Table Of Content

TARİH VAKFI YURT YAYINLARI 55 TÜRKİYE’DE MODERNLEŞME VE ULUSAL KİMLİK Editörler: Sibel Bozdoğan - Reşat Kasaba Çeviri Nurettin Elhüseyni © Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1998 Tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında, yayıncının yazılı izni olmaksızın, hiçbir yöntemle çoğaltılamaz. ISBN 975-333-076-6 Birinci Basım: 1998 İkinci Basım: 1999 Yayıma Hazırlayan: Ayşen Anadol Kitap Tasarımı: Haluk Tunçay Üçüncü Basım: İstanbul, Mart 2005 Yayın Yönetmeni: Zafer Karaca Yayın Hazırlık: Hülya Hatipoğlu, Nergis İşbilen Kapak: 3tasarım Basım: Sena Ofset 0212 6133846 Tarih Vakfı Yıldız Sarayı Arabacılar Dairesi Barbaros Bulvarı 34349 Beşiktaş/İstanbul Tel: 0212 2273733 - Faks: 0212 2273732 www.tarihvakfi.org.tr KATKIDA BULUNANLAR Yeşim Arat, Prof. Dr. Boğaziçi Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Sibel Bozdoğan, Doç. Dr. Massachusetts Institute of Technology, Mimarlık Bölümü Ernest Gellner (Müteveffa), Prof. Dr. London School of Economics (1962-1984), University of Cambridge (1984-1992), Central European University (Prag) Milliyetçilik Araştırmaları Merkezi (1995). Nilüfer Göle, Prof. Dr. Boğaziçi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü Haldun Gülalp, Prof. Dr. Boğaziçi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü Deniz Kandiyoti, University' of London, Doğu ve Afrika Araştırmaları Okulu, Antropoloji ve Sosyoloji Bölümü Reşat Kasaba, Doç. Dr. Washington University, Uluslararası İlişkiler Bölümü Çağlar Keyder, Prof. Dr. Boğaziçi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü Şerif Mardin, Prof. Dr. American University, School of International Service Joel S. Migdal, Prof. Dr. Washington University, Uluslararası İlişkiler Bölümü Gülsüm Baydar Nalbantoğlu, Doç. Dr. Bilkent Üniversitesi, İç Mimari ve Çevre Tasarımı Bölümü Roger Owen, Prof Dr. Harvard Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Müdürü Meral Özbek, Doç. Dr. Mimar Sinan Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü İlhan Tekeli, Prof. Dr. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü TEŞEKKÜR B u kitapta yer alan makalelerin ilk versiyonları, 1994’te Massachusetts Institute of Technology’de yapılan bir konferansta sunulmuştu. Buradaki yazarlara ek olarak Aydan Balamir, Murat Belge, Sibel Erol, Zeynep Kezer ve Michael Meeker da birer bildiri sunmuşlardı; bu projeye katkılarından dolayı onlara teşekkür etmek istiyoruz. Ayrıca, yorumlarıyla konferansın kalitesini ve disiplinler arası konumunu artıran Philip Khoury, Feroz Ahmad, Beyhan Karahan, Nasser Rabbat ve Royston Landau’ya minnetimizi ifade etmek istiyoruz. Yaptığı bağışla konferansı olanaklı kılan MIT ve Harvard Ağa Han Programı’na, yine bize destek oldukları için MIT Mimarlık Bölümü ile New York Türk Turizm Ofisi’ne, konferansı destekleyen MIT Mimarlık Bölümü Başkanı Stanford Anderson’a, Ağa Han Programı eski müdürü Barbro Ek’e, projenin çeşitli aşamalarında bize yardım eden Renee Caso, Denise Heinze, Ayşen Savaş, Hande Bozdoğan, Felicia Hecker ve Nicole Watts’a teşekkür borçluyuz. Maalesef teşekkürlerimizi hazin bir notla bitirmek zorundayız. Bu kitaptaki makaleleri yayıma hazırlarken Ernest Gellner’in ölüm haberini aldık. Profesör Gellner kendi bildirisini dikkatle gözden geçirmiş ve kendisine verdiğimiz süre dolmadan yayıma hazır hale getirmişti. Konferansta kendisini ağırlama fırsatını bulduğumuz, ufuk açıcı yorumlarından yararlanabildiğimiz ve son makalelerinden birini içeren bir kitabın editörleri olduğumuz için kendimizi ayrıcalıklı hissediyoruz. Reşat Kasaba-Sibel Bozdoğan içindekiler Telif Sayfası İç Kapak Katkıda Bulunanlar Teşekkür İthaf GİRİŞ Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba ESKİ İLE YENİ ARASINDA KEMALİZM VE MODERNİZM Reşat Kasaba 1990’LARDA TÜRKİYE’DE MODERNLEŞMENİN DOĞRULTUSU Çağlar Keyder TÜRKİYE’DE MODERNLEŞME POLİTİKALARI VE İSLAMCI SİYASET Haldun Gülalp MODERN TÜRK SOSYAL BİLİMLERİ ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER Şerif Mardin MODERNLEŞME BAĞLAMINDA İSLAMİ KİMLİK ARAYIŞI Nilüfer Göle TÜRKİYE’DE MODERNLEŞME PROJESİ VE KADINLAR Yeşim Arat MODERNİN CİNSİYETİ: TÜRK MODERNLEŞMESİ ARAŞTIRMALARINDA EKSİK BOYUTLAR Deniz Kandiyoti TÜRK MİMARİ KÜLTÜRÜNDE MODERNİZM: GENEL BİR BAKIŞ Sibel Bozdoğan BİR MODERNLEŞME PROJESİ OLARAK TÜRKİYE’DE KENT PLANLAMASI İlhan Tekeli SESSİZ DİRENİŞLER YA DA KIRSAL TÜRKİYE İLE MİMARİ YÜZLEŞMELER Gülsüm Baydar Nalbantoğlu ARABESK KÜLTÜR: BİR MODERNLEŞME VE POPÜLER KİMLİK ÖRNEĞİ Meral Özbek KARŞILAŞTIRMALI PERSPEKTİFTEN TÜRK SEÇENEĞİ Ernest Gellner ORTADOĞU PERSPEKTİFİNDE MODERNLEŞTİRMECİ PROJELER Roger Owen OLGU VE KURGUNUN BULUŞMA ZEMİNİ Joel S. Migdal