Kingdom of Thailand ≠ EDICT OF GOVERNMENT ± In order to promote public education and public safety, equal justice for all, a better informed citizenry, the rule of law, world trade and world peace, this legal document is hereby made available on a noncommercial basis, as it is the right of all humans to know and speak the laws that govern them. TCPS 1219-2549 (2006) (Thai): Palm Seed in Syrup มผช.๑๒๑๙/๒๕๔๙ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน ลูกชิดในนา้ํ เชื่อม ๑. ขอบขาย ๑.๑ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ครอบคลุมลูกชิดในน้ําเชื่อมที่บรรจุในภาชนะบรรจุที่ปดสนิทที่เปนกระปอง โลหะและขวดแกว ๒. บทนิยาม ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ มีดังตอไปนี้ ๒.๑ ลูกชิดในน้ําเชื่อม หมายถึง ผลิตภัณฑที่ไดจากการนําลูกตาวมาตม ปาดสวนหัวออก บีบเนื้อในเมล็ด ที่เรียกวา ลูกชิด ออกมา นํามาลางใหสะอาด อาจแชในสารฟอกขาว เชน โซเดียมเมตาไบซัลไฟต และอาจแชในสารละลายที่ชวยใหคงตัว เชน น้ําปูนใส แคลเซียมคลอไรด ลาง บรรจุพรอมน้ําเชื่อมที่ ปรับสภาพใหเ ปน กรดในภาชนะบรรจ ุ ไลอ ากาศ ปด ฝา แลว ใหค วามรอ นเพอื่ ฆา เชอื้ ทอี่ ณุ หภมู แิ ละระยะเวลา ทเี่ หมาะสม ๒.๒ นา้ํ หนกั เนอื้ (drained weight) หมายถงึ นา้ํ หนกั ของเนอื้ ลกู ชดิ ในภาชนะบรรจทุ ไี่ มร วมสว นทเี่ ปน นา้ํ เชอื่ ม ๓. คุณลักษณะที่ตองการ ๓.๑ ลักษณะทั่วไป สวนที่เปน นา้ํ เชอื่ มตอ งใส ในภาชนะบรรจเุ ดยี วกนั ลกู ชดิ ตอ งมขี นาดใกลเ คยี งกนั อาจมชี นิ้ เศษไดบ า งเลก็ นอ ย ๓.๒ สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของลูกชิดในน้ําเชื่อม ๓.๓ กลิ่นรส ตองมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของลูกชิดในน้ําเชื่อม ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ไมพึงประสงค เชน กลิ่นบูด รสเปรี้ยว ๓.๔ ลักษณะเนื้อสัมผัส ตองไมเละ เมื่อตรวจสอบโดยวิธีใหคะแนนตามขอ ๘.๑ แลว ตองไดคะแนนเฉลี่ยของแตละลักษณะจากผูตรวจสอบทุกคน ไมนอ ยกวา ๓ คะแนน และไมม ลี กั ษณะใดได ๑ คะแนนจากผตู รวจสอบคนใดคนหนงึ่ - ๑ - มผช.๑๒๑๙/๒๕๔๙ ๓.๕ สิ่งแปลกปลอม ตอ งไมพ บสงิ่ แปลกปลอมที่ไมใชสวนประกอบที่ใช เชน เสนผม ดิน ทราย กรวด ชิ้นสวนหรือสงิ่ ปฏกิ ลู จากสตั ว ๓.๖ ความเปนกรด-ดาง ตอ งไมเ กนิ ๔.๕ ๓.๗ วัตถุเจือปนอาหาร ๓.๗.๑ หา มใชว ตั ถกุ นั เสยี ทกุ ชนดิ ๓.๗.๒ หากมกี ารใชส ารฟอกขาว ใหใ ชไ ดต ามชนดิ และปรมิ าณทกี่ ฎหมายกาํ หนด ๓.๗.๓ หากมกี ารใชส ารชว ยใหค งตวั (คาํ นวณเปน แคลเซยี ม) ตอ งไมเ กนิ ๑ ๐๐๐ มลิ ลกิ รมั ตอ กโิ ลกรมั ๓.๘ จุลินทรีย ๓.๘.๑ จํานวนจุลินทรียทั้งหมด ตองไมเกิน ๑ ๑๐๓ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม × ๓.๘.๒ โคลิฟอรม โดยวิธีเอ็มพีเอ็น ตองนอยกวา ๓ ตอตัวอยาง ๑ กรัม ๓.๘.๓ แฟลตซาวร ตองไมพบ ๓.๘.๔ แอซิดูริกสปอยเลจบักเตรี ตองไมพบ ๓.๘.๕ ยีสตและรา ตองไมเกิน ๑๐๐ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม ๔. สุขลักษณะ ๔.๑ สุขลักษณะในการทําลกู ชดิ ในนา้ํ เชอื่ ม สถานประกอบการตองไดรับอนุญาตจากกระทรวงสาธารณสขุ และ ใหเ ปน ไปตามคาํ แนะนําตามภาคผนวก ก. ๕. การบรรจุ ๕.๑ ใหบ รรจุลกู ชดิ ในนา้ํ เชอื่ มในภาชนะบรรจทุ สี่ ะอาด ปด ไดส นทิ สามารถปอ งกนั การปนเปอ นจากสงิ่ สกปรก ภายนอกได และตอ งไมม ลี กั ษณะภายนอกผดิ ปกต ิ เชน บวม บบุ จนทาํ ใหเ กดิ การเสยี รปู รวั่ ซมึ เปน สนมิ ๕.๒ การปด ผนกึ ภาชนะบรรจ ุตอ งไมเกดิ โอกาสใหม กี ารปนเปอ นหรอื เกดิ ความเปนพษิ จากวสั ดทุ ใี่ ชใ นการปด ผนกึ ๕.๓ น้ําหนักสุทธิและน้ําหนักเนื้อของลูกชิดในน้ําเชื่อมในแตละภาชนะบรรจุ ตองไมนอยกวาที่ระบุไวที่ฉลาก - ๒ - มผช.๑๒๑๙/๒๕๔๙ ๖. เครื่องหมายและฉลาก ๖.๑ ที่ภาชนะบรรจุลูกชิดในน้ําเชื่อมทุกหนวย อยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครื่องหมายแจงรายละเอียด ตอไปนี้ใหเห็นไดงาย ชัดเจน (๑) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ เชน ลูกชิดในน้ําเชื่อม ลูกตาวในน้ําเชื่อม ลูกตาวในน้ําเชื่อม (๒) สวนประกอบที่สําคัญ (๓) ชนิดและปริมาณวัตถุเจือปนอาหาร (ถามี) (๔) น้ําหนักสุทธิและน้ําหนักเนื้อ (๕) วัน เดือน ปที่ทํา และวัน เดือน ปที่หมดอายุ หรือขอความวา “ควรบริโภคกอน (วัน เดือน ป)” (๖) ขอแนะนําในการบริโภคและการเก็บรักษา เชน ควรเก็บไวในตูเย็นหลังจากเปดภาชนะ (๗) ชื่อผูทําหรือสถานที่ทํา พรอมสถานที่ตั้ง หรือเครื่องหมายการคาที่จดทะเบียน ในกรณที ใี่ ชภ าษาตา งประเทศ ตอ งมคี วามหมายตรงกบั ภาษาไทยทกี่ าํ หนดไวข า งตน ๗. การชักตัวอยางและเกณฑตัดสิน ๗.๑ รนุ ในทนี่ ี้หมายถงึ ลูกชิดในน้ําเชื่อมทที่ าํ ในระยะเวลาเดยี วกนั ๗.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางที่กําหนดตอไปนี้ ๗.๒.๑ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบสงิ่ แปลกปลอม การบรรจ ุ และเครอื่ งหมายและ ฉลาก ใหชักตัวอยางโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบแลว ทุกตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๕ ขอ ๕. และขอ ๖. จึงจะถือวาลูกชิดในน้ําเชื่อมรุนนั้นเปนไป ตามเกณฑที่กําหนด ๗.๒.๒ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบลกั ษณะทวั่ ไป ส ี กลนิ่ รส และลกั ษณะเนอื้ สมั ผสั ใหใ ชต วั อยา งทผี่ า นการทดสอบตามขอ ๗.๒.๑ แลว จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เมอื่ ตรวจสอบ แลว ทุกตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๑ ถึงขอ ๓.๔ จึงจะถือวาลูกชิดในน้ําเชื่อมรุนนั้นเปนไปตาม เกณฑที่กําหนด ๗.๒.๓ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบความเปนกรด-ดางและวัตถุเจือปนอาหาร ใหชักตัวอยา งโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เพื่อทําเปนตัวอยางรวม โดยมีน้ําหนักรวมไมนอยกวา ๒๐๐ กรัม กรณีตัวอยางไมพอใหชักตัวอยางเพิ่มโดยวิธีสุมจากรุน เดียวกันใหไดตัวอยางที่มีน้ําหนักรวมตามที่กําหนด เมื่อตรวจสอบแลวตัวอยางตองเปนไปตาม ขอ ๓.๖ และขอ ๓.๗ จึงจะถือวา ลกู ชดิ ในนา้ํ เชอื่ มรนุ นนั้ เปน ไปตามเกณฑท กี่ าํ หนด ๗.๒.๔ การชักตัวอยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบจลุ นิ ทรยี ใหช กั ตวั อยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๘ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เมอื่ ตรวจสอบแลว ทกุ ตวั อยา งตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๘ จงึ จะถอื วา ลูกชิด ในน้ําเชื่อมรุนนนั้ เปน ไปตามเกณฑท กี่ าํ หนด - ๓ - มผช.๑๒๑๙/๒๕๔๙ ๗.๓ เกณฑตัดสิน ตวั อยา งลกู ชดิ ในน้ําเชื่อมตองเปนไปตามขอ ๗.๒.๑ ขอ ๗.๒.๒ ขอ ๗.๒.๓ และขอ ๗.๒.๔ ทกุ ขอ จงึ จะ ถือวาลูกชิดในน้ําเชื่อมรุนนั้นเปนไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ ๘. การทดสอบ ๘.๑ การทดสอบลักษณะทั่วไป สี กลิ่นรส และลักษณะเนื้อสัมผัส ๘.๑.๑ ใหแตงตงั้ คณะผตู รวจสอบ ประกอบดวยผทู มี่ คี วามชาํ นาญในการตรวจสอบลกู ชดิ ในนา้ํ เชอื่ มอยา งนอ ย ๕ คน แตละคนจะแยกกันตรวจและใหคะแนนโดยอิสระ ๘.๑.๒ เทตัวอยางลูกชิดในน้ําเชื่อมลงในถวยกระเบื้องสีขาว ตรวจสอบโดยการตรวจพินิจและชิม ๘.๑.๓ หลักเกณฑการใหคะแนน ใหเปนไปตามตารางที่ ๑ ตารางที่ ๑ หลักเกณฑการใหค ะแนน (ขอ ๘.๑.๓) ระดับการตัดสิน (คะแนน) ลักษณะที่ตรวจสอบ เกณฑที่กําหนด ดีมาก ดี พอใช ตองปรับปรุง ลักษณะทั่วไป สวนที่เปนน้ําเชื่อมตองใส ในภาชนะ ๔ ๓ ๒ ๑ บรรจุเดียวกันลูกชิดตองมีขนาดใกล เคยี งกนั อาจมชี นิ้ เศษไดบ า งเลก็ นอ ย สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของลูกชิดใน ๔ ๓ ๒ ๑ น้ําเชื่อม กลิ่นรส ตองมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของลูก ๔ ๓ ๒ ๑ ชิดในน้ําเชื่อม ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ ไมพึงประสงค เชน กลิ่นบูด รสเปรี้ยว ลักษณะเนื้อสัมผัส ตองไมเละ ๔ ๓ ๒ ๑ ๘.๒ การทดสอบสิ่งแปลกปลอม ภาชนะบรรจุ และเครื่องหมายและฉลาก ใหตรวจพินิจ ๘.๓ การทดสอบความเปนกรด-ดาง วตั ถเุ จอื ปนอาหาร และนา้ํ หนกั เนอื้ ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๔ การทดสอบจุลินทรีย ใหใชวิธีทดสอบตามมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม วิธีวิเคราะหอาหารทางจุลชีววิทยา มาตรฐานเลขที่ มอก.๓๓๕ เลม ๑ ๘.๕ การทดสอบน้ําหนักสุทธิ ใหใชเคร่อื งชั่งที่เหมาะสม - ๔ - มผช.๑๒๑๙/๒๕๔๙ ภาคผนวก ก. สุขลักษณะ (ขอ ๔.๑) ก.๑ สถานที่ตั้งและอาคารที่ทํา ก.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและที่ใกลเคียง อยูในที่ที่จะไมทําใหผลิตภัณฑที่ทําเกิดการปนเปอนไดงาย โดย ก.๑.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและบริเวณโดยรอบ สะอาด ไมมีน้ําขังแฉะและสกปรก ก.๑.๑.๒ อยูหางจากบริเวณหรือสถานที่ที่มีฝุน เขมา ควัน มากผิดปกติ ก.๑.๑.๓ ไมอยใู กลเคียงกับสถานที่นารังเกียจ เชน บริเวณเพาะเลี้ยงสัตว แหลงเก็บหรือกําจัดขยะ ก.๑.๒ อาคารที่ทํามีขนาดเหมาะสม มีการออกแบบและกอสรางในลักษณะที่งายแกการบํารุงรักษา การทํา ความสะอาด และสะดวกในการปฏิบัติงาน โดย ก.๑.๒.๑ พื้น ฝาผนัง และเพดานของอาคารที่ทํา กอสรางดวยวัสดุที่คงทน เรียบ ทําความสะอาด และ ซอมแซมใหอยูในสภาพที่ดีตลอดเวลา ก.๑.๒.๒ แยกบริเวณที่ทาํ ออกเปนสัดสวน ไมอยูใกลหองสุขา ไมมีสิ่งของที่ไมใชแลวหรือไมเกี่ยวของกับ การทําอยูในบริเวณที่ทํา ก.๑.๒.๓ พื้นที่ปฏิบัติงานไมแออัด มีแสงสวางเพียงพอ และมีการระบายอากาศที่เหมาะสม ก.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณในการทํา ก.๒.๑ ภาชนะหรืออุปกรณในการทําที่สัมผัสกับผลิตภัณฑ ทําจากวัสดุมีผิวเรียบ ไมเปนสนิม ลางทําความ สะอาดไดงาย ก.๒.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณที่ใช สะอาด เหมาะสมกับการใชงาน ไมกอใหเกิดการปนเปอน ติดตั้งไดงาย มีปริมาณเพียงพอ รวมทั้งสามารถทําความสะอาดไดงายและทั่วถึง ก.๓ การควบคุมกระบวนการทํา ก.๓.๑ วัตถุดิบและสวนผสมในการทํา สะอาด มีคุณภาพดี มีการลางหรือทําความสะอาดกอนนําไปใช ก.๓.๒ การทํา การเก็บรักษา การขนยาย และการขนสง ใหมีการปอ งกันการปนเปอนและการเสื่อมเสียของ ผลิตภัณฑ ก.๔ การสุขาภิบาล การบํารุงรักษา และการทําความสะอาด ก.๔.๑ น้ําที่ใชลา งทาํ ความสะอาดเครอื่ งมอื เครอื่ งจกั ร อปุ กรณ และมอื ของผทู าํ เปน นา้ํ สะอาดและมปี รมิ าณ เพียงพอ ก.๔.๒ มีวิธีการปองกันและกําจัดสัตวนําเชื้อ แมลงและฝุนผง ไมใหเขาในบริเวณที่ทําตามความเหมาะสม ก.๔.๓ มกี ารกาํ จดั ขยะ สงิ่ สกปรก และนา้ํ ทงิ้ อยา งเหมาะสม เพอื่ ไมก อ ใหเ กดิ การปนเปอ นกลบั ลงสผู ลติ ภณั ฑ ก.๔.๔ สารเคมีที่ใชลางทําความสะอาด และใชกําจัดสัตวนําเชื้อและแมลง ใชในปริมาณที่เหมาะสม และ เก็บแยกจากบริเวณที่ทํา เพื่อไมใหปนเปอนลงสูผลิตภัณฑได ก.๕ บุคลากรและสุขลักษณะของผูทาํ ผูทําทุกคน ตองรักษาความสะอาดสวนบุคคลใหดี เชน สวมเสื้อผาที่สะอาด มีผาคลุมผมเพื่อปองกันไมให เสนผมหลนลงในผลิตภัณฑ ไมไวเล็บยาว ลางมือใหสะอาดทุกครั้งกอนปฏิบัติงาน หลังการใชหองสุขา และเมื่อมือสกปรก - ๕ -