The Antigone

224 Pages·1978·9.275 MB·English

by  Jan Coenraad Kamerbeek

THE PLAYS OF SOPHOCLES
BY
J. C. KAMERBEEK Litt. Dr.
Emeritus Professor of Ancient Greek in the University of Amsterdam
COMMENTARIES
PART ΙΠ
THE ANTIGONE
LEIDEN
E. J. BRILL
1978
ISBN 90 04 05737 4
Copyright 1978 by E. J. Brill, Leiden, The Netherlands
All rights reserved. No part of this book may be reproduced or
translated in any form, by print, photoprint, microfilm, microfiche
or any other means without written permission from the publisher
PRINTED IN THE NETHERLANDS
In memoriam Fratris
PRAEFATIO
Ad hunc commentarium praeparandum multum mihi profuit
quod consulere potui notas uberrimas quas C. W. Vollgraff v.cl.,
magister meus aestumatissimus, in usum praelectionum illarum,
quas identidem de hac tragoedia habuit in Universitate Rheno-
traiectina sc. annis 1917, T8; 1922, ’23; 1928-1930; 1935, ’36;
1942, ’43; 1945, ’46, collegerat. Quae notae re vera commentarium
perpetuum efficiunt ad versus 1-625 pertinentem; additus autem
est textus integer Antigonae accuratissime sermone Batavo con­
versus. Magno gaudio mihi fuit quod rursus statuere potui, quoties
ille vir, qui ut aliorum ita meum animum ad amorem et studium
Sophoclis excitavit, verum viderit ubi alii erraverant, quoties
affinitate animi, quae vocatur, animo poetae se conjunctum esse
ostenderit.
Aliud subsidium mihi obtulit L. van Paassen-van Oosten, disci­
pula mea, quae curavit ut copiae laboris critici his octoginta annis
in textu Sophoclis impensi mihi commode praesto essent.
Restat ut gratias agam amico David Reid, qui nunc quartum
operam dedit ut commentarius anglice scriptus quam minime
vitiis laboraret.
Santpoort, mense Aprili MCMLXXVII
HISCE LOCIS TEXTUS AB OXONIENSI QUEM CONSTITUIT
A. C. PEARSON DIFFERT
4 I οδτ’ άτης άτερ f:—ούδ' "Ατης άτερ—Ρ. Maas: οδτ’ άτης γέμον
G. Hermann, Campbell Par. Soph. pp. 2, 3.
14 θανόντων codd., edd. plurimi: θανόντοιν Blaydes, Pearson.
42 ποΐ LAR, W.-B.,1), Bruhn, Dain: ποϋ A, Campbell 2), Jebb,
Pearson.
45 τόν γοΰν έμόν, καί τον σόν ήν σύ μή θέλης, Vahlen: τον γοϋν
έμόν καί τόν σόν, ήν σύ μή θέλης, edd. plurimi, Pearson.
50, 51 άπώλετο / . . . άμπλακημάτων,: άπώλετο, / . . . άμπλακη­
μάτων Pearson, alii.
57 έπαλλήλοιν Jebb, alii: έπ’ άλλήλοιν codd., Pearson, alii.
71 όποια σοι: όποϊά σοι Pearson, alii: οποία σοι Ven. Marc. 47ζ»
edd. complures.
82 οϊμοι ταλαίνης, W.-B., Jebb, alii: οϊμοι, ταλαίνης Pearson,
G. Μ tiller: non interpunxit Bruhn.
94 έχθρά δέ τω θανόντι, προσκείση Δίκη. Lehrs, Vollgraff: έχθρά
δέ τω θανόντι προσκείση δίκη, fere edd., Pearson: κάτω
(pro δίκη) L. Dindorf, G. Muller.
102 προτέρων LR, Campbell, Jebb, W.-B., Bruhn: πρότερον A,
Pearson, Dain.
108 όξυτόρω LAA, Vollgraff, Lloyd-Jones, G. Mtiller: όξυτέρω
RMlemLE, edd., Pearson.
113 ές γάν Δς codd., edd. multi (inveniuntur είς, γήν, ώς): Δς
omiserunt G. Hermann, Pearson: Δς γαν είς G. Mtiller.
126 "Αρεος άντιπάλω, / δυσχείρωμα δράκοντος tentavi: άντιπάλω
. . . δράκοντι LRAL, Campbell, Bruhn: άντιπάλου . . .
δράκοντος A8lL“, W.-B., Pearson, Dain: "Αρεος, άντι­
πάλω δυσχείρωμα δράκοντος Jebb.
130 χρυσού καναχής ύπεροπλίαις, Vauvilliers, edd. multi: ύπερ-
οπτίας fere codd., ύπερόπτας LrA8: χρυσού καναχής, ύπερ-
όπτας, Pearson: χρυσού καναχής ύπερόπτης, Campbell
(sed cf. Par. Soph. p. 7).
134 τανταλωθείς, comma addidi.
*) Wolff-Bellermann**, 1885.
*) Sophocles I*, 1879. Sed praefert ποΐ Par. Soph., p. 4. Par. Soph. =
Paralipomena Sophoclea, 1907.
X HISCE LOCIS TEXTUS AB OXONIENSI DIFFERT
196 έφαγνίσαι LA, Campbell, Jebb: άφαγνίσαι A, Pearson, Dain,
alii.
203 έκκεκηρύχθαι τάφω codd., W.-B., i.e. έκκεκηρϋχθαι: έκκεκή-
ρυκται τάφω Musgrave, edd. plurimi, Pearson.
208 τιμήν codd., W.-B.: τιμή Linwood, Pallis, Jebb, Bruhn,
Pearson.
210 έκ γ’ έμοϋ LARA: έξ έμοϋ LJ'1’P, edd. plerique, Pearson.
211 παϊ Μενοικέως Κρέον (vel Κρέων) fere codd., edd. multi:
ποιεϊν Lbmar8, Martin, Pearson: τδ δράν W.-B.
213 παντί που τοι ’νεστί σοι vel παντί που τοΰνεστί σοι tenta vi:
παντί πού τ’ ένεσή σοι codd.: παντί πού γ’ ένεσή σοι edd.
plurimi: παντί, τοΰτ’ ενεστί σοι Pearson: που μέτεστί σοι
Dindorf (1836), W.-B.
215 είρημένων.: είρημένων .... W.-B., Pearson, alii.
218 άλλω LRA, Campbell: άλλ]ο LBl edd. plurimi, Pearson.
223 τάχους ύπο codd., edd. plerique: σπουδής ύπο Arist. Rhet.
Ill 14. 1415 b 20, Pearson.
231 σχολή, βραδύς, post σχολή interpunxit Vollgraff.
241 στοχάζη codd., edd. plurimi: στιχίζη Pearson.
241, 242 κύκλω· / τδ πράγμα δηλοϊς δ’ ως τι σημαίνων νέον. tentavi.
242 σημαίνων Pap. Oxy. 875, LRA, W.-B., Dain: σημανών
7 codd. ‘Thomani’ (Turyn, Manuscript Tradition p. 61)
T Ta, edd. plurimi, Pearson.
269 δς codd.: δ Nauck, Bruhn, Pearson.
280 καί με Seidler, W.-B., Jebb, Campbell, Par. Soph. p. ix: κάμδ
codd., edd. plurimi.
298, 299 —καί . . . / χρηστάς—. . . βροτούς: βροτούς L—καί . . .
χρηστάς—Vollgraff: και ... / χρηστάς . . . βροτών Α,
edd., Pearson.
318 τί δαί LAA, Wex, Campbell, W.-B., Kuiper: ή δέ R Plut.
mor. 509 c v.l. (Turyn, Manuscript Tradition p. 124),
edd. plurimi.
320 άλημα Boeckh (e Σ), alii: λάλημα ARA, edd. plerique,
Pearson: άλάλημα Lac.
323 ω δοκεϊ L, Jebb, W.-B., Dain: ήν δοκή LelA: ήν δοκεϊ R:
δοκεϊ Λ: ώ δοκή Campbell, Bruhn, Pearson.
343 £γει fere codd. (έχει άγει Lac), edd. plurimi: άγρεϊ Nauck,
Pearson.
351 ύπάξεται Brunck, Tournier, Vollgraff, Dain, alii: άξεται AR,
έξεται LA, ύπαξέμεν Pearson, | Campbell: δχμάζεται
HISCE LOCIS TEXTUS AB OXONIENSI DIFFERT XI
Schone, Jebb, Bruhn: ύφέλκεται Campbell Par. Soph.,
pp. 12, 13.
