tc harp akademileri stratejik araştırmalar enstitüsü savunma tedarik projelerinde sapmaların PDF
Preview tc harp akademileri stratejik araştırmalar enstitüsü savunma tedarik projelerinde sapmaların
T.C. HARP AKADEMİLERİ STRATEJİK ARAŞTIRMALAR ENSTİTÜSÜ SAVUNMA TEDARİK PROJELERİNDE SAPMALARIN ÖNLENMESİ MAKSADIYLA PROGRAM YÖNETİMİ YAKLAŞIMININ UYGULANABİLİRLİĞİ SAVUNMA KAYNAKLARI YÖNETİMİ ANA BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Özhan EREN Tez Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Fahri ERENEL İSTANBUL – 2015 (BU SAYFA BOŞ BIRAKILMIŞTIR) TEZ TANITIM FORMU YAZAR ADI SOYADI : Özhan EREN TEZİN DİLİ : Türkçe TEZİN ADI : Savunma Tedarik Projelerinde Sapmaların Önlenmesi Maksadıyla Program Yönetimi Yaklaşımının Uygulanabilirliği ENSTİTÜ : Stratejik Araştırmalar Enstitüsü ANA BİLİM DALI : Savunma Kaynakları Yönetimi TEZİN TÜRÜ : Yüksek Lisans TEZİN TARİHİ : 26.05.2015 SAYFA SAYISI : 207 TEZ DANIŞMANLARI : Yrd. Doç. Dr. Fahri ERENEL DİZİN TERİMLERİ : Savunma Sanayii, Savunma Tedariki, Program Yönetimi, Proje Yönetimi, Tedarik Sapmaları TÜRKÇE ÖZET : Bu çalışma, ülkelerin savunma tedarik sürecinde önemli yer tutan ve karmaşıklık seviyesi hızla artan sistem geliştirme projelerinin, “uluslararası program yönetimi standartları” kapsamında programlar aracılığıyla yönetilmesinin, savunma sanayii paydaşlarına sağlayacağı katkıyı ve ülkemizde bu kapsamda atılabilecek adımları analiz etmek maksadıyla yapılmıştır. DAĞITIM LİSTESİ : 1. Stratejik Araştırmalar Enstitüsüne 2. YÖK Ulusal Tez Merkezine Bu tezin içerdiği hususlar bireysel görüşlerimi yansıtır, Türk Silahlı Kuvvetlerinin görüşlerini yansıtmaz. Özhan EREN T.C. HARP AKADEMİLERİ STRATEJİK ARAŞTIRMALAR ENSTİTÜSÜ SAVUNMA TEDARİK PROJELERİNDE SAPMALARIN ÖNLENMESİ MAKSADIYLA PROGRAM YÖNETİMİ YAKLAŞIMININ UYGULANABİLİRLİĞİ SAVUNMA KAYNAKLARI YÖNETİMİ ANA BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Özhan EREN Tez Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Fahri ERENEL İSTANBUL – 2015 STRATEJİK ARAŞTIRMALAR ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE Özhan EREN’in “Savunma Tedarik Projelerinde Sapmaların Önlenmesi Maksadıyla Program Yönetimi Yaklaşımının Uygulanabilirliği” adlı tez çalışması, jürimiz tarafından SAVUNMA KAYNAKLARI YÖNETİMİ ana bilim dalında YÜKSEK LİSANS tezi olarak kabul edilmiştir. Başkan Yaman ÖZTEK Prof. Dr. Üye Fahri ERENEL Yrd. Doç. Dr. (Danışman) Üye Tufan DEMİREL Yrd. Doç. Dr. ONAY Yukarıdaki imzaların, adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım. .... /.... / 2015 Zekeriya TÜRKMEN Dr. Öğ. Alb. Enstitü Müdürü ÖZET Savunma sistemlerini geliştirme ve tedarik süreci, ülkelerin sahip olduğu en yüksek teknolojinin kullanılmasını, bütçe, yetişmiş insan gücü ve diğer unsurların eşzamanlı planlanarak aktarılmasını ve birçok kurumun katılımını gerektiren uzun ve karmaşık girişimleri bünyesinde barındırmaktadır. Tehditlerin belirsizliği ve değişkenliği dolayısıyla söz konusu girişimlerin gerek sayısının, gerekse karmaşıklık seviyesinin artması, savunma projelerinde, dolayısıyla ülkelerin sahip olmayı planladığı savunma yeteneklerinde sapmalar yaşanmasına neden olabilmektedir. Bu durum, savunma planlama sürecinde görevli paydaşların kurum içi ve kurumlar arası birtakım düzenlemeler yapmasını gerekli kılmaktadır. Tez çalışması kapsamda, çok sayıda projenin ortak bir fayda gözetilerek merkezi bir anlayışla yönetilmesi olarak özetlenebilecek program yönetimi anlayışının, savunma projelerinde uygulanabilirliği incelenmiştir. Savunma sanayii gelişmiş ülkelerin gerçekleştirdiği bazı proje ve program uygulamaları ve yaşanan sapmalar, uluslararası program yönetimi standartlarından yola çıkılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, ülkemizin savunma tedarik sürecinde, program yönetimine ilişkin yaşanan sorunları ve gerçekleştirilen çalışmaları ortaya koymak, çözüme yönelik öneriler sunmak maksadıyla, araştırma yöntemi olarak derinlemesine görüşme süreci planlanmıştır. Savunma sanayiinin kamu ve özel sektörde faaliyet gösteren temsilcileri ve ilgili uzman kişilerle gerçekleştirilen görüşmelerden yararlanarak, savunma programlarını kurumlar üstü bir yaklaşımla, diğer paydaşlarla işbirliği içinde, program ömür devri boyunca yönetebilecek bir Savunma Kaynak Planlama ve Yönetim Modeli önerilmiştir. Sonuç olarak, askeri kurumların yanı sıra üniversitelerin, araştırma kuruluşlarının, tedarik kurumlarının ve savunma sanayii temsilcilerinin matriks bir ilişkiler ağı oluşturularak projelerin yönetiminde sorumluluk alması ve ülkemize özgü bir savunma program yönetimi yapısının oluşturulmasına yönelik çıkarımlarda bulunulmuştur. I SUMMARY The process of developing and procuring defense systems includes long and complex functions such as using the most sophisticated technologies that the countries have, planning and transferring bugdet, qualified human resources, and the other elements in a sequential way, and cooperation of interrelating organizations. Because of the uncertainty and variability of threats, the numbers and the complexity of these functions increase; and consequently there may be some serious deviations in the defense projects, and also the defense capabilities that the countries demand to have. This case necessitates the partners inside and outside of the organization that are responsible for the defense planning process to make a series of arrangements. In the context of this thesis, the applicability of the program management approach which represents managing a group of projects through seeking common benefits has been analyzed in the defense projects. It has been evaluated some projects, program applications and the deviations that are experienced by the developed countries, by considering the method of İnternational Standards of Program Management. In this regard, in-depth interview has been planned as a research method to define the problems that are related to program management and the studies that are achieved in the defense acquisition process of our country, and to put forward some suggestions to solve the problems. A Defense Resource Planning and Management Model that can manage defense programs by a supra-enterprises approach, in coordination with the other partners, and throughout the program lifecycle, has been proposed by making use of the interviews with the agents of defense industry in public and private sector and some other experts. In conclusion, it has been made inferences for military organizations, universities, research organizations, procurement agencies, and the agents of the defense industry to take responsibility for managing projects by creating matrix relations and building a country-specific defense program management structure for our country. II İÇİNDEKİLER ÖZET ........................................................................................................................ I SUMMARY .............................................................................................................. II İÇİNDEKİLER ..........................................................................................................III KISALTMALAR ....................................................................................................... VI TABLOLAR LİSTESİ .............................................................................................. VII GRAFİKLER LİSTESİ ............................................................................................. IX ŞEKİLLER LİSTESİ ................................................................................................. X RESİMLER LİSTESİ .............................................................................................. XII EKLER LİSTESİ.................................................................................................... XIII ÖNSÖZ ................................................................................................................. XIV GİRİŞ ....................................................................................................................... 1 BÖLÜMLER BİRİNCİ BÖLÜM: SAVUNMA SANAYİİ TEDARİK FAALİYETLERİNİN PLANLANMASI VE YÖNETİMİ 1.1. TEDARİK SÜRECİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR .................................................. 3 1.1.1. Savunma Planlama ve Tedarik Sistemleri................................................3 1.1.1.1. Stratejik Planlama Aşaması ..................................................... 6 1.1.1.2. Programlama ve Bütçeleme Aşaması ...................................... 7 1.1.1.3. Tedarik Aşaması ...................................................................... 9 1.1.2. Sistem Mühendisliği Kavramı................................................................. 10 1.1.3. Savunma Tedariklerinde Ömür Devri Maliyeti Yönetimi......................... 13 1.2. TEDARİK YÖNETİM SÜRECİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER .........................19 1.2.1. Değişen Tehdit Algısının Tedarik Faaliyetlerine Yansımaları................. 19 1.2.1.1. Soğuk Savaş Öncesi Savunma Programlarında Paydaşların Rolü ........................................................................................19 1.2.1.2. Soğuk Savaş Sonrası Savunma Programlarında Paydaşların Rolü ........................................................................................21 1.2.2. Planlama Sürecinde Sorumlu Taraflar Arasındaki Uyumun İncelenmesi............................................................................................ 24 1.3. TEDARİK SÜRECİNDE MEYDANA GELEN SAPMALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ .................................................................................26 1.3.1. Tedarik Projelerinin Gecikme Sebepleri................................................. 37 İKİNCİ BÖLÜM: PROJE, PROGRAM VE PORTFÖY YÖNETİMİ YAKLAŞIMLARI 2.1. KURUMSAL PLANLAMADA PROJE, PROGRAM VE PORTFÖY YÖNETİMİ KAVRAMLARI ...............................................................................................42 III 2.1.1. Proje Yönetimi Kavramı.......................................................................... 42 2.1.2. Program Yönetimi Kavramı.................................................................... 46 2.1.2.1. Program Türleri .......................................................................51 2.1.2.2. Projelerin Birbirine Bağımlılığı .................................................57 2.1.2.3. Program ve Proje Yönetiminin Karşılaştırılması ......................59 2.1.3. Portföy Yönetimi Kavramı....................................................................... 66 2.2. PROGRAM YÖNETİMİ ANLAYIŞININ TEORİK VE PRATİK OLARAK İNCELENMESİ ..............................................................................................71 2.2.1. Müşterek Programların Tekil Programlarla Karşılaştırılması.................. 77 2.2.2. Program Yönetimi Uygulamalarında Kullanılan Yöntem ve Teknikler.... 85 2.2.3. Program Yönetiminde Riskin Paylaşılması ve Yönetimi......................... 91 2.2.3.1. Risk Yönetim Yapısının Oluşturulması ve Programlarda Uygulanması ...........................................................................92 2.2.4. Program Yönetim Ofislerinin İşlevsel Açıdan İncelenmesi..................... 97 2.3. SAVUNMA SANAYİİ PROJELERİNDE PROGRAM YÖNETİMİ YAKLAŞIMININ UYGULANABİLİRLİĞİ ........................................................ 101 2.3.1. PPBS ve Tedarik Süreci Açısından Program Yönetimi ve Ömür Devri Yaklaşımıyla İlişkilendirilmesi...............................................................105 2.3.2. Yetenek Tabanlı Savunma Planlama Yaklaşımının Program Yönetimi Uygulamalarıyla İlişkisinin İncelenmesi................................................111 2.3.2.1. Etkin Bir Savunma Proje Grubunun Oluşturulması Maksadıyla Yetenek Temelli Portföy Analiz Yöntemlerinden Yararlanılması ............................................................................................. 116 2.3.3. Sistemlerin Sistemi Anlayışı ile Program Yönetiminin İlişkilendirilmesi124 2.3.4. Organizasyon Yapılarının Program Yönetimine Uyumluluğu...............128 2.3.5. Savunma Programlarının Yönetimi Süresince Taraflara Düşen Sorumluluklar.......................................................................................133 2.3.5.1. Program Yöneticisinin Görevleri ............................................ 135 2.3.5.2. Program Paydaşlarının Sorumlulukları .................................. 136 2.3.5.3. Proje Yöneticilerinin Sorumlulukları ....................................... 139 2.3.5.4. Yüklenicilerin Sorumlulukları ................................................. 139 2.3.5.5. Üst Yönetimin Sorumlulukları ................................................ 140 2.3.5.6. Savunma B.lıkları Tarafından Yapılması Gerekenler ............. 140 2.3.6. Savunma Tedarik Programlarına İlişkin İnceleme ve Denetleme Mekanizmaların Oluşturulması.............................................................141 2.3.7. İnsan Kaynaklarının Program Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi .. 146 2.4. PROGRAM YÖNETİMİ YAKLAŞIMI ÖRNEKLERİ ....................................... 150 IV 2.4.1. Askeri Uygulamalarda Öne Çıkan Örneklerin Değerlendirilmesi.......... 150 2.4.1.1. Future Combat Systems (FCS) Programı ............................. 150 2.4.1.2. İnsansız Hava Aracı (Unmanned Air Vehicle-UAV) Programı163 2.4.2. Türkiye’de Program Yönetimine Yönelik Çalışmalar............................ 168 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: ARAŞTIRMA YÖNTEMİ ......................................................... 172 3.1. ARAŞTIRMANIN KURAMSAL/KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ ......................... 172 3.2. ARAŞTIRMANIN EVRENİ VE ÖRNEKLEMİ ................................................ 173 3.3. ARAŞTIRMANIN VARSAYIMLARI VE SINIRLILIKLARI .............................. 174 3.4. VERİ TOPLAMA TEKNİĞİ ........................................................................... 175 3.5. VERİ VE BİLGİLERİN ANALİZİ.................................................................... 175 3.6. ARAŞTIRMANIN BULGULARI .................................................................... 176 3.6.1. Kurum içi (Savunma Sanayii)............................................................. .. 176 3.6.2. Kurum İçi (Kamu)................................................................................. 179 3.6.3. Kurumlar Arası (Savunma Planlama ve Tedarik Sürecinde Görevli Paydaşlar)............................................................................................ 182 SONUÇ VE ÖNERİLER ........................................................................................ 192 KAYNAKÇA .......................................................................................................... 198 EKLER V
Description:The list of books you might like
