Theonis Smyrnaei philosophi Platonici: expositio rerum mathematicarum ad legendum Platonem utilium

228 Pages·1995·28.152 MB·German

by  Theon (Smyrnaeus NULL), Eduard Hiller (editor)

B I B L I O T H E CA
S C R I P T O R VM G R A E C O R VM ET R O M A N O R VM
T E V B N E R I A NA
T H E O N IS S M Y R N A EI
PHILOSOPHI PLATONICI
EXPOSITIO RERVM MATHEMATICARVM
AD LEGENDVM PLATONEM VTILIVM
RECENSVIT
EDVARDVS MILLER
EDITIO STEREOTYPA
EDITIONIS PRIMAE (MDCCCLXXVIII)
STVTGARDIAE ET LIPSIAE
IN AEDIBVS B.C. TEVBNERI MCMXCV
Die Deutsche Bibliothek — CIP-Einheitsaufnahme
Theon <Smyrnaeue>:
[Exposilio remm malhematicarum ad legendum Platonem ulilium]
Theonis Smyrnaei Philosophi Platonici Expositio rerum
malhematicarum ad legendum Plalonem ulilium / rec. Eduardus Hiller. —
Ed. stereotype ed. l (1878). -
Stutgardiae ; Lipsiae : Teubner, 1995
(Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana)
Einheitssacht.: De uülitate malhematicae
ISBN 3-519-01853-5
NE: Hiller, Eduard [Hrsg.]
Das Werk einschließlich aller seiner Teile ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung
außerhalb der engen Grenzen des Urheberrechtsgesetzes ist ohne Zustimmung des Verlages
unzulässig und strafbar. Das gilt besonders für Vervielfältigungen, Übersetzungen,
Mikroverfilmungen und die Einspeicherung und Verarbeitung in elektronischen Systemen.
© B. G. Teubner Stuttgart und Leipzig 1995
Printed in Germany
Druck: Druckhaus Köthen GmbH
Buchbinderei: Verlagsbuchbinderei D. Mikolai, Berlin
FRIDERICO HULTSCHIO
S.

PRAEFATIO.
Theonis Smyrnaei commentarius de rebus mathe-
maticis ad legendum Platonem utilibus in duas partes
discerptus ad nostram aetatem pervenit; quarum prior
(p. 1 —119) exstat in codice Veneto bibliothecae Mar-
cianae 307 (A), posterior (p. 120—205) in eiusdem
bibliothecae codice 303 (B). Hos libros Bonnae ex-
cussi, quo transmissi mini erant intercedente ttone
lahnio praeceptore humanissimo; postea multos locos
Venetiis iterum inspexi.
Codex A membranaceus, saeculi XL vel XII.,
formae quadratae, praeter Theonis partem priorem
nihil continet. Librarius in us quae ad prosodiam
pertinent multos corninisit errores; veluti saepe scri-
psit, ut pauca adferam, νητή όγδοος τετρκχτνς ΐβος
οναδος μεταβάβκ. Praepositiones saepe carent accen-
tibus. Ubi pronominis reflexivi forma requiritur, aut
έαντον positum est aut αντον, nunquam nisi fallor
αντον. Promiscue legitur ulaC et αεί. ι nunquam
subscribitur, interdum adscribitur. Numeri fere sem-
per rubro colore facti sunt.
Quae librarius ille in prosodia peccavit, ea ple-
rumque, non ubique, correxit alia manus (A2), quae
etiam id εκ pro εΐδέα, λεΐμμα pro λίμμκ ac similia recte
restituit. Graviora quoque nonnulla ab eadem manu
mutata inveniuntur. Neque vero eae scripturae ex
VI PEAEFATIO,
alio codice repetendae sunt: nam omnes ita sunt com-
paratae, ut facile coniectura sive vera sive falsa in-
veniri potuerint. Ceterum cum etiam is qui codicem
exaravit multa correxerit et in rasura scripserit, com-
pluribus locis non potest accurate cognosci, utrum ad
illam an ad alteram manum mutatio sit referenda.
De codice B cf. quae disputavi in Philologi vol.
XXXL p. 172 sqq. Chartaceus est, forma maxima,
saeculo XIV. vel XV. scriptus. Continet inde a fol.
9a—16 b operis huius partem alteram cum figuris ne-
glegentissime factis.
Inscriptiones capitum quas A et B praebent tan-
topere discrepant ab indicandi argument! recta ratione
tamque inepte nonnunquam positae sunt, ut ipsius
scriptoris quamyis mediocri ingenio tribui non pos-
sint. Itaque non in verborum contextu sed in ad-
notatione critica locum us adsignandum esse censui.
Cf. Martin, Theo de astr p. 36.
Ex codicibus A et B ducti sunt omnes quorum
ego notitiam habeo libri manu scripti in quibus tota
exstat aut prior pars aut posterior; quod ita se ha-
bere certis argumentis alio loco mox comprobabo.
Adhibitis exemplaribus ex A aut B derivatis priorem
partem edidit Bullialdus (Lut. Par. 1644), posteriorem
Martinus (ib. 1849) — versus Alexandri (p. 139 sqq.),
quos ex apographo codicis B descripserat Isaac Vos-
sius, iam antea saepius typis expressi erant, cf. adn.
ad p. 139 —, denique primam particulam (p. 1—46,
19) de Gelder (Lugd. Bat. 1827). Mihi codices huius
generis us potissimuin locis commemorandi fuerunt,
ubi antiquae scripturae errores correctos exhibent.
Variorum signorum multitudine ne adnotatio prorsus
inutiliter oneraretur, ex horum librorum numero eos
in quibus emendatae lectiones inveniuntur singillatim
indicare nolui, sed communi apographorum appellatione
codices ex A vel B oriundos significavi.
PRAEFATIO. VII
Earn autem particulam huius libri quae legitur
p. 46, 20—57, 6 (τον πνεύματος) separatim excerptam
complures codices praebent, in quorum archetypum
transscripta esse videtur ex libro ab A diverso. Huius
generis exemplaria sunt codex Venetus Marcianus 512
saeculi XIII. vel XIV., Riccardianus K 2, 2, 41 saec.
XV., Neapolitanus 260 sive III C 2 saec. XV. vel XVI.,
Vaticanus 221 saec. XVI., Vaticanus Urbinas 77 saec.
XVI., Barberinianus II 86 saec. XVI. Fragmentum
Theonis ex Marciano in usum meum insigni comitate
descripsit Hermannus Diels; ex Neapolitano nonnulla
mihi notaverunt Fridericus de Duhn et Georgius Kaibel;
ceteros ipse cum editione Bullialdi contuli. Ex eodem
genere is codex fuit quo Manuel Bryennius usus est:
cf. eius Harmon, p. 393 sqq. His igitur libris inter se
comparatis quid in eorum archetype (Z) scriptum fue-
rit facile cognosci potest.
Ad emendandos versus Alexandri praeter codicem
Marcianum B adhibui eiusdem bibliothecae codicem
203 (0) chartaceum saeculi XIII., in cuius ultimo folio
(230) poema illud exstat praescripto titulo Αλεξάνδρου
.Αιτωλού περί των πλανητών. Librarius eo exemplari
usus esse videtur ex quo B descriptus est.
Compluribus locis ad restituenda Theonis verba
utilitatem praebet Chalcidii in Platonis Timaeum com-
mentarius, propterea quod uterque scriptor Adrasti
Peripatetici commentarium in usum suum convertit
partesque eius haud exiguas accurate expressit: cf.
Rhein. Mus. XXVI p. 582 sqq.
Lacunarum quarum signa in contextu verborum
posui vestigia in codicibus iis tantum locis exstant,
ubi id diserte a me indicatum est. Uncis obliquis < >
ea inclusi quae traditae lectioni addenda, quadratis
[ ] ea quae delenda esse mihi videntur. Ad signifi-
candas eas prioris manus cod. A scripturas quae ab A2
mutatae sunt nota A1 usus sum. Asteriscum * appo-
VIII PRAEFATIO.
sui scripturis libri B a Martino correctis. Omnibus
vero us locis, quibus emendationis sive in adnotatione
propositae sive in verborum ordinem receptae aucto-
rem vel fontem non indicavi — sunt autem fere
CCCCL —, emendationem a me coniectura esse in-
ventam sciendum est. Ceterum in mutanda tradita
lectione caute erat progrediendum; nmlta enim quae
perverse vel neglegenter dicta esse apparet quin ipsius
Theonis inscitiae levitatique tribuenda sint dubitari
nequit. Praecipue loci Platonici in praefationem re-
cepti (p. 2—14) reliquas operis partes tantopere supe-
rant vitiorum multitudine ac foeditate, ut ea omnia
ad librariorum errores referenda esse prorsus sit in-
credibile. In his igitur quia accurate diiudicari nullo
modo potest, quid librarii peccaverint, quid Theo, deni-
que quid iam in Platonis exemplaribus a Theone ad-
hibitis corrupte scriptum fuerit, errores intactos relin-
quere quam facili atque inutili negotio genuina Platonis
verba hie illic restituere malui. Notas codicum Bei-
publicae ex Schneiden, Epinomidis ex Bekkeri editione
mutuatus sum.
Reliquum est ut gratias agam quam maximas
Friderico Hultschio viro clarissimo, qui accuratissime
perlectis his plagulis complures emendationes aut cer-
tas aut probabiles quarum in addendis mentioned feci
(cf. etiam adn. ad p. 15, 17. 22, 17. 25, 20) mecum
communicavit.
Scr. Halae mense Octobri a. 1878.