T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOTAL DİZ PROTEZİNDE KLİNİK REHBER’İN BAKIMA ETKİSİ CERRAHİ HASTALIKLARI ve HEMŞİRELİĞİ ANABİLİM DALI PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Nergiz DOĞAN İZMİR 2003 2 T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOTAL DİZ PROTEZİNDE KLİNİK REHBER’İN BAKIMA ETKİSİ CERRAHİ HASTALIKLARI ve HEMŞİRELİĞİ ANABİLİM DALI PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Nergiz DOĞAN Danışman Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Meryem YAVUZ İZMİR 2003 3 4 ÖNSÖZ Araştırmanın planlanması ve yürütülmesinde büyük yardım ve desteğini gördüğüm tez danışmanım Sn. Yard. Doç. Dr. Meryem YAVUZ’a, Tezimin yürütülmesi sırasında bilgi ve deneyimlerinden yararlandığım Ege Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri ve Hemşirelerine, Araştırmanın her aşamasında yardımlarını esirgemeyen Sn. Özgün BAYRAK’a, Her zaman beni destekleyen aileme ve manevi desteğinden dolayı sevgili eşim Erkan TER’e teşekkürlerimi sunarım. 19. 08 2003 İZMİR Nergiz DOĞAN TER 5 İÇİNDEKİLER Sayfa No: Önsöz İ İçindekiler İİ Tablo Dizini VII Grafik Dizini X BÖLÜM I GİRİŞ 1.1. Problemin Tanımı 1 1.2. Araştırmanın Amacı 2 1.3. Hipotezler 2 1.4. Araştırmanın Önemi 3 1.5. Sınırlamalar 6 1.6. Tanımlar 6 1.7. Genel Bilgiler 7 1.7.1. Diz anatomisi 7 1.7.1.1. Kemik Yapı 7 1.7.1.2. Ekstraartiküler Tendinöz Yapılar 7 1.7.1.3. Diz İçi Yapılar 8 1.7.1.3.1. Çapraz Bağlar 8 1.7.1.3.2. Menisküsler 8 1.7.2. Total Diz Protezi 9 1.7.2.1. Total Diz Protezi Endikasyonlar 9 1.7.2.2. Total Diz Protezinin Kontrendikasyonları 10 1.7.2.3. Total Diz Artroplastisinde Hasta Seçimi 10 1.7.2.4. Total Diz Protezi Öncesinde Ameliyat Öncesi Hasta Bakımı 11 1.7.2.5. Protez Seçimi 13 1.7.2.6. Fiksasyon 13 1.7.2.7. Total Diz Protezi Ameliyatı Sonrası Hasta Bakımı 14 1.7.2.8. Diz Protezi Komplikasyonları 16 1.7.2.8.1. Yara Komplikasyonları 16 1.7.2.8.2. Enfeksiyon 16 6 1.7.2.8.3. Nörovasküler Komplikasyonlar 17 1.7.2.8.4. Tromboembolik Hastalıklar 17 1.7.2.8.5. Instabilite 18 1.7.2.8.6. Gevşeme 19 1.7.2.8.7. Pateller Tendon Rüptürü 19 1.7.2.8.8. Suprakondiler femur Kırığı 19 1.7.2.8.9. Yetersiz Hareket 20 1.8. Klinik Rehber 21 1.8.1. Klinik Rehber’ in Amaç ve Yararları 21 1.8.2. Klinik Rehber’ e İlişkin Çalışmalar ve Elde Edilen Sonuçlar 23 1.8.2.1. Hasta Yatış Süresi 23 1.8.2.2. Maliyet 25 1.8.2.3. Memnuniyet 26 1.8.2.4. Komplikasyonlar 26 1.8.2.5. İletişim 27 1.8.3. Klinik Rehber Oluşturma Basamakları 27 1.8.4. Varyans İzlem ve Analizi 31 1.8.4.1. Varyans Nedenleri 31 1.8.4.2. Varyans Kayıtları 32 1.8.4.3. Varyans Analizi 32 BÖLÜM II GEREÇ ve YÖNTEM 2.1. ARAŞTIRMANIN TİPİ 34 2.2. KULLANILAN GEREÇLER 34 2.2.1.GELİŞTİRİLEN EĞİTİM MATERYALLERİ 34 2.2.1.1. Ameliyattan Önce Yapılması Gereken Hazırlıklar Rehberi 34 2.2.1.2. Total Diz Protezi Uygulanan Hastalar ve Aile Üyeleri İçin 34 Rehber Bilgiler 2.2.1.3. Total Diz Protezi Uygulanan İçin Egzersiz ve Hareket Kitapçığı 35 2.2.1.4. Total Diz Protezi Uygulanacak Hastalar İçin Klinik Rehber 37 7 2.2.1.5. Total Diz Protezi Uygulanan Hastaların Bakımında Kullanılan 37 Klinik Rehber 2.2.2. VERİ TOPLAMA ARAÇLARI 37 2.2.2.1. Bireyin Tanıtıcı Özelliklerini Belirleyen Anket Formu 38 2.2.2.2. Klinik Rehber İzlem Formu 38 2.2.2.3. Hastane Sonrası Klinik Rehber İzlem Formu 38 2.2.2.4. Varyans Kayıt Formu 39 2.2.2.5. Klinik Rehber’in Bakıma Etkisini Değerlendirme Formu 39 2.3. KULLANILAN YÖNTEM 39 2.4. ARAŞTIRMANIN YERİ VE ZAMANI 41 2.5. ARAŞTIRMANIN EVRENİ 42 2.6. ARAŞTIRMANIN ÖRNEKLEMİ 42 2.7. BAĞIMLI ve BAĞIMSIZ DEĞİŞKENLER 46 2.8. VERİ TOPLAMA YÖNTEMİ VE SÜRESİ 46 2.9. VERİLERİN ANALİZİ 48 2.10. SÜRE ve OLANAKLAR 49 2.11. ETİK 49 BÖLÜM III BULGULAR 3.1. Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Hastalara Ait Tanıtıcı 50 Bilgiler 3.2. Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Hastaların Klinik Rehber’de 59 Yer Alan Uygulamaların Yapılıp Yapılmama Durumlarına Göre Karşılaştırılması 3.3. Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Hastaların, Hastane Sonrası 82 Uygulama ve Sonuçlarının Karşılaştırılması 3.4. Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Hastalarda Klinik Rehber’in 85 Bakıma Etkisinin Karşılaştırılması BÖLÜM IV TARTIŞMA 8 4.1. Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Hastalara Ait Tanıtıcı 97 Bilgilerin İncelenmesi 4.2. Total Diz Protezi Uygulanan Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan 101 Hastaların Klinik Rehber’de Yer Alan Uygulamaların Yapılıp Yapılmama Durumlarına Göre Dağılımının İncelenmesi 4.3. Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Hastaların Hastane Sonrası 113 Uygulama ve Sonuçlarının İncelenmesi 4.4. Total Diz Protezi Uygulanan Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan 114 Hastalarda Klinik Rehber’in Bakıma Etkisinin İncelenmesi BÖLÜM V SONUÇ VE ÖNERİLER 4.1. SONUÇLAR 121 4.2. ÖNERİLER 125 BÖLÜM VI 6.1. ÖZET 126 6.2. ABSTRACT 129 BÖLÜM VII YARARLANILAN KAYNAKLAR 134 EKLER I. Ameliyattan Önce Yapılması Gereken Hazırlıklar 141 II. Total Diz Protezi Uygulanan Hasta ve Aile Üyeleri İçin Rehber Bilgiler III. Total Diz Protezi Uygulanan Hasta İçin Egzersiz ve Hareket Kitapçığı IV. Total Diz Protezi Uygulanan Hasta İçin Klinik Rehber 145 V. Total Diz Protezi Uygulanan Hastaların Bakımında Kullanılan 151 Klinik Rehber 9 VI. Total Diz Protezi Uygulanan Hastaların Bakımında Kullanılan 155 Klinik Rehber’in Bakıma Etkisini Değerlendirme Formu ÖZGEÇMİŞ 163 10
Description: