üç farklı kuşaktaki evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile aile işlevleri PDF
Preview üç farklı kuşaktaki evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile aile işlevleri
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Aile ve Tüketici Bilimleri ÜÇ FARKLI KUŞAKTAKİ EVLİ KADIN VE ERKEKLERİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARI İLE AİLE İŞLEVLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Bahar PAÇACIOĞLU Doktora Tezi Ankara, 2018 ÜÇ FARKLI KUŞAKTAKİ EVLİ KADIN VE ERKEKLERİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARI İLE AİLE İŞLEVLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Bahar PAÇACIOĞLU Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Aile ve Tüketici Bilimleri Doktora Tezi Ankara, 2018 v TEŞEKKÜR Doktora hayatım boyunca ve tez çalışmam süresince bana her zaman yol gösteren, düşünce ve önerileriyle beni yönlendiren tez danışmanım sayın Dr. Öğr. Üyesi Seval GÜVEN’e çok teşekkür ederim. Tezimi değerli görüşleriyle güçlendiren tez izleme komitesi üyesi hocalarım sayın Prof. Dr. Arzu ŞENER ve Doç. Dr. Tuğça POYRAZ TACOĞLU’na teşekkür ederim. Tez savunma sınavıma katılarak tezimin son aşamasında değerli desteklerini benden esirgemeyen Doç. Dr. Aybala DEMİRCİ AKSOY ve Doç. Dr. Ateş BEYAZIT HAYTA’ya teşekkür ederim. Tezin istatistiksel yöntemlerinin belirlenmesi, örneklemin seçilmesi ve verilerin analizi noktasında büyük katkıları olan sayın Doç. Dr. Nuri DOĞAN’a çok teşekkür ederim. Aile Değerlendirme Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlamasını yapan ve kullanmam için izin veren Prof. Dr. Işıl Bulut’a ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğini geliştiren ve kullanmam için izin veren Doç. Dr. Simge Zeyneloğlu’na teşekkür ederim. Son olarak, beni her konuda destekleyen babam H. Ömer KINACI, annem Kudret KINACI ve ablam Pınar KINACI’ya ve tanıştığımız ilk günden beri her zaman yanımda olan sevgili eşim Mert PAÇACIOĞLU’na sonsuz teşekkür ederim. vi ÖZET PAÇACIOĞLU, Bahar. Üç Farklı Kuşaktaki Evli Kadın ve Erkeklerin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları ile Aile İşlevleri Arasındaki İlişki, Doktora Tezi, Ankara, 2018. Çalışmada; Y Kuşağı, X Kuşağı ve Bebek Patlaması Kuşağındaki evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları, aile işlevlerini değerlendirme durumları ve aile işlevleri ile toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışmada; bireylerin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla Zeyneloğlu ve Terzioğlu (2011) tarafından geliştirilen Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği; aile işlevlerini değerlendirmek amacıyla Epstein, Baldwin ve Bishop (1983) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlaması Bulut (1993) tarafından yapılan Aile Değerlendirme Ölçeği (Family Assessment Device) ve bireylerin ailelerinde rol ve sorumluluk dağılımı ile karar verme biçimini incelemeye yönelik araştırmacı tarafından hazırlanan kapalı uçlu sorular kullanılmıştır. Araştırmadaki veriler, Ankara ilinde ikamet eden 18-69 yaş arasındaki 600 evli kadın ve erkekten elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; araştırmaya katılanların %27,0’sini Y Kuşağı, %41,0’ini X Kuşağı ve %32,0’sini Bebek Patlaması Kuşağındakiler oluşturmaktadır. Her üç kuşakta da kadın ve erkeklerin sayısı birbirine eşittir. Y Kuşağı ve X Kuşağında “üniversite”; Bebek Patlaması Kuşağında “ilköğretim ve daha az” öğrenim düzeyine sahip olanlar önde gelmekte olup her üç kuşakta da erkeklerin öğrenim düzeyi kadınlardan yüksektir. Araştırmada her üç kuşakta, her iki cinsiyette ve tüm öğrenim düzeylerinde de bireylerin çoğunluğu "yemek yapma", "ev temizliği", "çamaşır ve bulaşık yıkama", “ütü” ve “çocuk bakımı”nı “daha çok kadın”ların; “ev içindeki tamir işleri”ni ise “daha çok erkek”lerin yaptığını belirtmişlerdir. “Para kazanma” ve “faturaların ödenmesi”ni Y Kuşağı ve X Kuşağında eşiyle “birlikte”; Bebek Patlaması Kuşağında “daha çok erkek”lerin yaptığını belirtenler önde gelmektedir. Her üç kuşakta da “gelirin kullanımı”na eşiyle “birlikte”; “çocuk bakımı ve eğitimi”ne “daha çok kadın”ların karar verdiğini bildirenler ağırlık kazanmaktadır. Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğinden elde edilen veriler incelendiğinde; Y Kuşağının; X Kuşağı ve Bebek Patlaması Kuşağından; X Kuşağının ise Bebek Patlaması Kuşağından daha eşitlikçi tutumlara sahip olduğu saptanmıştır (p<,01). Araştırmada X Kuşağı ile Bebek Patlaması Kuşağındaki kadınların aynı kuşaktaki erkeklerden daha eşitlikçi tutumlara vii sahip olduğu belirlenmiştir (p<,01). Her üç kuşakta da öğrenim düzeyi yükseldikçe eşitlikçi tutumlara sahip olanların oranı artmaktadır (p<,01). Aile Değerlendirme Ölçeğinden elde edilen veriler incelendiğinde; “problem çözme”, “gereken ilgiyi gösterme”, “duygusal tepki verebilme” ve “davranış kontrolü” konularında X Kuşağı ile Bebek Patlaması Kuşağının Y Kuşağından; “iletişim” konusunda Bebek Patlaması Kuşağının; Y Kuşağı ile X Kuşağından; “roller” konusunda ise Y Kuşağının; X Kuşağı ile Bebek Patlaması Kuşağından daha sağlıklı işlevlere sahip olduğu saptanmıştır (p<,01). Her üç kuşakta da “iletişim” ve “roller” konusunda erkekler kadınlardan daha sağlıklı işlevlere sahiptir. Gerek Y Kuşağı gerek X Kuşağı gerekse Bebek Patlaması Kuşağında öğrenim düzeyi yükseldikçe sağlıklı aile işlevlerine sahip olanların oranı artmaktadır. Araştırmaya katılanların toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile aile işlevlerini değerlendirme durumları arasındaki ilişki incelendiğinde ise her üç kuşakta ve her iki cinsiyette de toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin eşitlikçi tutumlar arttıkça sağlıklı aile işlevlerine sahip olanların oranının artığı bulunmuştur. Anahtar Sözcükler Aile, aile işlevleri, kuşak, toplumsal cinsiyet rolleri
Description:The list of books you might like
