TC Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı AVRUPA ...

155 Pages·2016·2.03 MB·Turkish

T.C.
Mersin Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

AVRUPA BĠRLĠĞĠ KONFEDERASYON MU? FEDERASYON MU?

Uygar UYAR

YÜKSEK LĠSANS TEZĠ

Mersin, 2016

T.C.
Mersin Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

AVRUPA BĠRLĠĞĠ KONFEDERASYON MU? FEDERASYON MU?

Uygar UYAR

DanıĢman
Doç. Dr. Ġhsan KAMALAK

YÜKSEK LĠSANS TEZĠ

ġubat, 2016

i
ÖNSÖZ

DeğiĢen dünya konjonktürüne bağlı olarak uluslararası organizasyonlar,
kuruluĢ amaçlarına baĢka misyonlar yükleyerek kendi yönetsel sınırlarını daha da
geniĢletmiĢlerdir. Dolayısıyla bu geniĢlemeyle birlikte daha sıkı bir organizasyon için bir
takım düzenlemelere gidilmiĢtir. Bu düzenlemelerle birlikte hangi yönetsel yapıya dâhil
olduklarına dair bir takım belirsizliklere yol açmıĢtır. “Avrupa Birliği Konfederasyon mu?
Federasyon mu?” konusu, günümüzdeki uluslararası organizasyonların yönetim Ģekilleri
bakımından konfederasyon ve federasyon arasındaki çizginin zaman içerisinde kaybolması
bağlamında üzerinde durulmaya değer bulunmuĢtur.
Bu çalıĢmanın hazırlanmasında yardımlarını esirgemeyen danıĢman hocam
Doç. Dr. Ġhsan KAMALAK‟a, fikirleriyle bana ıĢık tutan değerli hocalarım Prof. Dr. Atilla
GÜNEY‟e ve Prof. Dr. Hüseyin GÜL‟e teĢekkürlerimi sunarım.

Uygar UYAR
ii
ÖZET
Avrupa Birliği Konfederasyon mu? Federasyon mu?
Bugün dünya düzenine baktığımızda bir kısım devletlerin zaman zaman ulusal
devlet olmaktan çıkıp küreselleĢme yoluyla kooperatif bir güç olma yoluna gittiklerini
görebilmek mümkündür. Bu kooperatif yapıların bir kısmının federasyon yoluna gittikleri
görülürken diğer bir kısmı konfederasyon Ģeklini benimsemiĢlerdir. Günümüzde bu iki
kavram oldukça tartıĢılır hale gelmiĢtir, çünkü her iki kavramın da sınırları artık
birbirlerine çok yaklaĢmıĢtır.
Avrupa Birliği (AB) de ortaya çıkıĢında her ne kadar konfederal yapıda
kurulan bir organizasyon olsa da gerek kuruluĢ amaçlarında yer alan maddeler bakımından,
gerekse daha sonra organizasyon üzerinde yapılan düzenlemeler sonucunda federasyona
doğru bir eğilim olduğunu görmekteyiz. Ancak bu noktada AB‟nin organizasyon yapısının
her iki kavramın da özelliklerini taĢıdığını, bunun da anlam kargaĢasına yol açtığını
görmekteyiz.
Bu çalıĢmada, AB‟nin yapısıyla Amerika BirleĢik Devletleri‟nin federasyon
yapısı, benzerlikler ve farklılıklar bağlamında karĢılaĢtırılmıĢtır. AB, her ne kadar
federasyona doğru yönelmiĢse de konfederal yapısını, federasyon yönetim Ģeklinin bazı
özellikleriyle harmanlayıp devam ettirdiğini görmekteyiz. Ancak AB‟nin yapılan ve
yapılacak olan düzenlemelerle federasyona geçiĢi kaçınılmaz olacaktır.
iii
ABSTRACT
Does the European Union Confederation or Federation?
Today, many countries are moving toward globalization in the World. The aim
of this act is to establish a cooperative structure in the World. Some of these cooperative
structures have chosen federation form of government; some of structures have chosen
confederation form. Today these two concepts have become quite questionable, because,
the limits of both concepts are very close to each other anymore.
European Union was firstly confederal but later we see it moving towards
federalism because of made some arrangements about supervisory in European Union.
European Union has begun to resemble the form of government of the federation. This
situation leads to ambiguity between federation and confederation.
In this study, the government structure of the European Union and that of the
United States of America is comparatively analyzed. The result of this study is that
although the European Union moving towards to federation, the form of the European
Union is still confederation. But with arrangements in the future, the European Union will
transform into federation.
iv
ĠÇĠNDEKĠLER
ÖNSÖZ ................................................................................................................................... i
ÖZET ..................................................................................................................................... ii
ABSTRACT ......................................................................................................................... iii
ĠÇĠNDEKĠLER ..................................................................................................................... iv
KISALTMALAR ............................................................................................................... viii
TABLOLAR LĠSTESĠ ......................................................................................................... ix
GĠRĠġ ..................................................................................................................................... 1
I. BÖLÜM: FEDERALĠZM VE AMERĠKA BĠRLEġĠK DEVLETLERĠ .................. 17
I.1. Amerika BirleĢik Devletleri ...................................................................................... 17
I.1.2. ABD‟de Federal Yapının KuruluĢu.................................................................... 17
I.1.3. Yeni Anayasanın Kabulü ................................................................................... 19
I.1.4. Federal Yönetim ................................................................................................. 22
I.1.4.1. Yasama ........................................................................................................ 22
I.1.4.2. Yürütme ....................................................................................................... 24
I.1.4.3. Yargı ............................................................................................................ 25
I.1.4.3.1. Eyalet Yargı Sistemi ............................................................................ 26
I.1.4.3.1.1. Genel Alt Derece Mahkemeler ...................................................... 26
I.1.4.3.1.2. Özel Mahkemeler .......................................................................... 26
I.1.4.3.1.3. „Eyalet‟ Temyiz Mahkemesi ......................................................... 26
I.1.4.3.1.4.„Eyalet‟ Üst Derece Mahkemesi .................................................... 27
I.1.4.3.2. Federal Yargı Sistemi ........................................................................... 27
I.1.4.3.2.1. Federal Bölge Mahkemeleri .......................................................... 28
I.1.4.3.2.2.Federal Temyiz Mahkemesi ........................................................... 28
v
I.1.4.3.2.3. ABD Üst Derece Mahkemesi ........................................................ 29
I.1.5. Federal Yönetimde Yetki PaylaĢımı .................................................................. 30
I.1.6. Federal Yönetim, Federe Devletlerin Yönetimi ve Yerel Yönetimlerin
EtkileĢimi ..................................................................................................................... 31
I.1.7. Federal ve Eyalet Yönetimlerinin Anayasal Sınırları ........................................ 32
I.2. Sonuç ......................................................................................................................... 33
II. BÖLÜM: FEDERALĠZM KAVRAMININ AVRUPA’DA ORTAYA ÇIKIġI VE
AVRUPA BĠRLĠĞĠ ........................................................................................................... 35
II.1. Avrupa Birliği DüĢüncesinin Tarihsel GeliĢimine Bir BakıĢ .................................. 35
II.2. Avrupa BütünleĢmesi Sürecinde Federalist Eğilimlerin GeliĢimi ........................... 40
II.3. Federalist ve Konfederalist YaklaĢımların Avrupa‟nın GeniĢleme Sürecine BakıĢı41
II.4. Avrupa Birliği Üzerine Yapılan Federasyon - Konfederasyon TartıĢmaları ........... 43
II.5. Avrupa Birliği‟nin Örgütsel Yapısı ......................................................................... 52
II.5.1. Avrupa Parlamentosu ........................................................................................ 52
II.5.2. Avrupa Birliği Konseyi ..................................................................................... 56
II.5.3. Avrupa Komisyonu ........................................................................................... 58
II.5.4. Avrupa Adalet Divanı ....................................................................................... 60
II.5.5. Avrupa SayıĢtayı ............................................................................................... 61
II.6. Avrupa Birliği Kurumları Arasındaki ĠliĢkiler ........................................................ 62
II.7. Avrupa Birliğinde Liderlik AnlayıĢı ........................................................................ 63
II.7.1. Ulus-üstü Liderlik: Komisyon .......................................................................... 64
II.7.2. Ulusal Liderlik: Siyasal Aktörler ...................................................................... 64
II.7.2.1. Yunanistan örneği; ..................................................................................... 65
II.7.2.2. Ġngiltere örneği; .......................................................................................... 66