367 έρπει-: έρπει, Pearson.
368 f παρείρων f codd.: περαίνων Pflugk, Pearson: γεραίρων
Reiske, edd. complures.
369 δίκαν vel δίκαν,: δίκαν · Pearson.
376»377 άμφινοώ / τόδε · codd., edd. plerique: άμφινοώ, / τό δέ
Platt, Pearson.
378 τήνδ’ οΰκ codd., edd. plerique: μή ού τηνδ’ G. Hermann,
Pearson.
403 ξυνιεϊς: ξυνίης Pearson, alii.
413 έγερτί, κινών: έγερτί κινών Pearson, edd..
414 άφειδήσοι codd., Campbell1), Bruhn, Dain, G. Miiller:
άκηδήσοι Bonitz, W.-B., Jebb, Pearson.
439 πάντα ταϋΘ’ codd., edd.: τάλλα πάνθ’ Blaydes, Housman,
Pearson.
451,452 Δίκη· I ού τούσδ’ Rauchenstein, Vollgraff, Dain:, / o£
τούσδ’ codd. Boeckh, Campbell, W.-B.: Δίκη /τοιούσδ’
Valckenaer, edd. multi, Pearson: ώρισαν codd.: ώρισεν
Valckenaer, edd. multi, Pearson.
471 τδ γέννημ’ LR, edd. plurimi: τό γοϋν λήμ’ Blaydes, Pearson.
500 ποτέ·: ποτέ, Campbell, Pearson.
519 τούτους fere codd., Campbell, Jebb, Dain: ίσους ΣΎΡ, W.-B.,
Bruhn, Pearson.
520 ίσος LRA, Campbell, W.-B., Dain: ίσον 8 ‘Thomani’ (Turyn,
Manuscript Tradition p. 62) TTa, Pearson: ίσα Bergk,
Bruhn: ίσους Nauck, Jebb, G. Muller.
557 μέν σοί L2 (μέν σοι), Tournier, Vollgraff: μέν τοΐς AU, edd.
plerique, Pearson: μέν τ’ ού LacR, μέντοι L°.
563 άλλ’ ού γάρ Plut. Phoc. I, Mor. 460 d, Boeckh, Vollgraff,
G. Muller: ού γάρ ποτ' codd., edd. plerique, Pearson.
578 έκ δέ τοϋδε RAL“, Campbell, W.-B., Jebb, Kuiper: έκ δέ
τασδε LacA unde έκδέτας δέ Engelmann, Dain, έκδέτους
δέ Bruhn, Pearson, G. Mulier, εδ δετάς δέ Seyffert.
586 πόντιας άλδς codd.: ποντίαις Elmsley, edd. complures: πόντιας
Wilamowitz, Dain: πόντιον Schneidewin, Bruhn, Pear­
son, G. Miiller.
598 λύσιν <τινά> ■ Blaydes (ed. 1905), ego: λύσιν. codd., edd..
') Cf. Par. Soph., p. 14.
XII HISCE LOCIS TEXTUS AB OXONIENSI DIFFERT
602 χόνις codd., edd. complures: κοπίς Jortin, Reiske, edd. com­
plures, Pearson, Lloyd-Jones, G. Mulier.
614 f πάμπολις f codd.: πάμπολύ γ’ Heath, edd. multi, Pearson.
663-667 non transponuntur post 671: transposuerunt Seidler,
Pearson, G. Muller. Cf. Ed. Fraenkel ad Ag. 883,
p. 397 η. I.
664 τοϊς κρατοϋσιν έννοεϊ AALr, Dain: τοΐς κρατύνουσιν νοεί
LR, edd. plerique, Pearson: παντελές Hartung, W.-B.
673 αΰτη πόλεις όλλυσιν, ήδ’ 7 ‘Thomani’ (Turyn, Manuscript
Tradition, p. 63) TTa, edd. plerique: πόλεις τ’ RA,
Campbell, Pearson: πόλις Θ’ LA, πόλις τ’ LslABl.
