śladami henryka pobożnego i księżnej anny PDF
Preview śladami henryka pobożnego i księżnej anny
1 ŚLADAMI HENRYKA POBOŻNEGO I KSIĘŻNEJ ANNY 2 BIBLIOTEKA DIECEZJI LEGNICKIEJ 54 Redaktor serii: ks. Bogusław Drożdż 3 ŚLADAMI HENRYKA POBOŻNEGO I KSIĘŻNEJ ANNY Redakcja Stanisław Andrzej Potycz Legnica 2013 4 © Stanisław Andrzej Potycz 2013 ISBN 978-83-89204-52-3 ISSN 1428-6734 Skład i łamanie tekstu: Anna Lichota Biblioteka im. Jana Pawła II Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Legnickiej [email protected] 5 SŁOWO WSTĘPNE Z wielką radością przyjmuję fakt ukazania się książki pt. Śladami Hen- ryka Pobożnego i księżnej Anny, dokumentującej to wszystko, co dzia- ło się w Duszpasterstwie Ludzi Pracy ’90, tak żywo zaangażowanym w promocję wybitnych chrześcijan, jakimi byli Henryk Pobożny i jego czcigodna małżonka księżna Anna. Przywołując mój list z kwietnia br., skierowany do redaktora tej książki, Pana Stanisława A. Potycza, pragnę podkreślić, że dobrze wie- my, iż w 1241 r. na Dobrych Polach walkę z mongolskim najeźdźcą stoczył książę Henryk II, któremu historia dodała przydomek „Poboż- ny”. Choć polski książę zginął, to jednak rozegrana bitwa pod Legnicą powstrzymała tatarską nawałnicę przed atakiem na dalsze tereny Za- chodniej Europy i dlatego też bitwa ta zaliczana jest do najważniej- szych bitew w obronie chrześcijaństwa i cywilizacji europejskiej. Z osobą bohaterskiego księcia wiąże się nieodłącznie postać jego małżonki księżnej Anny, znanej nam między innymi z fundacji opa- ctwa w Krzeszowie. Postać księcia wiąże się również z osobą jego mat- ki Jadwigi Śląskiej, małżonki księcia Henryka I, zwanego „Brodatym”. Władców śląskiej ziemi z XIII w. dobrze pamięta i opisuje historia powszechna. W historiografii eklezjalnej swoje szczególne miejsce ma zwłaszcza Jadwiga, którą papież Klemens IV ogłosił świętą Kościoła już w II połowie XIII w. (26 marca 1267 r.). Zasługi tak zacnego rodu są szeroko znane i dobrze opisane w różnych dziełach historycznych. Dzisiaj, pomimo upływu już siedmiu stuleci, wciąż żywe są po- stacie, które wniosły głęboko chrześcijański rys swojej działalności w historię regionu, kraju i całego kontynentu. Ich dokonania i p ostawy, 6 ŚLADAMI HENRYKA POBOŻNEGO I KSIĘŻNEJ ANNY podziwiają kolejne pokolenia mieszkańców Śląska i innych dzielnic Polski, a do miejsc związanych z ich życiem i śmiercią przybywają tu- ryści i pielgrzymi z całego świata. Nie jest dla mnie zatem dziwne, że pośród osób zaangażowanych w zgłębianie dzieła życia wymienionych władców Śląska, zarówno w gronie osób świeckich, jak i duchownych żyjących na przełomie XX i XXI w. zrodziła się myśl, aby do chwały ołtarzy wynieść bohaterskiego księcia Henryka Pobożnego wraz z jego małżonką księżną Anną. Taki też wniosek złożony został podczas obrad wiosennej sesji plenarnej I Synodu Diecezji Legnickiej w 2010 r. Wiele w naszej diecezji doko- nało się od tego synodalnego wydarzenia. W panoramę licznych wy- powiedzi i zdarzeń uwydatniających, z odnowionym zaangażowaniem na dolnośląskiej ziemi i w naszym kraju, pamięć o Henryku Poboż- nym i Annie niewątpliwie wpisuje się także moja rozmowa z Bene- dyktem XVI podczas ostatniej wizyty ad limina apostolorum. Papież wprost przywołał historyczną bitwę pod Legnicą i postać obrońcy chrześcijaństwa Henryka Pobożnego. Z uznaniem dziękuję redaktorowi tej publikacji, Panu mecenasowi Stanisławowi A. Potyczowi za pomysł, jego realizację i ukonkretnienie w postaci niniejszej książki tak ważnych dla świadectwa chrześcijań- skiego i patriotycznego zdarzeń z życia niepoślednich osób, które, jak Bóg pozwoli, dostąpią chwały ołtarzy. Ich heroiczne życie niech stanie się dla nas wzorem, a przez to mocniej wyciśniętym śladem świętości na naszej drodze wiodącej ku zbawieniu. Z serca błogosławię Szanownemu Panu Potyczowi i całemu Duszpa- sterstwu Ludzi Pracy ’90, życząc, aby rozpoczęte przed wielu laty dzie- ło nadal wnosiło w życie społeczne swoją wytrwałą formacyjną pracę i dzieliło się wspaniałymi jej owocami. † Stefan Cichy Biskup Legnicki 7 WPROWADZENIE Duszpasterstwo Ludzi Pracy ’90 w Legnicy powstało 9 kwietnia 1990 r. Data ta nie była przypadkowa. Tego dnia przypadała kolejna roczni- ca bitwy pod Legnicą z 1241 r. Wtedy to książę Henryk II Pobożny – książę Śląska, Wielkopolski i Krakowa, przeciwstawiając się hordom tatarskim ze wschodu, oddał swe życie za wiarę, ponosząc męczeńską śmierć. Jednym z zadań, które Duszpasterstwo sobie wówczas postawiło, była modlitwa o wyniesienie na ołtarze bohaterskiego księcia, niedo- szłego króla Polski, który stanął w obronie chrześcijańskiej Europy. Później taką samą modlitwą objęliśmy jego małżonkę księżną Annę Śląską, gdyż uznaliśmy, że ta zacna kobieta zasługuje na to jako wzo- rowa małżonka i matka, fundatorka wielu średniowiecznych obiektów sakralnych i szpitalnych, zawsze zatroskana o biednych i pokrzywdzo- nych. Modliliśmy się o ich beatyfikację podczas wielu mszy św., odpra- wianych w czasie naszych spotkań formacyjnych w klasztornej kapli- cy legnickich Franciszkanów z Zakonu Braci Mniejszych Prowincji św. Jadwigi. A od grudnia 2011 r. odmawialiśmy również Modlitwę o potrzebne łaski za przyczyną Henryka Pobożnego i jego małżonki Anny ułożoną przez ks. Bogusława Drożdża. Chcąc przybliżyć życie i działalność pary książęcej, zorganizowali- śmy 11 tematycznie zróżnicowanych wykładów. Dziesięć z nich stano- wi zasadniczą część niniejszej publikacji (rozdział pierwszy). Drogą re- lacji prasowych trafiały one do osób, które nie mogły fizycznie w nich uczestniczyć. Staraliśmy się ukazać w nich życie Henryka II i księżnej 8 ŚLADAMI HENRYKA POBOŻNEGO I KSIĘŻNEJ ANNY Anny całościowo, w tym głębię duchowości, w jakiej wzrastali. Szuka- liśmy ich śladów. Zresztą śladów tych szukano już kilka lat po śmierci Henryka II, podczas wyprawy do władcy Mongołów (1245–1247) wy- słanej przez papieża Innocentego IV. Wyprawa ta, pod wodzą legata papieskiego Jana di Piano Carpi- niego, miała zasadnicze znaczenie dla ustalenia, jaką śmiercią zginął książę Henryk. Sporządzone zostały z niej trzy relacje, w tym na pod- stawie rozmów z Mongołami – uczestnikami bitwy na Dobrym Polu. Jedna z nich, autorstwa C. de Bridii (Historia Tartarorum, po polsku Historia Tatarów), ukończona 30 lipca 1247 r., została ujawniona do- piero w 1965 r. w Nowym Jorku. Wynika z niej, że książę nie zginął na polu bitwy, jak dotychczas przyjmowano. Uśmiercono go przez ścię- cie w obozie mongolskim, do którego został wzięty i gdzie zmuszano go do uklęknięcia przed martwym wodzem mongolskim, który poległ w bitwie pod Sandomierzem. Wybitny historyk polski prof. Grzegorz Labuda (1916–2010), po zapoznaniu się z tą relacją nie miał żadnych wątpliwości co do męczeń- skiej śmierci księcia. Takie samo przekonanie wyrażał też inny znany polski historyk prof. Jerzy Strzelczyk, autohenrykowsr książki Spotkanie dwóch światów. Stolica Apostolska a świat mongolski w połowie XIII wieku (Poznań 1993). W swojej publikacji zamieścił on wszystkie trzy relacje z wyprawy franciszkanów: Historię Tatarów C. de Bridii, Historię Mon- gołów Jana di Piano Carpiniego i Sprawozdanie Benedykta Polaka. Warto zauważyć, że ostatnio nastąpiło ponowne wprowadzanie postaci Henryka Pobożnego do kultury masowej, z pokazaniem jego śmierci według właściwej – niepodważanej przez naukowców – re- lacji, tzn. podanej przez C. de Bridię, czego przykładem jest powieść Psy Tartaru, napisana przez Tomasza Łysiaka, a opublikowana wiosną 2010 r. Gdy 27 marca 2010 r. Duszpasterstwo Ludzi Pracy ’90, podczas wiosennej sesji I Synodu Diecezji Legnickiej złożyło na ręce bisku- pa legnickiego wniosek o wszczęcie przygotowań zmierzających do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego księcia Henryka II Pobożnego i jego małżonki księżnej Anny, zainteresowanie nimi i bitwą pod Leg- nicą znacznie wzrosło. I to nie tylko w mediach. Do biskupa legnickie- go zaczęły wpływać pisma popierające wniosek, zainicjowane zostały Wprowadzenie 9 liczne konferencje i wykłady, powstało wiele inicjatyw, w tym wśród młodzieży. Oczywiście zainteresowania świątobliwą parą książęcą nie można wiązać tylko z wnioskiem, gdyż np. w 2011 r. przyczyną tego stanu rzeczy była również przypadająca wtedy 770. rocznica bitwy. Wniosek spotęgował to zainteresowanie, spowodował napływ mało znanych, a nawet nieznanych dotychczas większemu gronu osób informacji o książęcej parze i o bitwie z Tatarami. Wiele osób zaczęło zgłaszać je do Zespołu Historycznego i przewodniczącego Kapituły Duszpaster- stwa. Byli też tacy, którzy zwracali się o bliższe informacje dotyczące starań o beatyfikację i o przesłanie materiałów o Henryku Pobożnym i księżnej Annie. Różnym przejawom tego zainteresowania poświęco- ne są rozdziały tej publikacji zatytułowane Pamięć o Henryku Poboż- nym i księżnej Annie (rozdział drugi) i Społeczne poparcie dla wniosku (rozdział trzeci). Ostatni rozdział Od wniosku do decyzji biskupa legni- ckiego (rozdział czwarty) zawiera dokumenty przedstawiające dotych- czasową formalną historię wniosku. Kończąc, kieruję słowa podziękowania do wszystkich, którzy udzielili mi pomocy i wsparcia podczas pracy nad przygotowaniem tej książki. W szczególności jednak jestem wdzięczny Księdzu Biskupowi Stefanowi Cichemu za napisanie do niej Słowa wstępnego. Dziękuję mu także za nadanie biegu wnioskowi o beatyfikację książęcej pary. Stanisław Andrzej Potycz 10
Description:The list of books you might like
