TÜRKİYE'DE ADALETE ERİŞİM İÇİN ADLİ YARDIM UYGULAMALARININ GELİŞTİRİLMESİNE ...

42 Pages·2017·0.76 MB·Turkish

by  Gorkem Bagci

TÜRKİYE’DE ADALETE ERİŞİM İÇİN ADLİ YARDIM UYGULAMALARININ
GELİŞTİRİLMESİNE DESTEK PROJESİ

2. BİLEŞEN- Dezavantajlı gruplara adli yardım sağlayan avukatların kapasitesinin
geliştirilmesi

KANADA ÇALIŞMA ZİYARETİ RAPORU
13-17 Mart 2017
Kanada-Toronto

Hazırlayanlar:
Hakkı Onur Arıner
İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü
Sektör Yöneticisi

Görkem Özer Bağcı
İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü
Proje Sorumlusu
*Bu rapor ziyaret sırasında kullanılan sunumların ve alınan ses kayıtlarının derlenmesiyle oluşturulmuştur. Daha detaylı bilgi için
sunumların tamamına www.silaprojesi.org adresinden ulaşabilirsiniz.
İÇİNDEKİLER
ÇALIŞMA ZİYARETİNİN AMACI VE ÖZETİ ....................................................................................................... 3
Kanada Çalışma Ziyareti Programı ................................................................. Error! Bookmark not defined.
KANADA HUKUK SİSTEMİ .............................................................................................................................. 6
ONTARİO ADLİ YARDIM KURUMU (LAO)....................................................................................................... 8
ARCH-ENGELLİ HUKUKU MERKEZİ .............................................................................................................. 12
TORONTO GENÇLİK MAHKEMESİ ................................................................................................................ 14
ST. CATHRINE MAHKEMESİ ......................................................................................................................... 14
BARBRA SCHLIFER HUKUK KLİNİĞİ .............................................................................................................. 16
PARKDALE HUKUK KLİNİĞİ .......................................................................................................................... 18
YUKARI KANADA HUKUK TOPLULUĞU (YKHT)- (Türkiye karşılığı, BARO) ................................................... 20
ADALET BAKANLIĞI ..................................................................................................................................... 22
ONTARIO AVUKATLAR DERNEĞİ ................................................................................................................. 30
GENÇLER VE ÇOCUKLAR İÇİN ADALET DERNEĞİ ......................................................................................... 36
ONTARIO TOPLUM HUKUK EĞİTİM MERKEZİ ............................................................................................. 40

