Tez Yazım Kılavuzu

57 Pages·2015·1.17 MB·Turkish

T.C.
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
MAKİNE FAKÜLTESİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
PARALEL MAKİNELERDE İŞ SIRALAMA PROBLEMİNİN SEZGİSEL
ALGORİTMALAR İLE ÇÖZÜMÜ
NURTEN BAYRAK
0610000
LİSANS BİTİRME TEZİ
DANIŞMAN
PROF. DR. XXX XXXXXX
İSTANBUL, 2014

İSTANBUL, 2011
Bu şeklin nasıl elde edileceği tez yazım kılavuzunda
ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Gerekli işlemleri yapıp
entere basınız. Sayfa görünümünüz bu şekle gelecektir.
Bu metin kutusunu siliniz.
ÖNSÖZ

Bu şeklin nasıl elde edileceği tez yazım kılavuzunda

ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Gerekli işlemleri yapıp
Bu kılavuz Yıldız Teeknnteikr eÜ bnaivseınrsızit. eSsai yFfean g Böirlüimnülemriü Ennüszt itbüus üş’enkele b gaeğlleı caenkatbiri.l im dallarında
hazırlanan yüksekB u lmisaentisn kvuet udsuonkuto sriali nitze. z lerinin içeriğini düzenlemede, biçim ve
yazımında belirli bir standardı sağlamak amacıyla YTÜ Lisansüstü Eğitim
Yönetmeliği’nin 21. ve 33. maddeleri gereğince hazırlanmış ve Enstitü Kurulu’nun 1
Temmuz 1997 gün ve 44/3 sayılı kararı ile kabul edilmiştir. Tezlerin hazırlanmasında bu
kılavuzda belirtilen kurallara uyulması zorunludur.
Kılavuzda tez içeriğinin düzenlenmesine, biçim ve yazımına ilişkin kurallar kısaca
açıklanmıştır. Ayrıca ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi) tarafından
oluşturulan ve tezlere internet aracılığı ile isteyenlerin ulaşabildiği “ulusal Tez
Merkezi”ne gönderilmek üzere öğrencilerin Enstitüye teslim edecekleri “Tez Veri
Formu” ile Türkçe ve yabancı dilde tez özetlerinin yazımında uyulması gereken kuralları
içeren “Tez Özeti ve Abstract Hazırlama Kılavuzu” ek olarak verilmiştir.
Bu kılavuza uygun olarak hazırlanan tez şablonu ve ilgili diğer belgeler (Microsoft Word
2007 sürümünde) Enstitümüzün web sayfasından (http://www.fbe.yildiz.edu.tr)
sağlanabilir. Bu sayfada tez teslimi hakkında güncel açıklamalar da yer almaktadır.
Bu bilgileri silip tez yazım kılavuzunda belirtilen şekilde tezinizin önsözünü yazınız.

Mart, 2011

Nurten BAYRAK
İçindekiler sayfasında imleçle alanı seçip sağ tuş-
güncelle yaptığınızda otomatik olarak tezinize ait bilgiler
oluşacaktır. Ancak simge listesinde önce gelen satırları,
“bölüm” yazıları ile “ek” yazılarına ait noktalı sekme
kısımları silinmelidir. En son aşağıdaki görünüm elde
edilmelidir. Bu metin kutusunu silmeyi unutmayınız.

