Sarayönü Yörük ve Türkmen Ağızlarının Belirgin Dil Özellikleri

51 Pages·2016·3.01 MB·Turkish

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ YAYINLARI: 8

TARİH, KÜLTÜR, SANAT, TURİZM VE TARIM
AÇISINDAN ULUSLARARASI SARAYÖNÜ
SEMPOZYUMU
(24-26 EKİM 2014 KONYA)

BİLDİRİ KİTABI
Editör
Prof. Dr. Hasan BAHAR

Editör Yardımcıları
Yrd. Doç. Dr. Hakan KUYUMCU
Yrd. Doç. Dr. Çağatay BENHÜR
Dr. Hatice Gül KÜÇÜKBEZCİ
Arş. Gör. Fatih Numan KÜÇÜKBALLI
Arş. Gör. Murat TURGUT

İnceleyenler
Prof. Dr. Bayram ÜREKLİ
Prof. Dr. Özdemir KOÇAK
Doç. Dr. Fuat BOYACIOĞLU

ISBN
978-975-448-211-9

Baskı
Selçuk Üniversitesi Matbaası
Tel: [phone]
Aralık 2015

Ön Kapak Resmi: Sarayönü Pir Hüseyin Cami önü
Arka Kapak Resmi: Başhöyük devşirme malzemeli çeşme ve yazıtın içeriği
Bildiri kitabında yer alan yazıların dil ve bilim sorumluluğu yazarlara aittir.

ii
TARİH, KÜLTÜR, SANAT, TURİZM VE
TARIM AÇISINDAN ULUSLARARASI

SARAYÖNÜ SEMPOZYUMU
(24-26 EKİM 2014 KONYA)

BİLDİRİ KİTABI

 Sempozyum, Türk Tarih Kurumu, Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Demirpolat Şirketler
Grubu ve Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğünden (Kongre Proje No:
14702011) destek alınarak gerçekleştirilmiştir.
iii
iv
TARİH, KÜLTÜR, SANAT, TURİZM VE TARIM AÇISINDAN ULUSLARARASI
SARAYÖNÜ SEMPOZYUMU
(24 -26 Ekim 2014 Konya)

Sarayönü İlçesinin tarihi Tarihöncesi dönemlere kadar inmektedir. İlçede Pazar Höyük,
Başhöyük, S. Karatepe, İrmelik Höyük, Ertuğrul Höyük, Akdoğan Höyük, Konar Höyük,
Çesmelisebil Höyük, Gamel Höyük, Kuyulusebil Höyük, Kurşunlu Kale Höyük, İbrahim Dede
Höyük, Ladik Höyük, Zengi Höyük gibi yerleşmeler, Kalkolitik çağdan Demir çağına kadar
uzanan kültürleri temsil etmektedirler. Hitit, Frig, Roma ve Bizans gibi uygarlıklar ise
bölgenin siyasi ve idari tarihinde büyük bir rol oynamışlardır.
Laodicea (Combusta) olarak bilinen Ladik, Roma döneminde önemli bir idari merkez
olmakla birlikte, Romanın Efes’ten başlayarak Melitea’ya (Malatya) uzanan doğu askeri
yolunun bağlantısını oluşturmaktaydı. Bölge, Türkiye Selçukluları döneminde Türklerin eline
geçmiştir. Sarayönü bulunduğu coğrafi yapı itibarıyla batıdan Konya’ya geçişin son durak yeri
olduğu için, Selçuklular döneminde Haçlıların yağma ve talanına uğramıştır. Sarayönü
Selçukluların son döneminde, güney doğusunda Saidili ile, güneyinde Ladik dağları
eteğinde Bozok ili (Öziçi) adı ile bilinen iki kasaba halkından oluşmuştur. Bu kasabalardan göç
edenler Sarayönü'nün kuruluşunda öncü olmuşlardır. Sarayönü’nü Osmanlılar almadan
önce, Karamanoğulları ve Turgutoğulları hakim olmuştur. İlçe önceleri Sarayönü Turgut Bey
oğlu Pir Hüseyin Bey Camii çevresinde gelişmiştir. Bugünkü şehir merkezine kayması ise II.
Abdülhamit zamanında Anadolu-Bağdat-Hicaz Demiryolları yapımı projesi çerçevesinde
demiryolunun geçmesi ile sağlanmıştır (1896). İlçeden geçen demiryolu ve binası bir Alman
firmasına yaptırılmıştır. Demiryolunun geçmesi ile ilçeye hareketlilik gelmiş bu durum milli
mücadele yıllarında kendini göstermiştir. Halk da yeni yerleşim yerine “İskele” demeye
başlamıştır.
Sarayönü’nün coğrafi yapısı nedeniyle, ilk ahalisi kervancılık yapmak suretiyle
geçimlerini temin ediyorlardı. Cihanbeyli yaylası üzerinden geçirilerek Tuz Gölü havzasından
alınan tuz, kira ile İzmir’ e uzanan yol boyunca taşınırdı. İlçede halk geçimini bugün tarım ve
hayvancılıktan sağlamaktadır. Son yıllarda modern büyükbaş hayvancılığın yapıldığı
bölgelerden biri haline gelmiştir. Ayrıca modern tarım araçları ile buğday, arpa, çavdar ve
yulafın yanında özellikle devlet teşvikleri ile yem bitkisi olan fiğ ekimi yapılmaktadır.
“Tarih, Kültür, Sanat, Turizm ve Tarım Açısından Uluslararası Sarayönü
Sempozyumu” adıyla düzenleyeceğimiz sempozyumumuzda, Sarayönü ilçesinin özelliklerini
ve problemlerini bütün yönleriyle istiyoruz.
Prof. Dr. Hasan BAHAR
(S.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü)

