Türkisch-Deutsche Gesundheitsstiftung eV Gießen

58 Pages·2013·3.97 MB·Turkish

Projeyi yürüten:
Türkisch-Deutsche Gesundheitsstiftung e.V. Gießen
(Türk Alman Sağlık Vakfı)
Herr Dr. Yasar Bilgin
Frau Cigdem Bilgin
Frau Sabine Gerbich
Frau Dr. Clarissa Eck
Herr Ömer Aydın
Friedrichsstrasse 13, 35392 Gießen
[email protected]
www.tdgstiftung.de
Hessische Energiespar-Aktion, Darmstadt
Herr Werner Eicke-Hennig
Herr Klaus Fey
Rheinstrasse 65, 64295 Darmstadt
www.energiesparaktion.de
Projeyi finanse edenler:
Hessisches Ministerium für Umwelt, Energie,
Landwirtschaft und Verbraucherschutz
(Hessen Çevre, Enerji, Tarım ve Tüketiciyi Koruma Bakanlığı)
Mainzer Straße 80, 65189 Wiesbaden
www.hmuelv-hessen.de
Resimler:
© taviphoto - Fotolia.com: S. 3.2.7
© CandyBox Images - Fotolia.com: S. 3.2.9
© Eisenhans - Fotolia.com: S. 6.5
© Lucky Dragon - Fotolia.com: S. 6.6
© Brennenstuhl - Ara kablo: S. 6.12
Düzenleme:
scientific design, www.scientificdesign.de
ve dous-design, www.dous-design.de birlikte çalışması
içindekiler
1 Daha iyi bir yaşam için enerji tasarrufu
1.1 Küresel ısınma hepimizi ilgilendirir
1.2 Isınma ve elektrik için enerji maliyetlerini yarıya indirebiliriz
1.3 Hessen’de enerji tasarrufu hedefimiz — Yarı maliyetle daha iyi yaşam
1.4 Nerelerde uygulayabiliriz?
2 Isınma enerjisi tasarrufu
Kiracılar da yapabilir
2.1 Tek camlı pençelerde pencere folyösü-cam filmi
2.2 Pencere, Kapı ve panjur kenarlarını izole etme
2.3 Panjur kutularının izolasyonu
2.4 Radyatör peteklerinin arkasının izolasyonu
2.5 Geceleri ısının düşürülmesi
2.6 Nem kontrolü
3 Isınma enerjisi tasarrufu
Ev sahipleri için ipuçları:
3.1 10 Litre-evi: Adım adım hedefe doğru
3.2 Dış cephe izolasyonu
3.2.1 Çatı izolasyonu
3.2.2 Dış duvar yalıtım
3.2.3 Duvarlar ıslaksa ne yapılabilir?
3.2.4 Bodrum tavanı izolasyonu
3.2.5 Isı korumalı yeni pencereler
3.2.5.1 Eski Çerçeveye yeni cam
3.2.6 Gaz ve sıvı yakıtlı kalorifer kazanı
3.2.7 Pelet kazanı veya sobası
3.2.8 Elektrik üreten Isıtma sistemleri
3.2.9 Sıcaksu - Kalorifer + güneş enerjisi sistemi ile Isıtmak
3.2.10 Güneş enerjisi ile Isıtmak?
3.2.11 Güneş panelleri ile elektrik üretimi (Fotovoltaik)
4 Yeni yapı
4.1 Düşük enerji tüketen evlerin yapımı (KfW-verimli ev 70)
4.2 Pasif ev inşası (KfW-tasarruf evi 40)
5 Daha az enerji kullanarak sıcak evler
5.1 Evdeki konforun artması
5.2 Yalıtım Rutubet ve küflenmeyi önler
6 Elektrik evdeki en pahalı enerjidir
6.1 Elektrik tüketiminizi yarıya indirin
6.2 Yeni elektrik tasarruf planınız
6.3 Satın almada yardım: elektrik tasarrufu etiketi
6.4 Soğutucular
6.5 Yemek pişirmek
6.6 Semaver
6.7 Çamaşır makineleri
6.8 Çamaşır kurutma makinası
6.9 Bulaşık makinesi veya elde yıkama?
6.10 Televizyon
6.11 Kazan dairesindeki sirkülasyon pompası
6.12 Stand-by-elektrik tüketimi – boşuna para kaybı
6.13 Aydınlatma
6.14 Küçük ev aletleri
6.15 Bilgisayar
7 Başarılı modernleştirme uygulamaları
8 Mali destek kaynağı
9 Diğer bilgiler
Daha iyi bir yaşam için enerji tasarrufu
1
. 1
Küresel ısınma hepimizi ilgilendirir
Ne mutlu ki, insanlar gittikçe daha iyi ya- O nedenle de dünyamızı gereğinden
şamaktalar. Bunun için daha fazla enerji fazla ısıtmak için çok az bir CO katkısı
2
tüketmekteler: Evde elektrik, evde ısıtma bile yeter. Eğer bu gazı bacalarımızdan,
enerjisi, otomobil için benzin ve yaşamı- enerji santrallerimizden sanayiden ve bi-
mız için ürünler imal eden sanayinin ener- nek otomobil motorlarından daha fazla
ji tüketimi. 50 yıldır biliyoruz ki: Enerji dö- salarsak dünyanın etrafındaki CO halkası
2
nüşümü ile karbondioksit (CO) üretilir ve ısı kapanına dönüşecek. İyi ki bir çözümü
2
bu görünmeyen gaz sebebiyle dünyamız var: Bunun da adı enerji tasarrufu. Daha
yavaş yavaş ısınır. Hayatta kalmamızı sağ- az CO nin üretildiği yaşam şartlarımızı
2
layan yer ısısı, atmosferdeki çok düşük bir temin etmektedir.
CO oranına bağlıdır. Sadece 1,8 promil,
2
yıllık dünyada 15 °C ortalama sıcaklığı
3399900
temin etmektedir. Dünyanın etrafındaki v)
AAttmmoossffeerrddee bbuulluunnaann kkaarrbboonnddiiookkssiitt m
3388800 p
bu koruyucu tabaka olmasaydı dünyanın MMaauunnaa LLooaa,, HHaawwaaiiii ddee ööllççüüllmmüüșșttüürr p
ortalama hava sıcaklığı -18 °C olurdu. CO, 3377700 nu (
2 o
y
dünyadan gönderilen 3366600 as
ısının bir kısmını tekrar ntr
33355500 sa
atmosfere yansıtmakta- YYYYiilllliikk on
dır, aksi takdirde dünya 33344400 sitk
k
o
bir buz çölü olurdu. 1,8 33333300 di
n
o
promildeki atmosfer için 33322200 b
ar
gerekli CO konsantras- OOccaakk NNiissaann TTeemmmmuuzz EEkkiimm OOccaakk K
2 33311100
yonu çok düşüktür. 111999666000 111999777000 111999888000 1111999999990000 2222000000000000 2222000011110000
Endüstrileşmenin artması ile atmosferdeki CO oranı da
2
CO Dünyayı koruyucu bir artmaktadır. Bu dünyanın ısınması ile yaşamın sona erme-
2
şemsiye gibi çevreler. sine neden olabilir.
Almanya’da enerjiyi nerelerde kullanıyoruz?
Karbondiksit (CO) gazı, fosillerin yanması
2
ile örneğin kömür, gaz, sıvı yakıt ve elekt- 21 %
5 %
rik santrallerinde elektrik elde edilmesi Kullanım alanlarına göre Almanya’da son
ile ortaya çıkar. Enerji tüketimimiz 18 mil-
enerji tükerim verileri
yon konut ve 1,5 milyon konut dışı binada
ısınma/sıcak su ve elektrik tüketimi alan-
5 % 21 %
ların en yüksek derecede ortaya çıkar.
Konut dışı binalar: Bu alanda oturanlar
ve ev sahipleri olarak Almanya'nın yıllık 39 %
enerji tüketiminin % 40’ını etkileyebiliriz.
Kişi başı ortalama 7.000 kWh her yıl yakıt
tüketmekteyiz. (bu örneğin 700 lt sıvı ya-
kıt). Ayrıca bunun üzerine3 32 .%000 kWh kişi ORdauam sıwcaärkmlığeı
SWıcaarkm swuasser
basına elektrik tüketimi de eklenmekte- ıssoı snüsrte. Pcirnodzeekssi wsıäcramkleık
mmeekcahn. Eikn eerngeierji
dir. »Mekanik enerji« de bizler son kulla-
33 % AByedleınulcahttmunag
nıcı olarak buna direk katılmaktayız zira
bu alan trafik harcamalarını da içine alır. 2 % 2005 yılı A3l9m %anya son
enerji tüketim verileri
Daha iyi bir yaşam için enerji tasarrufu
1
. 2
Isınma ve elektrik
için enerji maliyetlerini yarıya indirebiliriz
Isınmak için yakıt hiç bir zaman sıfır tari- Yılda 3.500–4.000 kWh elektrik tüketildi-
feli olmamıştır. Yüzyıllar önce bile odun ğinde yıllık ek 875 EUR elektrik masrafı
toplamak zahmetli bir işti. Odun kaynağı oluşmaktadır. Bugün her kWh elektrik
1100‘den itibaren azalmış ve daha pahalı 25 Cent değerindedir, bir kWh ısıtma
hale gelmiştir. Kömüre geçiş ile maliyet enerjisi (sıvı veya gaz) için ortalama
daha da artmıştır, çünkü artık kazan ve 8 Cent ayrılmaktadır. Enerji maliyeti bir
bacalara ihtiyaç doğmuştur. Mazotlu ka- aile için yıllık yaklaşık 3.500 EUR değerin-
loriferler ilk kez 1850 yılında kullanılma- dedir.
ya başlanmıştır ve bu çözüm de ısınma- Ev veya binadaki bu sürekli yük olmak
yı ucuzlatmamıştır, çünkü 1974 yılından zorunda değildir. Mesajımız: »Yükünüzü
sonra »sorunsuz petrol dönemi« 20 kısa azaltın, enerji maliyetinizi yarıya indirin«.
yıldan sonra sona ermiştir. Nihayetin- Enerji tasarruf tedbirlerinin avantajı bu.
de 2002 den bu yana yakıt fiyatları hızla Gereksiz ısıtma maliyetinden ve elektrik
biçimde artmaktadır. Yakıtın bir litresi tüketiminden kurtulun.
60–85 Cent veya 1 m³ doğalgaz yıllık bir
konut için veya müstakil ev için 1.200 ila
2.400 EUR yakıt maliyeti oluşturmaktadır.
Eğer yılda 12.000 km sürüş yapılırsa bu
yük benzin deposunun doldurulması için
1.500 EUR kadar ilave yük getirmektedir.
Evin ısınma maliyeti
önümüzdeki 25 yıl için
ti
e
y
ali
m
a
m
n
sı
l
Yıl 0 25
Müstakil bir ev veya bir konut için 25 yılda % 5 enerji fiyat Enerji maliyeti bir aile için yıllık 3.500–4.800 EUR
artışında ısıtma maliyeti 80.000–120.000 EUR arasındadır. değerindedir. Bu değiştirilebilir.
Daha iyi bir yaşam için enerji tasarrufu
1
. 3
Hessen’de enerji tasarrufu hedefimiz —
Yarı maliyetle daha iyi yaşam
Harekete geçmek isteyenin bir hedefe Elektrik sarfiyatında da tasarruf edilebilir.
ihtiyacı olur. Hessen Eyaletindeki enerji Modern ev gereçleri ve lambalar eski ci-
tasarrufu hedefimizde binaları ısıtma ko- hazlara göre çok daha iyi. Eski cihazların
nusunda sayısı 1.3 milyon olan eski inşa kademeli olarak yenileriyle değiştirilmesi
edilmiş »10 litre-ev« ler vardır. Yılda ve ısı- sonucunda elektrik sarfiyatı yarıya dü-
tılan konut yüzeyinin metrekare başına 10 şürülebilir. Bunun için adım adım ilerle-
litre yakıt veya 10 m3 doğalgaz değerin- nebilir. Burada amaç: Enerji tüketiminizi
de ısınma enerjisi sarfiyatı (sıcak su dahil yarıya indirmektir. Her yeni alınan cihaz
olur). Bugün konutlarımızda ortalama iki için ileride enerji sarfiyatına dikkat edil-
katı gerekli, yani yıl ve m2 başına 20 litre melidir. Elektrik tasarrufu sağlayan ev ge-
yakıt. Bu bize »Enerji tasarruflu ampulü« reçlerinin bir listesini burada bulabilirsi-
göstermektedir. Size yön vermektedir: niz: www.energiesparaktion.de Elektrik
Isıtma enerjisi sarfiyatınızı yarıya düşü- sarfiyatınızı yarıya düşürün.
rün. Bu »asgari değer« ile de bitmiyor. Şu
anda konut yüzeyinin metrekaresi başına Evde enerji tasarrufu tekniklerinin
sadece 5 litre yakıt gerektiren binalar her zaman 3 etkisi vardır
var. Burada bizim nihai »hedef değeri« ■ Enerji tüketimi ve maliyet düşer.
miz bulunmakta. Binalarımızda ancak bu ■ Evdeki konfor ısı koruma tedbirleri
kadar düşük kalan sarfiyat ile tamamen sayesinde yükselir.
yenilenebilir enerjilerle ısınma imkanımız ■ Gelecekteki enerji maliyet artışı
vardır. Ama öncelikle şöyle işe başlaya- ihtimaline karşı önlem alınmış olur.
lım: Eski yapınızı 10 litrelik ev haline ge-
tirin. Bu sayede az enerji ile daha konforlu
daha sıcak ve daha sağlıklı yaşam
mümkün hale gelir.
M in im um değ H e d ef değer
e
r
Daha iyi bir yaşam için enerji tasarrufu
1
. 4
Nerelerde uygulayabiliriz?
Evin veya konutun kaloriferi, evdeki ener- Deponuzda sayaç yoksa, mazot için sarfi-
ji payının büyük bir kısmını oluşturmakta- yatı faturalardan tahmin etmeniz gerekir.
dır. En çok da kalorifer için masraf yapıyo- Faturanızdaki bu sayıyı konut alanınıza
ruz. 120 m² yaşam alanlı bir müstakil evde bölün ve bunu »Enerji tasarruflu ampulü-
yılda yaklaşık 2.500–3.000 litre yakıt ge- nüz« ile karşılaştırın. Eğer bu değer konut
rekmektedir. 80 m² yaşam alanlı bir konu- alanınızın m2‚ si için 200 kWh ya da m2‘si
ta yılda 1.200–1.600 m³ doğalgaz gerekli, için yılda 20 litre sıvı yakıt tüketimi değe-
ama sadece konut daha küçük olduğu rindeyse, sarfiyatınızın en az yarısını daha
için bu miktar gereklidir. tasarruf edebilirsiniz.
Kalorifer faturanızı kontrol edin: Mazot Konutun veya evin elektrik tüketiminde
için şehir şebekesi faturasında sarfiyat en büyük pay kaloriferin. Yandaki örnek-
kWh cinsinden belirtilmektedir. 1.600 m³ te bu yıllık 26.000 kWh‘tir.Bu 2.600 litre
doğalgaz değeri 16.000 kWh. mazot veya 2.600 m³ doğalgazdır.
Sıcak su işleme sistemi için yaklaşık kişi
Sıcak su başı yıllık 100 litre mazot veya 100 m³ do-
3.500 ğalgaz hesaplanmaktadır. Üç kişilik bir
Elektrik
ailede ortalama elektrik sarfiyatı yılda
lsınma 3.200
3.200 kWh civarındadır. Bir araba için yıl-
26.000
lık 12.000 kilometrede yaklaşık 900 litre
yakıt gereklidir (mazota çevrildiğinde:
Araba
yaklaşık 880 litre mazot)
8.800
Yukarıdaki grafik bize günlük
yaşantımızda nasıl tasarruf edebile-
ceğimizi gösterir:
■ Isı enerjisi tasarrufu yolu ile (Isı
yalıtım ve yeni kalorifer kazanı)
■ Suyun ısıtılmasında (yeni kalorifer
kazanı, depo ve güneş enerjisi
Yıllık veriler/kWh sistemi)
■ Evde elektrik tüketimi (Tasarruflu
ev aletleri ve lambalar).
■ Yeni araba alırken: 100 km 5 lt’de
az tüketen arabalar.
Isınma enerjisi tasarrufu: Kiracılar da yapabilir
2
. 1
Tek camlı pencerelerde pencere folyosu-cam filmi
Enerji maliyetlerinde en büyük pay yani
aslan payı ısınma enerjisine aittir. Bunun
için bir kiracı olarak sadece küçük tasar-
ruf önlemleri de alınabilir. Fakat her du-
rumda bundan kaçınmamak gerekir.
Eğer pencerelerinizde tek cam varsa bu
yüzden çok fazla enerji kaybedersiniz.
Özellikle kış mevsiminde pencere ya-
kınları çok soğuk ve konforsuz olacaktır.
Pencere folyosu çok incedir. Paketin içinde bunun Aşırı soğuk havalarda da camlar buğu-
ahşap pencere çerçevesine (içten) tutturulması için çift
lanarak çok fazla su buharı oluşturacak,
taraflı bant bulunur.
hatta pencerelerin iç kısmında buzlanma
olacaktır. Bu durum iç taraftan pencere
yüzeyine yapışan ve doğramaların iç kıs-
mına da tutturulan pencere folyoları ile
giderilebilir. Bu folyolar yapı malzemeleri
satan mağazalarda bulunmaktadır.
Bu pencere folyoları, yeni bir pencere ka-
dar iyi değildir. Ancak ev sahibi yeni pen-
cere takmak taraftarı değilse bu çözüm
hiç bir şey yapmamaktan iyi olacaktır. Bu
işlemi yaptıktan sonra pencere yakınları-
Pencereye folyoyu kapladıktan sonra bir saç fönü nın daha rahat ve konforlu olduğu hemen
yardımıyla ısıtarak folyoyu gergin hale getirebilirsiniz, farkedilecektir. Bu yaşam ve oturum kali-
böylelikle dışarı daha iyi görünür. Bundan sonra pence-
tesini yükseltir.
releri temizlerken bir miktar fazla dikkat gösterilmeli-
dir, ama bu işlem işe yarar.
Kaynak: fix-O-moll
Isınma enerjisi tasarrufu: Kiracılar da yapabilir
2
. 2
Pencere, Kapı ve panjur kenarlarını
izole etme
Eski pencereler, dış kapı ve panjur
kasalarının kapakları arasında boş-
luk olabilir. Bunun sonucu olarak
buralardan girip çıkan hava oda-
ları konforsuz yapar. Bu boşluklara
kapatıcı bantlar yapıştırmak yararlı
olacaktır. Pencere yalıtım bantları
yapı malzemeleri satan mağazalar-
9 mm
da bulunur. Özellikle küçük hortum
formunda olan bantlar bu tür aralık-
ları iyi bir şekilde kapatır. Bunların
başka bir avantajı da: Pencelerin
ses yalıtımını sağlaması, yani dışa-
rıdan gelen gürültüleri bir ölçüde
engellemeleridir.
Kenar Yalıtımı
Odanın içinden görülen
ilk pencere kıvrımına
yapıştırılır
Isınma enerjisi tasarrufu: Kiracılar da yapabilir
2
. 3
Panjur kutularının izolasyonu
1980 öncesi inşa edilen panjur kasaların rın kapatılması gerektiğini göstermekte-
izolasyonu neredeyse hiç yapılmamıştır. dir. Ayrıca bu küçük alandaki duvarın sol
Bunlar doğrudan radyatörün sıcak hava- ve sağ karşısı da kapatılmalıdır. Bu işlemi
sı ile ısıtılır, ancak bu nedenle çok fazla yapmak biraz beceri gerektirir. Çünkü
da enerji kaybı olur. Tek ailelik bir evde buradaki alan çok sınırlı olduğundan ya-
yıllık 100–150 Litre yakıt (Fuel-oil) veya lıtımı da iyi bir etkiye sahip olmalıdır. Sı-
aynı miktardaki metreküp doğal gaz bu kıştırılmış köpükten üretilmiş yalıtım mal-
sebepten boş yere harcanır. Bu panjur zemesi veya poliüretan (paket üzerinde
kasalarının kapakları açılabilen kapak- XPS veya PS yazmaktadır) bu alanda kul-
lardır. Bu kapaklar çıkarılıp bir kontrol lanılan uygun malzemelerdir. Bu sert kö-
yapıldığında, bunların içinde yalıtım için pükler çoğunlukla renklendirilmiş ürün-
yer olup olmadığı görülebilir. Bu yerlere ler (sarı, yeşil, mavi v.b.) olarak piyasaya
en az 2 cm’ lik yalıtım bantı yapıştırılması sunulmaktadır.
mümkündür. Yandaki kroki hangi alanla-
Isı enerjisi kaybı
Tek aile evi – 4 m2 panjur kutusu
SSııvvıı yyaakkııtt -- 550 %
yyııllllııkk 112200 lliittrree
eesskkii
Ek yalıtım