Tarihsel Roman

437 Pages·2010·30.542 MB·Turkish

by  Georg Lukacs

TARiHSEL
ROMA
/
TARİHRSOEMLA N
--
.Gyö rgy Lukac:ı;( 1885-1-97M1a)c afri lozeosft.e tipkoçlii,t ika.
Q.
BudapeşttB.e rlvienH cidelbefregl'sdeeef gei tiamlid ıH.e gel
ve Marx'm eserleri1n9i1 8yi ınlcıenıMdeaadc iöa.rK omüni51
Partisgii'rndeEi g.i tivmeK Ulıhüarl kko miseonl arMaakc ar
SovyeCtu mhuriyetkiu'rnuilnu �eutnkdriaon a ll dı.
Macar. sovyCeutm huriyeytıiknıli*nm dsaonn rVai yanay'ad­a
şamay�al adı( 1919-1912992)9.- 19a3r3a sı,Bn edraliny'ad­e
şadıa.m aN aıiımyiünk selişsionndaeı9,n 4 5'kea dayra şayaca­
LMIo sko.va' yag eçtMia.rx -Engels-ELnesntiint üspül'ınşdmea ­
yab aşlavdeçı e şidtelrig ilyearwdıe.
SovyeYta zarlBairr li!iü'yneisriid1 i9r4.5 'etes tetivkef. e lsefe
.
profesoölratrıBa ukd ıı.peşÜınei vers'intede ösnid ü.
1949'idtcibna Mni:tCna Bri limAlkeard emiüsyie sid1i95r6.' d.a ,
lmrNea gyb aşkanlı!ınhdüakküim keatb inesgiönrdeaevl dı.
SınıfBi·
H�lıcEsae rleri:R uhv eB içim, RKuormaamnı T,a riveh
linci,T arihRsotmla nEd,e biyKautr avmeMıa rbi.vn, Genç He·
ge\ilt KapitaTloipsıtu mun $orunlan, GTaerriçOz.e­hıik çiligin
"rinVea,r oluşçmıuı Mlaurkk simuin,Ak /ın YıkıSmhıe,l ling'den
HilltrI'rer asyonalYiovlnuüi,tn e tilOiı:yoıı plSlu,m in:u ­
niııD'UişnU netleKrairnşiınl ıkll0/1.ltir/ikBnisielr I neefeme.
ToplumYsaaşla mOımno tojOiusrii ne.
ca
epo.
. .
. .
C EPOSY AYINLARl-61
Bilim-NJsefKei-lPoIaipıliakan -J2
GyÖf&)' Luldç,
TARIHSERLO MAN
Macarcadan ÇeYiren:
IsrmDioll an
YayımHalaı nayan;
EfcHrncnl()ıkaya
Kitabın OArdiıj:i nal
A.rörıi�rlemflii nJ
CEpoYsa yınlan, 2008
C KJ:ıai&8olIrodzaal miü ,yrıök2K0"08
Dllıelıi:
BlkiA leındaı
KapaTk.as anmı:
MemiKta yaoı1u
Diı.giv eBas kı öncesi Hazırlık:
''''''
ye Cılt:
Baskı
SöucscnM aıbaa.ıı(0)3319252110
BiriBnacsik ı,An2k0a1r0a
ISBN9:7 8-975-6790-n-4
Sertifno:i ka1 6468
ISPOS YAYıNLARı
GMK Bul�arı (0bS706Ot'2O ) MalıA"npek-a,nı
Tel.FH:( 031223)2 1 4702.2 998 21
eposyayinlari@cposyıyinlari.com
www.cposyayinlari.oom

•
•
.
.
Içindekiler.
,
. . •
. ,
. ,
Gy6rLugkdyc Hsa kiwıdal
7 i·
ÖNSÖZlIJ
•
TARiHSREOLM ANINKlLNA SİK BiçiMi
i. .. ıg
ıT.a rihRsoemla nıOnrtaınya Ç ıkışının
Toplums'vaeT] a rihKsoeşl1 .!llar2ı1
. . c
2.W altSecro tt 35
3,.KlaiksT arihRsoemla nıRno mantizMmülCea dlees'i 77
'.
TARİHS,REOLM AN TARİHSEL
ll. ve DRAMA . 107
•
'.
1E.p ivke D mmanıBni rbiriAnydre�nı maAsrıdrıunnd aki
·
.
HayaOtl glaurı- 112
2 DramatKiakr akTtaesrv irFianriknl ıllAı 133
3.A lemlMieks elesi, 161'
4.E pikvtee QramÇaaduaş manTıans viri 1'74
5.D ramadvaeD ramaturjide
TarihselcGiellii�şiinmA innaihna tlar1ı9 2
TARİHSREOLM AN
iii:
BURJUVGAE RÇEKÇiLiC.iUNUiRNA N!.
v� 215
ı.1 848 DevriminSdoennrT aa riAhn layııd�aDn eAişikJikl2e1r9
2.Ö zelleştMiordmce�.i zvme E gwtizm '233
3.A vaıMnu halifNlaetrüirna li.z,m i 262
4. C.M eyFe.vr eT arihRsoemla QYıenn Tii pi 281
5.Ç öküşUn Genel !3v�eTi alriimhıRseoermlia nın
.
AynB irTüHra liGneet irilme2s9i4
IV.D EMOKRA1HiÜKM ANizMTiARİHNS ELR OMAN) 315
i.E mperlyiaDösnt emde
Hümanist ProtestoG eEndeeölbz ieylaltiıknl3ıe2nr1 i
2.H alkKçaır akvteeG re rçTeakr ihRsuehl 352
3.B iyografiF ormvue P roblemati�i 376
4.R oınaıRno ııanTda'rıinh Rsoemla nı 402
5.Y enHiü manizmTianr ihRsoemla ndGae lişiimmk anla4n1 5
GyörgLyu k�cHsa kkında"
(l885-197M1a)c aCri leersmtfe.t poliik.tçii,kaB cudıa.p eBşeıre­.
-
livneH eidelberfge'ldse�eei fitem ail dBıa.ş langGı.çS tiam mevle
M.W ebere'tikni skianlddDaheıa. sonrHae gevleM arx'eısne rleri­
nii ncel1ed9i1.y8 lı ındaM acaKro müniPsatr t'insgeiir d iEgitviem
.
Kültürh alkko misoelrair Maakc aSro vyeCtu mhuriyetkiu'rnuilnu ­
şundetak rional l dı.
MacaSro vyCeutm huriyyeıtkiınliınsş oınnrVdaia yna nay'ada­
şamabyaaş l(a1d9ı1 9-1912992)9.-19a3r3a sıBnedral iyna'şdaed ı,
amaN azizmyiüksn eliişndnes ona, 1945'ey akşaadary acMaogsı­
kova'gyeaç tMia.r x-EngelEsn-sLeıniitnü çsaül'ınşdmbaeaş yla adı
veçe iştlid ergilyearzddeı .
SovyetYaz arlaBrir l�iininü yesi1d9i4r5'.et set evtefi ekl sefe
'
profesoölraümB ku dapeÜşntiev ersitdeösnid'ün.e
1949'dictni baMraecna Bri limAlkeard emüiyseis i1d9i5r6'.d e.
ImreN agyba şkanlıg;ıhndüakküim keaıb inesgiönrdeaevl dBıu.
yüzderne vizyonissutçlliaknvldeeı MaKcoamrü niParstti s'in den
ihredaiçl d(i6 0'"1y1ı lolrata1raırnı pnartdiyaey enidaelnı ndı).
Ruhve B içim RomaKıuır amı
BaşlEsıcael rei:r (1911), (1914-
TarivheS ımf TariRhosmealn Edebi­
ı9 16), Bili(n1c9i2 3), (1936),
yaKtu armı Mavreks izm GenHçe gveelK qpiatliTosptl u­
«1 937),
munS orunları 1948)G,e rçekçTialriOiğzhiein­
(193y8ay,ı ml arihi
rine VaorluşçulMuakrs kizmmi( 1948)A,k lYıınk .ı nu
(1939), mu
•
DünyAan sildopcdisseir isinRdueskçaias lınAdarDBi �fr b�rtarafınodlanl u
kısaltıçleavrraikl miştir.
7
8 . i TARIHSERLO MAN . • •.
Ö �
Shell'idnegmn t �eIrr'raeYsC? tUllivn inY ol(ü1 954E)s,ı eıigZiy­n
pl$(ı-ı 4 C. iltlReursiçbanas kı1s9ı8 5� 1L98eı7nn,),: Le,n'ijDnn ü ­
şüncelKearripnliIınlk iJşıÜk ziesriBı inİren cel(eRmuesb çaas kısı
1990,)T'o p!umsa(YaOşnaımaıt'onOj zise;r 'ine (Rusbçaas k1ı9s9ı1 )
vb.
d
Lukacs'"�mna di temifaedlekd uer amılsomuı{a[şytıar­ma"nı
"bancılvaeşş meay leş-mye..in ş.l]� Tiağrihiıı eSı nıfB iliandcliı
es�Mraiu,r iMceer leau-Pgoönft"eyu,'z yusenü rBea tMıa rksizmi
·
diyebilecMeağrikmsiizzk muitns al oklimtuaşbtLıuu .k"� cs'ın
maddtie melidfea de kMuarrakmsdıii,s- ty alfeekltsikq�afiiv nr am­
·
şın,ı2n0y.� zyıyladplmaıı şi l'kb ütünçlaülkılşüm aBsuıe dsıerr.d e
. •
ça:�dtaoşp fumssüarle çillekreiosnle alröanke mnliit elyiaknlseır-i
.
sıbnuıl uTro:p lumbsüatlü nleuvgruinm jilnieşt kohp1l uvmeui nn ­
· i
sanlıa�ldıaun y gun düüş�rtümnecdee, ıdg ögzölreü yleütr� rsizli�i;
,d ünyabnüıuyny e,n'vee vrenselflaezşleaknsl,ıa ysl�iai� t e.lb.ii krt e
i
m,etafvi�zo inkt �oüjrie treans yonaliszoansuyoçol naurt;ao kp'.- .
.
i
lumsaakll ı(çno �un'lbüuykülkea k onomdiek� şimlbeirrılei kt, e
gerçekleevşreinm)ii nrİrna synointeelil li"e�y ia �'miçi.n uygun
şeyleör7.ei.1dn ü"n yasyıanrıant ılmraassıynodhaa ulliaz�şmI[çi'Jon k
kes,kin düzeyin doğuradrua�suı nusdyoaunkmuisç u zLl�ukka:c s'ın
yorumungdearkçie k Mabrukk soinzumkd,aa r şıdliırld'eiıçn içn­de
k'diiy aleekArteit�i le,mbe elll,beiir srli estçeemr çevebsiahrrı adyea
geti�lf!1eilşe şvt(eie rme�lıy doer uml�nmış dünyadaki yabancılaş­
mao lgularroıpılıoaıImnş.ı r eal3keı ınmvaeal nıl aşıl(mSçıanlrıad­ır
danH abermLausk,a csk;aıvnr ayıMşaıxWn eıbenr 'rians yonallik
,şem'ıai slHeo rkhei'vmeAe dra ma'n"umna dtdeim elidf'eac c ddi­
lend"ü şüncaerlaesrıinba d�aJkainh ua lkasındbaanş kbaiş re oyl ­
madığbıein,lırt ecektir), Luka"çmsa,d tdeim elidfea dtee"o rigsei·n i
tirbiikpra tegodraiyyaırend dtıakn's onrtaou,pm ls arlu syainzaals yo­
:nunW eberctia hliIldiş�iil eikkpsrilzos müirkei çllieş k'ilendi rerek,
'
OOUh aretkCeQstri inisnınırd.lıaşrıın aç ıkaArkilrıö,nz erdke �erler
,
alan.ına yönelik içbiinrkdlaeiv erşjıa nnııynıkı:smü recmientiza ifki,
olargaÖkS terbmaeşyairo mlıaWşne be'ir'nbua ynnitnıcıeil emeleri­
niann ,mlaın,bı izzLautk acsk'eınindis, bulrı:ıu,ş tı,ır 'Luk,at cosplu­
.
muns osyavlelik bülÜnsgeilbpliai rka metröezlde�rlienşit irirken,
Marx,'ın bbi�örgy ulyeba u,' olgu(niunns anklaarrşııenlt ıkkillıe şi-
GYÖRGYL UKACHSA KKINDA 9
min·is nonu'scauyılmaand)d esellmia�didtniee m,e li?feiı eddiel işi­
n�v ey abancılaşemğaislıdgniiağbb iii ,l ionlçalriöa zeklb iirl gi.yle
.
eğildisğainnmiı ş"tMıard.dt ie melidfea de"tnpoilunm sala.ls aüş­m
reçlerhiinyienr a·irçşiinsidöi ez keklo numLul,i kagcösr'gaee ,r çek­
lens,a natyoip lumunmdaaldk eiğ işim-itonpilnu msi:ı.J".n.avakrllıı­ğl
nıenv renbsiekrla tegoorliasr-iae kg emetno plumbsiaçli mdian­e
yanmaktYaidnıLeru .k acsg'öra,e'ç a�darşa syoenmeelks ürebciir,
dereckeaydea urz manlaşmöızşe nliv t·eel tiakşlıemra eyrnaenk ten
.
.
başkbai şre yolaryaokr umlanmaMmaakıiın.e ler tOpluluğunun ıe­
sadüfbeinr bikrairnoşelı d ulçlgaösrtıemr irLkuekna,c gsÖ'rafe a,r k­
lıd üzeyrdae� yoenşatlilrilmiş eme1kaı rek�·tg iinr-idçniı mkatlıi yeti­
.
ninne otl arhaeks aplanmhaestrıü ykleatd iemğ emrail daö nüşütrken
·
çağdeamşe kbe lirbliir nitçeılkiakrttaeekmni bzi� ri celioklsg'eu J
haligneel mektAeydriırcab.,i reeyziet no plumsaly-adşoağfdanolı­ n
ğay asalauryıguuan luLğuuka,c gsö'rane e,d enblüiy ükosO er,a n"­
dad erinlkiağvirnaenr eusrn,e l"emraidndt te melidfea desi" aslında
. . .
'
insaYnŞ,l nusiıç itnet ıdoilıu ştuJlrdlmıarçkü,n k.iüna snların ruhsal
vez ihinysaeşla mlaarçıınğÇianı kane ng iz'lyiö nlneersin eldeör-e
nüşmekt"eBdiirre.y , mseiksatnemimekek anbiikpr a rça odlaa­rak.
.
hield ilmektkeidşiirl""im,Aa id dtie melidfea eddei lmektveed ir"
·
"seneaıllıens ıapt ılmakDtüaşdüınrm.e"kn airnş ıldıirkeltnıiç p 'i­
maddtie melidfea de-,i-nseaynl eümzie riknedned iengie menlik
araoclıa rgaöks t.eb.ru inru nbliar liinkstaen lkaörlıennl eiskn ·e0s1i-
.
makta(ikıe nedmie �inin sonuuçzlaakrlıanşdkmaeann,)d iunzia k
·
tutmiastoelAuim lsuo nuvçe rÖirnerğ.i n,.Luk<1.cgsö'reba i linme,s -
negle rçekkalvirAain ıaddaahç,ao kb,i laidm arrilbairrıenyyısöne­ l
neliomlia r·kaenkdniig östermez;gaekrsçiyenakeş ,a maaio tl gu-l·a
rıdne ğdielr, a syoonlealnkıanv ranımşiınyilmaio zlcuC ra.g dabşi. ·
limddee n:eyniens,nv ee yoal aykarakın teristmiağdidneniei nin l kel
,
b!çimödnec edbeelni rlevneheens aplkaonşaluanlr ın'kıanbaç erçe­
·
vesiiç inydeen idüerne ttiağlitnçıiinnzı d iskotmeanu, u latcsa,r aş­
tırmackıenoıCıgniö zlemimnaidndd ia yana"�anyıd .ımnaıh veden"
yapabyi "rk onuyian"d irgesdöiygliBenöriy. l e·cL eu,k<i'ca,sg ör,e "
"idrnaeks nesbiinkzie ndimyiazr ailmtııza·ggöre,"OanyuD. ! ölçüde
anlayabildigimiı..de", çagdaş felsehfeeasdplea m·ailkeegseim e0n1 -
rhak�Lduılclrc,s g'öar ien,s animıagdıdtnie melidfea eddei lsmUe-