Social Sciences Research Journal PDF
Preview Social Sciences Research Journal
ISSN: 2147-5237 Social Sciences Research Journal Editor Prof. Dr. Nurcan Metin ISSN: 2147-5237 ISSN: 2147-5237 (Online) International Journal Publication Details for "Social Sciences Research Journal" Aims & Scope: Social Sciences Research Journal is the official journal of Denta Florya ADSM Limited Company (DENTAWORLD). Publication type is the academic journal. The principal purpose of the journal is to publish scholarly work in the social sciences defined in the classical sense, that is in the social sciences, the humanities, and the natural sciences (education, communication, geography, history, linguistics, psychology, anthropology, philosophy, philology, musicology, fine arts, sociology, archaeology, economics, international relations, social work, political science, international studies, business management, applied econometrics, applied statistics, law, public administration). The journal serves as a publication medium for the solution of problems in the field of social sciences. Publisher information: Denta Florya ADSM Limited Company (DENTAWORLD)/Florya Street, No: 41, Şenlikköy- Bakırköy/İstanbul E-Mail : [email protected] Bibliographic records: 12/2012 to present Publication type: Academic Journal Subjects: Social sciences include: Education, communication, geography, history, linguistics, psychology, anthropology, philosophy, philology, musicology, fine arts, sociology, archaeology, economics, international relations, social work, political science, international studies, business management, applied econometrics, applied statistics, law, public administration Description: Serves as a publication medium for the solution of problems in the field of social sciences. Frequency: Quarterly Peer Reviewed: Yes Editor Prof. Dr. Nurcan METİN, Trakya University, TURKEY email: [email protected], +90 533 658 37 91 Editorial Board- Yayın Kurulu Prof. Dr. Hasan AKBULUT, İstanbul University, TURKEY Prof. Dr. Işıl AKGÜL, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Ayşe AKYOL, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Uğur ALPAGUT, Abant İzzet Baysal University, TURKEY Prof. Dr. Dilek ALTAŞ, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Sudi APAK, Esenyurt University, TURKEY Prof. Dr. Osman Tolga ARICAK, Hasan Kalyoncu University, TURKEY Prof. Dr. M. Ayhan AYTAÇ, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. M. Ömer AZABAĞAOĞLU, Tekirdağ Namık Kemal University, TURKEY Prof. Dr. Hülya BAYKAL, Marmara University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Tan BAYKAL, Tampa University, USA Prof. Dr. Mustafa Kemal BEŞER, Osmangazi University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Bilge ACAR BOLAT, İstanbul University, TURKEY Prof. Dr. Tuncay CAN, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Halime Dicle CENGİZ, USA Prof. Dr. Hasan Altan ÇABUK, Çukurova University, TURKEY Prof. Dr. Ebru ÇAĞLAYAN, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Kıymet ÇALIYURT, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Nilgün ÇİL, İstanbul University, TURKEY Prof. Dr. Ahmet Mete ÇİLİNGİRTÜRK, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Sibel ÇOBAN, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Ksenija DUMIČIĆ, University of Zagreb, CROATIA Prof.Dr. Dimitar Kirilov DIMITROV, University of Agribusiness and Rural Development, BULGARIA Assoc. Prof. Dr. S. Erdal DİNÇER, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Ahmet Serkan ECE, Abant İzzet Baysal University, TURKEY Prof. Dr. Mohamed EL-HODIRI, The University of Kansas, USA Prof. Dr. Yeşim FAZLIOĞLU, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Gülhayat GÖLBAŞI ŞİMŞEK, Yıldız Technical University, TURKEY Prof. Dr. Ahmet GÖKÇEN, Kültür University, TURKEY Prof. Dr. Tomas Jesus Lopez-GUZMAN, Universidad de Cordoba, ESPANA Assoc. Prof. Dr. Süleyman Gökhan GÜNAY, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Selahattin GÜRİŞ, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Burak GÜRİŞ, İstanbul University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Mustafa HATİPLER, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Kutluk KAĞAN SÜMER, İstanbul University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Filiz KARAMAN, Yıldız Technical University, TURKEY Prof.Dr. Otto KAUFMANN, Max Planck Institut München, GERMANY Assoc. Prof. Dr. Burcu KIRAN, İstanbul University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Selçuk KOÇ, Kocaeli University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Habib KOÇAK, Marmara University, TURKEY Prof.Dr. Cüneyt KOYUNCU, Bilecik Şeyh Edebali University, TURKEY Prof. Dr. Ahmet KUBAŞ, Tekirdağ Namık Kemal University, TURKEY Prof. Dr. Fatma LORCU, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Sakkthivel Annamalai MANICKAM, Skyline University College, UAE Assoc. Prof. Dr. Sona MARDİKYAN, Boğaziçi University, TURKEY Prof.Dr. Fatmir MEMAJ, University of Tirana, ALBANIA Assoc. Prof. S. Ahmet MENTEŞ, Tekirdağ Namık Kemal University, TURKEY Prof. Dr. Nurcan METİN, Trakya University, TURKEY Prof.Dr. Dimitar NIKOLOSKI, University St. Kliment Ohridski-Bitola, MACEDONIA Prof. Dr. Adil OĞUZHAN, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Sena Gürşen OTACIOĞLU, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Nadir ÖCAL, Orta Doğu Teknik University, TURKEY Prof. Dr. Jülide ÖCAL, TED University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Erdem ÖNGÜN, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Ünal Halit ÖZDEN, İsanbul Ticaret University, TURKEY Prof. Dr. Muthucattu Thomas PAUL, University of Technology Lae, PAPUA NEW GUINEA Prof. Dr. O. Alberto POMPO, El Colegio de la Frontera Norte/MEXICO Assoc. Prof. Todor RADEV, Varna University, BULGARIA Prof. Dr. Bedriye SARAÇOĞLU Prof. Dr. Münevver TURANLI, İstanbul Ticaret University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Gökhan UNAKITAN, Tekirdağ Namık Kemal University, TURKEY Prof. Dr. Sinan ÜNSAR, Trakya University, TURKEY Prof. Dr. Esen YILDIRIM, Marmara University, TURKEY Prof. Dr. Ayşen WOLFF, Giresun University, TURKEY Advisory Board Assist. Prof. Dr. Tuba YILMAZ, Marmara University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Füsün ÖZERDEM, Muğla University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Hatice EKİNCİ, Mehmet Akif Ersoy University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. İsmet GÖÇER, Adnan Menderes University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Ali ERDOĞAN, Trakya University, TURKEY Assoc. Prof. Dr. Hakan EVİN, Adıyaman University, TURKEY Founding Editor Prof. Dr. Nurcan METİN, Trakya University, TURKEY Marketing and Communications Executive Orhun Doğuş YILMAZ Reviewers Assoc. Prof. İlknur KUMKALE Trakya University Prof. Dr. Ayhan AYTAÇ Trakya University Prof. Dr. Ahmet KUBAŞ Namık Kemal University Assoc. Prof. Oya KORKMAZ Mersin University Prof. Dr. Lütfü ÖZTÜRK Karadeniz Teknik University Prof. Dr. Şaban NAZLIOĞLU Pamukkale University Prof. Dr. M. Ömer AZABAĞAOĞLU Namık Kemal University Prof. Dr. Rasim YILMAZ Namık Kemal University Prof. Dr. Ahmet KUBAŞ Namık Kemal University Prof. Dr. Şahamet BÜLBÜL Marmara University Prof. Dr. Münevver TURANLI İstanbul Ticaret University Prof. Dr. Ahmet KUBAŞ Namık Kemal University Assoc. Prof. Nevin ALTUĞ Trakya University Prof. Dr. Cüneyt KOYUNCU Bilecik Şeyh Edebali University Prof. Dr. Nurcan METİN Trakya University Prof. Dr. Selahattin GÜRİŞ Marmara University Prof. Dr. Ercan SARIDOĞAN İstanbul University Prof. Dr. Ayhan AYTAÇ Trakya University Assoc. Prof. Haluk BİRSEN Anadolu University Assoc. Prof. Özgül BİRSEN Anadolu University Assoc. Prof. Özlem DENİZ BAŞAR İstanbul Ticaret University Prof. Dr. Münevver TURANLI İstanbul Ticaret University Prof. Dr. Ferlal ÖRS Ege University Prof. Dr. Akif TABAK İzmir Katip Çelebi University Assoc. Prof. Emel GÖNENÇ GÜLER Trakya University Prof. Dr. M. Ömer AZABAĞAOĞLU Namık Kemal University Prof. Dr. Reyhan Ayşen WOLFF Giresun University Assoc. Prof. Aylin BEYOĞLU Trakya University Assoc. Prof. Hüseyin KOTAMAN Harran University Prof. Dr. Rasim YILMAZ Namık Kemal University Assoc. Prof. Recep ERBAY Namık Kemal University Dr. Akansel YALÇINKAYA İstanbul Medeniyet University Asist. Prof. Dr. Meral ERDİRENÇELEBİ Necmettin Erbakan University Assoc. Prof. Ahmet MENTEŞ Namık Kemal University Assoc. Prof. Mustafa HATİPLER Trakya University Assoc. Prof. Sabire ARIK Ankara University Assoc. Prof. Mustafa GÜLEÇ Ankara University Prof. Dr. Rasim YILMAZ Namık Kemal University Assoc. Prof. Emel GÖNENÇ GÜLER Trakya University Prof. Dr. Gülten GÜMÜŞTEKİN Çanakkale Onsekiz Mart University Assoc. Prof. Pelin KANTEN Çanakkale Onsekiz Mart University Assoc. Prof. Erkan ÖZATA Anadolu University Prof. Dr. Aykut EKİNCİ Bilecik Şeyh Edebali University Prof. Dr. Ercan SARIDOĞAN İstanbul University Assoc. Prof. Emel GÖNENÇ GÜLER Trakya University Prof. Dr. Derya ÖCAL Atatürk University Assoc. Prof. Şule YÜKSEL ÖZMEN Karadeniz Teknik University Assoc. Prof. Haluk BİRSEN Anadolu University Assoc. Prof. Ahmet ATAKİŞİ Trakya University Prof. Dr. Ercan SARIDOĞAN İstanbul University Prof. Dr. Adil OĞUZHAN Trakyal University Prof. Dr. Nurcan METİN Trakya University Prof. Dr. Şahamet BÜLBÜL Marmara University Prof. Dr. Münevver TURANLI İstanbul Ticaret University Prof. Dr. Derya ÖCAL Atatürk University Assoc. Prof. Elif UĞURLU Anadolu University Assoc. Prof. İrfan YILDIZ Dicle University Assoc. Prof. Anar AZİZSOY Karabük University Social'Sciences'Research'Journal,'Volume'7,'Issue'4,'178'(December'2018),'ISSN:'214775237' 1' ' Türk Bankacılık Sektöründe Cam Tavan Sorunu S. Ahmet Menteş* Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Bu araştırma Türk bankacılık sektöründe cam tavan sorunu incelemeyi amaçlamaktadır. Yönetim kurulu üyeliğinin kariyer açısından en yüksek aşama olduğu düşünülürse bankacılık sektöründe yönetim kurulu üyeliğine ulaşmış kadınların oranı cam tavan sorunun ölçümü açısından belirleyici olabilir. Bu amaçla 2017 yılı itibariyle Borsa İstanbul (BIST) Bankacılık Endeksi'nde (XBANK) işlem gören bankaların yönetim kurullarında görev yapan kadınların yönetim kurullarındaki oranı hesaplanmıştır. Türk bankacılık sektöründe lisans, yüksek lisans ve doktoralı kadın çalışanların erkeklere oranla çoğunlukta olmalarına rağmen yönetim kurullarında yeterince yer bulamadığı tespit edilmiştir. Sektörde çalışanların çoğunluğunu hem nitelik hem de nicelik olarak kadınlar oluşturmasına rağmen yönetim kurullarındaki varlıkları çok düşük düzeydedir. Sonuçlar Türk bankacılık sektöründe cam tavan sorunun varlığını teyit eder niteliktedir. Anahtar Kelimeler: Bankacılık, Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetişim, Cam Tavan The Glass Ceiling Problem in Turkish Banking Sector. This study aims to explore the glass ceiling problem in Turkish banking sector. The study assumes getting a seat at board of directors is a peak at a business career and uses the ratio of women to measure the magnitude of the glass ceiling problem. For this purpose the study calculates the ratio of women at board of directors of banks that are listed at Borsa Istanbul (BIST) Banking Index (XBANK). The results of the study exhibit that although the ratio of women who have undergraduate and graduate degrees are higher than their male peers woman are underrepresented at the boards of banks. Although women surpass their male counterparts in quantity and education level women presence at board of directors are minimal. The results confirm the presence of the glass ceiling problem in Turkish banking sector. Keywords: Banking, Board of Directors, Corporate Governance, Glass Ceiling Giriş Kadınların haklarını elde etmeleri uzun ve zorlu mücadeleler sonucunda gerçekleşmiştir. Ancak kazanılan bu hakların tam anlamıyla yaşama geçirildiğini söylemek gerçekçi olmayacaktır. Cinsiyet ayırımcılığı iş hayatının birçok farklı boyutunda ama özellikle de aynı işe daha düşük ücret verilmesi ve yükselme süreçlerinde yaşanan problemler şeklinde kendini göstermektedir. Yönetim literatüründe kadınların karsılaştığı bu tip ayrımcı yaklaşımlara “Cam Tavan” (Glass Ceiling) denilmektedir. Cam tavan kavramı ilk olarak Hymowitz ve Schellhardt tarafından 1986 yılında Wall Street Journal’de yayınlanan bir makalede kullanılmıştır. Cam tavan üst yönetim pozisyonlarına gelmeleri aşamasında kadınların ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' *'Doç. Dr. S. Ahmet Menteş, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Değirmenaltı Yerleşkesi - Tekirdağ, İİBF, İşletme Bölümü, e-mail: [email protected], tel: (282) 250 2800 ' ' Social'Sciences'Research'Journal,'Volume'7,'Issue'4,'178'(December'2018),'ISSN:'214775237' 2' ' karşılaştıkları engelleri belirten bir kavramdır. Powell ve Betterfield (1994) çalışmalarında cam tavan kavramını kadınların üst düzey pozisyonlara gelmesini engelleyen, prosedürler, güç ilişkileri, inanç ve alışkanlıklardan oluşan engeller olarak tanımlamışlardır. Cam tavan sorunun kaynağında şirketlerin erkekler tarafından, erkekler için yaratılmış, erkeklerin deneyimlerine dayanan mekanizmalar olması gerçeği yatar (Meyerson ve Fletcher, 2000). Bunun da ötesinde şirketler içinde bulundukları toplumun birer parçasıdır ve o toplumun kültürünü, hukukunu ve bakış açısını tüm yönetişim mekanizmalarına yansıtırlar (Menteş, 2010). Cam tavanın artan rekabet ve küreselleşme nedeniyle zaman içinde zayıflayıp yok olacağını savunan çalışmalar da mevcuttur (Bertrand ve Hallock 2001; Hu ve Yun 2008). Hatta bu çalışmaların bazıları bankacılık sektöründe cam tavan'ın bir sorun olmaktan çıktığına dair bulgular elde etmişlerdir (Jamali et al, 2006). Bu sorunun tamamen ortadan kalktığını iddia etmese bile, geçmişe kıyasla hafiflediğini gösteren birçok çalışmaya ve rapora rastlamak mümkündür. Avrupa Birliği’nin 28 üyesinde 2010 yılında %11,9 olan kadın yönetim kurulu üyesi oranı 2017 yılında %25,3 e yükselmiştir. Aynı dönemde ABD'de ise oran %12,7 den %14,2'ye yükselmiştir (Birken ve Cigna, 2018). Avrupa Birliği'nde gözüken nispeten hızlı iyileşmenin ardında cam tavan sorunu hafifletmek ve ortadan kaldırma amaçlı yasal düzenlemeler yapan ülkeler bulunmaktadır. Yasal düzenlemeler genellikle üst düzey pozisyonlar ve kurullara kadın kotaları getirmek şeklinde olmaktadır. Norveç, Fransa, İtalya, Belçika ve Almanya gibi ülkeler cam tavan sorunu ve cinsiyet ayrımcılığı ile mücadele amacıyla “zorunlu kadın üye kotası" uygulamaya başlamışlardır. Bu ülkelerin bazılarında kadın üyeler için zorunlu oran %40’a kadar çıkarken, kurala uymayan şirketler için de ağır yaptırımlar söz konusudur. Almanya'da 2016 yılında tavsiye kararı olarak başlayan kadın üye kotası daha sonra borsaya kayıtlı şirketlerin denetim kurullarında %30’luk kadın üye oranını zorunlu kılan kota düzenlemesine geçmiştir. Bu uygulamaların sonucu olarak Almanya’da, son beş yılda belirli bazı borsa endekslerinde kayıtlı şirketlerin denetim kurullarındaki kadın üye oranı %10’dan %25,9’a çıkmıştır (Kolcuoğlu, 2017). Avrupa Birliği ülkelerinin uzun zamandır gündeminde olan üst yönetimde kadın konusu son yıllarda Türkiye’nin de gündemine girmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu (2012) tarafından hazırlanan ve 11 Şubat 2012 tarihli Resmi Gazete'de yer alan "Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına ilişkin Tebliğ’de Değişiklik yapılmasına Dair Tebliğ "ile "Yönetim Kurulunda en az bir kadın üye bulundurma" ilkesi benimsenmiştir. Bu ilke zorunlu bir uygulamayı gerektirmemekte, “Uygula, uygulamıyorsan açıkla” prensibi gereğince alınmış bir tavsiye niteliği taşımaktadır. Söz konusu düzenleme Avrupa’da uygulanan “Hükümetler tarafından gerçekleştirilen gönüllük esaslı girişimler” modeline benzer bir anlayış içermektedir. Düzenleme şirketlerin politikalarını daha şeffaf bir hale getirmekte, ayrıca akran ve kamuoyu baskısı ile mevcut resmi kadınlar lehine değiştirmeyi amaçlamaktadır (TUSİAD, 2015). Bankacılık sektöründe cam tavan sorunun diğer sektörlere kıyasla daha da vahim olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Farray (2017) çalışmasında bankacılık sektöründe çifte cam tavandan bahsederek, bankalarda çalışan kadınların hem yönetimin üst kademelerine çıkarken, hem de yönetim komitelerine seçim sürecinde cam tavan sorunuyla yüzleştiklerini iddia etmektedir. Babita (2006) çalışmasının sonuçları da Güney Afrika bankacılık sektöründe cinsiyet ayırımcılığı ve cam tavan sorunun varlığını teyit etmiştir. İngiltere'deki finansal hizmetler sektörünü konu alan bir diğer araştırmada (Ogen et al., 2006) cam tavan sorununun varlığı tespit edilmiş ve bu durumun finans sektöründe faaliyet gösteren şirketler açısından sebep olduğu olumsuzluklar üzerinde durulmuştur. Morgan Stanley Capital International (MSCI) tarafından 2017 yılında yapılan ve aralarında Citigroup, HSBC ve JP Morgan gibi bankacılık devlerinin de bulunduğu 91 bankayı inceleyen çalışmanın sonuçlarına göre bankaların %60’ından fazlasında kadın çalışan sayısı erkek çalışan sayısına göre daha fazladır. ' '
Description:The list of books you might like
