tekst en uitleg paulus en zijn brief aan de romeinen

145 Pages·2011·8.01 MB·Dutch

T E K ST EN U I T L EG
PRAKTLSCHE BIJBELVERKLAR1NG
DOOR
PROF.DR F. M. TH. BOHL en PROF. PR. A. VAN VELDHUIZEN
II. HET NIEUWE TESTAMENT
MET MEDEWERKING VAN Prof, Dr. J. A. C. VAN LEEUWEN,
Prof. DR. H. M. VAN NES, Dr. J. TH. UBBINK,
Drs J. WILL.EMZE en Prof Dr. J. DE ZWAAN.
PAULUS EN ZIJN BRIEF
AAN DE ROMEINEN
DOOR
PROF. DR. A. VAN VELDHUIZEN
DERDE DRUK
J. B. WOLTERS - GRONINGEN, DEN HAAG

PAULUS EN ZIJN BRIEF AAN DE
ROMEINEN

TEKST E\ UITLEG
PRAKTISCHE BIJBELVERKLARING
DOOR
PROF. DR. F. M. TH. BOHL EN PROF. DR. A. VAN VELDHUIZEN
II. HET NIEUWE TESTAMENT
MET MEDEWERKING VAN PROF. DR. J. A. C. VAN LEEUWEN,
PROF. DR. H. M. VAN NES, DR. J. TH. U B B I N K,
DRS. J. WILLEMZE EN PROF. DR. J. DE ZWAAN
PAULUS E\ ZIJN BRIEF AAN
DE ROVIEI\EV
DOOR
DR. A. VAN VELDHUIZEN
HOOGLEERAAR VANWEGE DE NED. HERV. KERK AAN DE
RIJKS-UNIVERSITEIT TE GRONINGEN
DERDE BIJGEWERKTE DRUK
BIJ J. B. WOLTERS' U.M. - GRONINGEN, DEN HAAG, 1927 1
BOEKDRUKKERIJ VAN J. B. WOLTERS
INLEIDING.
I. DE SCHRIJVER.
1. Paulus' leven. Paulus werd te Tarsus in Cilicië geboren,
Ha 9: 11, 22: 3. Zijn ouders, vermoedelijk welgestelde lieden, Fp 4: 12,
in het bezit van het Tarsisch burgerrecht, Ha 21 : 39, waren volbloed
Joden. Ze spraken Araméesch, de landstaal van Palestina 2 Ko 11 : 22,
GI 1 : 13 v., Fp 3: 5 en waren Farizeeën, Ha 23: 6. Dit zoowel als het
wonen van een gehuwde zuster te Jeruzalem, Ha 23: 16, wijst op een
nauw verband met het land der vaderen. De bewering van een kerk-
vader, dat Paulus in Galiléa geboren en van daar met zijn ouders na de
verovering door de Romeinen naar Tarsus gegaan zou zijn, kan wellicht
in zooverre juist wezen, dat zijn ouders vóór zijn geboorte reeds vandaar
naar Cicilië zijn gekomen. Het geërfde Romeinsche burgerschap kan
bijvoorbeeld verklaard worden, doordat zijn vader het als vrijgelatene
ontving, Ha 22: 28.
Behalve den voornaam Saul, dien hij bij de besnijdenis ontving,
Fp 3: 5, droeg hij den Latijnschen toenaam Paulus, d. i. „de kleine".
De gewone Romeinsche namen bestonden uit drie elementen, dus één
meer dan bij ons. Er zijn namen bekend als Lucius Sergius Paulus. Daar
is ook Paulus een persoonlijke bijnaam, maar de tweede is zooveel als
onze „van", de familienaam. Dezen nam in bepaalde gevallen een vrij-
gelatene van zijn beschermer over, somtijds wat gewijzigd. Dit te weten
behoedt ons voor de dwaling, dat Paulus bij zijn bekeering werd om-
gedoopt en van Saulus een Paulus werd. Saul is een vermaarde klank
in den stam Benjamin, doch minder geschikt voor den zendeling in de
Grieksch-Romeinsche wereld.
Als jongeling had hij te Tarsus met de Oostersche beschaving en
het heidendom kennis gemaakt. De eigenaardige ligging van die stad
bracht mee, dat ze de vermenging zag van Oostersche invloeden met
de Grieksche kultuur. Tal van Grieksche wijsgeeren hadden daar hun
scholen, allerlei gevleugelde woorden kon men er opvangen. In allen
gevalle is het van belang, dat Paulus in de Jodenbuurt van een der
groote verkeerscentra der oude wereld heeft geleefd en dat hij — een
gewoon verschijnsel ook bij de tegenwoordige Israelieten — er de voor-
keur aan gaf, in de groote steden te arbeiden.
6 (cid:9) INLEIDING.(cid:9) Paulus' leven.
De jonge man werd naar Jeruzalem gezonden om daar te studeeren
voor rabbi. Hij volgde het onderwijs van Gamáliël, Ha 22 : 3, en raakte
thuis in het stelsel der schriftgeleerden. Als Farizeeër was hij aanvanke-
lijk niet een van de felste tegenstanders der jonge Christengemeente,
Ha 5:34 v., 15:5, maar wel een vurig ijveraar voor vaderlijke wet
en overleveringen, Gl 1 : 14, Ha 22: 3. Later spreekt hij niet van een
zonnige jeugd. Hij vindt dat verleden niet bevredigend. Het vormt
den donkeren achtergrond van het zijn in Christus. Zijn streven bracht
hem niet wat hij zocht. „Gaan studeeren" leidt wel vaker tot ontnuchte-
ringen, Rm 7, Gl 2 : 19, Fp 3: 6. Paulus was te goeder trouw. We moeten
niet denken aan een tegen beter weten ingaan, Ha 23: 1, 26: 9, 2 Tm
1: 3. We kunnen zijn jeugd met die van Luther vergelijken, die stellig
den hemel verdiend zoude hebben — indien dit mogelijk ware.
De felheid tegen de Christenen ontbrandde eerst, toen van Stéfanus
krasse woorden tegen wet en tempel waren gehoord, Ha 6: 8-14. Met
hart en ziel was Paulus dan ook bij het vermoorden van dien martelaar;
de zelóot, de ijveraar, ontwaakte in hem, Ha 7 : 58, 22 : 20, 26 : 10. Hij
begon de Christenen te vervolgen uit alle macht, Ha 8 : 3, 9 : 1 v., 13 v.,
22: 4 v., 26: 9-11, 1 Ko 15: 9, G1 1 : 23, Ef 3: 8, 1 Tm 1 : 12. Zijn
tochten strekten zich zelfs tot Damáskus uit, waar de Joden onder
toezicht van Jeruzalem stonden, Ha 26: 12.
Onderweg naar Damáskus werd hij door den verhoogden Heer tot
stilstand gebracht. Van een voorbereiding tot die bekeering spreekt
hij zelf slechts in ontkennenden zin, 1 Ko 15: 8. Groot is het ver-
schil in Gods leiding van een Paulus of van een Johannes. De laatste
komt zoo geleidelijk tot het licht, het is een geboren worden zonder
het zelf te weten. In Christus heeft hij alles — hoeveel, dat wordt hem
eerst later duidelijk. De zomer is gekomen zonder Maartsche buien.
Maar bij Paulus vertoont zich een katastrófe. Daar komt een zondvloed,
die alle sporen van het oude leven wegvaagt. Voor Johannes komt het
slechts aan op geboren worden om te leven. Paulus moest sterven om
geboren te kunnen worden. De ontmoeting van den verhoogden Heer
was voor hem dood en leven te gelijk. Bij de vlammen van het ver-
brandend oude bestaan zag hij het ware levenslicht. Dat heeft hij niet
anders kunnen verklaren dan als een wonder van Christus' genade. En
al wat zielkundigen hierover hebben gepeinsd, brengt ons niet verder
dan Paulus. Wanneer een De Lagarde spreekt van de hallucinatie van
een waanzinnigen epilepticus, dan toont hij beter te kunnen schelden
dan verklaren.
Ongetwijfeld moet bij den Christenvervolger wel eens de vraag zijn
gerezen: als de Christenen eens gelijk hadden, als Jezus eens de Messias
was? Maar neen, die gedachte duwde hij omlaag. Een gehangene, een
gevloekte — de Christus, onmogelijk! Spraken in de twistgesprekken
Paulus' leven. (cid:9) INLEIDING. (cid:9) 7
met Paulus de Christenen er van, dat Jezus' dood, door hem zelf voor-
zegd, heil bracht, dan moet hij zich met afschuw van wat hem Gods-
lastering was, hebben afgewend. Later herinnert hij zich levendig, wat
een ergernis het kruis van Christus voor den Jood is, 1 Ko 1 : 23.
Wat op den weg naar Damáskus gebeurde Ha 9 : 3 v., 22 : 6 v., 26 : 12 v.
is niet te verklaren als een evolutie, doch als een revolutie. Dit oogenblik
splitst het leven van Paulus in twee deelen, 1 Ko 9 : 1, 15 : 8, 2 Ko 4 : 4, d6,
5: 16, G1 1 : 12-16, Fp 3: 7 v. Niet als de lang verwachte dageraad,
doch als een verbijsterende bliksemstraal kwam Christus. Paulus weet,
wat vizioenen zijn, maar die gebeurtenis houdt hij voor iets anders,
een volle werkelijkheid, de geweldigste uit zijn leven, waardoor alles
is omgezet, 1 Ko 9: 1, 15: 3-8.
Hij was overwonnen, ontwapend door de vijandsliefde des Heeren.
Dus Jezus was toch de verhoogde Messias en het was zaligheid, door
hem vernederd en opgebeurd te zijn. Hij kan niet laten, voor hem uit
te komen. Het was geen moeten, maar een mogen. Hij noemt zich den
slaaf van Christus en het is geen slavernij, maar heerlijkheid, een liefde-
dienst, die hem nooit heeft verdroten. De elektrische stroom is gegaan
rondom de stalen naald, die heen en weer slingerde, en het is een magneet-
naald geworden met één richting, 2 Ko 4: 4, 6, 5: 16, 17, G. 6: 15.
Paulus weet zich gegrepen door Christus, Fp 3: 12. Zijn roeping wordt
hem klaar, Rm 1 : 1, G1 1 : 15. Zijn leven van thans, zijn toekomst, zelfs
zijn verleden ziet hij in het licht, dat bij Damáskus daagde.
Na een stil verblijf van drie jaren in Arabië — het kwam in de oud-
heid meer voor, dat zij, die Gods hand gevoeld hadden, een tijdlang
de eenzaamheid zochten om de hemelsche aanraking te laten doorwerken—,
na een inkubatietijdperk, G1 1 : 17, 2 Ko 11 : 32, kwam Paulus veertien
dagen in Jeruzalem doorbrengen, Ha 9: 23. Nu zag hij de heilige stad
met andere oogen dan voorheen. Hij maakte kennis met den apostel-
kring, bepaaldelijk met Petrus en Jakobus, den broeder des Heeren, en
maakte indruk door zijn prediking, Ha 9 : 26, 26 : 20, Rm 15 : 19, GI 1 : 23.
Toen de discipelkring zich voor hem schuchter ontsloot, was de renegaat
te Jeruzalem niet langer veilig. Hij reisde naar zijn geboorteplaats,
Ha 9 : 28 v., 22 : 18-21, Gl 1 : 21. Vandaar haalde hem Bárnabas, dezelfde
die hem te Jeruzalem had binnengeleid, Ha 9:27, naar de Christen-
gemeente uit de heidenen in het Syrische Antiochië, Ha 11 : 25. Zijn
vorming en bekendheid met Hebreeuwsch en Grieksch vermeerderden
zijn invloed. Een tijdlang arbeidde hij daar met grooten zegen, Ha 11 : 26.
De gemeente breidde zich gestadig uit, zeker meer door den arbeid van
Barnabas en Paulus, dan van de andere profeten, Ha 13 : 1 v.
Hierom zal het geweest zijn, dat Barnabas en Saulus voor het zendings-
werk afgezonderd moesten worden, Ha 13: 1 v.
Nu komen de zendingsreizen. Aanvankelijk staat de naam van Barnabas