tc ege üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü gazetecilik ana bilim dalı eleştirel sosyal medya ...

157 Pages·2016·2.01 MB·Turkish

T.C.
EGE ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
GAZETECİLİK ANA BİLİM DALI

ELEŞTİREL SOSYAL MEDYA OKURYAZARLIĞI BAĞLAMINDA
YENİ MEDYADA İMAJ, GÖRÜNTÜ VE BEDEN SUNUMU

GÜLSÜM BAŞ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
92130003262

DANIŞMAN: YRD. DOÇ. DR. SONER YAĞLI

İZMİR– 2015
T.C.
EGE ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
GAZETECİLİK ANA BİLİM DALI

ELEŞTİREL SOSYAL MEDYA OKURYAZARLIĞI BAĞLAMINDA
YENİ MEDYADA İMAJ, GÖRÜNTÜ VE BEDEN SUNUMU

GÜLSÜM BAŞ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
92130003262

DANIŞMAN: YRD. DOÇ. DR. SONER YAĞLI

JÜRİ ÜYELERİ

Yrd. Doç. Dr. Soner YAĞLI
Prof. Dr. İ. Pelin DÜNDAR
Yrd. Doç. Dr. Cem GÜZELOĞLU

İZMİR– 2015
ii
iii
iv
ÖNSÖZ 
Yeni medya kavramı yeni iletişim teknolojilerinin gelişimiyle birlikte ortaya çıkmış ve
ivme kazanmış bir kavramdır. Bununla birlikte geleneksel iletişim araçları da değişen
teknolojiden etkilenmiş, bu sürece uyum sağlamıştır. Bu çalışmada yeni medya kavramı
üzerinde durularak imaj, beden sunumu ve görüntünün gösteri dünyasının bir parçasına
dönüşmesi incelenmiştir. Yeni medyanın tüketim olanaklarına sağladığı imkanlar ve bu
imkanların bireyler üzerindeki etkileri analiz edilmiştir.
Lisans eğitimim boyunca esirgemediği desteğini yüksek lisans eğitimimde de Danışman
Hocam olarak daha fazla yüklendiği sorumluluklarla devam ettiren ayrıca; deneyimleri,
bilgi birikimi, eleştiri ve değerlendirmeleri ile çalışma süresince verdiği emekten dolayı
Yrd. Doç. Dr. Soner Yağlı’ya,
Çalışma süresince, her türlü zorluk karşısında beni cesaretlendirip, motive eden ve güç
veren Mehmet Ali Saral’a,
Bana tez konusu açısından doğal bir gözlem ortamı sunan sevgili arkadaşlarıma,
Her daim yanımda olup, varlığıyla bana güç veren aileme teşekkür ederim.
Gülsüm BAŞ

v
İÇİNDEKİLER TABLOSU
GÖRSELLER LİSTESİ ................................................................................................. v
ŞEKİLLER LİSTESİ ..................................................................................................... vi
TABLOLAR LİSTESİ .................................................................................................. vii
GİRİŞ .............................................................................................................................. 1

BİRİNCİ BÖLÜM:
YENİ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN KAVRAMSAL VE KURAMSAL
ARDALANI .................................................................................................................... 5
1. Medya ve Kitle İletişim Araçlarının Tarihsel Süreç İçerisindeki Yer .......... 6
2. Gelenekselin Değişimi: Yeni İletişim Teknolojileri ....................................... 10
3. Yeni İletişim Teknolojileri ve Yeni Medya ..................................................... 14
4. Yeni Medya Algısı İçinde İnternet ve Sosyal Medyanın Yeri ....................... 16
4.1.İnternet ........................................................................................................ 17
4.2.Yeni Medya ve Sosyal Ağlar ...................................................................... 20
4.2.1. Yeni Medyanın Kültürel Boyutu .................................................... 22
4.2.2. Yeni Medyanın Bireysel ve Toplumsal Boyutu ............................ 23
4.2.3. Yeni Medyanın Ekonomi ve İdeolojik Boyutu ............................. 24
5. Geleneksel İletişim Araçları ve Yeni İletişim Teknolojileri Arasındaki
Benzerlikler ve Farklılıklar ............................................................................. 26
5.1.Geleneksel Medyanın Yeni Medyaya Uyumu .......................................... 28
5.2.Yeni İletişim Teknolojileri ve Tekno-İyimserler ..................................... 31
5.3.Yeni İletişim Teknolojileri ve Tekno-Kötümserler ................................. 32
6. Yeni Medyayı Doğru Okumak: Eleştirel Sosyal Medya Okuryazarlığı ..... 35

İKİNCİ BÖLÜM:
YENİ MEDYADA İMAJ, GÖRÜNTÜ VE BEDEN SUNUMU .............................. 39
1. Yeni Medyanın Yeni Cemaatleri ve Nitelikleri ............................................. 40
1.1. Instagram .................................................................................................... 17
1.2. Facebook .................................................................................................... 49
1.3. Twitter ........................................................................................................ 52
vi
1.4. WhatsApp .................................................................................................. 53
1.5. YouTube ..................................................................................................... 55
1.6. Diğer Sosyal Ağlar; Linkedin, Viber, Tango, Badoo, Waplog, Swarm,
Academia, Bloglar ........................................................................................................ 56
2. Sosyal Ağlar; Dijital Kütüphanelerin Geleceği ve Sosyal Paylaşım Siteleri İle
İlişkisel Analizi ............................................................................................................. 57
3. Yeni Medyada Tüketim(cilik) ve Yaşam Tarzı Bağlamında İmaj Olgusu ... 58
4. Postmodernist Kültür Bağlamında Yeni Medyada Akışkan Görseller ........ 63
4.1. Selfie, Görüntü ve İmajlar ........................................................................ 65
4.2. Benlik Sunumu: Sanal Benlik İnşası ........................................................ 68
4.3. Yeni Medyada İdeal Kimlik İnşası .......................................................... 70
4.4. Simgesel İmajlar, Beden Sunumları ve Arzu Tatmini ........................... 73
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
YENİ MEDYADA SUNULAN GÖRSEL İMGELERİN GÖSTERGEBİLİMSEL
ANALİZİ ....................................................................................................................... 78
1. Araştırmanın Metodolojisi .............................................................................. 78
1.1. Araştırmanın Amacı ................................................................................. 81
1.2. Araştırmanın Örneklemi .......................................................................... 81
1.3. Araştırmanın Sınırlılıkları ....................................................................... 82
1.4. Medya Çalışmalarında Göstergebilimsel Analiz Yöntemi ve Önemi ... 82
2. Yeni Medyada Sunulan İmaj, Görüntü ve Beden Sunumlarının
Göstergebilimsel Analizi .............................................................................................. 84
2.1. Analizler ..................................................................................................... 85
SONUÇ ........................................................................................................................ 122
KAYNAKÇA .............................................................................................................. 131
ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................ 145
TÜRKÇE ÖZET ........................................................................................................ 146
ENGLISH ABSTRACT ............................................................................................. 147

vii
GÖRSELLER LİSTESİ
Görsel 1. Modatutkusu Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni. ............................... 85
Görsel 2. Modatutkusu Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ................................ 87
Görsel 3.Modatutkusu Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ................................. 89
Görsel 4. Marthagraeff Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ................................ 91
Görsel 5.Marthagraeff Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ................................. 93
Görsel 6.Marthagraeff Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ................................. 95
Görsel 7.Chiaraferragni Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ............................... 97
Görsel 8.Chiaraferragni Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ............................... 99
Görsel 9.Chiaraferragni Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ............................. 101
Görsel 10.Mjsicilia Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni .................................... 103
Görsel 11.Mjsicilia Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni .................................... 105
Görsel 12.Mjsicilia Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni .................................... 107
Görsel 13.Maritsanbul Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ............................... 109
Görsel 14.Maritsanbul Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ............................... 111
Görsel 15.Maritsanbul Adlı Moda Bloggerı Instagram Fenomeni ............................... 113

viii
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil 1.Yeni Medyanın Etkilendiği Alanlar .................................................................. 8
Şekil 2. Temel göstergeler; internete erişim ............................................................... 19
Şekil 3.R. Barthes’ın Gösterge Şeması ........................................................................ 80

ix
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo 1. Yeni medya ile geleneksel medya arasındakifarklılıklar .......................... 288
Tablo 2. Sosyal Ağlar; Medyanın Cemaatleri ve İletişim Araçları ........................ 422
Tablo 3. Sosyal Ağlar ve Nitelikleri ........................................................................... 444
Tablo 4. İncelemesi Yapılan Fotoğrafların Görsel Simge ve Metin Analizi .......... 114
Tablo 5.Instagram Paylaşımlarında Kimlik, Statü, İmaj ve Hazzın Tüketim
Kültürü ve Benlik Sunumunun Göstergeleri ............................................................ 117

x