2
ÇALIŞMA ZİYARETİNİN AMACI VE ÖZETİ

Bu çalışma ziyaretinin amacı dezavantajlı topluluklara uzmanlık içeren hukuki yardım tedarik
eden farklı modelleri yerinde görebilmek ve dezavantajlı topluluklara ve bireylere hukuki hizmet
sunmaya odaklı avukat eğitimleri için gerekli altyapıyı hazırlamak adına iyi örnekleri incelemek olarak
belirlenmiştir. Katılımcılar bu tür programlarda ve programların gelişmesinde aracı olacak kişilerle
tanışma fırsatını bulmuşlardır. Tartışmaların odağında eğitimle ilgili uygulamalar, yeterlilik belgeleri ve
uzmanlık ile bu tür hizmetlerin sunumuna yönelik yöntemlerin gelişirilmesi gibi hizmetlerin dezavantajlı
topluluklara sunulabilmesi açısından avukatların kapasitesini geliştirmeye dönük yöntemler yer almıştır.
Ziyarete Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Türkiye Barolar Birliği ve Adalet Bakanlığı’ndan
temsilciler katılmıştır.
Proje kapsamında bu tür bir gezinin düzenlenmesinin hedefleri şöyle özetlenebilir:
• Avukat kapasitesinin gelişimine yönelik eğitim odaklı olmak üzere dezavatanjlı topluluklara
hukuki yardım sunabilmek için ilgili Türk yetkililerin alternatif ve başarılı modellerle tanışmasını
sağlamak;
• Kanada’nın Ontario kentinde verilen hukuki yardım uygulamaları, politikalar ve avukat
eğitiminde kullanılan iyi uygulamalar ve derslerden faydalanmak;
• Türkiye’deki modelin gelişimine yardımcı olabilmek amacıyla dezavantajlı topluluklara hukuki
yardım sunmak için avukatların uygun kapasiteye sahip olmasını sağlamada yaşanan güçlükler ile
fırsatlara ilişkin daha iyi bilgi ve birikimi katılımcılara sunmak.
Ziyaret süresince, Ontario’daki hukuki yardım nezaret örgütü olan Legal Aid Ontario (Ontario Adli
Yardım Kurumu) ile buluşma ve bu buluşmada mentorluk, eğitim, uzmanlık ve yeterlilik, ilgili idari
hususlar hakkında görüşmeler yapılmış, uzmanlığa dayalı hizmet modelleri incelenmiş, eğitim, mentorluk
ve nezaret yöntemleri gözlemlenmiş ve adli yardımın idaresi ile ilgili çalışan paydaşlarla fikir alışverişinde
bulunulmuştur. Dezavantajlı topluluklara yönelik çalışan çeşitli hukuki yardım tedarikçileri ile
buluşularak, yoksulluk, mülteciler, ev içi ve cinsiyete yönelik şiddet, işçi, konut, göçmenlik, engellilik,
çocuklar ve gençlikle ilgili meselelerde müvekkillerine temsiliyet ve hukuki yardım hizmetleri sunan
hukuki hizmet merkezleri ile görüşülmüş ve aşağıdaki hususlara değinilmiştir:
• Kent hukuk kliniği de dahil olmak üzere uygulanan sistemin ve hedeflenen gruplara verilen
hukuki yardımla ilgili uygulamaların gözlemlenmesi,
• Dezavantajlı gruplara sunulan hukuki yardımla ilgili olarak avukatlara dönük eğitim, uzmanlık
çalışmaları ve gözetim yöntemlerinin öğrenilmesi
Ontario’daki avukatların ruhsatlandırmasını yapan düzenleyici ve yeterlilikleri onaylayan kurum olan
Law Society of Upper Canada (Türkiye karşılığı, BARO) ile buluşmada aşağıdaki hususlara değinilmiştir:
• Eğitim, yeterlilikler, uzmanlaşma modelleri
• Avukat performansı ve yasal nezaret
• Avukat uzmanlaşmasının takip edilmesine yönelik sistem
• Mesleki eğitimle ilgili yıllık raporlama

3
Genç suçlular ile ailevi meselelere bakan özel bir mahkeme ile Toronto dışındaki kırsal bir mahkeme
olmak üzere iki farklı mekandaki Ontario Adliye Mahkemelerine yapılan gezide aşağıdaki hususlara
odaklanılmıştır;
• Çocuk/gençlikle ilgili mahkemenin gözlemlenmesi
• Kent ve kırsal ortamlarda hukuki yardım temsiliyetinin gözlemlenmesi
• Hakim ve avukatlarla en iyi uygulamalar hakkında görüşmeler
• Hukuki yardım avukatları ile aile müvekkillerle ilgili bilgiler de dahil olmak üzere müvekkillerin
mahkemelerde aldıkları desteklerin gözden geçirilmesi
Mahkemelerin idaresi, Legal Aid Ontario (Ontario Adli Yarım Kurumu) ile Law Society of Upper Canada
(Baro) kurumlarının yasal yönetiminden de sorumlu olan Adalet Bakanı ile görüşmelerde aşağıdaki
hususlara değinilmiştir;
• Hukuki yardım ve avukatlarla kurulan yasal yönetmeliklere ilişkin ilişkilerde yaşanan politika ve
uygulamadaki güçlüklerin tartışılması
• Hizmetleri sunacak avukatların kapasitesinin geliştirilmesi de dahil olmak üzere bir hukuki
yardım modelinin geliştirilmesi ve tarihçesi

4
Kanada Çalışma Ziyareti Programı
11-18 Mart 2017, Toronto
Saat 13 Mart Pazartesi 14 Mart 15 Mart 16 Mart 17 Mart
Salı Çarşamba Perşembe Cuma
7:30am
9:30am Proje Uzmanları Gençlik Mahkemesi St.Cathrine Hukuk Eğitimi
tarafından ön Mahkemesi Birimi
bilgilendirme
10:00am Law Society of
Upper Kanada
10:30am Ontoria-Adli Yardım Çocuk ve
Birimi Gençlik Adalet
Birimi
12:00pm Öğle Yemeği Öğle Yemeği-
Law Society
1:00pm Ontorio Adli Yardım Ontorio
Birimi kurucuları ile Barosuyla Öğle
öğle yemeği Yemeği
1:30pm Barbra Schlifer Adli
Kliniği
2:30pm Adalet
Bakanlığı
3:00pm ARCH Hukuk Parkdale Hukuk Günün Sonu
Hizmetleri Hizmetleri
4:30 Günün Sonu Günün Sonu Günün Sonu Günün sonu

5
KANADA HUKUK SİSTEMİ
(ÖZET)

Kanada hukuk sistemi temel olarak 3 alan üzerine kurgulanmıştır.

1- Ceza Hukuku: Ceza hukukunda iki ayrı grup bulunmaktadır.
Yetişkinler grubu ve 12-17 yaş arası çocuklar.
2- Medeni Hukuk : Aile Hukuku ve diğer dava konuları bu
alandadır. Aile hukuku için özel mahkemeler bulunmaktadır.
Adli yardım ise, ağırlıklı olarak Aile Hukuk konusunda
işlemektedir.
3- İdari Hukuk: Bu davaların daha az resmi usulu vardır ve
bireyler avukat olmadan kendilerini temsil edebilirler. Konut,
sosyal devletin imkan ve fırsatlarına ulaşma, barınma,
göçmenlik gibi konuları içerir.
Kanada sistemi, Anglo saxon ve kıta avrupası hukukunun bir karmasıdır. İdari hukuk dediğimiz hukuk
aslında bir tahkim şeklinde işlemektedir. İdari hukukta, her bir vilayet kendi mahkeme işleyiş sistemini
kendi belirleyebilir. İdari hukuk yaklaşımları diğer vilayetlerden farklılaşabilir. Buna göre bazı kanunlar
federal düzeydedir ve Kanada’da hukukun yönetilmesi, tatbiki bu kanunlar çerçevesinde vilayetler
özelinde gerçekleşir. Örneğin, istihdam, aile, konut gibi kanunlar bu gruba girebilir.
Temyiz Sistemi: En son başvuru noktası, Kanada Yüksek Mahkemesidir ve bu kararlar tüm
Kanada’da uygulanacak içtihat haline gelmektedir.
Kanada’da 10 vilayet ve 3 tane egemen toprak bulunmaktadır. Bu 3 egemen toprak denen bölge kuzeyde
yer alır ve nüfus olarak az olan yerlerdir. Bu 3 bölgede tek bir mahkeme vardır. Vilayetlerde en üst
mahkeme temyiz mahkemesidir. Duruşmaların gerçekleştirildiği mahkemeler ve bunun üstünde temyiz
mahkemeleri bulunur. İstinaf mahkemeleri birbirlerini takip ederler, izlerler ancak birbirlerinin kararları
bağlayıcı hüküm getirmez ancak etkileri bulunabilir. Bir üst mahkeme kararları birleştirerek içtihat haline
getirebilir ancak yüksek mahkemeye başvuru yapılması gereklidir, yüksek mahkeme kendi başına
hareketeharekete geçemez. Fakat bu karar alınırsa herkes için bağlayıcıdır.
Hakimler Kanada’da hangi seviye mahkemede görev yaptıklarına göre, vilayetler yaya da merkezi