İÇİNDEKİLER
İçindekiler sayfasında imleçle alanı seçip sağ tuş-
güncelle yaptığınızda otomatik olarak tezinize ait bilgiler
Sayfa
oluşacaktır. Ancak simge listesinde önce gelen satırları,
“bölüm” yazıları ile “ek” yazılarına ait noktalı sekme
SİMGE LİSTESİ ................................................................................................................... 3
kısımları silinmelidir. En son aşağıdaki görünüm elde
edilmelidir. Bu metin kutusunu silmeyi unutmayınız.
KISALTMA LİSTESİ ............................................................................................................. 4
ŞEKİL LİSTESİ ...................................................................................................................... 5
ÇİZELGE LİSTESİ ................................................................................................................. 6
ÖZET .................................................................................................................................. 7
ABSTRACT ......................................................................................................................... 9
BÖLÜM 1
GİRİŞ ................................................................................................................................ 11
1.1 Literatür Özeti ........................................................................................... 11
1.2 Tezin Amacı ............................................................................................... 11
1.3 Hipotez ...................................................................................................... 11
BÖLÜM 2
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ........................................................................................... 13
2.1 Tarihçe ...................................................................................................... 13
2.2 Fakülteler .................................................................................................. 15
2.2.1 Elektrik-Elektronik Fakültesi .............................................................. 15
2.2.2 Fen-Edebiyat Fakültesi....................................................................... 16
2.2.3 Makina Fakültesi ................................................................................ 19
2.2.4 Gemi İnşaatı ve Denizcilik Fakültesi ................................................... 19
2.2.5 Mimarlık Fakültesi ............................................................................. 20
2.2.6 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ...................................................... 21
2.2.7 İnşaat Fakültesi .................................................................................. 21
2.2.8 Kimya-Metalurji Fakültesi .................................................................. 21
2.2.9 Eğitim Fakültesi .................................................................................. 22
2.2.10 Sanat ve Tasarım Fakültesi ................................................................ 22
2.3 Enstitüler ................................................................................................... 23
1
2.3.1 Fen Bilimleri Enstitüsü ....................................................................... 24
2.3.1.1 Tarihçe .......................................................................................... 24
2.3.1.2 İdari Yapı....................................................................................... 25
2.3.1.3 Öğrenci Verileri ............................................................................ 25
2.3.1.4 Stratejik Plan ................................................................................ 27
2.3.1.5 Anabilim Dalları ............................................................................ 28
2.3.2 Sosyal Bilimler Enstitüsü .................................................................... 28
BÖLÜM 3
TEKNOPARK ..................................................................................................................... 32
3.1 Teknopark ................................................................................................. 32
3.2 Teknoloji Geliştirme Bölgesi ..................................................................... 33
3.3 Teknoparkların Hedefleri .......................................................................... 34
3.4 Teknoparkların Başlangıcı ......................................................................... 34
3.5 Teknoloji Geliştirme Bölgesinin Avantajları .............................................. 37
3.6 Teknopark Kuruluş Prosedürü .................................................................. 38
3.7 Teknoparklarda Girişimcilere Sunulabilecek Hizmetler ............................ 40
3.7.1 Danışmanlık Hizmetleri ...................................................................... 40
3.7.2 Teknik Hizmetler ................................................................................ 40
3.7.3 Sosyal Hizmetler ................................................................................ 41
3.8 Teknopark 1. Faz Ar-Ge Binaları ................................................................ 41
3.9 Teknopark 2. Faz Ar-Ge Binaları ................................................................ 42
BÖLÜM 4
SONUÇ VE ÖNERİLER ...................................................................................................... 43
KAYNAKLAR ..................................................................................................................... 44
EK-A
ERASMUS ........................................................................................................................ 46
A-1 Genel Bilgiler ................................................................................................ 46
A-2 Erasmus Etkinlikleri ...................................................................................... 47
EK-B
SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZİ ............................................................................................... 48
EK-C
ÖĞRETİM ÜYESİ YETİŞTİRME PROGRAMI ....................................................................... 50
C-1 Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Esas ve Usuller ....................... 50
ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................................... 54
2
SİMGE LİSTESİ

Ai Trenin bulunduğu ya da varacağı buluşma noktası
c Nitelik indeksi
C Nitelik seti
CR Kritik oran
c(.) c niteliğine ilişkin kısmi yarar fonksiyonu
Hs Zaman aralığının başlangıcı
Hc Zaman aralığının sonu
I Giden trenlerin seti
H Zaman aralığının uzunluğu
(MoE)i Tren i ‘nin etkinlik ölçütünün değeri
Swi Tren i ‘nin yavaşlaması, bir buluşma noktasına girmesi ve tekrar normal hızına
yükselmesi için kaybettiği süre
i Tren i’nin uzunluğu
 Önceki çatışma örneklerinde çatışmaya katılan trenlerin ve buluşma
noktalarının seti
 Yeteri kadar büyük bir pozitif sayı
 Komşu buluşma noktaları arasındaki mesafe
 Çatışmanın buluşma noktasından uzaklığı
3
KISALTMA LİSTESİ

CIBSE The Chartered Institution of Building Services Engineers
CIE Commission Internationale de L’éclairage
IEEE Institute of Electrical and Electronics Engineers
IES The Illuminating Engineering Society of North America
İBŞB İstanbul Büyük Şehir Belediyesi
LiTG Lichttechnische Gesellschaft e.V. (Bundesrepublik Deutschland)
LTAG Österreichische Lichttechnische Arbeitsgemeinschaft
SLG Schweizerische Lichttechnische Gesellschaft
VTYS Veri Tabanı Yönetim Sistemi
4
ŞEKİL LİSTESİ
Sayfa
Şekil 2. 1 YTÜ görünüm ............................................................................................... 13
Şekil 2. 2 A Blok görünüm............................................................................................ 16
Şekil 2. 3 π sayısı .......................................................................................................... 18
Şekil 2. 4 Beşiktaş Kampüsü ........................................................................................ 20
Şekil 2. 5 Çukursaray’dan görünüm ............................................................................ 24
Şekil 2. 6 Beşiktaş Kampüsü orta bahçe ...................................................................... 24
Şekil 2. 7 Çukursaray binası ......................................................................................... 29

5
ÇİZELGE LİSTESİ
Sayfa
Çizelge 2. 1 2010 yılı doktora mezun sayıları ............................................................. 26
Çizelge 2. 2 2010 yılında anabilim dalı başına düşen yayınlar .................................... 27

6
ÖZET

PARALEL MAKİNELERDE İŞ SIRALAMA PROBLEMİNİN SEZGİSEL
ALGORİTMALAR İLE ÇÖZÜMÜ

Nurten BAYRAK

Endüstri Mühendisliği Bölümü
Lisans Bitirme Tezi

Tez Danışmanı: Prof. Dr. XX XXXX

Ulaştırma alt sistemlerinden biri olan demiryolu, diğer ulaştırma alt sistemleriyle yoğun
bir rekabet halinde bulunmaktadır. Yürütüle gelen yanlış politikalar sonucu ülkemizde
demiryolu ulaştırmasına olan talep, yolcu ve yük taşımacılığında karayolunun oldukça
gerisinde kalmıştır. Demiryolunun pazar payını arttırması ve rekabetini devam
ettirebilmesi için hizmet kalitesini arttırması gerekmektedir. Dakiklik ve güvenilirlik bir
ulaştırma alt sisteminin kalitesini belirleyen ölçütlerin başında gelmektedir. Bu
ölçütlerin istenilen seviyede tutulabilmesi de kısmen etkin trafik kontrolü ile
sağlanabilir.
Trenler önceden hazırlanmış bir hareket planına uygun biçimde hareket etmektedir.
Ancak beklenmedik bazı olayların gerçekleşmesi sonucu gecikmeler ve dolayısıyla
trenler arası çatışmalar meydana gelebilmektedir. Trafik kontrolü, trenler arası
çatışmaları, gecikmeleri mümkün olduğunca azaltacak şekilde çözüp, yeni bir
uygulanabilir çizelge hazırlamak için uygulanır. Problemin zorluk derecesi nedeniyle,
problemin en az gecikme içeren çözümüne kabul edilebilir bir süre içerisinde ulaşılması
imkânsızdır. Bu çalışmada, 5 dakika gibi kısa bir süre içerisinde uygulanabilir ve gecikme
toplamının olabildiğince küçüklendiği bir çizelge hazırlamak için, genetik algoritmalar
kullanılmıştır. Geliştirilen algoritmanın çözümleri, belirli boyuttaki problemlerin kesin
ve dispeçer çözümleri (yapay sinir ağı) ile karşılaştırıldığında, algoritma kısa sürede
yeteri kadar iyi sonuçlar vermektedir. Algoritmanın uygulanması için geliştirilen
7
bilgisayar programı, tren dispeçerleri için bir karar destek sistemi olarak da
kullanılabilir.
Trenler önceden hazırlanmış bir hareket planına uygun biçimde hareket etmektedir.
Ancak beklenmedik bazı olayların gerçekleşmesi sonucu gecikmeler ve dolayısıyla
trenler arası çatışmalar meydana gelebilmektedir. Trafik kontrolü, trenler arası
çatışmaları, gecikmeleri mümkün olduğunca azaltacak şekilde çözüp, yeni bir
uygulanabilir çizelge hazırlamak için uygulanır. Problemin zorluk derecesi nedeniyle,
problemin en az gecikme içeren çözümüne kabul edilebilir bir süre içerisinde ulaşılması
imkânsızdır. Bu çalışmada, 5 dakika gibi kısa bir süre içerisinde uygulanabilir ve gecikme
toplamının olabildiğince en küçüklendiği bir çizelge hazırlamak için, genetik
algoritmalar kullanılmıştır. Geliştirilen algoritmanın çözümleri, belirli boyuttaki
problemlerin kesin ve dispeçer çözümleri (yapay sinir ağı) ile karşılaştırıldığında,
algoritma kısa sürede yeteri kadar iyi sonuçlar vermektedir. Algoritmanın uygulanması
için geliştirilen bilgisayar programı, tren dispeçerleri için bir karar destek sistemi olarak
da kullanılabilir.
Anahtar Kelimeler: Demiryolu trafik kontrolü, trenlerarası çatışmalar, yeniden
çizelgeleme, genetik algoritmalar, yapay sinir ağları

8