Table Of Content

Kingdom of Thailand ≠ EDICT OF GOVERNMENT ± In order to promote public education and public safety, equal justice for all, a better informed citizenry, the rule of law, world trade and world peace, this legal document is hereby made available on a noncommercial basis, as it is the right of all humans to know and speak the laws that govern them. TCPS 463-2547 (2004) (Thai): DRIED CHAEW (DRIED NORTHEASTERN SPICE DIP) มผช.๔๖๓/๒๕๔๗ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน แจวอบแหง ๑. ขอบขาย ๑.๑ มาตรฐานผลติ ภณั ฑช มุ ชนนคี้ รอบคลมุ เฉพาะแจว อบแหง ทอี่ ยใู นลกั ษณะพรอ มปรงุ บรรจใุ นภาชนะบรรจุ ๒. บทนิยาม ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ มีดังตอไปนี้ ๒.๑ แจวอบแหง หมายถึง ผลิตภัณฑที่ไดจากการนําพืชสมุนไพร เชน หอม กระเทียม พริกขี้หนูสด มะเขือเทศ มานึ่งหรือตม บดผสมใหเขากัน เติมเครื่องปรุงรส เชน น้ําปลา มะขามเปยก พริกปน ปลารา ในอัตราสวน ที่เหมาะสม แลวเทเปนแผนบางในภาชนะที่เหมาะสม อบใหแหงที่อุณหภูมิและเวลาที่เหมาะสม นํามาตัด ใหไดตามขนาดที่ตองการ กอนบริโภคตองเติมน้ํารอนและคนใหเขากัน ๓. คุณลักษณะที่ตองการ ๓.๑ ลักษณะทั่วไป ตอ งเปน แผน หรอื เปน ชนิ้ มกี ารกระจายตวั ของสว นประกอบอยา งสมา่ํ เสมอ กรณเี ปน แผน อาจมชี นิ้ หกั ไดบ า ง ๓.๒ สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของสวนประกอบที่ใชอยางสม่ําเสมอ ๓.๓ กลิ่นรส ตองมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของสวนประกอบที่ใช ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ไมพึงประสงค เชน กลิ่นอับ กลิ่นหืน รสขม เมื่อตรวจสอบโดยวิธีใหคะแนนตามขอ ๘.๑ แลว ตองไดคะแนนเฉลี่ยของแตละลักษณะจากผูตรวจสอบทุกคน ไมนอยกวา ๓ คะแนน และไมมีลักษณะใดได ๑ คะแนนจากผูตรวจสอบคนใดคนหนึ่ง ๓.๔ สิ่งแปลกปลอม ตอ งไมพ บสงิ่ แปลกปลอมทไี่ มใ ชส ว นประกอบทใี่ ช เชน เสน ผม ดนิ ทราย กรวด ชนิ้ สว นหรอื สงิ่ ปฏกิ ลู จากสตั ว - ๑ - มผช.๔๖๓/๒๕๔๗ ๓.๕ วอเตอรแอกทิวิตี ตองไมเกิน ๐.๖ หมายเหตุ วอเตอรแอกทวิ ติ เี ปน ปจ จยั สาํ คญั ในการคาดคะเนอายกุ ารเกบ็ อาหารและเปน ตวั บง ชถี้ งึ ความ ปลอดภยั ของอาหาร โดยทาํ หนา ทคี่ วบคมุ การอยรู อด การเจรญิ และการสรา งพษิ ของจลุ นิ ทรยี  ๓.๖ วัตถุเจือปนอาหาร หามใชวัตถุเจือปนอาหารทุกชนิด ๓.๗ จุลินทรีย ๓.๗.๑ จํานวนจุลินทรียทั้งหมด ตองไมเกิน ๑ ๑๐๔ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม × ๓.๗.๒ สตาฟโลค็อกคัส ออเรียส ตองนอยกวา ๓ ตอตัวอยาง ๑ กรัม ๓.๗.๓ เอสเชอริเชีย โคไล โดยวิธีเอ็มพีเอ็น ตองนอยกวา ๓ ตอตัวอยาง ๑ กรัม ๓.๗.๔ ยีสตและรา ตองไมเกิน ๑๐ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม ๔. สุขลักษณะ ๔.๑ สุขลักษณะในการทําแจวอบแหง ใหเปนไปตามคําแนะนําตามภาคผนวก ก. ๕. การบรรจุ ๕.๑ ใหบ รรจแุ จว อบแหง ในภาชนะบรรจทุ สี่ ะอาด แหง ผนกึ ไดเ รยี บรอ ย และสามารถปอ งกนั การปนเปอ นจาก สงิ่ สกปรกภายนอกได ๕.๒ น้ําหนักสุทธิของแจวอบแหงในแตละภาชนะบรรจุ ตองไมนอยกวาที่ระบุไวที่ฉลาก ๖. เครื่องหมายและฉลาก ๖.๑ ที่ภาชนะบรรจุแจวอบแหงทุกหนวยอยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครื่องหมายแจงรายละเอียดตอไปนี้ ใหเ ห็นไดงาย ชัดเจน (๑) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ เชน แจวอบแหง แจวแผน น้ําจิ้มแจวอบแหง (๒) สวนประกอบที่สําคัญ (๓) น้ําหนักสุทธิ (๔) วัน เดือน ปที่ทํา และวัน เดือน ปที่หมดอายุ หรือขอความวา “ควรบริโภคกอน (วัน เดือน ป)” (๕) ขอแนะนําในการบริโภคและการเก็บรักษา (๖) ชื่อผูทํา หรือสถานที่ทํา พรอมสถานที่ตั้ง หรือเครื่องหมายการคาที่จดทะเบียน ในกรณที ใี่ ชภ าษาตา งประเทศ ตอ งมคี วามหมายตรงกบั ภาษาไทยทกี่ าํ หนดไวข า งตน - ๒ - มผช.๔๖๓/๒๕๔๗ ๗. การชักตัวอยางและเกณฑตัดสิน ๗.๑ รนุ ในทนี่ ี้หมายถงึ แจว อบแหง ทที่ าํ ในระยะเวลาเดยี วกนั ๗.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางที่กําหนดตอไปนี้ ๗.๒.๑ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบสงิ่ แปลกปลอม การบรรจ ุ และเครอื่ งหมายและฉลาก ใหช กั ตวั อยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เมอื่ ตรวจสอบแลว ทกุ ตวั อยา ง ตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๔ ขอ ๕. และขอ ๖. จงึ จะถอื วา แจว อบแหง รนุ นนั้ เปน ไปตามเกณฑท กี่ าํ หนด ๗.๒.๒ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบลกั ษณะทวั่ ไป ส ี และกลนิ่ รส ใหใชตัวอยางที่ผาน การทดสอบตามขอ ๗.๒.๑ แลว จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบแลวตัวอยางตองเปน ไปตามขอ ๓.๑ ถึงขอ ๓.๓ จึงจะถือวาแจวอบแหงรุนนั้นเปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๗.๒.๓ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบวอเตอรแอกทิวิตีและวัตถุเจือปนอาหาร ใหชักตัวอยางโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ นํามาทําเปนตวั อยา งรวม เมอื่ ตรวจสอบแลว ตวั อยา งตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๕ และขอ ๓.๖ จงึ จะถอื วา แจว อบแหง รนุ นนั้ เปน ไปตาม เกณฑท กี่ าํ หนด ๗.๒.๔ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบจุลินทรีย ใหช กั ตวั อยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๕ หนว ยภาชนะบรรจ ุ โดยมนี า้ํ หนกั รวมไมน อ ยกวา ๕๐๐ กรมั กรณตี วั อยา งไมพ อใหช กั ตวั อยา ง เพมิ่ โดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั ใหไ ดต วั อยา งทมี่ นี า้ํ หนกั รวมตามทกี่ าํ หนด เมอื่ ตรวจสอบแลว ตวั อยา ง ตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๗ จงึ จะถอื วา แจว อบแหง รนุ นนั้ เปน ไปตามเกณฑท กี่ าํ หนด ๗.๓ เกณฑตัดสิน ตัวอยางแจวอบแหงตองเปนไปตามขอ ๗.๒.๑ ขอ ๗.๒.๒ ขอ ๗.๒.๓ และขอ ๗.๒.๔ ทุกขอ จึงจะ ถือวาแจวอบแหงรุนนั้นเปนไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ ๘. การทดสอบ ๘.๑ การทดสอบลักษณะทั่วไป สี และกลิ่นรส ๘.๑.๑ ใหแ ตง ตงั้ คณะผตู รวจสอบ ประกอบดว ยผทู มี่ คี วามชาํ นาญในการตรวจสอบแจว อบแหง อยา งนอ ย ๕ คน แตละคนจะแยกกันตรวจและใหคะแนนโดยอิสระ ๘.๑.๒ วางตัวอยางแจวอบแหงในจานกระเบื้องสีขาว ตรวจพินิจ แลวผสมน้ําและชิม ๘.๑.๓ หลักเกณฑการใหคะแนน ใหเปนไปตามตารางที่ ๑ - ๓ - มผช.๔๖๓/๒๕๔๗ ตารางที่ ๑ หลักเกณฑการใหคะแนน (ขอ ๘.๑.๓) ระดับการตัดสิน (คะแนน) ลักษณะที่ตรวจสอบ เกณฑที่กําหนด ดีมาก ดี พอใช ตองปรับปรุง ลักษณะทั่วไป ตองเปนแผนหรือเปนชิ้น มีการกระจาย ๔ ๓ ๒ ๑ ตัวของสวนประกอบอยางสม่ําเสมอ กรณี เปนแผนอาจมีชิ้นหักไดบาง สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาตขิ องสว นประกอบ ๔ ๓ ๒ ๑ ทใี่ ชอ ยา งสมา่ํ เสมอ กลิ่นรส ตองมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของสวน ๔ ๓ ๒ ๑ ประกอบที่ใช ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ไมพึง ประสงค เชน กลิ่นอับ กลิ่นหืน รสขม ๘.๒ การทดสอบสิ่งแปลกปลอม ภาชนะบรรจุ และเครื่องหมายและฉลาก ใหตรวจพินิจ ๘.๓ การทดสอบวอเตอรแอกทิวิตี ใหใชเครื่องวัดวอเตอรแอกทิวิตี ที่ควบคุมอุณหภูมิไดที่ (๒๕ + ๒) องศาเซลเซียส ๘.๔ การทดสอบวัตถุเจือปนอาหาร ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๕ การทดสอบจุลินทรีย ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือ BAM หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๖ การทดสอบน้ําหนักสุทธิ ใหใชเครื่องชั่งที่เหมาะสม - ๔ - มผช.๔๖๓/๒๕๔๗ ภาคผนวก ก. สุขลักษณะ (ขอ ๔.๑) ก.๑ สถานที่ตั้งและอาคารที่ทํา ก.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและที่ใกลเคียง อยูในที่ที่จะไมทําใหผลิตภัณฑที่ทําเกิดการปนเปอนไดงาย โดย ก.๑.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและบริเวณโดยรอบ สะอาด ไมมีน้ําขังแฉะและสกปรก ก.๑.๑.๒ อยูหางจากบริเวณหรือสถานที่ที่มีฝุน เขมา ควัน มากผิดปกติ ก.๑.๑.๓ ไมอยูใกลเคียงกับสถานที่นารังเกียจ เชน บริเวณเพาะเลี้ยงสัตว แหลงเก็บหรือกําจัดขยะ ก.๑.๒ อาคารที่ทํามีขนาดเหมาะสม มีการออกแบบและกอสรางในลักษณะที่งายแกการบํารุงรักษา การทํา ความสะอาด และสะดวกในการปฏิบัติงาน โดย ก.๑.๒.๑ พื้น ฝาผนัง และเพดานของอาคารที่ทํา กอสรางดวยวัสดุที่คงทน เรียบ ทําความสะอาด และซอม แซมใหอยูในสภาพที่ดีตลอดเวลา ก.๑.๒.๒ แยกบริเวณที่ทําออกเปนสัดสวน ไมอยูใกลหองสุขา ไมมีสิ่งของที่ไมใชแลวหรือไมเกี่ยวของกับ การทําอยูในบริเวณที่ทํา ก.๑.๒.๓ พื้นที่ปฏิบัติงานไมแออัด มีแสงสวางเพียงพอ และมีการระบายอากาศที่เหมาะสม ก.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณในการทํา ก.๒.๑ ภาชนะหรืออุปกรณในการทําที่สัมผัสกับผลิตภัณฑ ทําจากวัสดุมีผิวเรียบ ไมเปนสนิม ลางทํา ความสะอาดไดงาย ก.๒.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณที่ใช สะอาด เหมาะสมกับการใชงาน ไมกอใหเกิดการปนเปอน ติดตั้งไดงาย มีปริมาณเพียงพอ รวมทั้งสามารถทําความสะอาดไดงายและทั่วถึง ก.๓ การควบคุมกระบวนการทํา ก.๓.๑ วัตถุดิบและสวนผสมในการทํา สะอาด มีคุณภาพดี มีการลางหรือทําความสะอาดกอนนําไปใช ก.๓.๒ การทาํ การเกบ็ รกั ษา การขนยา ย และการขนสง ใหม กี ารปอ งกนั การปนเปอ นและการเสอื่ มเสยี ของผลติ ภณั ฑ ก.๔ การสุขาภิบาล การบํารุงรักษา และการทําความสะอาด ก.๔.๑ นา้ํ ทใี่ ชล า งทาํ ความสะอาดเครอื่ งมอื เครอื่ งจกั ร อปุ กรณ และมอื ของผทู าํ เปน นา้ํ สะอาดและมปี รมิ าณเพยี งพอ ก.๔.๒ มีวิธีการปองกันและกําจัดสัตวนําเชื้อ แมลงและฝุนผง ไมใหเขาในบริเวณที่ทําตามความเหมาะสม ก.๔.๓ มกี ารกาํ จดั ขยะ สงิ่ สกปรก และนา้ํ ทงิ้ อยา งเหมาะสม เพอื่ ไมก อ ใหเ กดิ การปนเปอ นกลบั ลงสผู ลติ ภณั ฑ ก.๔.๔ สารเคมีที่ใชลางทําความสะอาด และใชกําจัดสัตวนําเชื้อและแมลง ใชในปริมาณที่เหมาะสม และเก็บ แยกจากบริเวณที่ทํา เพื่อไมใหปนเปอนลงสูผลิตภัณฑได ก.๕ บุคลากรและสุขลักษณะของผูทํา ผูทําทุกคน ตองรักษาความสะอาดสวนบุคคลใหดี เชน สวมเสื้อผาที่สะอาด มีผาคลุมผมเพื่อปองกันไมให เสนผมหลนลงในผลิตภัณฑ ไมไวเล็บยาว ลางมือใหสะอาดทุกครั้งกอนปฏิบัติงาน หลังการใชหองสุขา และเมื่อมือสกปรก - ๕ -