Thwarted Exodus: Post-War Overseas Migration from the Netherlands

224 Pages·1964·9.262 MB·English

by  Barend Peter Hofstede (auth.)

B. P. HOFSTEDE, 3 juni 1964
STELLINGEN
I.
Het apparaat der emigratie-organen in Nederland zou op technische
zowel als economische gronden zeer wel kunnen worden ingeschakeld
bij opvang en verzorging van buitenlandse arbeiders.
11.
Het stimulerende aandeel van de jongeren, die tijdens de periode 1945-
1950 als militair in Indonesie hebben vertoefd, in de ontwikkeling onzer
emigratie valt duidelijk vast te stellen.
III.
Voor de continuiteit in de Nederlandse emigratie is de "verzuiling" func
tioneel geweest.
IV.
Op het teruglopen van de Nederlandse emigratie heeft de opkomst van
de televisie sedert 1953 wezenlijk invloed gehad.
V.
PETERSEN's recente kritiek op Hofstee, waarin hij stelt dat "in a
pillarized society one can live in cultural isolation in the midst of techni
cal change", onderschat de werkelijke aard en omvang van de verande
ringen in de Nederlandse samenleving gedurende het jongste decennium.
w.
Petersen, "Anation adrift, or on which course!"
in Sociologische gids, no 1/2, 1964, pp. 84-91.
VI.
Miskenning van de traditionele functie welke Nederland i~ de wereld
heeft, zou de waarde van onze inbreng in een Europese gemeenschap
doen verschralen.
VII.
Het welslagen van Nederland's aandeel in de Europese integratie wordt
mede geconditioneerd door een verdere emancipatie niet alleen van de
Nederlandse vrouw, maar ook van de Nederlandse man.
VIII.
Financiele steun door of vanwege de Nederlandse overheid ten behoeve
van door Nederlandse internationale aannemers in ontwikkelingslanden
uit te voeren studies of werken ter verbetering van de infrastructuur is
een doeltreffende vorm van ontwikkelingshulp.
IX.
Voor de recreatie van haar bevolking heeft Amsterdam dringend behoefte
aan een goede rechtstreekse wegverbinding met Zandvoort.
X.
Het bermtoerisme lijkt een dwangherhaling van urbane woonsituaties.
XI.
Het optreden van radio-en televisiestations buiten welke democratische
controlemogelijkheden ook is ongewenst.
XII.
In de moderne geindustrialiseerde staat is een overheidsinstelling op be
leidsniveau nodig welke zich speciaal toelegt op het welzijn van komende
generaties.
XIII.
Ook het "zeerbegaafde" kind heeft recht op geinstitutionaliseerde didac
tische begeleiding.
XIV.
Het woord "intellectueel" wordt door velen ten onrechte gehanteerd als
een standsaanduiding.
XV.
Bepaalde aspecten van collectieve gedragingen zouden zichtbaar gemaakt
kunnen worden met behulp van de verbruiksregistraties der openbare
nutsbedrijven.
XVI.
De parallel in hedendaagse tendenties naar openheid, die zich o.m. doen
gel den met betrekking tot de groentijd der studentencorpora en de jaar
verslagen der grote ondernemingen, verdient de aandacht van het sociaal
wetenschappelijk onderzoek.
XVII.
In NIEZING's dissertatie wordt weinig aandacht geschonken aan de be
tekenis welke het persoonlijke optreden en het "savoir vivre" van de
socioloog kunnen hebben voor het beeld, dat zijn maatschappelijke om
geving zich van de sociologie vorrnt.
J. Niezing, Functies der sociolo[Jie, Meppel 1962, Lh.b.
pp. 128-137.
XVIII.
Het verschijnsel der zogenaamde "hersenemigratie" wordt pas veront
rustend, zodra de betrokken personen zelve hier te lande blijven ver
toeven.
THWAR TED EXODUS
THWAR TED EXODUS
Post-War Overseas Migration from the Netherlands
PROEFSCHRIFT
TER VERKRIJGING VAN DE GRAAD VAN DOCTOR il'i DE
SOCIALE WETENSCHAPPEN AAN DE RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT,
OP GEZAG VAN DE RECTOR MAGNIFICUS,PROF. DR. H. FREUDENTHAL,
VOLGENS BESLUIT VAN DE SENAAT DER UNIVERSITEIT
IN HET OPENBAAR TE VERDEDIGEN OP WOENSDAG 3 JUNI 1964
DES NAMIDDAGS TE 4.15 UUR
DOOR
BAREND PETER HOFSTEDE
GEBOREN 23 DECEMBER 1924 TE HAARLEM
'S-GRAV ENHAGE
MARTINUS NIJHOFF
1964
Promotor: PROF. DR. SJ. GROENMAN
TO MY FATHER
What makes changes unbear
able, is the very thought that
soon they will be easy to bear.
H.DRION
This study and its publication was realized with the
financial aid of the Intergovernmental Committee
for European Migration (ICEM), Geneva.
ISBN 978-94-015-0431-7 ISBN 978-94-015-1067-7 (eBook)
DOI 10.1007/978-94-015-1067-7
CONTENTS
VOORWOORD .. XIII
INTRODUCTION . 1
I. A POST-WAR PHENOMENON 12
EMIGRATION PRIOR TO 1940 • • • 12
THE SECOND WORLD WAR. • • • 15
THE SITUATION IN THE NETHERLANDS IMMEDIATELY
AFTER THE WAR. • • • • • • • • • • • • •• 16
FACTORS CONNECTED WITH THE URGE TO EMIGRATE 19
THE GENERAL SITUATION IN 1948 • • 24
A LOST GENERATION? • • • • • • • 26
THE UNSETTLED EMIGRATION CLIMATE 30
II. THE GOVERNMENT VERSUS PRIVATE
ORGANIZAT IONS . . . . . . . . 33
GOVERNMENT CONCERN WITH EMIGRATION PRIOR
TO 1940 • • • • • • • • • • • • • • • 33
THE DENOMINATIONAL EMIGRATION ORGANIZATIONS
PRIOR TO 1940 • • • • • • • • • • • • • 35
CLAY AND SAND: THE TWO POLES OF AGRARIAN
EMIGRATION • • • • • • • • • • • • • • 37
GROWING GOVERNMENT INTERFERENCE AFTER 1945 40
TWO GUIDING PRINCIPLES FOR THE GRANTING OF
SUBSIDIES . • • • • • • • • • • • • • • 42
COLLISION WITH THE SOCIAL ORGANIZATIONS 45
COMPROMISE AND STRATEGY. • • • • • • • 47
m.
POLICY, PLANNING AND PROGNOSES 51
THE FEAR OF POVERTY • • • • • • • • • • 51
THE FEAR OF "OVER-POPULATION" • • • • • 53
POPULATION PROBLEMS AND EMIGRATION POLICY 56
INDUSTRIALIZATION AND EMIGRATION. • • • • 60
VIII CONTENTS
THE BOTTLE-NECK OF ''EMIGRATION PLANNING" IN
63
A DEMOCRATIC SYSTEM •••••••••••
"PLANNED MIGRATION" IN THE LIGFIT OF ACTUAL
70
DEVELOPMENTS • • • • • • • • • • • • • ••
IV. ORGANIZED EMIGRATION IN PRACTICE 74
VERTICAL IDEOLOGICAL PLURALISM IN THE
NETHERLANDS. • • • • • • • • • • • • • 74
THE ORGANIZATION OF THE VOLUNTARY AGENCIES. 82
The Central Catholie Emigration Foundation . 82
The Protestant Emigration Board . 84
The General Emigration Board. . 84
EMIGRATION PROCEDURE • • • • . • • 86
GOVERNMENT POLICY AND GROUP POLICY 88
Guidanee and preparation 88
Spreading poliey 91
Mter-eare . . . . . . . 93
V. SOCIORELIGIOUS GROUP CHARACTERISTICS 96
RELIGIOUS DENOMINATION AND COUNTRY OF
DESTINATION • • • • • 96
The Roman Catholies 97
The Duteh Reformed 98
The Calvinists . . . 98
The remaining religious groups . 99
No religious denomination ... 99
100
REGISTRATION ORGAN AND COUNTRY OF DESTINATION
102
REGISTRATION ORGAN AND RELIGIOUS DENOMINATION
EMIGRANT, REGISTRATION ORGAN AND RELIGIOUS
108
DENOMINATION • • • •
The Roman Catholies . . . . . . 111
The Protestants 113
Roman Catholies versus Protestants 114
Non-ehureh members ..... . 116
SOCIORELIGIOUS STRUCTURE AND THE CONTINUITY OF
117
EMIGRATION • • • • • • • • •
A social-psyehological aspeet . 119
A sociological aspect . . . . 119
CONTENTS IX
VI. AT GROUP LEVEL: POINTS OF VIEW AND
ATTITUDES ADOPTED WITH REFERENCE TO
EMIGRATION . . . . . . . . . . 122
THE ROMAN CATHOLICS •••••••••••• 122
Attitude and task of the Church . . . . . . 122
The direction aimed at in Roman Catholic emi
gration . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Roman Catholic emigration and the population
problem. . . . . . . . . . . . . . . . . 126
The missionary aspect of Roman Catholic emi-
gration . . . . . . . . . . . . . . .. 128
THE CALVINISTS. • • • • • • • • • • • • •• 130
Their relatively large interest in emigration . 130
Emigration as a vocation 131
Rejection of birth control . . 131
Mentality . . . . . . . . . 131
The large number of farmers . 132
The urge for independence. . 132
Appreciation of authority . . 133
Support from the Church overseas 134
Dissident minority . . . . . . . 135
The missionary aspect of Calvinist emigration 137
REMAINING GROUPS • • • 138
The Dutch Reformed 139
The Humanists. . . 142
VII. THE DYNAMICS OF SOCIAL CHANGE 145
INCREASED PROSPERITY AND COMMUNICATION 145
THE INTEGRATION OF PARTS. A NEW FRAME OF
REFERENCE. • • • • • • • • • • • • • • 148
NEW CONCEPTIONS REGARDING THE POPULATION
PROBLEM. • • • • 151
Spatial planning. . . . . . . . . . . . 151
Birth control. . . . . . . . . . . . . 153
THE NETHERLAN>lS AND EUROPEAN MIGRATION • 155
VIII. ADAPTATION OF THE EMIGRATION POLICY 161
INCREASING ISOLATION. • 161
TWO SPECIFIC DRAWBACKS • • • • • • • • • • • 164