674 σύν μάχη δορός A, Bergk, Campbell: συμμάχη δορός LAR:
συμμάχου δορός Reiske, Bothe, Tournier, W.-B., Jebb,
Kuiper, Bruhn, Masqueray, Dain: συμμάχους δορός
G. Muller: τ’ έν μάχη δορός Pearson.
687 χάτέροι Musgrave, ego dubitanter: χατέρω codd., edd. pleri­
que: χάτέρως LEMlem, Erfurdt, Pearson.
688 σοϋ δ’ οΰν πέφυκα L, edd. plerique: σοΐ RAL81, W.-B.:
σΰ δ’ ού πέφυκας LTP, Pearson.
690 Lacunam unius versus quam post hunc versum indicaverunt
Dindorf, Pearson reicio.
700 έπέρχεται codd.: ΰπέρχεται van Herwerden, Pearson.
710 Textus continuatur sine recessu.
715 εγκρατής A, Erfurdt, Bruhn, Dain: έγκρατεϊ L R: εγκρατή
(LBl), edd. plurimi, Pearson.
721 τόν άνδρα codd., edd.: τιν’ άνδρα Blaydes, Pearson.
725 διπλά codd., Campbell, Jebb, Kuiper: διπλή G. Hermann,
ed. multi, Pearson.
751 ήδ’ ούν codd., edd. plerique: ή(ή) δ’ οΰν Hartung, Pearson.
755 εΐπον άν σ’ Platt: εΐπον άν σ’ codd., edd., Pearson.
773 στίβου tentavi: στίβος codd., edd., Pearson.
782 κτήμασι codd., Korais, edd. plurimi varie interpretantes:
κτηνεσι Brunck, Pearson.
817, 818 ούκοϋν νεκύων · sic interpunxi:, edd., Pearson.
828 δμβρφ codd., Campbell, Dain: όμβροι Musgrave, edd.
plurimi, Campbell Par. Soph. p. 31, Pearson.
831 Θ’ codd., Campbell, Dain: δ’ Bothe, edd. plurimi, Pearson.
840 ούλομεναν Jacobs, Campbell, Bruhn, Dain: όλομέναν LRA:
οίχομέναν Martin, edd. multi, Campbell Par. Soph.
p. 31, Pearson: όλλομέναν 5 ‘Thomani’ (Turyn, Manu­
script Tradition p. 63): όλλυμέναν TTa.
HISCE LOCIS TEXTUS AB OXONIENSI DIFFERT XIII
850, 851 Ιω δύστανος, | οΰτ’ έν βροτοΐσ(ιν) fere codd., οΰτ’ . . .
νεκροΐσιν οΰτ’ έν νεκροΐσιν f crucibus inclusi, βροτοϊς / οΰτε
<νεκρδς> νεκροΐσιν Pearson (βροτοϊς Boeckh, <νεκρδς>
Gleditsch: alii alia).
855 προσέπεσες, ώ τέκνον, πολύ· A, Tournier, Campbell, W.-B.,
Jebb, Dain: πολύν L 4 ‘Thomani’: πολεά R: προσέπαισας
5 ‘Thomani’ TTa (cf. Turyn, Manuscript Tradition
p. 63), unde πολύ προσέπαισας, ώ τέκνον Pearson.
858 οίκτον LRA, edd. multi: οϊτον V (Ven. 468) v.l., Bruhn,
Pearson.
865, 866 ματρός· / οίων: ματρός, I οίων Pearson, ahi.
884 εί χρείη λέγε tv fere codd., edd. plerique: λέγων Vauvilliers,
Kuiper (in apparatu), Pearson, G. Muller.
885 τάχιστα; edd. complures: τάχιστα, alii, Pearson.
899 κάρα·: κάρα. Pearson.
933. 934 Άν. codd. Σ, Campbell, W.-B., Jebb, Kuiper, Dain:
Xo. Lehrs, Nauck, Tournier, Bruhn, Pearson, G. Muller.
948 <γ’ ήν> Wieseler: <και> G. Hermann, edd., Pearson.
966-970 παρά δέ Κυανεαν πελάγει διδύμας όλος / άκτάν Βοσπορίαν
ίν’ ό Θρηκών <είσορα> / Σαλμυδησσός, Άρης άγχίπολις /
Κυανεαν . . . άλδς Jebb, Βοσπορίαν ίν’ . . . <εΐσορα> . . .