hükümet tarafından atanır. Bir hakim atandıktan sonra, tamamiyle bağımsız hale gelir ve yargıçların işine
hükümet son veremez. Hakimler yaşam boyu hakim olarak atanırlar. Hakimlerin ve savcıların disiplin
işlerine bakan kurum yapılan şikayetleri alır. Bu kurum Kanada Adli Konseyi denen bir yapıdır. 23
hakimden oluşur, her vilayette hakimlerin seçtiği temsilciler bu kuruma girebilir. Hakimliğe başvurmak
için en az 10 sene avukatlık yapmış olma şartı aranır. Konsey çok aktif bir kurum olmamakla birlikte, çok
nadir toplanmak durumunda kalmıştır. Her bir vilayette bulunan mahkeme için bir baş hakim vardır, bu
baş hakim mahkemelerin düzgün işleyişinden sorumludur.
6
Adalet sisteminin düzenlenmesinden vilayetler sorumludur. Ontario’da adalet sistemi iki farklı
bakanlık arasında bölünmüştür. Bir bakanlık kolluk ve ceza evleri konusunda yetkilidir. Diğeri ise Adalet
Bakanlığıdır. Adalet bakanlığı kovuşturmayı yapar, tüm savcılar adalet bakanlığı bünyesinde çalışır. Bu
bakanlık aynı zamanda mahkemelerin işletilmesinden sorumludur, (bina, personel giderleri, çalışma
saatleri v.b). Bu bakanlık aynı zamanda mağdurlar, kırılgan ve hassas gruplardan sorumludur. Adli yardım
sistemini de gözetir, tahkimlerden sorumludur.
Avukatlar ve Barolar Arasında İlişki:
Avukatlar ve savcıların hepsi baronun üyesidir. Kanada’da ve Ontorio bölgesinde avukatlardan
sorumlu olan birime “Hukuk Topluluğu” denir. (Law society). Bu avukatlar için düzenleyici yetkili
kuruluştur. Bu yapı Türkiye’de Baro dediğimiz yapıya denk gelmektedir. Disiplin, ruhsat, halkla ilişkiler
gibi işleri düzenler ve avukatların ihtisaslaşması konusunda gerekli belgelendirmeyi yapar. (Aile hukuku,
çocuk v.b). Ontario’da aynı zamanda ismi direk Baro olan yapılarda vardır. Baroya üyelik zorunlu değildir,
istenirse üye olunur. Bu yapılar avukatların hukukunu korur, avukatların eğitimlerine destek olur. Buna
göre Kanada’da BARO-aslında bir dernek, “Hukuk Topluluğu” Türkiye’de ki BARO kavramının karşılığıdır.
Bu durum daha çok benzer alanlarda çalışan avukatların kurdukları dernek gibi düşünülebilir.
Hukuk Topluluk’ları vilayetlerdedir. Bunların bir araya gelmesiyle bir üst federasyon
oluşturulmuştur. Bölgesel Hukuk Toplulukları disiplin, ruhsat gibi işlerden sorumlu olan kurumdur,
yetkisini bir üst yapıya devretmez. ParalegalParalegal ve avukat ayrımı yapılmaz. Bu düzenleyici yetki
illerdeki hukuk topluluklarına verilmiştir.

7
ONTARİO ADLİ YARDIM KURUMU (LAO)

Konuşmacılar:
John McCamus- Başkan
David McKillop- Başkan Yardımcısı
Jawad Kassab-Yönetici Mülteciler ve Göçmenlik
Catherine Bruce-Müdür, Mülteci Hukuku Ofisi
Fallon Melander-Yönetici, Aborjin Adalet Stratejisi
A.J. Grant-Nicholson-Yönetici, Akıl Sağlığı Stratejisi
Emma Burke – Danışman, Aile içi şiddet Stratejisi
Susan Larsen, Eğitim Uzmanı

