Sancti Leonis Magni Romani pontificis opera omnia. 1. Sincera s. Pontificis opera continens, id est sermones et epistolas cum appendicibus.

796 Pages·1846·108.379 MB·Latin

by  Papa I. Leo

P A T R O L O G I iE
CURSUS COMPLETUS
8IVE
BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
ONNIUM SS. PATRUM, DOCTORUIH SCRIPTORUMQUE
ECCLESIASTICOIILM
Q CI AB JEVO A P O S T O L I CO AD U S Q UE I N N O C E N T I I I I I T E M P O RA
F L O R U E R U N T;
RKCDSIO CHRONOLOGICA OMNIUM QVM
EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICE TRADITIONIS PER DUODECIM
PRIORA ECCLESIiE SJECULA,
JUXTA EDITIONES ACCURATlbSlMAS, INTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTJS COLLATAS, PERQUA
DILIGENTER CASTIGATA J
DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA;
OMNIBUS OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITiONES QUJE TRIBUS NOVl SIMIS SJECULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA;
1ND1C1BUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS. SINGULOS SIVE TOMOS, SIVE AUCTORES ALICUJUS MOMENTl
SUBSEQUENTIBUS, DONATA;
CAPnULlS INTRA IP*UM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS SINGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIORRM
DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA J
OPERIBUS CUM DUBIIS TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM
ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA J
DUOBUS 1NDIC1BUS GENERALIBUS LOCUPLETATA : ALTERO SCILICET RERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID
UNUSQUISQUE PATRUM 1N QUODLIBET TUEMA SCRIPSERIT UNO INTUITU CONSPICIATURALTERO •
SCRIPTUR^E SACRiE, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN
QUIBUS OPERUM SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM SCRIPTURi£
TEXTUS COMMENTATl SINT.
IDITIO ACCURATISSIMA, CATER1SQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR : CHARACTERUM NITIDITAS,
CBARTJX QUALITAS, INTEGRITAS TE\TUS PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS
f
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA HBIQUE )N TOTO OPERIS DECURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRBTII EXIGUITAS, PRiESERTlMQUE ISTA CoLLECTIO, UNA, METHoDICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUbCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM
AUTEM IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS AD OMNES JETATES, LOCOS, LINGUAS
FORMASQUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.
SERIES PRIMA,
IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIiE LATINJE
A TERTULLIANO AD GREGORIUM MAGNUM.
ACCURANTE J.-P. MIGNE, ^ttt$ttttttt QLQmpittOXnm IN SINGULOS SCIENTIJE
ECCLESIASTICJE RAMOS EDITORE.
P A T R O L O G LS T O M US L I V.
S. LEONIS MAGNI TOMDS PRIMOS.
PARISHS, VENIT APUD EDITOREM
iiV VIA DICTA D'AMB01SE, PRES LA BARRlfcRE D'ENFER,
ou PETIT-MONTROUG E.
1846.
HARVAR3 CGUE6E UBMfjy
9
SANCTI
LEONIS M A G NI
ROMANI PONTBFICIS
OPERA OMNIA,
POST PASCHASII QUESNELLI RECENSIONEM
At> COMPLUBB8 BT PBASTANTISSIMOS MS9. CODICBS AB 1LLO NOlf C0NSULT08 BXACTA,
EMBNDATA, BT INEDITIS AUCTA :
PBAFATIONIBUS, ADMON1TIONIBU8 ET AN NOTATIONIBUS ILLU8TBATA
ACCEDUNT
QUiECUMQUE IN QUESNELLIANA EDITIONE INVENIUNTUR EAQUE AD CRISLN REVOCANTUR
CUBANTIBUS
PETRO ET HIERONYMO FRATRIBUS BALLERINIIS,
PRESBTTBRIS VKRONENSIBUS;
