Varyans Analizi (ANOVA) Kruskal-Wallis H Testi Doç. Dr. Ertuğrul ÇOLAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı Konu Başlıkları • Tek Yönlü Varyans Analizi • SPSS’de Tek Yönlü Varyans Analizi • Kruskal-Wallis H Testi • SPSS’de Kruskal-Wallis H Testi Varyans Analizi Varyans analizi (ANALYSIS OF VARIANCE), normal dağılım gösteren bağımlı ya da bağımsız toplumların ortalamalarına ilişkin hipotezlerin test edilmesinde yararlanılan bir analiz yöntemidir. Varyans Analizi Varyans analizi (ANOVA), k gruptan (k>2) elde edilen veri setinde incelenen değişkene ait olan genel varyansı (genel değişimin), bu değişime katkıda bulunan öğelerine ayırarak analiz etmeyi sağlayan bir yöntemdir. Varyans Analizi Varyans analizi veri yapısına bağlı olarak çok değişik işlevler yerine getiren bir yöntemdir. Veri yapısına ve çalışma dizaynına göre değişik modeller içerir. Bu derste tek yönlü varyans analizi incelenecektir. Tek Yönlü Varyans Analizi Bağımsız k>2 gruplu bir çalışma dizaynında, incelenen bir değişkene ait elde edilen verilerin analizinde yararlanılan bir yöntemdir. K bağımsız örneklem varyans analizi olarak tanımlanabilmektedir. Bağımsız örneklerde t testinin ikiden fazla grup için genellenmiş bir şekli diyebiliriz. Tek Yönlü Varyans Analizi Tek yönlü varyans analizine ait varsayımlar; • İncelenen değişken (Y) her bir toplumda normal dağılım göstermelidir. • Toplum etkileri toplanabilir olmalı ve etkilerin toplamı sıfır olmalıdır. • Grup ortalamaları ve standart sapmaları arasında bir doğrusallık olmamalıdır. Tek Yönlü Varyans Analizi 2 Birbirinden bağımsız 𝜇 , 𝜇 , … , 𝜇 ortalamalı ve 𝜎 1 2 𝑘 varyanslı normal dağılım gösteren k tane toplumdan n hacimli (i=1,2,…,k) rastgele örnek i alınarak elde edilen veri setini analiz etmek için tek yönlü varyans analizi kullanılır. Tek Yönlü Varyans Analizi Tek yönlü varyans analizinde test edilen hipotezler aşağıdaki gibidir. 𝐻 : 𝜇 = 𝜇 = ⋯ = 𝜇 0 1 2 𝑘 𝐻 : en az bir grup ortalaması diğerlerinden farklıdır. 1 Burada toplumlardan alınan örnekler birbirlerinden bağımsızdır ve örnek birim sayılarının benzer olması gerekmez. Tek Yönlü Varyans Analizi İncelene değişken genel olarak 𝑌 olarak gösterilir. 𝑖𝑗 Burada; i=1,2,…,k ve j=1,2,…, n olmak üzere i k: grup sayısını j: birim sayısını n : i. grupa ait örnek büyüklüğünü göstermektedir. i
Description: