tesmer temel eğitim ve staj merkezi istanbul şubesi dış ticaret işlemleri ve muhasebe uygulamaları

369 Pages·2013·1.89 MB·Turkish

T E S M E R
TEMEL EĞİTİM VE STAJ MERKEZİ
İSTANBUL ŞUBESİ

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ
VE
MUHASEBE UYGULAMALARI
1
DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ
VE
MUHASEBE UYGULAMALARI

ADEM ELİKARA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
2
DIŞ TİCARET İLE İLGİLİ
BAZI ÖNEMLİ KAVRAMLAR
 Dış Ticaret: Bağımsız ülkeler arasında gerçekleştirilen mal ve hizmet
ticaretinin tümüdür. Dış ticaret ithalat ve ihracat faaliyetlerinin toplamıdır.

 Döviz: Madeni ve kağıt para şeklindeki yabancı ülke paraları ile bu paralarla
ödemeyi sağlayan her türlü belgedir.

 Efektif: Kağıt ve madeni para şeklindeki dövizdir.

 Gümrük Bölgesi: Denizlerde sahilden içeri karalarda gümrük hattından içeri
doğru 30 km derinliğindeki bölgedir.

 Gümrük Hattı: Sadece gümrük kapılarından geçilmek yoluyla aşılan kara, su
ve hava sınırlarıdır.

 Kambiyo: Yabancı ülke paralarının veya para yerine geçen belgelerinin belirli
fiyatlarla birbirleri ile değiştirilme işlemidir.
3
Kur: Bir ülke parasının diğer ülke paraları karşısındaki fiyatıdır.

Kur çeşitleri şunlardır:

a) Cari Kur: Kambiyo borsalarında yapılan alım satım sonucu oluşan kurdur.

b) Esas Kur: Döviz ve efektif alım satımlarında cari kambiyo kurlarını belirlemek
için tespit edilen resmi kurdur.

c) Düz Kur: Bir birim yabancı para ile satın alınabilen yerli para miktarını
belirleyen kurdur.

d) Çapraz Kur: Bir yabancı paranın diğer bir yabancı para ile değişme oranıdır.

e) Sabit Kur: Bankaların yabancı para birimi ile yapılan işlemleri muhasebe
kayıtlarına aktarırken kullandıkları kurdur.
4
TESLİM ŞEKİLLERİ
1) Ticari İşletmede Teslim (Exw)
Ticari işletmede teslim, satıcının malları işletmesinde (fabrika, depo vs.)
alıcı emrine hazır tutmakla teslim yükümlülüğünü yerine getirdiği
anlamındadır.

2) Taşıyıcıya Teslim ( Fca)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü malların ihraç gümrüğünden
geçirilip, alıcı tarafından belirlenen yer ya da noktada teslimi ile son bulur.
Söz konusu terim “ multimodal” karma taşıma da dahil olmak üzere her
çeşit taşımada kullanılabilir.

3) Gemi Doğrultusunda Teslim ( Fas)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü belirlenen limanda, malların gemi
doğrultusunda rıhtım veya mavnaya konmasıyla sona erer. Anılan terim
yalnızca deniz veya iç su taşımacılığında kullanılır.
5
4) Gemi Bordasında Teslim ( Fob )
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü belirlenen yükleme limanında,
mallar gemi küpeştesini aştığı andan itibaren yerine getirilmiş olur. Mallarla
ilgili tüm gider, yitik veya hasar rizikoları bu noktadan itibaren alıcı tarafından
üstlenilir. FOB terimi satıcının malları ihraç gümrüğünden geçirmesini
gerektirir. Söz konusu terim sadece deniz yada iç su taşımacılığında
kullanılabilir.

5) Mal Bedeli ve Navlun ( Cfr )
Bu terim ile satıcı belirlenen varış limanına malı gönderebilmek için gerekli
tüm giderleri ve navlunu ödemek zorundadır. Ancak mallarla ilgili yitik veya
hasar rizikoları ile giderlerde görülebilecek artış yükleme limanında malların
gemi küpeştesini geçmesi anından itibaren satıcıdan alıcıya devredilmiş olur.

CFR terimi satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir.
Bu terim sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanılabilir.
6
6) Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun ( CIf )
Bu terim ile satıcı CFR’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak
malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı deniz sigortası
temin etmek durumundadır. Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta
primini öder.
Bu terim satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir
ve sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanılabilir.

7) Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim ( Cpt)
Bu terim, satıcının, malın kararlaştırılan varış yerine kadar taşınması için
gerekli navlunu ödediği anlamına gelir.
Malın yitik veya hasarına ait rizikolarla birlikte taşıyıcıya tesliminden itibaren
doğabilecek ek masraflar, malların taşıyıcının nezaretine verilmesinden
itibaren satıcıdan alıcıya geçer. Bu terim satıcının ihraç için malları gümrükten
geçirmesi gerektiğini belirtir ve “ multimodal ” karma taşıma da dahil olmak
üzere her çeşit taşımada kullanılabilir.
7
8) Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim ( CıP )
Bu terim ile satıcı “ CPT ” deki yükümlülüklerine aynen sahiptir ancak ek
olarak malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı kargo
sigortası temin etmek durumundadır.

Satıcı, sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder. Anılan terim
satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir ve
“multimodal” karma taşıma da dahil olmak üzere her çeşit taşımada
kullanılabilir.

9) Gümrük vergileri ödenmiş olarak teslim(DDP)
Bu teslim şekli malların ithalatçı ülkede belirlenen yerde hazır
bulundurulması ile satıcının teslim yükümlülüğünün yerine getirilmiş
olacağını öngörür.Burada satıcı malların gümrük giriş işlemleri
tamamlanmış olarak tesliminde,gümrük vergileri dahil olmak üzere
vergiler ve diğer ödemelerle birlikte bütün risk ve masrafları üstlenir.
Gümrük çıkış işlemleri,yükleme,navlun,sigorta,boşaltma işlemleri
satıcıya ,gümrük giriş işlemleri alıcıya aittir.
8
10) BELİRLENEN NOKTADAN TESLİM-(DAP)
Bu taşıma şeklinde eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan
boşaltma yerinde (bir liman iskelesi,gümrük noktası,hava limanı )boşaltma
için hazır durumda nakliye aracının üzerinde alıcı emrine bırakılmasıdır
11) TERMİNALDE TESLİM -(DAT)
Bu terim ,eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan terminal
noktasında (bu nokta bir liman yada gümrük antreposu veya alıcının
fabrikası olabilir)boşaltma masrafları satıcı tarafından karşılanmış olarak
alıcının emrine bırakılmasıdır.Malların belirlenen yere taşınması maliyeti ve
terminal bağlantılı zarar satıcı tarafından üstlenilmektedir.

.
9
Ödeme Şekli Malların Teslimi Ödeme Zamanı İhracatçının Riski İthalatçının Riski
En riskli ödeme şekli .Mal bedelini peşin
ödeyen ithalatçı isteklerine uygun malı alıp
Ödeme Yapıldıktan Sonra Sevkiyattan Önce Yok
Peşin Ödeme alamayacağı konusunda risk
üstlenmektedir.
Sevkiyatla ilgili dokümanlar
Yok.Ancak vade söz konusu
alındığında veya akreditifin Yok.ancak vade söz konusu olduğunda kur
Akreditifli Ödeme Ödeme Yapıldıktan Sonra olduğunda kur riski ile
türüne göre belirlenen vade riski ile karşılaşılmaktadır.
karşılaşılmaktadır.
sonun da
İthalatçı malları almaktan
vazgeçebilir.Bu durumdaMbal Kabul kredili vesaik mukabili işlem tercih
Vesikalar Bankaya
Vesaik Mukabili Ödeme Yapıldıktan Sonra bedelini tahsil edemeyen edilmediğinde ithalatçı malları görmeden
Ulaştığında
ihracatçı malları geri çekmek vesaik bedelini ödemek zorunda kalır.
zorunda kalır.
En riskli ödeme şekli.Malların
bedelini tahsil etmeden
Mallar Teslim Edildikten gönderen ircatçı ödeme
Ödeme Yapıldıktan Sonra Yok.
Mal Mukabili Ödeme Sonra konusunda ithalatçıya uymak
zorundadır.Mal bedelinin
ödenmeme riski vardır
10