Tabu w języku, literaturze i kulturze PDF
Preview Tabu w języku, literaturze i kulturze
w w / j&yiai, ut e mu r ze i KIMŻE AVAlOD Tematy tabu istnieją w każdej kulturze i społeczności, chociaż bywa tak, że różnią się one między sobą zarówno z punktu widzenia geografii, jak i epoki. Albowiem tabu nie jest stałe ani w czasie, ani w przestrzeni. Mamy nadzieję, że teksty zebrane w niniejszym tomie zaciekawią czytelników i pozwolą im szerzej spojrzeć na otaczający nas świat, który ciągle skrywa pewne tematy w obszarze mroku i przemilczenia. T (cid:21)s u u/ JĘZYKU, LITERATURZE I KULTURZE V! JĘZYKU, LITERATURZE IKULTURZE av aLo d Druk dofinansowano ze środków Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego RECENZENCI dr hab. Marcin Filipowicz prof. UW (Uniwersytet Warszawski & Univer- zita Hradec Kralove) dr hab. Arkadiusz Jabłoński prof. UAM (Uniwersytet Adama Mickiewi cza w Poznaniu) dr hab. Iryna Kononenko prof. UW (Uniwersytet Warszawski) dr hab. Tomasz Korpysz prof. UK.SW (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) dr hab. Kyong-Geun Oh prof. UAM (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu) dr hab. Urszula Patocka-Sigłowy prof. UG (Uniwersytet Gdański) prof. dr hab. Hanna Ratuszna (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) dr Maria Spiechowicz (Uniwersytet Śląski) dr Sylwia Surdykowska-Konieczny (Uniwersytet Warszawski) dr hab. Joanna Szczęk prof. UWr (Uniwersytet Wrocławski) dr hab. Włodzimierz Wysoczański prof. UWr (Uniwersytet Wrocławski) OKŁADKA, PROJEKT TYPOGRAFICZNY I SKŁAD Emilia Dajnowicz wydanie I Kraków 2021 ISBN 978-83-7730-567-6 Copyright © by Wydawnictwo Avalon Sp. z o.o. and individual authors Wydawnictwo Avalon Sp. z o.o. ul. Żmujdzka 6 B, 31-426 Kraków [email protected]; www.wydawnictwoavalon.pl Druk: Drukarnia Technet, ul. Biskupińska 3 A, 30-732 Kraków tel. 12 656 2111, [email protected] www.technet.krakow.pl Przedmowa 7 Aluj* ZAŃCZW Tabu a kultury Dalekiego Wschodu w Opisaniu świata Marco Polo 9 CA^ W kręgu choroby nowotworowej. „Alternatywna” kancerografia Hany Andronikovej Niebo nie ma dna 29 CHUDZIK Tabu ciała i czynności fizjologicznych a humor (na przykładzie polskiego stand-upu) 61 DUC-HARADA Strategie eufemizowania w japońskim socjolekcie młodzieżowym - na wybranych przykładach 83 dudek-u/(cid:21)l%c;ó^(cid:21) Taktyka zniewagi w dyskursie politycznym a łamanie tabu językowego (na przykładzie wystąpień W. Putina i W. Żyrinowskiego) 108 DYBAŁA Trójwymiarowe podejście do wulgaryzmów japońskich i ich kontekstowego przekładu na przykładzie komiksów manga 126 Między magią, strachem a religią - o tabuizacji śmierci w komunikacji językowej: na przykładzie nekrologów internetowych 184 KIM Tabu w języku i literaturze Korei 201 „Ksiądz jegomość” ze Świątkowej Wielkiej. Obraz kapłana w łemkowskich przysłowiach ludowych 225 UWMeCKA-MWI Między satyrą a karnawałem. O rozpadzie tabu w powieści Da 'i-gan Napole ’on (Wujaszek Napoleon) Iraga Peześkzada 245 Leksyka tabuizowana w „Słowniku języka ukraińskiego” pod redakcją B. Hrinczenki - kierunki i perspektywy badawcze 269 P r zc mo , Tematy tabu istnieją w każdej kulturze i społeczności, chociaż bywa tak, że różnią się one między sobą zarówno z punktu widzenia geografii, jak i epoki. Albowiem tabu nie jest stałe ani w czasie ani w przestrzeni. Trzeba jednak przyznać, że obszar tematów tabu wydaje się coraz bar dziej zmniejszać w kulturze zachodniej. Dzięki rozwojowi cywilizacyjnemu, który nabrał rozpędu zwłaszcza po rewolucji przemysłowej, nowoczesne społeczeństwa stały się coraz bardziej otwarte. Rozwój technologii informacyjnych i globalizacja przy czyniły się do wymiany myśli i doświadczeń, a informacja jako obiek tywna wiedza o świecie stała się dobrem ogółu. Ludzie stali się bardziej świadomi różnych zjawisk, dlatego tematy tabu wydają się ustępować pola i cofać w coraz mniejszy skrawek cienia. Jednakże przemilczenia nadal istnieją, zarówno w sensie pozytywnym (dla taktu i dobrego sma ku), jak i negatywnym (skrywanie, zatajanie). W niniejszym tomie zebranych zostało 11 artykułów, którzy autorzy są badaczami na Wydziale Filologicznym, na Wydziale Polonistyki oraz na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swych pracach przedstawili oni swoje bogate obser wacje na temat tabu w różnych kulturach i w różnych epokach. Artykuły dotyczą zarówno Dalekiego Wschodu (Japonia, Korea i Azja Południo wa), jak i Bliskiego Wschodu (Iran) oraz Europy (Federacja Rosyjska, Ukraina, Polska, Czechy, Niemcy). Pokazują nam one najczęściej zja wiska współczesne, ale niekiedy przenoszą nas także w czasy dawniej sze, na przykład na przełom XIII i XIV wieku, gdy Marco Polo odbywał swe podróże na Wschód, by później opisać to, co „zobaczył i usłyszał”. Znajdziemy tu też zarówno kwestie dotyczące antropologii kultury, jak i literaturoznawstwa (tematy tabu pojawiające się w sposób bardziej lub mniej śmiały w literaturze pięknej) oraz językoznawstwa (na przy kład kwestia użycia pewnych sformułowań, zwłaszcza wulgaryzmów). Mamy nadzieję, że teksty zebrane w niniejszym tomie zaciekawią czytelników i pozwolą im szerzej spojrzeć na otaczający nas świat, który ciągle skrywa pewne tematy w obszarze mroku i przemilczenia. Chociaż - jak już to zostało powiedziane wyżej - ten obszar mroku i przemilczenia wydaje się coraz bardziej kurczyć. I to chyba dobrze... Redaktorki
The list of books you might like