http://www.legalaid.on.ca/en/

LAO hükümet parasıyla finanse edilir. Hükümet tarafından yetkilendirilmiştir. Fakat hükümetten
bağımsız olarak faaliyetlerini yürütür, kendi yönetim kurulu vardır. Adli Yardım Ontario’da ceza hukuku,
aile, bir takım idare hukuku konularında sağlanır. (mülteci, konut ve mesken v.b). Bu adli yardım ise,
maddi olarak uygun olup olmadığınıza göre belirlenir. Mağdur için adli yardım yoktur, ancak Adalet
Bakanlığı tarafından mağdurlar için bazı destekler sunulur. Mağdurlar, bağımsız bir avukattan adli yardım
alamazlar. İsterlerse kendileri avukat tutabilir, masrafı kendileri öder. Adli yardım insanlara iki şekilde
sağlanır. Birincisi, uygun ekonomik şartları taşıyan müvekkile bir belge verilir. Bu belgede kaç saatlik adli
yardım hizmeti almaya uygun olduğu belirlenir. Kişiler bu belgeyi kabul etmek isteyen herhangi bir
avukata gidebilirler. Müvekkil avukatını seçebilmektedir ancak, avukat müvekkili kabul etmek zorunda
değildir. Adli yardım hizmetinin verildiği bir başka biçim ise, Hukuk Klinikleridir (Adli yardım büroları).
Ancak bu yapılar içlerinde öğrencilerin çalıştığı, stajyerlerin bulunduğu yapılar değildir. Maaşla çalışan
avukatların istihdam edildiği bürolardır ve bu avukatların giderleri LAO tarafından karşılanabilmektedir.
Bazı bürolar uzmanlaşmıştır. (kadın, çocuk v.b). Avukatlar isterlerse kişiler kendilerine belgeyle
geldiğinde, LAO’ya başvurarak, verilen belgedeki değerlendirmenin yanlış olduğunu, belirtilen vakaya
göre ifade edilen saatin az olduğunu belirterek tekrar düzenlenmesini isteyebilirler. Avukatla LAO
tarafından belirlenmiş her bir dava için ayrı ayrı belirlenen saatler üzerinden ücret alırlar.
Bir sonraki mali yılda Ontario bölgesi için adli yardım bütçesi 450 milyon Kanada dolarıdır, 13
milyonluk bir nüfusa hizmet vermektedir. Bu nüfustan 1.4 milyon vatandaş adli yardımdan
faydalanabilmektedir. Geçtiğimiz 3-4 yıl içinde uygunluk şartlarını yumuşatarak daha fazla insanın
faydalanmasını sağlanmıştır. LAO kanunla kurulmuş bağımsız bir kuruluştur. Hükümetin denetime
tabiidir ve alınan bütçenin nereye nasıl harcandığının hesabını hükümete verir. LAO’nun 10 kişilik bir
yönetim kurulu vardır, 5’i adalet bakanı tarafından atanır, diğerleri ise baronun önerdiği kişiler arasından
Adalet Bakanı tarafından seçilir. Görev süreleri 6-8 yıl arasında değişir. Kanun gereği üyelerin tamamı
avukatlar arasından seçilemez..
Mültecilere Dönük Adli Yardım
350 sözleşmeli avukat, 50 hukukçu ayrıca 10 hukuk bürosu Ontario vilayetinde mültecilere adli yardım
hizmeti vermektedir. Mültecilerle ilgili olarak çağrı merkezi ilk temas noktasıdır. Bu çağrı merkezinde
8
200 dilde hizmet verilmektedir. Eğer bir müvekkil mali kriterlere uyuyorsa ve ciddi bir hukuki mesele ile
karşı karşıyaysa, LAO’nun sertifika programı yoluyla hukuki yardım sertifikası için başvuruda bulunabilir.
› Adli yardım sertifikası, davayı kabul eden özel avukatın, bellirlenen saat üzerinden,
sağladığı tam temsil hizmeti karşılığında ödeme alacağını garanti eden belgedir.
› Mülteci ve göç hizmetlerinin ana sağlayıcısı, avukatlardıravukatlardır.
Sertifikalar mali uygunluk, yasal liyakat ve makul başarı olasılığı temelinde verilir. Bazı Dava Gerekçeleri
formları (BOC’ler), Mülteci Koruma Şubesi’nin (RPD) duruşmada temsil için yetkilendirilmesine yönelik
yeterli liyakat olup olmadığına karar verilmek üzere LAO tarafından değerlendirilir. Mültecilere sunulan
adli yardım hizmetlerine harcanan miktar 2009’dan bu yana sürekli artmaktadır.
Mülteciler için yapılan bu harcamalar şu mekanizmalar üzerinden gerçekleşmektedir.
1- Hukuk Klinikleri
Ontario’da 79 hukuk kliniği bulunmaktadır. Hukuk kliniklerinin hizmetleri yoluyla eyaletin her yerinde
yoksulluk hukuku hizmetlerine ulaşılabilir. Hizmetler arasında yasal temsil, hukuk danışmanlığı, halka
açık hukuk eğitimi, yönlendirme hizmetleri bulunmaktadır. Birçok hukuk kliniğinde, özellikle de kentsel
alanlardaki kliniklerde göç ve mülteci hukuku hizmetleri sunulur. Her bir klinik, kendi Yönetim Kurulu
tarafından yönetilen, bağımsız bir sivil toplum kuruluştur. Müvekkiller LAO internet sitesine gidip adres
ve posta kodu bilgilerini girerek kendi bölgelerinden sorumlu hukuk kliniğini bulabilirler. Müvekkillerin
mali uygunluk kriterlerini yerine getirmeleri gerekir.
2- Mülteci Hukuku Personel Ofisleri (RLO) – Toronto
Toronto’da LAO’ya bağlı 24 kişinin çalıştığı bir ofis bulunmaktadır. Bu ofiste hem avukatlar hem de
paralegallerparalegaller istihdam edilmektedir. Özellikle oldukça fakir ve en hassas gruplara yardımda
bulunulmaktadır. Travmatize olmuş yaya da bağımlılığı bulunan kişiler bu gruba girmektedir.
3- Mülteci Hukuku Ofisi- Hamilton
Hamilton personeli, London ve Windsor da dahil olmak üzere Ontario’nun güneybatısındaki mülteci
davacılar için destek sağlar. Personel üyeleri, Fort Erie’de mülteci hizmetlerine erişimdeki eksiklikleri
gidermek üzere Fort Erie Multicultural Centre ile yakın işbirliği içinde çalışır. Burada verilen hizmetler
arasında dava gerekçeleri formlarının hazırlanması, duruşmada temsil, tutukluluk incelemeleri ve adli
incelemeler bulunmaktadır
4- Mülteci Personel Ofisi (ILSO) – Ottawa
Kadrolu avukatlar ve bir Hukuki Yardım Çalışanı (LAW), müvekkillere mülteci ve göç hukukuna ilişkin
konularda yardım sağlar. Dava gerekçeleri formunun hazırlanması, Mülteci Koruma Şubesi’nde temsil,
tutukluluk duruşmalarında temsil, Federal Mahkemeye başvurulara ilişkin yardımlarda bulunmaktadır.
5- SLARI ekibi (Mülteci ve Göçmenlik için Yasal Tavsiyeler)
Duruşma izni için liyakat olup olmadığına karar vermek üzere mülteci iddialarına ilişkin liyakat
değerlendirmeleri yapar. Hukuki liyakat taraması gerektiren diğer mülteci ve göç konularına ilişkin özet
yasal tavsiyeler ve sertifika verilir. Cezai suç isnat edilen kişilere LAO tarafından avukat atanması için
9
gerçekleştirilen pilot projenin ardından SLARI ekibi; cezai hükümlerin göç statüsü üzerindeki etkilerine
ilişkin tavsiyeler vermeye başlamıştır.
Tüm bu yapılar, gerekli hallederde sivil toplum kuruluşlarından yardım alabilmektedir,işbirliği
yapabilmektedir.
Mülteciler için avukatların verdiği hizmetin geliştirilmesi konusunda da çalışmalar yapılmaktadır.
Daha önce LAO avukatın verdiği hizmette kalitenin sağlanması için Baro’nun görev almasını
istemekteydi. Ancak baro bu konuda biraz yavaş hareket etti. Bir
müvekkilin kötü hizmet alması, adli yardım bütçesine daha fazla yük olarak
geri dönüyordu. Kötü hizmet veren avukatların sistemden çıkarılması ve
çözümü mümkün olan hatalar yapan avukatların desteklenmesi konusunda
önlemler alındı. AdliAdli yardımda görev almak isteyen avukatların çalışmak
istedikleri alanla ilgili olarak daha önceden tamamladıkları en az iki dava
dosyasını ve yapılanları anlattıkları raporlar istenmeye başlandı. Avukatların
çalışacakları alanla ilgili olarak performans değerlendirmeleri bu raporlara
göre yapılmaya başladı. Aslında değerlendirmeleri baro yapıyordu ancak bu
süreç çok ağır ilerlemeye başlayınca, LAO bu konuda değerlendirme
sürecinin bir parçası oldu. Avukatların değerlendirilmesi için, avukatın
değerlendirme örneği olarak vereceği dosya LAO tarafından seçilmeye ve eğer LAO bir sıkıntı saptarsa,
baroya değerlendirmeyle ilgili mutabık olup olmadığı da danışılmaya başlandı. İçinde avukatların
olmadığı bir yapının avukatların performansını değerlendirmesi aslında LAO’ya kanun tarafından verilen
bir yetkidir. Ancak bu değerlendirme sürecine baroyuda her defasında LAO dahil etmektedir. Bir
anlamda avukatların performans değerlendirmesi baro ve LAO’nun ortaklığı ile yürütülmektedir.
Avukatların değerlendirmeler sonucunda kendilerine dava verilmemesi konusu avukat tarafından
mahkemelere taşınamamaktadır, çünkü değerlendirmeler oldukça somut ve bariz delillere
dayanmaktadır.
Hassas Gruplara Adli Yardım
(Akıl Sağlığı Stratejisi)
1998 tarihli Hukuki Yardım Hizmetleri Kanunu’nun 13. bölümünün 2. paragrafı, LAO’nun «ceza hukuku,
aile hukuku, klinik hukuku ve akıl sağlığı hukuku alanlarında hukuki yardım hizmetleri sağlayacağını»
öngörmektedir.
Özellikle kaldığı hastanede doktorlarıyla ilgili sıkıntı yaşayan, hak etmediği halde bir akıl sağlığı kliniğinde
bulunan ya da akıl sağlığı sebebiyle bir suça şüpheli olarak konu olmuş kişilere adli yardım hizmeti
sunulmaktadır. Akıl sağlığı sorunu olan bir bireyin avukata gitmesindense, bu kişiye ihtiyaç duyduğunda
ulaşılması esastır. Bu sebeple akıl sağlığı bulunan bireylerin mentorleri ya da doktorlarıyla yaptıkları
görüşmelerde hukuki desteğin söz konusu olabileceği durumlarda bu süreçte bir avukatın da bulunması
gerekmektedir. Bu hizmeti verecek olan avukatlara belirli eğitim programları düzenlenmektedir. LAO
müvekkillerinin büyük çoğunluğu 18-35 yaş aralığındadır. Bu yaşlar çoğu akıl hastalığının ortaya çıktığı
yaşlardır. LAO, her yıl verilen 85.000’i aşkın adli yardım uygunluk sertifikanlarının 3’te 1’inin akıl hastalığı
olan bir müvekkile gittiğini tahmin etmektedir LAO’nun sertifikalı müvekkillerinin %73’ü sosyal yardım
almaktadır veya herhangi bir gelire sahip değildir (cezaevinde / evsiz). Cezai suç isnat edilen kişilere LAO
tarafından tayin edilen avukat hizmeti her yıl 450.000’i aşkın kişiye ulaşmaktadır. Hukuk klinikleri her 2
10