άγχίπολις Άρης J. Jackson: παρά δε κυανέων πελαγέων
πετρών διδύμας άλδς / άκταί Βοσπόριαι ήδ’ ό Θρηκών /
Σαλμυδησσός, ίν’ άγχίπολις Άρης / fere codd., πελαγέων
om. Τ, ϊδ’ Τ, δν L881: παρά δέ κυανέαιν σπιλάδοιν (Blaydes)
διδύμας άλδς / άκταί Βοσπόριαι ίδ’ ό Θρηκών <ήιών>
(Meineke) / Σαλμυδησσός, ίν’ άγχίπολις Άρης Pearson:
alii alia.
1032 λέγοι LAR, edd. multi: λέγει A: φέρει 6 ‘Thomani’ (Turyn,
Manuscript Tradition p. 64) TTa, Pearson.
1036 κάμπεφόρτισμαι LB, edd. complures: κάκπεφόρτισμαι ARA
edd. complures, Pearson.
1037 τ°'ν πΡ°ζ Σάρδεων RA, Tournier, Dain: τα προ L τδν πρδ
LslA: τάπδ Blaydes, Nauck, edd. multi, Pearson.
1040 ούδ’ εί θέλουσ’ ARA, edd. plerique: ού δή L, unde ούδ’ ήν θέλωσ’
Blaydes (θέλωσ’ iam Bergk, sed non in textu), Pearson.
1056 τδ δ’ έκ codd., edd. plerique: τδ δέ γε Bischopp, Pearson.
1080 έχθραί codd., edd. plurimi: έχθρα Reiske, Pearson, Dain.
1089 ήσυχώτερον codd., edd. plurimi: ήσυχαίτερον Schaefer,
Pearson.
XIV HISCE LOCIS TEXTUS AB OXONIENSI DIFFERT
1090 ή νϋν codd., edd. plerique: ών νϋν Brunck, Pearson.
1134 έπέων codd., edd. plerique: έπεταν Pallis, Bruhn, Pearson.
1135 Θηβαίας codd.: Θηβαίας G. Hermann, Pearson.
1151 Θυιάσιν codd.: Θυίαισιν Boeckh, edd..
1182 πάρα codd., edd. plurimi: πέρα Brunck, Bruhn, Pearson,
G. Miiller.
1219 χελεύσμασιν codd., edd. plurimi: κελευσμάτων Burton,
Schneidewin, Bruhn, Pearson.
1247 γόους codd., edd.: γόου Pearson.
1279, 1280 φόρων ήκειν codd., Campbell, W.-B., Jebb,
Dain: φέρειν .../.../ ήκων Blaydes, Pearson: ήκων
Brunck: φέρειν Hartung, G. Muller: alii aliter.
Fortasse v. 1279 post 1280 legendus est.
1291 επ' όλέθρω: έπ’ όλέθρω, Pearson.
1293 ’Εξ codd., edd. complures: Xo. Erfurdt, alii, Pearson.
1301 ϊδ’, όξύπληκτος ήδε βωμία πέριξ (ϊδ’ Seyffert, όξύπληκτος
Hartung): ήδ’ όξύθηκτος ήδε βωμία πέριξ codd.: ή δ’
όξύπληκτος ήμένη δέ βωμία Pearson: alii alia.
1303 κλεινόν λέχος codd., Campbell, Tournier: κλεινόν λάχος Bothe,
W.-B., Jebb, Kuiper, Dain: κενόν λέχος Seyffert,
Pearson.
1314 κάπελύσατ’ codd., edd.: κάπελύετ’ Pearson.
1319 έγώ γάρ σ’ έγώ <σ’> έκανον, ώ μέλεος G. Hermann, W.-B.,
Kuiper, Dain: εγώ γάρ σ’ έγώ έκανον, ώ (ώ) μέλεος codd.,
Campbell, Tournier, Jebb: έγώ γάρ σ’ έγώ ’κανον, ίώ
μέλεος Bruhn, Pearson.
1336 έρώ μέν A et plerique, Jebb, W.-B., Kuiper, Dain: μέν omisit
L: έρώμεν V (Ven. 468), G. Hermann, Bruhn, Pearson,
G. Mulier: έρώμαι Campbell (sed cf. Par. Soph. p. 46).