Tiroid Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu

232 Pages·2017·10.95 MB·Turkish

D
TİROİD HASTALIKLARI
TANI VE TEDAVİ KILAVUZU
2017
M
©TürkiyeEndokrinolojiveMetabolizmaDerneği
KitabınhertürlüyayınhakkıTürkiyeEndokrinolojiveMetabolizmaDerneği’[email protected],yazı,resim,tablo,gra-
fikveşekillerkısmendeolsayayıncınınyazılıiznialınmadan,elektronikveyamekanikyöntemlerlebasılamaz,çoğal>lamaz.
Kaynakgöstermeksure=yledahialın>yapılamaz.
Buçalışmada;redaksiyon,dizgi-tasarımvebaskıTürkiyeKlinikleritarafındangerçekleştirilmiştir.
ISBN:978-975-9118-66-2
E
©2017OrtadoğuReklamTanı>mYayıncılıkTurizmEği=mİnşaatSanayiveTicaretA.Ş.
TürkiyeKlinikleriYayınSeriNo:157
1.Baskı,Nisan2017,Ankara-Türkiye
Basımaveriliştarihi:29.04.2017
T
TürkiyeKlinikleri
BASILDIĞIYER-BASIMCI-YAYIMCI
OrtadoğuReklamTanı>mYayıncılıkTurizmEği=m
İnşaatSanayiveTicaretA.Ş.(TürkiyeKlinikleri)
TürkocağıCad.No:3006520Balgat/Ankara/Türkiye
Tel :[phone]
Faks :[phone]
e-posta :[email protected]
web :www.turkiyeklinikleri.com
“Kılavuzhazırlanırkenilaçdozlarıvebirimlertekrartekrarincelenmiş7r;ancakherhangibirolumsuzluğa
nedenolmamakiçinhekimlerin,ilaçlarıvedozlarıkullanmadanöncekontroletmesiönerilmektedir.”
D
SUNUM
onyıllardahekimlikpra=ğindekılavuzlarsıklıklayayımlanmaktavekimihekimlerbukılavuzlardan
övgüilesözederkenbazılarıdaşiddetlekarşıçıkmakta;bunlarınmeslekpra=klerindesınırlayıcı,
M
hükmediciolduklarınıvemedikolegalyöndendesorunlaryaraAklarınıifadeetmektedirler.Bizbu
ikigruphekimedehakvermiyordeğiliz.Tabiialanınızdaspesifikveyoğunolarakçalışanbirhekimse-
nizvebuyoğunluğarağmenkendinizigüncellemeşansıdabulabiliyorsanızkılavuzlarapekdeih=yacı-
nızolmayabilir.Ancak,ülkemizdehekimlerinçalışmakoşullarınıdüşündüğümüzdebusöylenenlerin
hepsinigerçekleş=rmekhakikateninsanüstübirçabagerek=rebilir.Hâlböyleolunca,hastatakibinde
kılavuzlarınkullanılmasıenazındanbüyükhatalarıengelleyecekvebelkidederneğimizindekuruluş
amacıolanyüksekhastabakımkalitesininyakalanmasındaaracıolabilecek=r.
TürkiyeEndokrinolojiveMetabolizmaDerneği(TEMD),yıllardırendokrinolojinindeğişikdisiplinlerin-
de kılavuzlar yayımlamakta, bunlar Türk hekimleri tara*ndan beğeniyle kullanılmakta, ulusal ve
uluslararasıtoplan>lardagenellikleTürkhekimlertara*ndanreferansolarakgösterilmektedir.Birko-
nudahakkıylası*rdankılavuzhazırlamEakhakikatenzorbiriş=r;konudakitümreferanslarıntoplanıp,
kanıtdüzeyinegöresınıflandırılmasıvemetaanalizlerin,yöntemleridahil,gözdengeçirilmesivedaha
sonrakonusundauzmanbirgruptara*ndantar>şılarak,üyelerini=razlarıdadeğerlendirildiktensonra
birdernekadınayayımlanmasıgerekir.
TEMD’nin=roidalanındaensonulusalkılavuzu,2012yılındaProf.Dr.FarukAlagölbaşkanlığında“Tiroid
ÇalışmaGrubu(TÇG)”içindenbiryazımkomitesitara*ndanyazılmışvebeğenikazanmışidi;ilerleyen
yıllardakılavuzayıllıkdeğişiklikleryapılmış,ancakbuyıltamamenyenilenerektekraryayımlanmasıyine
TÇGiçindenbirkomitekatkısıilemümkünolmuştur.Buradayap>ğımız;AmerikanTiroidBirliği,Avrupa
TiroidBirliğikılavuzlarıesasalınarak,konudasonyıllardaönemliyayınlargözdengeçirilerek,çokhasta
T
gören,Türkiye’dekigünlükpra=ğinişleyişinideiyibilen,değişikmerkezlerdenöğre=müyelerininfikir-
leriyleyoğurarakkılavuzunyenilenmesidir.
Kılavuz yazım çalışmaları, 2016 yılında Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kongresi
(TEMHK)’ndebaşlamışveyenikılavuzu2017yılındaTEMHK’yeye=ş=rmekmümkünolmuştur.Benburada,
yazımçalışmalarınaheryönüiledestekverenvebizzatka>lanTEMDBaşkanıProf.Dr.SevimGüllübaşta
olmaküzere;GrupBaşkanYardımcımızProf.Dr.MehtapÇakır’a,bölümlerinbirçoğunabizzatkatkıdabu-
lunmuşDoç.Dr.AlptekinGürsoy’aveözellikle22Mart2017tarihinde,Ankara’dakikonsensüstoplan>sına
ka>lanüyelerolmaküzeretümyazımkomitesiüyelerine;basımveredaksiyonhizmetlerindesınırsızcave
güleryüzlühizmetveren,ülkemizingururkaynağıolanTıbbiYayınevlerindenTürkiyeKlinikleriMedikalDi-
rektörüDr.DenizAkagündüzveDr.FigenYavuz’asonsuzteşekkürlerimisunmakisterim.
Tamamenyenilenenkılavuzumuzubeğeneceğiniziumar;huzurlu,güzelgünlerde,keyifleokumanızıdileriz.
TEMD,TiroidÇalışmaGrubuveKılavuzYazımKomitesiBaşkanı
Prof.Dr.MuratFaikERDOĞAN
D
M
E
T
“BÜYÜKİŞLER,MÜHİMTEŞEBBÜSLER;ANCAK,
MÜŞTEREKMESA-İİLEKABİL-İTEMİNDİR.”
MUSTAFAKEMALATATÜRK,1925
D
YAZIMKOMİTESİ*
Dr.ErsinAKARSU(1) Dr.SelçukCAN(1) Dr.SevimGÜLLÜ(1)
Dr.FarukALAGÖL(1) Dr.BekirÇAKIR(1) Dr.AlperGÜRLEK(1)
Dr.MustafaALTAY(1) Dr.MehtapÇAKIR(1) Dr.AlptekinGÜRSOY(5)
Dr.BetülUĞURALTUN(1) Dr.NuriÇAKIR(1) Dr.MustafaKOÇAK(1)
Dr.HasanALTUNBAŞ(1) Dr.BerrinÇETİNARSLAN(1) Dr.MustafaKULAKSIZOĞLU(1)
Dr.CüneydANIL(1) Dr.ÖzgürDEMİR(1) Dr.LeventÖZSARI(1)
Dr.İnanANAFAROĞLU(1) Dr.OğuzDİKBAŞ(1) Dr.RefikTANAKOL(1)
Dr.FerihanARAL(1) Dr.MuratFaikERDOĞAN(3) Dr.FüsunBALOŞTÖRÜNER(1)
M
Dr.GöksunAYVAZ(1) Dr.KamileGÜL(1) Dr.DilekYAZICI(1)
Dr.HarikaBOZTEPE(1) Dr.SibelGÜLDİKEN(1) Dr.DilekYAVUZ(1)
*Yazarlarınyazımınıbizzatgerçekleş=rdikleribölümsayısıparanteziçindebelir=lmiş=r.
TEMDTİROİDÇALIŞMAGRUBU
MuratFaikERDOĞAN,ÇalışmaGrubuBaşkanı
MehtapÇAKIR,ÇalışmaGrubuBaşkanYardımcısı
AhmetDİRİKOÇ DilekBERKER GöksunAYVAZ MelinUYGUR ReyhanERSOY
AhmetSadiGÜNDOĞDU DilekGOGASYAVUZ GönülKOÇ MerveYILMAZ SabriyeÖZKAYAKAFESÇİLER
AlevSELEK DilekKARAKAYAARPACI GülhanAKBABA Me=nALIŞ SedaSANCAK
AliRızaÇİMEN DilekTÜZÜN GülhanCAVLAK Me=nÖZATA SelçukCAN
AlptekinGÜRSOY DilekYAZICI GülsümGÖNÜLALAN MithatBAHÇECİ SelçukYusufŞENER
AnaraKARACA EceHARMAN EGülşahELBÜKEN MuratSUHER SelimKURTOĞLU
ArifBayramHACIHASANOĞLU EkremALGÜN GülşahYENİDÜNYAYALIN MustafaŞAHİN SemaÇİFTÇİ
ArifYÖNEM elifÖNDER GürbüzERDOĞAN MustafaALTAY SemaYARMAN
AsenaGÖKÇAYCANPOLAT ElifTURAN GürcanKISAKOL MustafaDİNÇ SerapBAYDURŞAHİN
AşkınGÜNGÜNEŞ EmreARSLAN GüvenBarışCANSU MustafaKOÇAK SerpilÇENESİZSALMAN
AydanUSMAN EmreBOZKIRLI HakkıYILMAZ MustafaKULAKSIZOĞLU SevimGÜLLÜ
AyhanARINIK EnderARIKAN HalilDinçerAZİZLERLİ MustafaSaitGÖNEN SibelERTEK
AyhanZENGİ EnginGÜNEY HalukSARGIN MustafaÜNAL SibelGÜLDİKEN
AysenAKALIN ErcanTUNCEL HandanBEKDEMİR MustafaÜNÜBOL SonerCANDER
AyşeARDUÇ ErdalKAN HarikaBOZTEPE MutluNİYAZOĞLU SuzanTABUR
AyşeÇARLIOĞLU ErdinçERTÜRK HasanAliALTUNBAŞ MücahitÖZYAZAR SüleymanHilmiİPEKÇİ
AyşenAKKURT ErenGÜRKAN HasanAYDIN MügeÖZSAN SüleymanNahitŞENDUR
ŞaziİMAMOĞLU
AyşenurÖZDERYA ErmanÇAKAL Ha=ceSebilaDÖKMETAŞ MüjdatKARA
T ŞebnemAKTARAN
AyşinÖGE ErsinAKARSU HavvaSEZER MüjdeAKTÜRK
ŞerifeNurBOYSAN
AytenERAYDIN ErtuğrulTAŞAN Haya=AYAKTA MümtazTAKIR
ŞuleCANLAR
AytenOĞUZ EsraNurADEMOĞLU HüsrevHATEMİ NecmiyeTİJENERDEM
ŞuleTEMİZKAN
BahriEVREN EşrefMesutÖZER İffetDAĞDELEN NeşeERSÖZGÜLÇELİK
TayfunGARİP
BanuAKTAŞYILMAZ EylemÇAĞILTAY İlknurÖZTÜRKÜNSAL NevzatBİLAL
TaylanKABALAK
BanuKALEKÖROĞLU FarukALAGÖL İnanANAFOROĞLU NezaketADALAR
TevfikDEMİR
BarışÖnderPAMUK FatmaDilekDELLAL İsmetAYDIN NilgünBAŞKAL
TevfikSABUNCU
BekirÇAKIR FatmaNeslihanÇUHACI KaderUĞUR NurdanGÜL
TülayOMMA
BelginEFE FatmaSAĞLAM KağanGÜNGÖR NurhanCANEROĞLU
ÜmitKARAYALÇIN
BengürTAŞKIRAN FerhanMANTAR KamilBAŞKÖY NuriÇAKIR YalçınARAL
BerçemAYÇİÇEKDOĞAN FerhatDENİZ KamileGÜL OğuzDİKBAŞ YalçınYAVUZ
BernaRukiyeTEMEL FerihanARAL KeremSEZER OğuzKAANÜNAL YaseminTÜTÜNCÜ
BerrinÇETİNARSLAN FerzanTELATAR LeventÖZSARI OsmanSON YavuzSelimDEMİR
BetülUĞURALTUN Fe?ahACIBUCU LeylaYILMAZGÜRBÜZ OyaTOPALOĞLU YurdaerSERMEZ
BirsenÜNSALKOYUNCU FevziBALKAN MazharTUNA ÖmerAlperGÜRLEK YusufAYDIN
BülentCANBAZ FeyzaYENERÖZTÜRK MehmetAliUÇAR ÖzcanKARAMAN YusufBOZKUŞ
CananÇİÇEKDEMİR FilizEKŞİHAYDARDEDEOĞLU MehmetBAŞTEMİR ÖzgürDEMİR YusufÖZKAN
CevdetAYDIN FulyaAKIN MehmetÇALAN ÖzkanSANDALCI YükselALTUNTAŞ
CihangirEREM FüsunBALOŞTÖRÜNER MehmetÇÖLBAY ÖzlemSezginMERİÇLİLER ZehraCANDAN
CüneydANIL GoncaÖRÜK MehmetERDOĞAN ÖzlemSoylukSELÇUKBİRİCİK ZERRİNKIR
DemetÇORAPÇIOĞLU GoncaTAMER MehmetMuhi@nYALÇIN ÖzlemZeynepAKYAY ZEYNELBEYHAN
DenizENGİNGÖK GökçenÜNALKOCABAŞ MehtapEVRAN RamazanGEN ZİYNETALPHANÜÇ
DerunTANERERTUĞRUL GökhanÖZGEN MelekTEZCAN RefikTANAKOL ZÜLEYHAKARACA
D
M
E
T
22/03/2017TEMD,TiroidÇalışmaGrubukonsensüstoplantısı,TEMDMerkezi,Ankara
D
KISALTMALAR
ABT:Amiodaronabağlıtirotoksikoz ÖHS:Ötiroidhastasendromu
AF:Atrialfibrilasyon PEE:Perkütanetanolenjeksiyonu
AJCC:AmericanJointCommiteeonCancer PLA:Perkütantermallazerablasyon
Anti-Tg:Anti-tiroglobulinantikoru PTK:Papillertiroidkanseri
Anti-TPO:Anti-tiroperoksidazantikoru PTU:Propiltiyourasil
ATA:AmericanThyroidAssociation PTx:ProfilaktiktiroidMektomi
ATİ:Antitiroidilaç RAI:Radyoaktifiyot
DIT:Diiyodotirozin RAIU:Radyoaktifİyotyakalama(uptake)
DTK:Diferansiyetiroidkarsinomu RECIST:ResponseEvaluationCriteriaInSolidTumors
ETA:EuropeanThyroidAssociation RFA:Radyofrekansablasyon
EUGOGO:EuropeanGroupOnGraves’Orbitopathy
rhTSH:RekombinanthumanTSH
FDA:FoodandDrugAdministration
rT3:ReverseT3
FEO:Feokromasitoma
SAT:Subakuttiroidit
FM:Fizikmuayene
SLND:Santrallenfnodudiseksiyonu
FMTK:Familyalmedüllertiroidkanseri
SSKİ:Satürepotasyumiyodür
FTK:Follikülertiroidkanseri
sT3:Serbesttriiyodotironin
GO:Gravesorbitopati E
sT4:Serbesttetraiyodotironin
HIFU:Yüksekyoğunlukluodaklanmışultrasonografi
STV:Sonografiktiroidvolümleri
HPT:Hipotalamo-pitüiter-tiroid
SVO:Serebrovaskülerolay
ICMA:İmmunokemiluminometrikyöntem
T3:Triiyodotironin
IRMA:İmmunoradyometrikyöntem
T4:Tetraiyodotironin
İE:İyoteksikliği
TA:Toksikadenom
İEH:İyoteksikliğihastalıkları
TBG:Tiroksinbağlayanglobulin
İP:İyotproflaksisi
TEMD:TürkiyeEndokrinolojiveMetabolizmaDerneği
KAS:Klinikaktiviteakoru
T TFT:Tiroidfonksiyontestleri
KKH:Koronerkalphastalığı
Tg:Tiroglobulin
KMD:Kemikmineraldansitesi
THD:Tiroidhormondirenci
KS:Kortikosteroid
TİİAB:Tiroidinceiğneaspirasyonbiyopsisi
KT:Kalsitonin
LT4:Levotiroksin TKİ:Tirozinkinazinhibitörü
MIT:Monoiyodotirozin TMNG:Toksikmultinodülerguatr
MMI:Metimazol TSH:Tiroidstimulanhormon
MNG:Multinodülerguatr TRAb:TSHreseptörantikoru
MTK:Medüllertiroidkanser TTx:Totaltiroidektomi
OİTH:Otoimmüntiroidhastalığı TVT:131Iiletümvücuttaraması
ÖBA:Önemibelirsizatipi UNICEF:BirleşmişMilletlerÇocuklaraYardımFonu
ÖBFL:Önemibelirsizfollikülerlezyon US:Ultrasonografi
ÖDG:Ötiroiddiffüzguatr ÜİK:Ürineriyotkonsantrasyonu
ÖDMNG:Ötiroiddiffüzmultinodülerguatr WHO:DünyaSağlıkTeşkilatı
D
ÖNSÖZ
ürkiyeEndokrinolojiveMetabolizmaDerneğihastalıkkılavuzları,uzunyıllardırçalışmagrubuüye-
lerininbüyüközverileriveyoğunçalışmalarıilehazırlanmaktadır.Kılavuzlarımızyenigelişmeler
M
doğrultusundasürekligözdengeçirilmektevepra=kuygulamalarınızakatkıdabulunmayıhedef-
lemektedir.Hormonilişkilihastalıklarıntanısında,tedavisindevetakibindebirrehberolaraksizlereko-
laylıklarsağlayacakbubilgilerliteratürverileriveuzmangörüşleriilezenginleş=rilmektedir.
Sizsağlıkalanıuzmanlarına,özelklinikdurumlarda>bbikararlarverirkenyardımcıolacakbukılavuzlar
düzenlibirşekildeheryılyenilenerektekrarbasılmaktadır.
TiroidHastalıklarıTanıveTedaviKılavuzu-2017’debuşekildehazırlanmışveyararlanmanızamacıyla
hembaskışeklindehemdeinternetüzerindenhizme=nizesunulmuştur.
Bukılavuzunhazırlanmasındaemeğigeçen,baştaTiroidÇalışmaGrubuBaşkanıProf.Dr.MuratFaikEr-
doğanveBaşkanYardımcısıProf.Dr.MehtapÇakırolmaküzere,tümçalışmagrubuarkadaşlarımızate-
şekkürübirborçbiliriz. E
Kılavuzlarımızınyüksekstandar?aendokrinbakımısağlamakaçısındansizlereyararlıolacağınainanıyor
veçalışmalarınızdabaşarılardiliyoruz.
Saygılarımızla.
Yöne7mKuruluAdına
TürkiyeEndokrinolojiveMetabolizmaDerneğiBaşkanı
Prof.Dr.SevimGÜLLÜ
T
D
İÇİNDEKİLER
1.TiroidFonksiyonTestleri(TFT)veDeğerlendirilmesi ...............................1
2.Tiroidveİlaçlar ............................................................14
M
3.ÖtiroidHastaSendromu(ÖHS) ...............................................22
4.TiroidHormonDirenci(BozulmuşTiroidHormonDuyarlılığı).......................29
5.SubklinikHipotiroidi ........................................................36
6.Hipotiroidi ................................................................40
7.SubklinikHipertiroidi........................................................51
8.TirotoksikozveHipertiroidi ..................................................54
9.TirotoksikHastanınCerrahiyeHazırlanması .....................................68
10.Graves’Orbitopati.........................................................70
E
11.GebelikveTiroidHastalıkları ................................................80
12.Tiroiditler ...............................................................89
a)Akuttiroidit
b)Subakutgranülomatöztiroidit,DeQuervaintiroiditi
c)Sessiz(ağrısız,postpartum)tiroidit
d)Kroniktiroidit(Hashimototiroiditi)
T
e)Riedeltiroiditi(IgG aracılıklı)
4
f)Diğertiroiditler
13.İyotEksikliğiHastalıklarıveTürkiye’dekiDurum ...............................104
14.ÖtiroidDiffüzGuatr ......................................................120
15.TiroidUltrasonografisi ....................................................126
16.TiroidNodülü............................................................143
17.TiroidHastalıklarındaİnceİğneAspirasyonBiyopsileriveYıkamalar...............155
18.TiroidKanserleriveDiğerTümörleri .........................................163
19.TiroidNodülleriİçinGirişimselTedaviYöntemleri..............................214
1
D
TİROİD FONKSİYON TESTLERİ (TFT) VE
DEĞERLENDİRMESİ
oplumda?roidfonksiyonbozukluklarınaçoksıkrastlanmaktadır.Bununyanısıraduygu
M
durum değişiklikleri, saç dökülmesi, yorgunluk, obezite gibi sağlık sorunlarında akla
hemen ?roid fonksiyon bozuklukları gelmekte ve bu yönde testler istenmektedir. Bir
hastanın?roiddurumuhakkındakararvermekiçinşikayetlerini,FMbulgularınıveTFT’yibir-
liktedeğerlendirmekgerekir.Bazenklinikbulgularilelaboratuvartestlerininuyumsuzçık@ğı
dagörülebilir.Ozamaninterferansyapanbazıfaktörlerdenşüphelenilirvedahaileritetkikler
istenebilir. Bazen ?roid hastalığının durumu zamanla kendiliğinden değişmektedir. Bu du-
rumdakararverebilmekiçinperiyodikolaraktestlertekrarlanarakçözümlemezamanabıra-
kılır. Laboratuvar testlerinin yorumlanamaması hastada var olan bir hastalığın tedavi
edilmemesineyolaçabileceğigibi,tersinevarolmayanbirdurumunvarmışgibitedaviedilmesi
E
de hasta için ciddi sonuçlar doğurabilir. Sistemik bir hastalık bulunmadıkça normal bir TSH
konsantrasyonu,primerhipo?roidivehiper?roidiyidışlamada%99nega?fpredik?fdeğeresa-
hip?r.Serum?roidhormonlarıileTSHarasında,terslog-lineerilişkivardır;yaniserum?roid
hormonlarındakiçokküçükdeğişikliklerbileTSH’debüyükoynamalarayolaçar.Busebeple,
hassasimmünometrikyöntemileyapılanTSHölçümleri?roidfonksiyonunudeğerlendirmede
taramates?olarakkullanılabilir.
T
TEMDÖNERİLERİTİROİDFONKSİYONTESTLERİ(TFT)DEĞERLENDİRMESİ
■ TEMDTFT’nindeğerlendirilmesindesT3,sT4veTSHkullanılmasınıönermektedir.
■ Ancakkullanılan?carimalzemeyebağlıolmaküzeresT4ölçümlerifarklılıklargösterebilmektedir.
ÖzellikletekadımlıdirektsT4ölçümlerininbazıdurumlardayanıl@cıolabileceğinidebilmekgerekir.
■ Ru?nölçümlerlekararverilemediği,nadirözeldurumlardasT4ölçümününal@nstandardıolan“equi-
libriumdializi”ve/veya“sıvıkromatografi-kütlespektrometri”yöntemikullanılmasıönerilir.
■ Totalfraksiyonlarbazıdurumlardafikirverselerdegünlükpra?kteru?nkullanımlarışuanzorvema-
liyet/yararoranınıkarşılamamaktadır.
■ BirçokilacınvedurumunTFT’yeetkisivekonudakiyorumgüçlükleri,serbest?roidhormonveTSH
düzeylerinin,ru?nölçümkalitesinindüzelmesiileönemliderecedeazalmış@r.
■ Tiroidfonksiyontestleriyorumlanırkenvehastaların?roidstatüsübelirlenirken,hastanınoaniçinde
bulunduğudurum(stres,kronikhastalık,yoğunbakımşartlarıvs)veilaçöyküsümutlakagözönüne
alınmalıdır.
1
2 TiroidFonksiyonTestleri(TFT)veDeğerlendirilmesi D
1.1.Hiper-roidiTanısındaTiroidFonksiyonTestleri
Hiper?roiditanısındaenhassasyöntemTSHölçümüdür.TSHdüşüklüğüilebirlikte?roid
hormonlarınınyüksekolmasıhiper?roidiveya?rotoksikozdüşündürür.SerumTSHkonsant-
rasyonunundüşük,sT3vesT4değerlerininnormalsınırlardabulunmasısubklinikhiper?roidi
tanısınıaklage?rir.BilinmesigerekenenönemlinoktaTSHdüşükolduğundahiper?roididı-
şındabazıdurumlarınsözkonusuolabilmesidir.Örneğinö?roidhastasendromu(ÖHS),akut
M
psikiyatrikhastalıklar,açlık,kilokaybı,gebelik,glukokor?koidler,dopamin,hipotalamikvehi-
pofizeryetersizliklerdüşükTSHdüzeylerineyolaçabilirler.
Tiroidhormonualanlardaveyaendojenhiper?roidisiolanlardaTSHsüpresyonumeydana
gelirse, replasman kesildikten sonra ?roid hormonları normal düzeylere, haAa normalin al-
@nainsebile,TSHdüşüklüğü5ha+ayakadardevamedebilir.Budurumuhiper?roididevam
ediyorgibideğerlendirmemekgerekir.
Sensi?fTSHyöntemlerikullanılarakÖHSileendojenhiper?roidibirbirindenayırtedilebil-
mektedir.TiroiddışıhastalıktaTSH,genellikle0.1mU/[email protected]öyledurumlar
sözkonusuolduğundaTSHilebirlikEteserbest?roidhormonlarınıdaölçmekdahadoğruolur.
NadirgörülenTSHsalgılayanadenomlardayüksek?roidhormonlarıilebirlikteuygunsuznor-
malTSHdüzeylerisaptanabilir.Tiroidhormondirencinde(THD)?roidhormonlarınınyüksek
olmasınarağmenTSHbaskılanmamış@r.
1.2.Hipo-roidiTanısındaTiroidFonksiyonTestleri
a)Primerhipo?roidivarsasT4düşük,bunakarşılıkTSHyüksek?r.
b)SekondTerhipo?roididesT4düşük,TSHnormalveyadüşüktür.
c)Subklinikhipo?roidideserbest?roidhormonlarınormalolmasınarağmenTSHnormal
limitlerinüzerindedir.
Hipo?roiditanısındaT3hormonuölçümüyararlıdeğildir.Hipo?roidideT3ensondöneme
kadarnormalsınırlardakalabilir.BunakarşılıkÖHS’deizoleT3düşüklüğüolabileceğiha@rlan-
malıdır.
1.3.TSHÖlçümleri
Günümüzde TSH ölçümleri 3.jenerasyon immünoradyometrik (IRMA) yöntem veya im-
münokemiluminisans(ICMA)yöntemleriileyapılmaktadır.Buyöntemlerinanali?kvefonk-
siyonel hassasiyetleri 0.01 mU/mL’den daha azdır. TSH sekresyonu sirkadyen bir ritm