TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI E. Orgeneral Oktar ATAMAN ile Söyleşi Emine AKÇADAĞ BİLGE SÖYLEŞİ - 14 Ocak 2013 TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI E. Orgeneral Oktar ATAMAN ile Söyleşi Emine AKÇADAĞ BİLGESAM YAYINLARI Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Wise Men Center For Strategic Studies Mecidiyeköy Yolu Caddesi (Trump Towers Yanı) No:10 Celil Ağa İş Merkezi Kat:9 Daire:36-38 Mecidiyeköy / İstanbul / Türkiye Tel: +90 212 217 65 91 Faks: +90 212 217 65 93 Atatürk Bulvarı Havuzlu Sok. No:4/6 A.Ayrancı / Çankaya / Ankara / Türkiye Tel : +90 312 425 32 90 Faks: +90 312 425 32 90 www.bilgesam.org [email protected] Copyright © OCAK 2013 Bu yayının tüm hakları saklıdır. Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin izni olmadan elektronik veya mekanik yollarla çoğaltılamaz. SUNUŞ BİLGESAM’ın amaçlarından birisi de uluslararası ilişkiler, iç ve dış güvenlik gibi konularda ülkemizin önde gelen akil insanları ile söyleşiler yapmak ve bunları devletin üst kademe yöneticileri ile kamuoyunun dikkatine sunmaktır. “Bilge Söyleşi” adı altında gerçekleştirilen söyleşilerin ondördüncüsü olan “Türk Kara Kuvvetleri’nin Bugünü ve Yarını” başlıklı söyleşi, NATO Askeri Komitesi nezdinde Türk Askeri Temsil Heyeti Başkanlığı, 6’ncı Kolordu Komutanlığı, NATO Güneydoğu Avrupa Müşterek Kuvvetler Komutanlığı ve 3’üncü Ordu Komutanlığı görevlerinde bulunan E. Orgeneral Oktar ATAMAN ile yapılmıştır. Söyleşi BİLGESAM Güvenlik Uzmanı Emine AKÇADAĞ tarafından gerçekleştirilmiş ve yayına hazırlanmıştır. Başta E. Orgeneral Oktar ATAMAN olmak üzere Uzman Emine AKÇADAĞ ve emeği geçen diğer BİLGESAM personeline teşekkür ederiz. Doç. Dr. Atilla SANDIKLI BİLGESAM Başkanı TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI BİLGE SÖYLEŞİ TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI SORU: Sayın Komutanım, söyleşimize son derece köklü bir geçmişe sahip olan Türk Kara Kuvvetleri’nin geçmişten günümüze Türk Silahlı Kuv- vetleri bünyesindeki rolü ile başlayabilir miyiz? CEVAP: Kuruluşu MÖ 209 yılına uzanan Kara Kuvvetleri köklü bir geçmişe sa- hiptir. Bu yönüyle Kara Kuvvetleri dünyanın en eski düzenli ordusu niteliği- ni taşımaktadır. Kara Kuvvetleri kuruluşundan itibaren daima yeniliklerin ve gelişmelerin öncüsü olmuş, kahramanlığı ile öne çıkmış, her dönemde çağın gerektirdiği uygun yapılanma, etkili silah, donanım ve eğitimin önemini kav- ramış, bu sayede şanlı tarihimizin oluşumu ve nice imparatorluklar kurma- mızda en büyük etken olmuştur. Yine milletçe topyekûn yürüttüğümüz İstiklal Harbi’nde tüm Kara Kuv- vetleri eşsiz bir kahramanlık sergileyerek Kurtuluş Savaşından zaferle çıkma- yı başarmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra Kara Kuvvetleri çağın değişen koşullarına kısa sürede ayak uydurmuş, sürekli kendini geliştirerek dünyanın en büyük ve güçlü orduları arasında yerini almıştır. Dünyanın en istikrarsız bölgeleri ile çevrili olmamıza rağmen, TSK ve dolayısıyla Kara Kuvvetleri’nin sağladığı 1 TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI BİLGE SÖYLEŞİ caydırıcılıkla ülkemiz istikrar adası olarak çatışma ve savaşlardan uzak dura- bilmiştir. Soğuk Savaş sonrası genel olarak tüm dünyada orduların yapısı ve gerek- liliği tartışmaya açılmış, bazı ülkeler artık çatışma ortamının sona erdiğini dü- şünerek, savunma harcamalarını azaltma yönünde, özellikle Kara Kuvvetleri bazında önemli seviyede küçülme yoluna gitmiştir. Ancak Soğuk Savaş’ın sona ermesi beklentilerin aksine çatışma ortamını ortadan kaldıramadığı gibi dünyanın pek çok yerinde, özellikle de Türkiye’yi çevreleyen coğrafyada belirsizlik, istikrarsızlık, çatışma ve savaşları berabe- rinde getirmiştir. Artık tehlikenin nereden, ne zaman ve ne şekilde geleceği belli değil- dir. Günümüzde bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, iletişim yeteneklerinin yaygınlaşması ve enerji ihtiyacına dayalı küresel ve bölgesel mücadelelerin artması tehdit ortamını daha da büyütmüş, çok boyutlu hale getirmiş ve be- lirsizlikleri artırmıştır. Küçük terörist grupların toplum ve devlet üzerindeki asimetrik etki oluşturması mümkün hale gelmiştir. Dünyada yaşanan bu hızlı değişim ile egemenlik mücadelelerinin çok ta- raflı ve çok boyutlu olması, halen yaşadığımız tehdit ve risklerin gelecekte nasıl bir şekil kazanacağı konusunda tüm toplumlar gibi bizi de düşünmeye sevk etmektedir. O halde bugün ve gelecekte Kara Kuvvetleri’nin rolü, her türlü belirsiz- liğe rağmen, bu tehdit ve risklere karşı ülkesini savunmak için daima hazır olmak, kuvvet yapısını ve imkân kabiliyetlerini buna göre geliştirmek, tüm bu hazırlıkları yürütürken de devletin tahsis ettiği kaynakları en etkin ve verimli olarak kullanmak olacaktır. Bu kapsamda tehdit ve risk değerlendirmeleri ya- pılırken daima dikkate alınması gereken husus, ülkelerin birbirlerine karşı bu- gün için sergiledikleri iyi niyet ve dostça yaklaşımlarla birlikte sahip oldukları potansiyel güçleridir. Unutulmamalıdır ki uluslararası ilişkilerde önemli olan ülkelerin kalıcı yetenekleridir. Niyetler ise ortam ve çıkarlara bağlı olarak çok kısa süre içinde değişiklik gösterebilir. Bu bilince sahip olan Kara Kuvvetleri- mizin; Türk Silahlı Kuvvetleri’nin en önemli unsurlarından birisi olarak, ken- disine tevdi edilen görevleri en iyi şekilde yerine getirebilecek gücünü daima koruyacağına gönülden inanıyorum. 2 TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI BİLGE SÖYLEŞİ SORU: Bu görev ve harekât ortamına uygun olarak Kara Kuvvetleri nasıl bir yapılanma içerisinde olmalıdır? İHA’lar tarafından tespit edilen terörist- ler için Genelkurmay Başkanlığı’na kadar uzayan aşamalı “vur izni” bü- rokrasisinin geçtiğimiz yıl kaldırılmasının özellikle askeri bürokrasi bağ- lamında yeni bir yapılanma ihtiyacını ortaya koyduğu söylenebilir mi? CEVAP: Kara Kuvvetleri Komutanlığı (K.K.K.); uzun yıllardır bütün dünya ordula- rında olduğu gibi, değişen uluslararası siyasi ve askeri ortam ile gelişen tekno- lojiye bağlı olarak modern muharebe ortamına uyum sağlayacak yeteneklere sahip olmayı hedeflemektedir. Öteden beri mevcut kaynakları en iyi şekilde kullanarak envanterindeki harp silah ve araçlarını bir plan dâhilinde modernize etmeyi ve ihtiyaç duyduğu her türlü modern silah, teçhizat ve aracı en uygun koşullarda temin etmeyi amaçlar. Bu yapılanma ve modernize olma sürecinin, sadece ihtiyaç duyulması halinde değil, süreklilik arz eden bir faaliyet olarak sürdürüldüğü bilinen bir gerçektir. Kara Kuvvetlerimiz bugün sürekli gelişen ulaştırma olanaklarından yararlanarak; ülkemizin ihtiyaç duyulan herhangi bir bölgesine hızla büyük çaplı kuvvet sevk edebilecek, gidilen yeni bölgede kısa sürede konuşlanarak harekata hazır olabilecek esnek bir yapıya sahip duruma gelebilmiştir. Kriz yönetimi ve barış sağlama, destekleme ve koru- ma amaçlı Birleşmiş Milletler görevleri ve mensubu bulunduğumuz ittifak Birleşmiş Milletler sorumlulukları çerçevesinde milli menfaatlerimizin gerektirdiği durumlarda görevleri ve mensubu sınırlarımızın ötesinde, hatta stratejik uzaklıktaki coğrafi bölgelerde de görev bulunduğumuz ittifak icra edebilmek için konuşlanma yeteneklerimizin daha da geliştirilmesinin sorumlulukları çerçe- yararlı olabileceğini düşünüyorum. vesinde milli menfaat- lerimizin gerektirdiği “Vur izni” ile ifade edilen Hava Kuvvetleri’nin kullanım yetkisinin daha durumlarda sınırları- ast kademelere devredilmesi hususudur. Harekât ortamındaki değişim, terör mızın ötesinde, hatta örgütünün taktikleri, teknolojik gelişmeler, TSK’nın konsept ve doktrininde stratejik uzaklıktaki yapılan değişiklikler ve arazide bulunan unsurların ihtiyaçları doğrultusunda coğrafi bölgelerde de buna benzer düzenlemeler her zaman yapılır. Bu değişikliğin de muhtemelen görev icra edebilmek böyle bir değerlendirmenin sonucunda yapıldığı kanaatindeyim. için konuşlanma ye- teneklerimizin daha da geliştirilmesinin yararlı olabileceğini düşünüyorum. 3 TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI BİLGE SÖYLEŞİ SORU: Askerî gücün hızlı Günümüzde pek çok alanda olduğu gibi askeri teknoloji alanında konuşlanabilmesi, ko- da dünyada devrim niteliğinde gelişmeler yaşanmaktadır. Türk Kara nuşlanma mahallinde Kuvvetleri’nin envanteri göz önünde tutulduğunda bu gelişmelere ne idamesi, uzak mesafe- ölçüde ayak uydurulmaktadır? Askeri teknoloji bağlamında, kara ha- den muhasımı tespit, vacılığı, uydu ve füze sistemleri de dahil, Kara Kuvvetleri’nin öncelikli teşhis, takip edebilme- ihtiyaçları nelerdir? si, yüksek hassasiyetle vurabilmesi, etkin CEVAP: bir komuta kontrol K.K.K.lığının ihtiyaç duyduğu silah, sistem ve malzemeyi teknolojide sistemine sahip olma- meydana gelen gelişmeleri göz önünde bulundurarak planladığı görülmekte- sı, yoğun elektronik dir. Devam eden modernizasyon projeleri ve bu kapsamda kazanılacak yete- harp, siber savaş ve nekler ile çağın gerektirdiği teknolojik imkânlara sahip olmak hedeflenmek- yüksek riskli tehdit tedir. Askerî gücün hızlı konuşlanabilmesi, konuşlanma mahallinde idamesi, ortamlarında, gece uzak mesafeden muhasımı tespit, teşhis, takip edebilmesi, yüksek hassasiyetle ve gündüz, her tür- vurabilmesi, etkin bir komuta kontrol sistemine sahip olması, yoğun elektro- lü iklim şartlarında nik harp, siber savaş ve yüksek riskli tehdit ortamlarında, gece ve gündüz, her müşterek ve birleşik türlü iklim şartlarında müşterek ve birleşik harekât yürütebilmesine yönelik harekât yürütebilme- ihtiyaçlara öncelik verildiği bilinmektedir. Söz konusu bu ihtiyaçlar doğrul- sine yönelik ihtiyaç- tusunda; Millî İmkânlarla Modern Tank Üretimi (ALTAY) Projesi, Taarruz lara öncelik verildiği ve Taktik Keşif Helikopteri (ATAK) Projesi, Genel Maksat Helikopteri, Yük bilinmektedir. Helikopteri Projesi, Hava Savunma Sistemleri, İnsansız Hava Aracı, Uydu Sistemleri, Roket ve Füze Sistemleri gibi birçok projenin yürütüldüğü kamu- oyuna da yansımıştır. Bir zamanlar silah ve teçhizatının çok büyük bir bölümü için dışa bağım- lı durumda olan Kara Kuvvetlerimizin hızla bu durumdan uzaklaşmakta ol- duğunu izlemekten kıvanç duymalıyız. Türk savunma sanayii ürünü modern kundağı motorlu toplar, zırhlı muharebe araçları, tekerlekli zırhlı araçlar, her tonajdaki taktik tekerlekli araçlar, yüzücü köprü setleri, modern muhabere va- sıtaları, gece görüş cihazları ve burada sayamayacağım daha bir çok silah, mühimmat ve teçhizat envanterimize girmiş ve girmeye devam etmektedir. Yerli savunma sanayiinin ihtiyacı karşılama oranı %50’nin üzerine çıkmış olup burada bahsettiğimiz projeler gerçekleştikçe bu oran yükselmeye devam edecektir. 4 TÜRK KARA KUVVETLERİ’NİN BUGÜNÜ VE YARINI BİLGE SÖYLEŞİ SORU: Milli modern piyade tüfeği, nöbetçi robotlar, ATAK taaruz- taktik savaş helikopteri ve Altay milli tank projelerinde önemli gelişmeler sağlanmış, hatta yakın tarihte seri üretime geçme kararı alınmıştır. Milli projelerdeki bu gelişmeleri nasıl yo- rumluyorsunuz? Kara Kuvvetleri’nin öncelikli ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte midir? CEVAP: Millî İmkânlarla Modern Tank Üretimi (ALTAY) Projesi ile; K.K.K.lığı envanterinde bulunan eski nesil tanklardan ekonomik ve teknolojik ömrünü doldurmuş olanların yerini alacak modern bir millî tank üretilmesinin planlandığı bilinmektedir. Üretilen atış ve hareket testi prototip tankları 15 Kasım 2012 tarihinde Başbakan’ın da katıldığı törenle tanıtılmıştır. Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri (ATAK) Projesi ile; sahip olduğu ateş gücü ve manevra kabiliyetinin gündüz/gece her türlü hava şartlarında etkili olarak kullanımına imkân sağlayabilecek, taarruz ve taktik keşif helikopteri tedarik edilmesinin hedeflendiği anlaşılmaktadır. Modern Piyade Tüfeği Projesi ile, K.K.K.lığı birliklerine, kara muharebe- lerinin öngördüğü yakın muharebe görevlerinde; etkin, süratli ve sıhhatli ateş gücü sağlayacak modern piyade tüfeğinin tedarik edilmesinin amaçlandığını değerlendiriyorum. Basına “Nöbetçi Robotlar” şeklinde yansıyan projenin aslında İç Güvenlik Harekât ihtiyaçları kapsamında; modüler bir yapı esas alınarak, geçici üs bölgelerinin kurulması ve birlik alarm-ikaz-emniyet sisteminin geliştirilmesi maksa- dıyla yürütülen “Modüler Geçici Üs Bölgesi Tedariki Projesi” olduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu projelerin, K.K.K.lığının öncelikli ih- tiyaçlarını karşılayabilecek nitelikte olduğunu değer- lendiriyorum. Bununla birlikte Kara Kuvvetlerimizin TSK’nın diğer unsurları ile birlikte çağımızın gerekle- rine sürekli ayak uydurabilmesi, hatta daha da ilerisine 5
Description: