TÜRKĠYE’DE GSM OPERATÖRLERĠNĠN YAZILI-BASILI MEDYADA YER ALAN REKLAMLARININ TASARIMINA ĠLĠġKĠN BĠR ANALĠZ Mustafa GÜLTEPE Yüksek Lisans Tezi Halkla ĠliĢkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Doç. Dr. Derya TELLAN 2015 Her hakkı saklıdır T.C. ATATÜRK ÜNĠVERSĠTESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ HALKLA ĠLĠġKĠLER VE TANITIM ANABĠLĠM DALI Mustafa GÜLTEPE TÜRKĠYE’DE GSM OPERATÖRLERĠNĠN YAZILI-BASILI MEDYADA YER ALAN REKLAMLARININ TASARIMINA ĠLĠġKĠN BĠR ANALĠZ YÜKSEK LĠSANS TEZĠ TEZ YÖNETĠCĠSĠ Doç. Dr. Derya TELLAN Erzurum – 2015 TEZ KABUL TUTANAĞI I ĠÇĠNDEKĠLER ÖZET .............................................................................................................. III ABSTRACT .....................................................................................................IV KISALTMALAR DĠZĠNĠ ............................................................................... V TABLOLAR DĠZĠNĠ ......................................................................................VI GÖRSELLER DĠZĠNĠ ...................................................................................VI GRAFĠKLER DĠZĠNĠ ....................................................................................IX ÖNSÖZ ............................................................................................................. X GĠRĠġ ................................................................................................................. 1 BĠRĠNCĠ BÖLÜM KURUMSAL KĠMLĠK, GÖRSEL TASARIM VE REKLAM ĠLĠġKĠSĠ 1. KURUMSAL KĠMLĠK VE REKLAM ........................................................... 7 1.1. KURUMSAL KĠMLĠK OLUġUMU VE GELĠġĠMĠ .................................. 9 1.1.1. Kurumsal Kimlik Bileşenleri .................................................................. 10 1.1.2. Kurumsal Kimlik Geliştirmede Grafik Tasarımının Rolü ...................... 12 1.2. MARKA VE MARKA DEĞERĠ ................................................................. 17 1.3. REKLAM VE GÖRSEL TASARIMIN ĠLKELERĠ ................................. 17 1.4. REKLAMDA TASARIMIN UNSURLARI ............................................... 27 1.4.1. Grafik ...................................................................................................... 27 1.4.2. Metin ....................................................................................................... 28 1.4.3. Renk ........................................................................................................ 33 1.5. REKLAM STRATEJĠLERĠ VE PLANLAMASI ..................................... 31 1.5.1. Medya Planlama Süreci .......................................................................... 39 1.5.2. Medya Planlama Modeli ......................................................................... 40 1.5.3. Star Stratejisi ........................................................................................... 41 1.5.4. Mesaj Stratejisi ....................................................................................... 42 1.6. REKMLAM GÖRSELĠNĠN TASARIM SÜRECĠ .................................... 43 II ĠKĠNCĠ BÖLÜM TELEKOMÜNĠKASYON HĠZMETLERĠ: DÜNYADA VE TÜRKĠYE’DEKĠ GELĠġĠMĠ 2.1. KÜRESEL ÖLÇEKTE GSM OPERATÖRLERĠ ve REKLAM STRATEJĠLERĠ .................................................................................................. 50 2.2. TÜRKĠYE’DE GSM OPERATÖRLERĠ ve REKLAM STRATEJĠLERĠ .................................................................................................. 54 2.3. GSM OPERATÖRLERĠNĠN REKLAM FORMATLARI ....................... 54 2.4. TÜRKĠYE’DE GSM OPERATÖRLERĠNĠN ÇALIġTIKLARI REKLAM AJANSLARI VE REKLAM FĠKĠRLERĠ ..................................... 60 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRKĠYE’DEKĠ GSM OPERATÖRLERĠNĠN GÖRSEL KĠMLĠKLERĠNĠN KARġILAġTIRILMASI ÜZERĠNE ALAN ARAġTIRMASI 3.1. ARAġTIRMA SORULARI: GEREKÇE VE SUNUM ............................ 62 3.2. ARAġTIRMA YÖNTEMĠ: KAPSAM ve SINIRLILIKLAR .................. 63 3.3. BULGULAR ................................................................................................. 63 3.3.1. Türkiye‟deki GSM Operatörlerinin Kurumsal Kimlik Analizi ............. 64 3.3.1. Türkiye‟deki GSM Operatörlerinin Yazılı-Basılı Medyada Yer Alan Reklamları Üzerine İnceleme ........................................................................... 67 TARTIġMA VE SONUÇ ......................................................................................... 77 KAYNAKLAR .......................................................................................................... 83 EKLER ...................................................................................................................... 92 ÖZGEÇMĠġ ............................................................................................................ 112 III ÖZET YÜKSEK LĠSANS TEZĠ TÜRKĠYE’DEKĠ GSM OPERATÖRLERĠNĠN YAZILI-BASILI MEDYADA YER ALAN REKLAMLARININ TASARIM AÇISINDAN ANALĠZĠ Mustafa GÜLTEPE Tez DanıĢmanı: Doç. Dr. Derya TELLAN 2014, 112 sayfa Jüri: Doç. Dr. Derya TELLAN Doç. Dr. Serdar ERCĠġ Yrd. Doç. Dr. Serap BEDĠR Sonsuz insan ihtiyaçları arasında özellikle günümüz koşullarında iletişimin ön plana çıktığı görülür. İletişim denildiğinde yeni iletişim teknolojileri ve sunduğu olanaklardan söz edilebilir. Türkiye‟de reklamcılık sektöründe önde gelen reklamverenler arasında GSM sektörü gelmektedir. Günümüzde hâkim olan tüketim toplumu ile sektörel bazlı yoğunlaşan rekabet ortamı, kendini GSM sektöründe de göstermektedir. Bu bağlamda tez çalışmasında bu sektörde hizmet veren üç GSM operatörünün reklam stratejileri ve reklam uygulamaları çerçevesinde ulusal basılı mecralardaki reklamları incelenmiştir. Reklam içerikleri analiz edildiğinde tüm operatörlerin hedef kitle esaslı kampanyalar yürüttüğü, stratejilerini rekabet esaslı geliştirdiği görülmektedir. Araştırma bulguları göstermektedir ki, GSM operatörleri temelde benzer kampanyalar uygulamakta, hizmet sunumu çerçevesinde benzer tasarımlara yer vermektedir. Reklamların önemli kısmında satış stratejisi olarak sunulan hizmetler öne çıkarılırken, kampanyalarda farklılaşmalara da yer verilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kurumsal Kimlik, GSM Operatörleri, Reklam Stratejileri IV ABSTRACT AN ANALYZIS OF PRINTED MEDIA ADVERTISEMENTS OF GSM OPERATORS IN TURKEY Mustafa GÜLTEPE Advisor: Associated Prof. Dr. Derya TELLAN 2015, 112 pages Jury: Associated Prof. Dr. Derya TELLAN Associated Prof. Dr. Serdar ERCĠġ Assistant Prof. Dr. Serap BEDĠR Among endless human needs, especially in today‟s conditions communication come to the forefront. When it comes to communication, new communication technologies and opportunities presented by it can be mentioned. In Turkey, one of the leading advertiser in advertising sector is GSM sector. The most dominant consumption society of today and sectorial based concentrated competition atmosphere, is showing itself in GSM sector also. In this context, in the thesis, advertisement strategies and practices of three GSMM operators serving in this sector in the scope of national printed media is analyzed. When the advertisement contents analyzed, it‟s seen that all the operators carried out target group based companies and develop their strategies competition based. Research findings are showing that GSM operators develop basically similar strategies, in the frame of presented services they give place to similar designs. In the most of advertisements, services as selling strategies are putting forward and also, some of the differentiations are placed as being in the companies. Keywords: Corporate Identity, GSM Operators, Advertisement Strategies. V KISALTMALAR DĠZĠNĠ 2G Sec:o nd Generation (İkinci Kuşak) 3G Thi:r d Generation (Üçüncü Kuşak) AA An:a dolu Ajansı AB Av:r upa Birliği ABD Am: erika Birleşik Devletleri BTK Bil:g i Teknolojileri ve İletişim Kurumu CMCC Ch:in a Mobile Communications Corporation (Çin Mobil İletişim Kurumu) CMYK Cy:a n Magenta Yellow Black (Mavi, Kırmızı, Sarı, Siyah) GSM Ge:n eral Packet Radio Service (Genel Paket Radyo Sistemi) GSM Glo: bal System for Mobile Communications (Mobil İletişim için Global Sistem) GSA Kü:r esel Mobil Tedarikçiler Birliği MHz Me:g ahertz MMS Mu:l timedya mesaj MVS Mo:b ile Video Streaming (Mobil Video Akışı) OECD Eko: nomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü RGB Red: Green Blue (Kırmızı, Yeşil, Mavi) SIM KART Cep: Telefonu Abone Kimlik Modül Kartı SMS Sho: rt Message Service (Kısa Mesaj Servisi) TELKODER Ser:b est Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği TMSF Tas:a rruf Mevduatı Sigorta Fonu WAP Wi:r eless Application Protocol (Telsiz Erişim Protokolü) VI TABLOLAR DĠZĠNĠ Tablo BaĢlığı Sayfa Tablo 2.1. Dünyadaki GSM Operatörlerinin Abone Sayıları ….….....……. 50 Tablo 2.2. En çok Reklamveren Markalar ................................................... 59 Tablo 2.3. 2012‟nin En Yaratıcı Ajanları ……............................................. 61 Tablo 3.1. Materyallerdeki Reklam Dağılımı ..…………………………… 67 Tablo 3.2. Reklamların Konumu …………………….……………….…… 68 Tablo 3.3. GSM Firmalarının Reklam Dağılımı ….………………..……... 68 Tablo 3.4. Reklamların İçerik Analizleri ………………………...……..… 69 Tablo 3.5. Reklamlarda Kullanılan Renkler ……………………….…….. 70 Tablo 3.6. Reklamlarda Birlikte Kullanılan Unsurlar ……………..……... 70 Tablo 3.7. Reklamlarda Kullanılan Görsel Unsurların Renkleri …...….….. 71 Tablo 3.8. Reklamlardaki Görsellerin Konumu ……………………...…… 72 Tablo 3.9. Reklamların Sayfa Konumları ………………………..……….. 72 Tablo 3.10. GSM Şirketlerinin Logo Kullanımları ………………...………. 73 Tablo 3.11. Reklamlardaki Hizmet Özelliklerinin Sunumu ………...…….... 73 Tablo 3.12. Reklamların Detaylı İçerik Sunumu ……………………..……. 74 Tablo 3.13. GSM Şirketlerinin Müşteri Hizmeti Sunumu ……………..…... 74 Tablo 3.14. Ödeme Kolaylıkları Sunumu ………………………………..… 75 Tablo 3.15. Reklamlardaki Fiyat Sunumu ………………………………..... 75 Tablo 3.16. Reklamlarda Hakim Renkler ……………………………..…… 76
Description: