Table Of Content

Kingdom of Thailand ≠ EDICT OF GOVERNMENT ± In order to promote public education and public safety, equal justice for all, a better informed citizenry, the rule of law, world trade and world peace, this legal document is hereby made available on a noncommercial basis, as it is the right of all humans to know and speak the laws that govern them. TCPS 1206-2549 (2006) (Thai): DRIED BAMBOO SHOOTS มผช.๑๒๐๖/๒๕๔๙ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน หนอไมรวกแหง ๑. ขอบขาย ๑.๑ มาตรฐานผลติ ภณั ฑช มุ ชนนคี้ รอบคลมุ หนอไมรวกที่ทําใหแหง บรรจใุ นภาชนะบรรจุ ๒. บทนิยาม ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ มีดังตอไปนี้ ๒.๑ หนอไมรวกแหง หมายถงึ ผลติ ภณั ฑท ไี่ ดจ ากการนาํ หนอ ไมร วกทสี่ ดและอยใู นสภาพดมี าตม ปอกเปลอื ก ขดู ใหเ ปน เสน หรอื ฝานเปน แผน หรอื อาจนาํ หนอ ไมส ดมาฝานเปน แผน คลกุ เกลอื ทาํ ใหแ หง โดยใชค วามรอ น จากแสงอาทติ ยห รอื แหลง พลงั งานอนื่ กอ นนาํ ไปใชต อ งคนื รปู โดยตม ในนา้ํ เดอื ด ๓. คุณลักษณะที่ตองการ ๓.๑ ลักษณะทั่วไป ตองแหง อาจติดกันไดบางเล็กนอย ปราศจากสิ่งแปลกปลอมที่ไมพึงประสงคของสวนประกอบที่ใช เชน เปลือกแข็ง ๓.๒ สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของหนอไมรวกแหง ไมคล้ํา ๓.๓ กลิ่น ตองมีกลิ่นที่ดีตามธรรมชาติของหนอไมรวกแหง ปราศจากกลิ่นอื่นที่ไมพึงประสงค เชน กลิ่นอับ กลิ่นสาบ ๓.๔ การคืนรูป ตองคืนรูปไดใกลเคียงกับหนอไมรวกตม ๓.๕ ลักษณะเน้อื สัมผัส ตองไมเหนียวหรือแข็งกระดาง เมื่อตรวจสอบโดยวิธีใหคะแนนตามขอ ๘.๑ แลว ตองไดคะแนนเฉลี่ยของแตละลักษณะจากผูตรวจสอบทุกคน ไมนอ ยกวา ๓ คะแนน และไมม ลี กั ษณะใดได  ๑ คะแนนจากผตู รวจสอบคนใดคนหนงึ่ - ๑ - มผช.๑๒๐๖/๒๕๔๙ ๓.๖ สิ่งแปลกปลอม ตอ งไมพ บสงิ่ แปลกปลอมที่ไมใชสวนประกอบที่ใช เชน เสนผม ดิน ทราย กรวด ชิ้นสวนหรือสิ่งปฏิกลู จากสตั ว ๓.๗ ความชื้น ตอ งไมเ กนิ รอ ยละ ๑๔ โดยนา้ํ หนกั ๓.๘ วัตถุเจือปนอาหาร หากมกี ารใชส ารฟอกส ี ใหใ ชไ ดต ามชนดิ และปรมิ าณทกี่ ฎหมายกาํ หนด ๓.๙ จุลินทรีย ยีสตและรา ตองไมเกิน ๕๐๐ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม ๔. สุขลักษณะ ๔.๑ สุขลักษณะในการทําหนอไมรวกแหง ใหเปนไปตามคําแนะนําตามภาคผนวก ก. ๕. การบรรจุ ๕.๑ ใหบ รรจหุ นอไมรวกแหงในภาชนะบรรจทุ สี่ ะอาด ปด ไดส นทิ และสามารถปอ งกนั การปนเปอ นจากสงิ่ สกปรก ภายนอกได ๕.๒ น้ําหนักสุทธิของหนอไมรวกแหงในแตละภาชนะบรรจุ ตองไมนอยกวาที่ระบุไวที่ฉลาก ๖. เครื่องหมายและฉลาก ๖.๑ ที่ภาชนะบรรจุหนอไมรวกแหงทุกหนวย อยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครื่องหมายแจงรายละเอียด ตอไปนี้ใหเห็นไดงาย ชัดเจน (๑) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ เชน หนอไมรวกแหง หนอไมแหง (๒) สวนประกอบที่สําคัญ (๓) ชนิดและปริมาณวัตถุเจือปนอาหาร (ถามี) (๔) น้ําหนักสุทธิ (๕) วัน เดือน ปที่ทํา และวัน เดือน ปที่หมดอายุ หรือขอความวา “ควรบริโภคกอน (วัน เดือน ป)” (๖) ขอแนะนําในการบริโภคและการเก็บรักษา เชน ควรเก็บในที่แหง (๗) ชื่อผูทําหรือสถานที่ทํา พรอมสถานที่ตั้ง หรือเครื่องหมายการคาที่จดทะเบียน ในกรณที ใี่ ชภ าษาตา งประเทศ ตอ งมคี วามหมายตรงกบั ภาษาไทยทกี่ าํ หนดไวข า งตน - ๒ - มผช.๑๒๐๖/๒๕๔๙ ๗. การชักตัวอยางและเกณฑตัดสิน ๗.๑ รนุ ในทนี่ ี้หมายถงึ หนอไมรวกแหงทที่ าํ โดยกรรมวธิ เีดยี วกนั ในระยะเวลาเดยี วกนั ๗.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางที่กําหนดตอไปนี้ ๗.๒.๑ การชกั ตวั อยา งและการยอมรับ สําหรับการทดสอบสงิ่ แปลกปลอม การบรรจ ุ และเครอื่ งหมายและ ฉลาก ใหชักตัวอยางโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบแลว ทุกตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๖ ขอ ๕. และขอ ๖. จงึ จะถอื วา หนอ ไมร วกแหง รนุ นนั้ เปน ไปตาม เกณฑที่กําหนด ๗.๒.๒ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบลกั ษณะทวั่ ไป ส ี กลน่ิ การคนื รปู และลกั ษณะเนอื้ สมั ผสั ใหใ ชตัวอยางที่ผานการทดสอบตามขอ ๗.๒.๑ แลว จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เมื่อ ตรวจสอบแลวทุกตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๑ ถึงขอ ๓.๕ จึงจะถือวาหนอไมรวกแหงรุนนั้น เปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๗.๒.๓ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบความชื้นและวัตถุเจือปนอาหาร ใหชักตัวอยา ง โดยวธิ สี ุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เพื่อทําเปนตัวอยางรวม โดยมีน้ําหนักรวม ไมนอยกวา ๒๐๐ กรมั กรณตี วั อยา งไมพ อใหชักตัวอยางเพิ่มโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั ใหไ ดต วั อยา ง ที่มีน้ําหนักรวมตามที่กําหนด เมื่อตรวจสอบแลวตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๗ และขอ ๓.๘ จึงจะถือวาหนอไมรวกแหงรนุ นนั้ เปน ไปตามเกณฑท กี่ าํ หนด ๗.๒.๔ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบจุลินทรีย ใหชักตัวอยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี ว กนั จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เพอื่ ทาํ เปน ตวั อยา งรวม โดยมนี า้ํ หนกั รวมไมน อ ยกวา ๒๐๐ กรมั กรณีตัวอยางไมพอใหชักตัวอยางเพิ่มโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกันใหไดตัวอยางที่มีน้ําหนักรวมตามที่ กาํ หนด เมอื่ ตรวจสอบแลว ตวั อยา งตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๙ จงึ จะถอื วา หนอไมรวกแหงรุนนนั้ เปน ไป ตามเกณฑท กี่ าํ หนด ๗.๓ เกณฑตัดสิน ตัวอยางหนอไมรวกแหงตองเปนไปตามขอ ๗.๒.๑ ขอ ๗.๒.๒ ขอ ๗.๒.๓ และขอ ๗.๒.๔ ทุกขอ จึงจะ ถือวาหนอไมรวกแหงรุนนั้นเปนไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ ๘. การทดสอบ ๘.๑ การทดสอบลักษณะทั่วไป สี กลิ่น การคืนรูป และลักษณะเนื้อสัมผัส ๘.๑.๑ ใหแตงตั้งคณะผตู รวจสอบ ประกอบดว ยผทู มี่ คี วามชาํ นาญในการตรวจสอบหนอ ไมร วกแหง อยา งนอ ย ๕ คน แตละคนจะแยกกันตรวจและใหคะแนนโดยอิสระ ๘.๑.๒ วางตัวอยางหนอไมรวกแหงลงบนจานกระเบื้องสีขาว ตรวจสอบลักษณะทั่วไป สี และกลิ่นโดยการ ตรวจพินิจและดม ๘.๑.๓ นําตัวอยางหนอ ไมร วกแหง ไปคนื รปู ตามวธิ ที รี่ ะบไุ วท ฉี่ ลาก ตรวจสอบการคนื รปู และลกั ษณะเนอื้ สมั ผสั โดยการตรวจพินิจและชิม - ๓ - มผช.๑๒๐๖/๒๕๔๙ ๘.๑.๔ หลักเกณฑการใหคะแนน ใหเปนไปตามตารางที่ ๑ ตารางที่ ๑ หลักเกณฑการใหคะแนน (ขอ ๘.๑.๔) ระดับการตัดสิน (คะแนน) ลักษณะที่ตรวจสอบ เกณฑที่กําหนด ดีมาก ดี พอใช ตองปรับปรุง ลักษณะทั่วไป ตองแหง อาจติดกันไดบางเล็กนอย ๔ ๓ ๒ ๑ ปราศจากสิ่งแปลกปลอมที่ไมพึง ประสงคของสวนประกอบที่ใช เชน เปลือกแข็ง สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของหนอไม ๔ ๓ ๒ ๑ รวกแหง ไมคล้ํา กลิ่น ตองมีกลิ่นที่ดีตามธรรมชาติของ ๔ ๓ ๒ ๑ หนอไมรวกแหง ปราศจากกลิ่นอื่นที่ ไมพึงประสงค เชน กลิ่นอับ กลิ่นสาบ การคืนรูป ตองคืนรูปไดใกลเคียงกับหนอไมรวก ๔ ๓ ๒ ๑ ตม ลักษณะเนื้อสัมผัส ตองไมเหนียวหรือแข็งกระดาง ๔ ๓ ๒ ๑ ๘.๒ การทดสอบสิ่งแปลกปลอม ภาชนะบรรจุ และเครื่องหมายและฉลาก ใหตรวจพินิจ ๘.๓ การทดสอบความชื้นและวัตถุเจือปนอาหาร ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๔ การทดสอบจุลินทรีย ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือ BAM หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๕ การทดสอบน้ําหนักสุทธิ ใหใชเครื่องชั่งที่เหมาะสม - ๔ - มผช.๑๒๐๖/๒๕๔๙ ภาคผนวก ก. สุขลักษณะ (ขอ ๔.๑) ก.๑ สถานที่ตั้งและอาคารที่ทํา ก.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและที่ใกลเคียง อยูในที่ที่จะไมทําใหผลิตภัณฑที่ทําเกิดการปนเปอนไดงาย โดย ก.๑.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและบริเวณโดยรอบ สะอาด ไมมีน้ําขังแฉะและสกปรก ก.๑.๑.๒ อยูหางจากบริเวณหรือสถานที่ที่มีฝุน เขมา ควัน มากผิดปกติ ก.๑.๑.๓ ไมอยใู กลเคียงกับสถานที่นารังเกียจ เชน บริเวณเพาะเลี้ยงสัตว แหลงเก็บหรือกําจัดขยะ ก.๑.๒ อาคารที่ทํามีขนาดเหมาะสม มีการออกแบบและกอสรางในลักษณะที่งายแกการบํารุงรักษา การทํา ความสะอาด และสะดวกในการปฏิบัติงาน โดย ก.๑.๒.๑ พื้น ฝาผนัง และเพดานของอาคารที่ทํา กอสรางดวยวัสดุที่คงทน เรียบ ทําความสะอาด และ ซอมแซมใหอยูในสภาพที่ดีตลอดเวลา ก.๑.๒.๒ แยกบริเวณที่ทําออกเปนสัดสวน ไมอยูใกลหองสุขา ไมมีสิ่งของที่ไมใชแลวหรือไมเกี่ยวของกับ การทําอยูในบริเวณที่ทํา ก.๑.๒.๓ พื้นที่ปฏิบัติงานไมแออัด มีแสงสวางเพียงพอ และมีการระบายอากาศที่เหมาะสม ก.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณในการทํา ก.๒.๑ ภาชนะหรืออุปกรณในการทําที่สัมผัสกับผลิตภัณฑ ทําจากวัสดุมีผิวเรียบ ไมเปนสนิม ลางทําความ สะอาดไดงาย ก.๒.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณที่ใช สะอาด เหมาะสมกับการใชงาน ไมกอใหเกิดการปนเปอน ติดตั้งไดงาย มีปริมาณเพียงพอ รวมทั้งสามารถทําความสะอาดไดงายและทั่วถึง ก.๓ การควบคุมกระบวนการทํา ก.๓.๑ วัตถุดิบและสวนผสมในการทํา สะอาด มีคุณภาพดี มีการลางหรือทําความสะอาดกอนนําไปใช ก.๓.๒ การทํา การเก็บรักษา การขนยาย และการขนสง ใหมีการปอ งกันการปนเปอนและการเสื่อมเสียของ ผลิตภัณฑ ก.๔ การสุขาภิบาล การบํารุงรักษา และการทําความสะอาด ก.๔.๑ น้ําที่ใชลางทําความสะอาดเครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ และมือของผูทํา เปนน้ําสะอาดและมี ปริมาณเพียงพอ ก.๔.๒ มีวิธีการปองกันและกําจัดสัตวนําเชื้อ แมลงและฝุนผง ไมใหเขาในบริเวณที่ทําตามความเหมาะสม ก.๔.๓ มกี ารกาํ จดั ขยะ สงิ่ สกปรก และนา้ํ ทง้ิ อยา งเหมาะสม เพอื่ ไมก อ ใหเ กดิ การปนเปอ นกลบั ลงสผู ลติ ภณั ฑ ก.๔.๔ สารเคมีที่ใชลางทําความสะอาด และใชกําจัดสัตวนําเชื้อและแมลง ใชในปริมาณที่เหมาะสม และ เก็บแยกจากบริเวณที่ทํา เพื่อไมใหปนเปอนลงสูผลิตภัณฑได ก.๕ บุคลากรและสุขลักษณะของผูทํา ผูทําทุกคน ตองรักษาความสะอาดสวนบุคคลใหดี เชน สวมเสื้อผาที่สะอาด มผี าคลุมผมเพื่อปองกันไมให เสนผมหลนลงในผลิตภัณฑ ไมไวเล็บยาว ลางมือใหสะอาดทุกครั้งกอนปฏิบัติงาน หลังการใชหองสุขา และเมื่อมือสกปรก - ๕ -