v
KONU BAŞLIKLARI
1 –Tarih Öncesinden Günümüze Sarayönü Tarihi,
2- Sarayönü’nde Folklor, Edebiyat, Kültür, Sanat
3- Sarayönü’nde Dini ve Toplumsal Hayat,
4- Sarayönü Bölgesi Florası,
5. Sarayönü’nde Tarım ve Ziraat
5- Sarayönü Bölgesi’nde Eğitim ve Öğretim,
6- Sarayönü’nde Sosyo- ekonomik ve Sosyo- politik, Sosyo- kültürel yapı,

SEMPOZYUM ONURSAL BAŞKANLIĞI
Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü
Konya Valiliği
Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanlığı
Türk Tarih Kurumu Başkanlığı

SEMPOZYUM DÜZENLEME KURULU
Prof. Dr. Hasan Bahar (Düzenleme Kurulu Bşk. SÜ Türkiyat Araştırmaları Ens. Md.)
Prof. Dr. Alim Gür (S.Ü. Edebiyat Fakültesi Dekanı)
Prof. Dr. Süleyman Soylu (Sarayönü Meslek Yüksekokulu Md.)
Harun Yücel (Sarayönü Kaymakamı)
Nafiz Solak (Sarayönü Belediye Başkanı)
Doç. Dr. M. Ali Hacıgökmen (S.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Bl.)
Dr. H. Gül. Küçükbezci (S.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Bl.)
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yastı (Necmettin Erbakan Ün. Beşeri Sosyal Bilimler Fakültesi
Türk Dili ve Edebiyatı Bl.)

vi
BİLİM KURULU
Prof. Dr. Hasan Bahar (S.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü)
Prof. Dr. Alim Gür (S.Ü. Edebiyat Fakültesi Dekanı)
Prof. Dr. Bayram Ürekli (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Sachiho Omura (Japanese Institute of Anatolian Archaeology)
Prof. Dr. Rainer Czichon (Freie Universität)
Prof. Dr. Thomas Drew Bear (Fransız Anadolu Arş. Enst./French Anat. Search Inst.)
Prof. Dr. Lisa Kealhofer (Santa Clara University, America)
Prof. Dr. Raşit Hatiev (W. Humboldt Üniversitesi)
Prof. Dr. İbrahim Şamanov (Rusya Federasyonu)
Prof. Dr. Tahsin Cemil (Babes-Bolyai University, Romania)
Prof. Dr. Muhittin Tuş (Kıbrıs Uluslararası Üniversitesi)
Prof. Dr. Ali Boran (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Ahmet Kalendar (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Mustafa Demirci (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Ufuk Tavkul (Ankara Üniversitesi)
Prof. Dr. Hakan Kırımlı (Bilkent Üniversitesi)
Prof. Dr. Ahmet Taşağıl (Mimar Sinan Üniversitesi)
Prof. Dr. Remzi Duran (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Ali Baş (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Mustafa Aydın (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Alaattin Aköz (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Varol Kurtoğlu (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. İzzet Sak (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Özdemir Koçak (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Hasan Basri Karadeniz( Dumlupınar Üniversitesi)
Prof. Dr. Yusuf Küçükdağ (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Yusuf Öz (Kırıkkale Üniversitesi)
Prof. Dr. Fehmi Karasioğlu (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Ali Osman Öztürk (Necmettin Erbakan Üniversitesi)
Prof. Dr. Emrullah Eken (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Bayram Sade (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Kuddusi Ertuğrul (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Kerim Koçak (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. İbrahim Solak (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi)
Prof. Dr. Yaşar Semiz (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Ferudun Ata (Selçuk Üniversitesi)
Prof. Dr. Caner Arabacı (Necmettin Erbakan Üniversitesi)
Doç. Dr. Mikail Altan (Selçuk Üniversitesi )
Doç. Dr. Aznavur Demirpolat (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi)
Doç. Dr. Ömür Harmansah (Brown University)
Doç. Dr. Ali Temizel (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Osman Kunduracı (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Doğan Yörük (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Sinan Gönen (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Ali Meydan (Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi)
vii
Doç. Dr. Necmi Uyanık (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. M. Ali Hacıgökmen (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Hüseyin Muşmal (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Çiğdem Ulusoy (Necmettin Erbakan Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Nurullah Tabakçı (Selçuk Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Yaşar Erdemir (Selçuk Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yılmaz (Selçuk Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Sefer Solmaz (Selçuk Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Abdurrahman Dinç (Necmettin Erbakan Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Fatih Berk (Necmettin Erbakan Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Mustafa Arslan (Selçuk Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. A. Deniz Oktaç Beycan (Selçuk Üniversitesi)
Öğr. Gör. Ruhi Gül (Selçuk Üniversitesi)
Christopher S. Lightfoot (Metropolitan Museum of Art)
Gunne Eiche Johnsen ( Asya Lale Floreks İhr. Müd.)
Marie- Henriette Gates (Bilkent Üniversitesi)
Amélie Royer, (Fransız Anadolu Arş. Enst)
İsabella Caneva (Üniversité de Venese)
Margaret Arslan (Babes-Bolyai University, Romania)
Dariusz Chiocki (Waršova)
Linda Murray (Ted Koleji)
Kate Clow (Antalya)

viii
SUNUŞ
Üniversitemiz, bünyesinde bulundurduğu akademik birimlerde deneyimli eğitici
kadrosu ile meslekî alanda eğitimli, üretken ve gelişimi isteyen bireyler yetiştirmek
maksadıyla ülke kalkınmasında üzerine düşen görevi başarıyla sürdürmektedir. Bu amaca
hizmet etmek üzere Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü de Atatürk’ün
hedef gösterdiği çizgide Türk tarihi, dili, edebiyatı, sanatı ve kültürü üzerine yayınlar
yapmaktadır. Enstitümüzün bu alandaki müstakil kitap yayınları yanında, yapılan
sempozyumlar, Güz ve Bahar sayıları olmak üzere yılda iki defa çıkardığı uluslararası
Türkiyat Araştırmaları Dergisiyle (Journal of Studies in Turkology) ülkemizde sosyal
bilimler alanında Üniversitemizin yüz akları arasına girmesi bizi mutlu etmektedir.
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü ayrıca gelenek hâline getirmeye çalıştığı, “Türk
tarihi, dili, edebiyatı ve kültürüne hizmet etmiş yerli ve yabancı önemli bilim adamları
adına armağan kitaplar” yayınlayarak sosyal bilimler alanındaki geçmiş birikimleri ve
tecrübeleri gençlerin önüne koyup geleceğin ilim adamlarına yol göstermekle de önemli
bir iş yapmaktadır. Çeşitli konularda sempozyum, paneller düzenleyerek, araştırma
konularının detaylı bir şekilde incelenmesini ve bilim insanlarının bir arada olmalarını
sağlamaktadır.
Bu vesileyle, “Tarih, Kültür, Sanat, Turizm ve Tarım Açısından Sarayönü Sempozyumu’”na
katılan ve bu bildiri kitabına katkıda bulunan bilim insanlarımıza ve eserin hazırlanıp
basılması aşamasına kadar olan süreçte emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum.

Prof. Dr. Hakkı GÖKBEL
Selçuk Üniversitesi Rektörü

ix