasado: un xeito óptimo, sinalaron, de das), o CCG desenvolveu unha aplicación móbiles e a realidade aumentada deron a afianzárense no ámbito tecnolóxico. concreta. Trátase da Máquina do Tempo, resposta axeitada á devandita pregunta. Ao Segundo fixeron saber, neste intre a apli- dispoñíbel para iOS e Android, unha ferra- devandito uniuse outro ingrediente: a rea- cación acubilla seis obxectos e cinco esce- menta móbil, de balde, que en palabras dos lidade virtual. nas, en parte elixidos a partir da experiencia seus responsábeis pon en valor o patrimo- Segundo explicou Gago, a aplicación xerada por Galicia100. A ferramenta, dixe- nio móbel de Galicia dun xeito innovador. ten a seguinte base: a posibilidade de ver ron, foi froito dun ano de traballo intensivo A través dela poderemos ver en todos os os elementos da nosa historia nos disposi- de desenvolvemento e contextualización, seus detalles obxectos relevantes do noso tivos móbiles e a través de tecnoloxías de contándose co respaldo de múltiples inves- pasado e o contexto no que “viviron”. Quere realidade aumentada que permiten escul- tigadores da nosa historia. En datas vindei- isto dicir que as cousas que se gardan nos car nos obxectos e velos con todo detalle. ras, engadiranse obxectos e escenas novas nosos museos veñen agora cara a nós e se Isto compleméntase con outra posibilida- en traballo conxunto cos nosos centros edu- volven máis accesíbeis e máis informativas? de: a de ver as pezas no seu contexto orixi- cativos e cos bens patrimoniais que lles son Definitivamente si. nal en escenarios virtuais reconstruídos en máis próximos. A presentación de A Máquina do Tempo, 3D. “Esta contextualización, a inclusión do Cinco períodos históricos que coincidiu coas celebracións da Semana mundo de cada obxecto”, engadiu Gago, do Patrimonio, contou coas intervencións “foi sen dúbida a parte máis desafiante da A aplicación ofrece a posibilidade de ex- do presidente do CCG, Ramón Villares, e de iniciativa, onde reside de verdade o com- plorar cinco obxectos de cinco períodos his- Manuel Gago, responsábel da aplicación, poñente de máquina do tempo”. Tirar par- tóricos distintos. O vaso campaniforme de quen debullou as súas orixes e as súas posi- tido desta vertente, que nos obriga a em- Vilavella (USC) lévanos á Prehistoria; o bron- bilidades e avanzou algúns dos seus rotei- pregar unhas lentes específicas (nas que ce votivo (Museo de Pontevedra) introdúce- ros futuros. Segundo sinalaron, o feito que se insire o noso smartphone), resolve boa nos no mundo da relixiosidade da Idade do a ferramenta se dese a coñecer durante a parte dos límites imposto pola nosa imaxi- Ferro; o báculo e o anel do bispo Gonzalo Semana do Patrimonio anuncia boa parte nación: “Unha cousa é imaxinar un sitio”, (San Martiño de Mondoñedo) permítenos das súas razóns de ser: pór en xogo un re- sinalou Gago, “e outra ver a totalidade dos recrear unha coñecida lenda medieval que curso para explotar a importancia do patri- detalles dese lugar”. relata como este bispo destruíu unha arma- monio e para que este acurte distancias coa Na presentación tamén se fixo fincapé da pirata; a Virxe Abrideira de Allariz (Mu- poboación. Ademais, salientaron o carácter noutras das grandes potencialidades de A seo de Santa Clara de Allariz) trasládanos pioneiro en Galicia da iniciativa presentada Máquina do Tempo: complementar e am- ao mundo das Cantigas de Santa María e o e máis as orixes da mesma: a exposición pliar o coñecemento histórico que temos cartafol de documentos lévanos á Galicia da A ACTUALIDADE DO MOTOR Galicia100, impulsada hai un ano polo CCG de algo (a través da busca do detalle e da Ilustración. 21 ANOS INFORMANDO Número 172 | 7 w w w. s p r i n t m o t o r. c o m José Antonio Constenla achéganos neste artigo ás moitas posibilidades educativas da rede social de vídeos O novo profesor chámase Youtube Os alumnos que hoxe ocupan as aulas sen- ten que o sistema educativo non está á altura e que estudan un programa que lles inculca coñecemen- tos un tanto obsoletos, son nativos dixitais, cuxa mente pide desenvolver competen- cias moi diferentes ás que solicitaban os mozos de hai uns anos. O catedrático da universidade Carlos III de Madrid, Antonio Rodríguez das Heras, afirma que “é certo que de cóbado para abaixo (destreza) non temos nada que ensinarlles, pero de cóba- do para arriba (neuronas) si, porque saber onde atopar a información, para logo ana- lizala e ter un pensamento crítico sobre ela, non é algo innato”. YouTube converteuse nunha ferramenta Moitas universidades de renome mun- Ao longo da historia as formas de ensino fundamental á hora de reforzar contidos dial integraron YouTube como ferramenta e aprendizaxe foron variando de acordo que quizais non se comprenderon en cla- no seu sistema de ensino. Así, a Universi- aos tempos. Desde a antiga Grecia, onde ses ou para aprender cousas novas que dade de Berkeley pendurou máis de 300 o saber ficaba en mans duns poucos privi- complementen un saber previo. Mesmo horas de clases no sitio, mentres que a lexiados que recibían o coñecemento dun para chegar a unha aprendizaxe totalmen- Universidade Oberta de Cataluña, unha mestre, ata as formas de educación actuais te nova, tanto para estudantes dentro do universidade virtual, conta cunha canle en institucións escolares ou mesmo as for- sistema educativo, como para calquera per- propia. mas de aprendizaxe que xorden a partir soa que estea interesada en aprender algo O uso desta ferramenta representa un das novas tecnoloxías. Hoxe en día, en gran específico. desafío para o docente que debe orientar parte dos fogares contan con dispositivos É aquí onde o docente debe saber sacar- aos estudantes no mellor aproveitamento que permiten o uso da Internet, o que po- lle proveito á situación, mergullándose na deste recurso dado que a oferta é ampla, sibilitou a proliferación dunha modalidade realidade dos seus alumnos para poder ga- variada e non sempre será a máis adecua- de aprendizaxe e estudo que responde di- rantir o seu interese e participación na aula. da, xa que un dos seus inconvenientes, pro- rectamente á era tecnolóxica que vivimos: Non se trata de substituír unha aprendi- pio de todo contido libre na Internet, é o trátase do uso dos titoriais que poden verse zaxe por outra, senón de explotar de xeito feito de que non sempre son supervisados en YouTube. positivo os recursos e ferramentas que os ou realizados por persoal ben formado, por Algúns datos sobre ese portal da Internet estudantes posúen ao alcance da súa man. iso a importancia da boa selección e análi- déixannos que é o segundo buscador máis Debido a isto, cada vez son máis os docen- se da súa procedencia. grande do mundo, o terceiro sitio máis vi- tes que recorren ás novas tecnoloxías para A tecnoloxía hai anos que chegou para sitado despois de Google e Facebook; só- sumalas á súa estratexia pedagóxica e á súa quedar e a educación non pode ser allea ás bense 10 vídeos por segundo, e hai tantos didáctica na aula ou como continuidade de axudas que lle pode prestar, porque ade- que o internauta tardaría 1.700 anos en ve- aprendizaxe. O audiovisual permite a incor- mais da súa eficacia, un estudante capaz de los todos; acapara o 10% de todo o tráfico poración de contidos dunha maneira máis recoñecer e aproveitar mellor as súas posi- da Internet; ou que se pode utilizar en 76 clara e sinxela e mesmo máis entretida. O bilidades de aprendizaxe será finalmente idiomas diferentes, o que supón o 95% da vídeo posúe un potencial pedagóxico que máis autónomo, libre e terá máis opcións poboación presente na internet. non debe subestimarse. de triunfar nun mundo tan cambiante. 8 | Número 172 TIC As , unha ferramenta de seguridade para ciberataques e sismos As xornadas de seguridade e defensa celebradas na sede do CITIC na Coruña reuniron a representantes da Armada Española, Airbus ou Getronics As principais ferramentas das V Xornadas de Seguridade e Defensa O encargado da Sección de Efemérides do Real Ins- tituto e Observatorio da Armada (ROA), Sergio Borra- llo, presentou o Almanaque Naútico Digital (ANdi), unha aplicación informática que asiste aos marines para poder situarse no océano Inauguración das quintas de maneira inmediata e con Xornadas de Seguridade exactitude. e Defensa no CITIC Á súa vez, mediante o (UDC), presidida polo emprego de determinados vicerreitor de Política modelos matemáticos, con- Científica, Investigación seguíronse adaptar os sis- e Transferencia da UDC, temas tradicionais de distri- Salvador Naya bución ao reparto de axuda humanitaria nas catástrofes, como detallou Teresa Otuño, Oprimeiro sistema de de- Innovación para a detección de tección temperá de sis- do Instituto de Matemática fenómenos atmosféricos mos e tsunamis en Espa- Interdisciplinar. Otuño e o ña, estratexias de defensa O capitán de Navío e profesor emérito do Depar- seu equipo conseguiron ante ciberataques ou a tamento de Xeofísica da Escuela de Estudos Supe- integrar variables como a utilización de modelos riores, José Martín Dávila, presentou o primeiro sis- equidade e a conveniencia matemáticos para o re- tema de detección temperá de sismos e tsunamis de viaxar en convoi para parto de axuda humanitaria nas catástrofes, en España, que funciona mediante modelos mate- poder levar escolta e circular foron algúns dos temas protagonistas dos 12 máticos e algoritmos numéricos. Dávila defendeu pola ruta máis segura, o que relatorios que formaron parte das V Xornadas que con este sistema pódense predicir os tsunamis ela considera que é unha sobre Seguridade e Defensa organizadas por mesmo con minutos de antelación, o que permite axuda para os expertos á CITIC da UDC e o ITMATI os pasados 23 e 24 de poñer a salvo á poboación. hora de tomar decisións. novembro na Coruña. O evento xirou arredor Pola súa parte, a Armada amosou un algoritmo Toda a información so- da exposición de casos de éxito nestas mate- matemático para calcular a destrución que pode bre a denominada “firma rias, onde teñen moita influencia os algoritmos producir un tsunami, ao que Martín engadiu que radar” foi exposta por Jesús numéricos e o uso das Tecnoloxías da Informa- tamén é posible facer un seguimento de grandes Álvarez, de Airbus Defense ción e a Comunicación (TIC). terremotos grazas a unha rede GPS creada para de- and Space. Esta ferramenta A relevancia que posúe Internet actualmente tectar deformacións no terreo. determina o que son exacta- foi resaltada polo CEO de Torusware, Guillermo O broche das xornadas foi unha mesa redonda mente os brancos que loca- López, que afirmou que neste medio é onde que xirou en torno ao ámbito do Big Data, e na que lizan os radares e deste xeito “se libran as guerras do século XXI”. Ademais, se discutiu acerca das maneiras de realizar análises non é necesario que os mili- engadiu que a análise de grandes cantidades de datos para sacarlles o maior partido posible, tares teñan que arriscarse a de datos dixitais serve para anticipar unha es- ademais da seguridade dos mesmos e a súa xes- tratexia de ciberdefensa e adaptala a tempo tión. Os participantes no debate como os repre- achegarse ao obxectivo para real, ademais de axudar a detectar patróns de sentantes do Instituto Tecnolóxico de Matemática comprobar do que se trata. comportamento anormais nas persoas. “Se un Industrial (ITMATI), do CITIC e do Centro Superior “Esta información permite sospeitoso apagou o móbil e normalmente de Estudos de Defensa Nacional (CESEDEN), conta- facer simulacións sen ter non o fai, é probable que nese tempo comete- ron coa presenza de profesores e alumnos univer- que facer simulacros reais, o ra o delito e este feito xa serve como proba nun sitarios e profesionais de empresas que aportaron que abarata custes” matizou tribunal”, puxo López como exemplo. novas e innovadoras visións a este eido. Álvarez. Cofinanciado pola Unión Europea. Programa Operativo FEDER Galicia 2014-2020. Promover o desenvolvemento tecnolóxico, a innovación e unha investigación de calidade. Unha maneira de facer Europa Número 172 | 9 Lugo , capital da smart enerxía O ICOIIG, a Deputación e o Concello inauguraron XENERGAL, coa participación de máis de 100 profesionais Opasado 8 e 9 de novembro desen- Segundo engadiu o Deputado, “dende o Executivo Provincial esta- volveuse en Lugo un evento que mos comprometidos e sensibilizados nesta materia”. Esta é a razón, puxo de relevo a importancia da dixo, de que a entidade provincial destinase 1,5 millón de euros a innovación smart e as novas tec- través do Plan de Aforro Enerxético (ao que se adheriron 37 Conce- noloxías para dar con formas máis llos, permitíndolles aforrar máis dun 10% nos custos municipais); de sustentábeis, eficientes, eficaces, que se elaborase un novo programa de aforro enerxético chamado limpas e rendíbeis de xestionar e ILUMIN@ (dirixido a todos os municipios da provincia de menos de consumir enerxía. Falamos da cuarta edición do Con- 20.000 habitantes e totalmente gratuíto para os mesmos, recibindo greso Galego de Xestión Enerxética, XENERGAL 2017 unha axuda económica para a compra e instalación de novo equipa- (xenergal.icoiig.es), que se celebrou no Pazo de San mento de baixo consumo en dotacións municipais) e de que se inves- Marcos da man do Colexio de Enxeñeiros Industriais tisen 750.000 euros para fornecer dun novo sistema de iluminación de Galicia (ICOIIG), coa colaboración da Deputación de ao Paseo do Río Rato, con 283 novos puntos de luz LED ecolóxicos Lugo e do Concello. A inauguración correu a cargo do nun treito de 7 quilómetros. Deputado de Relacións Institucionais, Álvaro Santos Ra- Pola súa parte, Méndez López engadiu que “énchenos de orgullo mos, a Alcaldesa de Lugo, Lara Méndez López, o Decano que Lugo sexa unha cidade na que cada vez se celebran máis citas do ICOIIG, Oriol Sarmiento, e o Director do Congreso, deste tipo, citas importantes polo contido, e polas conclusións ás que Fernando Blanco. No evento participaron un centenar se chegará”. Segundo dixo, existe o firme compromiso de profesionais de toda a Comunidade, achegando 36 dende o Goberno local de converter a cidade relatorios. nunha urbe sustentábel, e nesa liña le- O obxectivo deste encontro foi difundir o coñecemen- váronse a cabo medidas como reducir to relacionado coa xestión da enerxía, pero ao mesmo a velocidade a 30 nunha manchea tempo servir como plataforma de contacto entre profe- de rúas ou habilitar máis zonas sionais, para o que ademais das correspondentes mesas peonís en múltiples ba- celebráronse actos networking paralelos. rrios. Ademais, enga- Santos Ramos subliñou no acto de apertura que “é un orgullo para a nosa provincia poder acoller a maior cita do sector enerxético en Galicia coa celebración deste Congreso, que versa sobre enerxías renovábeis, tecno- loxías smart, eficiencia enerxética e mantemento de edificios, iluminación, innovación e xestión transversal dos devanditos recursos”. 10 |
Description: