Tour innovation, anlaşma

24 Pages·2013·3.39 MB·English

KIRSAL KALKINMA İÇİN AVRUPA TARIMSAL FONU: AVRUPA KIRSAL
ALANLARA YATIRIM YAPIYOR
Proje adı - „Tour innovation, anlaşma № 26/313/00062/03.08.2012,
2007 – 2013 Dönemi Kırsal Kalkınma Fonu Hibe Programı, maliyet 253 752 BGN.

GEZİ REHBERİ

Tutkulu bir doğa gezginiyseniz ve:
• Mükemmel doğal et ürünleri ile Stambalovo’nun ünlü Merlot şarabını;
• Kırsal görünümlü ve zengin doğa miraslı turistik yerleri;
• Yaşamlarını ve ruh hallerini yansıtan yerel halkın dinamizmini ve girişimciliğini;
• Yerel gelenek ve göreneklerle sunulan tarihi mirası;
• Farklı Trakya ve Ortaçağı yapılarında korunan asırlık kültürü hissetmek ve tadını
çıkarmak için,
Stambolovo belediyesi sınırlarında bulunan turistik yerleri ziyaret ederek Doğu
Rodopların en güzel kesimlerini keşfedebilirsiniz!
Ziyaret nehir yatakları ve su kaynaklarının kestiği çok sayıda ormanlık tepeler ve verimli alanlar
etrafında serbestçe dolaşmak için fırsat sağlayacak.
Sayfa 1 - 24
Çok az kişinin bildiği yerlere dokunarak, keşif arzunuzu tatmin edecek, Rodoplardaki doğal
mekânların cazibesini bulacak ve onlara ilişkine en ilginç bilgileri öğreneceksiniz. Sizlere ve
gezi arkadaşlarınıza en uygun rotayı seçmek için turistik yerlerle ve onlara ilişkin özelliklerle
önceden tanışınız

İÇERİK

• Genel bilgi.
• Tarihi ve kültürel varlıklar.
• Çevreyle ilgili varlıklar.
• Dini varlıklar.
• Şarap turizmi varlıkları.
• Konaklama yerleri.
• Turistik gezi ve yürüyüş yolları.
• Faydalı bilgi.

2
GENEL BİLGİ

Güney Bulgaristan’ın Haskovo İlinde bulunan Stambolovo belediyesi Türkiye ve Yunanistan
sınırlarına (75 – 80 km) uzaklıkta yer alıyor, bu özelliği de kendisinin anahtar coğrafi konumunu
belirtiyor. Belediye sınırları yakınından 4, 9 ve 10 numaralı PAN - Avrupa Ulaştırma Koridorları
geçiyor, bu koridorlarla en hızlı ve kısa biçimde Batı ve Orta Avrupa ile İstanbul ve Kuzey
Avrupa ile Akdeniz bölgesi bağlanıyor. Onlar turistik ziyaretlerde kolay erişim için mükemmel
bir fırsat. Yapılışı tamamlanmak üzere olan yeni Makas Geçidi bu koridorların bağlantısını ek
olarak Yunanistan’ın sınır bölgeleriyle olan bağlantısını iyileştirecek.

Stambolovo belediyesi Haskovo kentinin Güneyde bulunuyor ve Doğu Rodopların
Kuzeydoğusunda yer alıyor. Kendisi Haskovo ile Kırcali illerinin sınır belediyesi konumunda
olup 277 km² yüz ölçümüne sahip. Belediye sınırları Haskovo Ovasından Arda Nehrine kadar
uzanıp, il merkezine de 22 km. uzaklıkta bulunuyor. Güneyde Arda nehri vasıtasıyla
Krumovgrad belediyesi, Doğuda Macarovo, Kuzeyde Haskovo ve Harmanli, Batıda ise Kırcali
belediyesiyle komşu.
Sayfa 3 - 24
İlçe merkezi de dahil olmak üzere Stambolovo belediyesi 26 yerleşim noktasından oluşuyor ve
2011 resmi verilere göre toplamda 5 934 nüfusa sahip. Belediye karayolları ağı toplam uzunluğu
135 km’den fazla üçüncü ve dördüncü sınıf yollardan oluşuyor.

4
İlçede ılımlı iklim egemen. Kış ayları genel olarak yumuşak geçiyor ve sıcaklık 0 ve sıfırın
altında 5 ile 7 °C arasında değişiyor. Yaz ayları güneşli ve sıcak geçiyor, en yüksek sıcaklık
sıfırın üstünde 35 – 37 °C ulaşıyor. Kışın ortalama sıcaklık 0 °C, yazın ise 25 °C.

Arda Nehri, Rodopların en çok su taşıyan nehridir. Harika güzel bölgelerden geçiyor ve birçok
menderes ile dar boğazlar oluşturuyor. Arda’nın dik ve ulaşılmaz yamaçlarına eşsiz mimariye
sahip evler dolu onlarca köy konmuş, oralardaki halk ise asırlardan beri yaşattıkları gelenek ve
göreneklere sahip. Arda Vadisinde Traklara ait onlarca mezar, tapınak ve Bizans kaleleri
kalıntıları var. Onlar Bizans ile Orta ve Doğu Rodopları bağlayan en önemli yol damarlarını
savunurlarmış. Eski yerleşim yerleri kazıları sırasında yapılan çalışmalarda höyük, kale veya
Traklara ait kale mezarları ve tapınaklara rastlanmayan hiçbir kazı yapılmamıştır.
Sayfa 5 - 24
TARİHİ VE KÜLTÜREL VARLIKLAR

Varlık Adı Konum Açıklama
Stambolovo belediyesinde
tarihi ve kültürel varlıklar
„Meden kamık“ (Kovan Kaya) Dolno Çerkovişte Arda Nehrinin sol kıyısının Kovan
Kaya Oyukları Doğa Anıtı Köyü Kaya alanında çok da yüksek
olmayan bir kireç (kalker)
kayasında bulunan Yamuk Oyuklar
(nişler)

Traklara ait kaya mezarlıkları Dolno Çerkovişte “Ambar Kaya” kayalığı yakınında
Köyü bulunuyor.

“Pop Martinovata dupka” Dolno Çerkovişte Demir köprünün güneyinde,
(Peder Martin deliği) Köyü Kovan Kaya kayalığı karşısındaki
“Kara-kuz” yüksekliğinde
bulunuyor. Dörtgen şeklindeki
mezarlığın uzunluğu 2,75 m,
genişliği 1,50 m ve yüksekliği 1,80
m’dir.

6
“Lıvsak skala”(Aslan Kaya) Dolno Çerkovişte “Ağıl Kaya” alanında Traklara ait
Köyü mabet.

Trak Mezarlığı Pçelari Köyü “Ambar Kaya” bölgesinde altı ayrı
mezarlık izi var. Yapıtın üst
kısmına kazılan mezarlar tek parça
büyük taşlarla örtülü. En etkileyici
mezar köyün güneydoğusunda 2,5
km uzaklıkta “Kara in” alanında
bulunuyor.

“Asar” Antik ve Ortaçağ Kalesi Robovo Köyü Asar adındaki kale kalıntıları,
– (Efraim), daha sonraki yıllarda ulaşılmaz kayalıkların sur
Kale ya da Çatal Kaya olarak duvarlarıyla birleşmesiyle
adlandırılmış. etkiliyor.
Kralev Vrıh Trak Kalesi (Kralev Kralevo Köyü Çevreye dağılmış ve o kadar iyi
Tepesi) korunamamış kale duvarı
kalıntıları ve topraktan yapılmış
nesneler.
Çala Doğu Rodop Sırtı (Çal Kralevo Köyü Dini Trak tapınağı, mezarlık ve
Sırtı) türbe. Kale surları kalıntıları.
Traklara Ait Kaya Dolno Botevo, Pçelari Kaya şaraphaneleri şarap
Şaraphaneleri ve Kralevo köyleri yapımında kullanılıyormuş. Diğer
bir varsayıma göre bu yerler
maden üretiminde de
kullanılıyormuş.

Geç Roma ve Ortaçağ dönemi Golyam izvor köyü Dini Trak tapınağı, mezarlık ve
Çal Kalesi türbe. Kale surları kalıntıları.
Ambarlı Telesi Trak Kalesi Popovets köyü Çevreye dağılmış ve iyi
(Ambarlık) korunmamış kale duvarı kalıntıları.
Çamlık Kayası ve Sarı Kaya Byal kladents köyü Çevreye dağılmış ve iyi
Trak Kaleleri korunmamış kale duvarı kalıntıları.
Yedi Duvarlı Müslüman Kralevo köyü Ali Baba Tekkesi, her yıl 6 Mayıs -
Mezarlığı Hıdrellez gelince ziyaret edilir.
Sayfa 7 - 24
Müslümanlar dışında Hıristiyanlar
da buraya gelir.

ÇEVREYLE İLGİLİ VARLIKLAR
Varlık Adı Konum Açıklama
Stambolovo belediyesinde
çevreyle ilgili varlıklar
“Studen kladents” (Soğuk Doğu Rodoplarda, Arda nehrinin kayalık vadisi üzerine kurulan, dik
pınar) Doğa Koruma Alanı Kırcali ile Rabovo ve kayalarla, dikey kıyılarla ve yüksek dağ sırtlarıyla
Studen kladents köyleri çevirili özelliklere sahip suni göl (Baraj). Alanın
önemli bir kısmı seyrek bitki örtüsü ile kaplı
arasında bulunur.
karmaşık kayalıklar, tek kayalar ve yamaç
molozlarıyla kaplı. Bölgenin her yerinde üzerlerinde
tarım alanları ve meralar bulunan açık alanlar
mevcut, bu alanlarda yoğun olarak sıcak ve kuru
şartlarda yaşayan “Dichantium ischaemum” ve “Poa
bulbosa” bitkileriyle dolu otlaklar var. Göl
çevresindeki dağların yaklaşık üçte ikisi ikincil

karışık yaprak döken ormanlarla kaplıdır. Studen
kladents sınırları içiresinde 219 kuş türü tespit
edilmiş. Bunlardan 103’ü Avrupa koruma altındaki
türlere ait (SPEC) (BirdLife International, 2004).
Aralarında dünya genelinde yok olma tehlikesine
sahip SPEC1’e ait 12 tür, Avrupa genelinde yok
olma tehlikesine sahip SPEC2’ye - 27 ve SPEC3’e -
64 tür var.
Lapyalar (Su aşındırıcı Su aşındırıcı kuyular ya Arda Nehri kıyısındaki kayalar bölgede
kuyular) da bilimsel adıyla milyonlarca yıl önce etkin olan yanar dağ
lapyalar patlamaları sonrasında kuruyan lavlardan
Stambolovo’nun meydana gelmiş. Yanardağa ağızlarının bazıları
Krumovgrad (Studen kısmen nehir suları tarafından tahrip edilmiş.
kladents köyü) ile sınır Hızlı akan su tarafından koparılan kaya
bölgesini kapsıyor. parçaları kayalarla karşılaştığında dönel şekle
Hemen Studen kladents girip kaya duraklarını kazıyor ve yavaş yavaş
gölünün bent duvarı aşındırmaya başlıyorlar. Girinti oluşuyor ve bu
yakınlarında yer girinti yıllar geçtikçe artıyor. Bu büyük delikler
alıyorlar. bunun sonucunda meydana gelmişler ki bunlara
yer biliminde su aşındırıcı kuyular (lapya)
deniliyor.
Rodopi İztoçni Doğa 3 ilde yer alan toplam Bozulmamış doğası, çeşitli hayvan ve bitki
Koruma Alanı (Rodopi 11 belediyenin idari dünyası, doğal güzellikleri, zengin tarihi ve
Doğu) sınırlarında bulunan 235 kültürü, rengarenk gelenek ve görenekleri,
yerleşim bölgesinin turizm izcin mükemmel koşullar sağlar
arazi alanlarının
Krumovgrad belediyesi çeşitli türler, yaşam
tamamını ya da bir
alanları ve manzara çeşitliliği bakımından çok
kısmını kapsar
zengindir. Avrupa ve dünya çapında önem
Stambolovo belediyesi taşıyan birçok türe ait topluluklar ve varlıklar
sınırları içerisinde yer korunmuş. Nadir ve yok olma tehdidiyle karşı
alan Doğa Koruma karşıya kalan bitki ve hayvan türlerinin yanı
8
Alanı, Arda Nehri sıra buraya özgü hayvan/bitki (endemik) ve
kıyılarıyla beraber eski devre ait bitkilere (relikt) rastlanır.
“Studen kladentes” Değerli tıbbi bitkilerin çeşitliliği de ayrıca çok
Gölünden sonra nehrin geniş.
sol kıyısına düşen
Kusursuz, koruma açısından en ilginci kuşlar
arazileri içeriyor.
ki onlar yüzünden birçok alan ve bölge
korunan saha ilan edildi. İki tür yer
kaplumbağası, yarasa topluluklarının yerleştiği
yerler, Venüssaçı ya da Baldırkara (Adiantum
capillus-veneris L.) yatakları, birkaç tür
salepgillere (orkide) ait çiçekli bitkiler ve
benzer canlılar ilgi odağı olmakta
Sayfa 9 - 24
“MOST ARDA” Koruma “Most Arda” Koruma Yaşam çeşitliliği:
Alanı” Alanı Rodopların o 142 kuş türü;
doğusunda yer o 31’i Bulgaristan’ın Kırmızı Kitabında
almaktadır, Arda Nehri yer almakta;
vadisinin bir parçasıdır. o Ender bitkiler;
Bu alanın sınırlarını o Kaya oluşumları.
belirleyen Rabovo köyü
ile Macarovo kenti
arasındaki nehir
kıyısıyla birlikte İranov
Sırtın ormanlık dağ
yamaçları ve kayalıkları
arasında bulunur.
“Golemiyat sipey” “Golemiyat sipey” Burası muhteşem kaya oluşumları, dağ yamacı yassı
Koruma Alanı (Büyük Koruma Alanı çakıl taşları (kayşat), çalılar ve ağaçlar içerir. Çeşitli
kayşat) Satambolovo bitki örtüsü, genelde kurağa dayanıklı Macar meşesi
(Quercus frainetto), Tüylü meşe (Q.pubescens) ve
belediyesinin Rabovo
Saçlı meşe (Q.cerris) ağırlıklı ormanlardan oluşur.
ve Byal kladenets
Kuş varlığının korunması için gerekli kaya
köyleri arazileri
karmaşalarını, çalılıkları ve meşe ormanlarını
üzerinde yer alıyor.
kapsar. Burada Bulgaristan Kırmızı Kitabına dahil
“Studen kladentes”
20 kuş türü yuvalarken, aynı şekilde Avrupa’da
Gölünün kuzey
uygun koruma durumuna sahip olmayan daha 47
kıyısında bulunuyor. kuş türü yine burada yaşıyor. Bunların arasında:
Göl ile Kaçlıbüyük dere kızıl akbaba, Mısır akbabası (küçük akbaba),
arasında kalan baykuş, uzun bacaklı şahin, karaleylek, alaca
erişilmesi zor ve sarp örümcek kuşu, kaya sıvacı kuşu, yılan kartalı ve
alanı kapsıyor. kara çaylak yer alıyor. Büyük Kayşat kızıl
akbabanın yuvalaması için ülkemizdeki en önemli
iki yerden biridir. Ülkedeki toplam 65 çiften 9 ile 14
çifti burada yuvalıyor.
“Nahodişte na trakiyski Nahodişte na trakiyski “Nahodişte na trakiyski klin” Koruma Alanı
klin” Koruma Alanı klin Koruma Alanı baklagiller ailesinden otsu ve küçük çalı olan
(Trakya Geveni Alanı) Stambolo belediyesinin Trakya Geveni (Astracantha thracica L.) – kitre
Vodentsi köyü bitkisini ve yaşam alanını korumayı amaçlar.
arazisinde yer alır. Bu bitki türü Bulgaristan’ın Kırmızı Kitabına
dahil edilmiştir. Diğer bir adı da “Trakiysko
sgrabiçe”.
Bulgaristan’da bu bitkinin sadece üç yaşam
alanı var: Yambol, Sliven ve Stambolovo
bölgeleri. Türün nesli kayalık kireçtaşı arazileri
üzerinde gelişir. Kayalık meralarda ve çalılık
alanlarda yaşar, sığ kuru ve aşınmış topraklarda
büyür.
“Şeytan Köprü” Doğa “Studen kladenets” İlginç kaya oluşumlarıyla dolu, seyrek bitki
Anıtı – rodopski silivryak Gölü Bendi aşağısında örtüsü ile kapalı bir alanda bulunur.
(Rodop Diriliş Çiçeği) Arda Nehri vadisinin en
dar kısmında bir kaya
üzerinde yer alır.

10