The triple articulation of audiovisual media technologies in the age of convergence

255 Pages·2012·6.88 MB·English

inTh
te
h

et
r
aip
gle
e
a

The triple articulation of or The triple articulation of audiovisual media
t
audiovisual media technologies f cic
ou technologies in the age of convergence
in the age of convergence nla
vetio
Cédric Courtois rgn Cédric Courtois
eo
This doctoral dissertation addresses the issue of au- ncf a
dience fragmentation in cross-media audiovisual eu
content consumption, due to the consequences - C dio
of convergence. It draws on an inter-paradigmatic é v
theoretical framework to compile a double-strand d is
r u
mixed-method approach to this matter. On the ic a
one hand, it comprises a combination of the socio- C l
o m
cognitive interpretation of uses-and-gratifications, u e
i.e. the theory of media attendance, and recep- rto d
tion studies, i.e. domestication theory, on the other. is ia
In doing so, the phenomenon of audiovisual media t
e
consumption is decomposed in terms of technol- c
ogy appropriation, the construction of audiovisual h
n
text and its socio-spatial encapsulation, i.e. a triple o
articulation. This threefold distinction is tapped into lo
on two empirical levels. g
ie
s
Throughout this work, the metaphor of drawing
maps on different scales is appropriated. That is,
going from a large, overviewing, yet fuzzy map to
detailed maps of regions of interest. This is accom-
plished by first quantitatively identifying patterns of
all three components, explaining them in terms of
motivation and habit. In second instance, qualita-
tive domestic case studies are used to further in-
quire these patterns from within, enabling a socially
situated understanding. The results indicate that
although traditional consumption patterns persist,
differentiation is gaining ground, especially within
the younger generations.

UniversiteitGent
FaculteitPolitiekeenSocialeWetenschappen
VakgroepCommunicatiewetenschappen
Thetriplearticulationofaudiovisualmediatechnologiesintheageofconvergence
Ce´dricCourtois
Promotoren: Prof.dr.LievenDeMarez
Prof.dr.PieterVerdegem
Examencommissie:
Prof.dr.LievenDeMarez (UniversiteitGent)
Prof.dr.PieterVerdegem (UniversiteitGent)
Prof.dr.SofieVanBauwel (UniversiteitGent)
Prof.dr.GinoVerleye (UniversiteitGent)
Prof.dr.KimChristianSchrøder (UniversiteitRoskilde)
Prof.dr.UweHasebrink (UniversiteitHamburg&Hans-Bredow-Institut)
FaculteitPolitiekeenSocialeWetenschappen
VakgroepCommunicatiewetenschappen
KorteMeer7-9-11,B-9000Gent,Belgie¨
DitproefschriftwerdgefinancierddooriMinds-hetvoormaligeInterdisciplinair
Instituut voor Breedband Technologie (IBBT) - en werd uitgevoerd binnen de
iMinds onderzoeksgroep voor Media & ICT (MICT), gesitueerd binnen de Vak-
groepCommunicatiewetenschappen(UniversiteitGent).
Proefschrifttothetbehalenvandegraadvan
DoctorindePolitiekeenSocialeWetenschappen:
Communicatiewetenschappen
Academiejaar2012-2013

Dankwoord
Metditproefschriftkomteeneindeaaneenvierjarigeontdekkingstochtbinnenhet
veldvandecommunicatiewetenschappen, enaudienceresearchinhetbijzonder.
Hetwaseentochtmetvallenenopstaan,waarinhetmogelijkwasfoutentemaken,
om er vervolgens uit te leren. In dit licht hou ik er aan verschillende mensen
uitdrukkelijktebedanken.
Vooreerst mijn promotoren, Lieven De Marez en Pieter Verdegem. Beiden
stondensteedsklaarmetmotiverendewoordenenpertinente, constructievefeed-
back. Zehebbenmijdebegeleideruimteenhetvertrouwengegevenomeenweg
te banen door een veelheid aan theoriee¨n en methoden. Tegelijk bedank ik col-
lega’s Steve Paulussen en Frederik De Grove voor de vele uitdagende discussies
dierechtstreekshebbenbijgedragenaanditwerk.
Hoeweleendoctoraateenpersoonlijkwerkis,hebikdoorheenhetgeheletra-
jectsteedskunnenrekenenopdesteunvantallozemensen. Indieoptiekbedank
ik expliciet Julie Van Lier en Jan De Pelsmacker. Beiden hebben zich als en-
thousiastemasterstudentenvolledigingeschreveninditonderzoek,enhebbeneen
cruciale bijdrage geleverd in de dataverzameling en -verwerking. Tegelijk wens
ikallerespondentenenparticipantenvandeverschillendeonderzoekentedanken
voorhuntijd,inzetengastvrijheid.
UiteraardeveneensmijndankaanalleMICT-collega’s,endegeheleVakgroep
Communicatiewetenschappen bij uitbreiding. Vanaf de eerste dag is MICT een
stimulerendeendynamischeomgevinggebleken,waarindeenigemogelijkeweg
vooruit is. Mijn uitdrukkelijke dank daarvoor aan iedereen die dit dag na dag
mogelijkmaakt,enonderzoeksdirecteurLievenDeMarezencoo¨rdinatorEvelien
DeWaele-DeGuchtenaereinhetbijzonder.
Tot slot hou ik er aan familie en vrienden te danken, en mijn ouders in het
bijzonder. Voordevelekansen,deondersteuning,endebemoedigendewoorden.
Hetgingnietaltijdevengemakkelijk,maarikkonsteedsrekenenopmeerdaneen
duwtjeinderug.
Gent,november2012
Ce´dricCourtois

Table of Contents
Dankwoord i
Nederlandsesamenvatting ix
Englishsummary xv
1 Introduction 1-1
1. 1 Achangingmediaenvironment . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1-3
1. 2 Cross-mediaresearch: challengeaccepted . . . . . . . . . . . . . 1-6
1. 3 Whattoexpect: dissertationoutline . . . . . . . . . . . . . . . . 1-9
2 Aninter-paradigmaticapproach 2-1
2. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1
2. 2 Uses-and-gratifications: anoverview . . . . . . . . . . . . . . . . 2-2
2. 2.1 Originsandhistoricaldevelopment . . . . . . . . . . . . 2-2
2. 2.2 Basicassumptionsandgratificationsources . . . . . . . . 2-4
2. 2.3 Asubjectofcriticism . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-5
2. 2.4 TowardstheoriesofUses-and-Gratifications . . . . . . . . 2-6
2. 2.5 TowardsprocessexplanationofUses-and-Gratifications . 2-7
2. 3 State-of-the-artofU-and-G:asocio-cognitivere-interpretation . . 2-8
2. 3.1 SocialCognitiveTheory: originsandtenets . . . . . . . . 2-9
2. 3.2 SocialCognitiveTheoryinmediastudies . . . . . . . . . 2-11
2. 3.3 TowardsamergerofSCTandU-and-G . . . . . . . . . . 2-13
2. 3.4 Thestrengthof(media)habits . . . . . . . . . . . . . . . 2-15
2. 4 Receptionstudies: threephases . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-19
2. 5 Thedomesticationperspective . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-21
2. 5.1 Maintenetsandkeyconcepts . . . . . . . . . . . . . . . 2-21
2. 5.2 Doubleandtriplearticulation . . . . . . . . . . . . . . . 2-25
2. 6 Aligningbothparadigms . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2-26
3 Thetriplearticulationconcept 3-1
3. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-1
3. 1.1 Domesticationanddoublearticulation . . . . . . . . . . . 3-2
3. 1.2 Towardsatriplearticulation . . . . . . . . . . . . . . . . 3-5
3. 1.3 Thevalueofatriplearticulation . . . . . . . . . . . . . . 3-7
3. 2 Methodology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-8
iv
3. 3 Results. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-10
3. 3.1 Objectclasses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-10
3. 3.2 Articulationsofobjects,texts,andcontexts . . . . . . . . 3-12
3. 3.3 Articulations’independentcontributions. . . . . . . . . . 3-16
3. 4 Discussion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-23
3. 5 Conclusion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-24
4 Methodologicalconsiderationsondrawingmaps 4-1
4. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4-1
4. 2 Firststrand: sketchingtheoverview . . . . . . . . . . . . . . . . 4-3
4. 2.1 Discerningpatternsofobject,text,andcontext . . . . . . 4-4
4. 2.2 Addinglandmarks: thehabit-goalinterface . . . . . . . . 4-6
4. 3 Secondstrand: generatingasociallysituatedunderstanding . . . . 4-16
5 Drawingthebiggerpicture 5-1
5. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-1
5. 2 Results. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-1
5. 2.1 Objectclasses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-1
5. 2.2 Textgenreclasses. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-4
5. 2.3 Socio-spatialclasses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-8
5. 2.4 Combiningarticulations . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-9
5. 3 Conclusion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5-13
6 Habit,andtechnologicalrepertoires 6-1
6. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-1
6. 1.1 Thetheoryoftheniche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-2
6. 1.2 Thesocialconstructionoftechnology . . . . . . . . . . . 6-4
6. 2 Methodology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-6
6. 3 Results. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-8
6. 3.1 Thehabit-goalinterface . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-8
6. 3.2 Adetailedmap: Q-analysis. . . . . . . . . . . . . . . . . 6-11
6. 4 Discussion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-26
7 Habit,mediatext,andaudienceactivity 7-1
7. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-1
7. 1.1 AudienceactivityinUses-and-Gratifications . . . . . . . 7-2
7. 1.2 Activeaudienceinreceptionstudies . . . . . . . . . . . . 7-6
7. 1.3 Convergence,ornot? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-7
7. 2 Methodology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-8
7. 3 Results. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-10
7. 3.1 Thehabit-goalinterface . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-10
7. 3.2 Devisingadetailedmap . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-11
7. 3.3 Theomnivorousviewers . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-13
7. 3.4 Primetimeandinformativecontentviewers . . . . . . . . 7-20
7. 4 Discussion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7-24
v
8 Habit,andsocio-spatialcontextmeanings 8-1
8. 1 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-1
8. 1.1 Theroleofcontextstability . . . . . . . . . . . . . . . . 8-2
8. 1.2 Onstructuresofmeaning . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-4
8. 1.3 Incorporatingthenotionofdomestication . . . . . . . . . 8-5
8. 2 Methodology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-6
8. 3 Results. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-9
8. 3.1 Thehabit-goalinterface . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-9
8. 3.2 Theunispace,socialviewers . . . . . . . . . . . . . . . . 8-11
8. 3.3 Themultispace,soloviewers . . . . . . . . . . . . . . . . 8-18
8. 3.4 Themultispace,socialandsoloviewer . . . . . . . . . . 8-22
8. 4 Discussion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-27
9 Fittingthepiecestogether 9-1
9. 1 Lessonslearned . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9-2
9. 1.1 Theoreticalreflections . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9-2
9. 1.2 Reflectionsonmethodology . . . . . . . . . . . . . . . . 9-8
9. 1.3 Practicalconsiderations . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9-14
9. 2 Finalconclusion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9-21
10 Listofreferences 10-1