MANUM AUTEM ULTIMAM ADHIBENTE
J . - P, M I G N E,
QUI SUPHUODiDIT
EXERCITATIONES IN UNIVERSA OPERA S. LEONIS MAGNI
AUCTORK PETRO TROMA CACCIARJ.
•^—•• «tfiD» ... •
TOMUS PRIMUS
SINCERA S. PONTIFICIS OPERA CONTINENS, ID BST SERMONES BT EPISTOLAS
CUM APPENDICIRUS.
«gsfr —• -
3 VOL. PRIX : 2V FRANCS.
PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,
IN VIA DICTA DWMBOISE, PRfeS L\ BARRIERB D'ENFKR ,
ou PETIT-MONTROUGE.
1846.
ELENCHUS OPERUM
QlLE IN HOC TOttO CONTINRNTCR.
ft, LEONIS HAGIO
Sermones et Epistol».
HUUTA.
Gol. 824, in flne not. •: (Inferiut »); lege : {CtL 8tt, •).
Col. 1004, Hn. 11 : «vocvi»x6/,v<u; lege : «v«v*»»ftiv««.
toprimerie de BAHJLY, place Sorboone, 1, a Paris.
BALLERINIORCM NDNCCPATORIA,
B E N E D I C TO X IV
PONTIFICI MAXIMO
P E T R US ET H I E R O N Y M US F R A T R ES B A L L E R I N II
PRESBYTERI VERONENSES.
Bme sanctisrimi mque ae doctissimi summi pontifieis LBONIS MAGNI Opera, qum ad prcs-
stantissimos codices, preesertim Romanos exacta emendatiora et aucliora nune prodeunt, cui
9 9
potius inscriberemus quam (ibi beatissime Pater qui tanti pontificis in eadem Romana cathe-
9 9
dra successor iisdem xeti ipsius ac doctrinm vestigiis insistens idem MAGNUS LBO redivivus
9 9
videris ? Ilte quidem ob plura et prmclara diuturni pontificatus ge$ta quibus, nulla temporum
t
rerumque vicissitudine aut difficultate perterritus , adversus conlumaces ae subdotos fidei
9
hostes calholicce Eeclesim dogmata defendit acerrime, et novitiis ac temerariis quorumdam
9
ausibus sese objiciens, Ecctesiarum privilegia et aposlolicm sedis jura fortiter vindicavit, et
pro custodia ac observanlia ecclesiastiem disciplince irrepentes corruptelas et abusus detegere,
perstringere, emendare et exstinguere nisus est; ille, inquam , tantus pontifex ob tam prcc-
clara gesta MAGNI titulum jure promeruit; ejutque insignia Opera , quibus res tot ac tam
graves pronwvit atque perfeeit in perennem posterorum memoriam ad nos transmissa, maxi-
9
misque encomiis non sol tm a Latinis, verum etiam a Grmcis tum antiquis, tum recentioribus
9
commendata, ejusdem tituli meritum ac justitiam demonstrant.
Quid autem de te beatissime Pater? Jam inde ab exordio pontificatus tui quot et
9
quam implexm causm pro condilione istorum temporum concurrerunt, quibus nunc integrita$
fidei, nunc pontificia jura , nunc disciplina ecclesiastica sanaque doctrina morum impetitm
fuere ? Tu vero nulli labori, nulli meditationi parcens, opportune omnibus providisti. Assi-
dum curm et vigilim tum quibus parcissimo cibo brevique somno conlentus, die noctuque
%
pastorali officio et actionibus publicis indefessus vacas , et quod superesl subcisivi temporis ,
tft conseribendas pro rerum necessitate doctissimas et eruditissimas Institutiones atque Con-
slilutiones confers omnibus notissimm sunt. Ipsa tua Opera qum pluribus voluminibus digesta
9
hactenus prodierunt in /ucem, qumque in dies identidem prodeunt, ac in omni ccclcsinstica
materie non tam prmsenlibus quam futuris temporibus prospiciunt dum omnes cum voluptate
9 9
el ulititate evolvunt, maximamque in iisdem nonjam molem, sed eruditionem, rerum varieta-
tem tnethodum perspicuitatem ac doctrinam admirantur te cum antiquis prmstantioribus
9 9 9
pontificibus conferre et MAGNUM vere, seu potius MAXIMUM confiteri non dubitant. MAGNI
9
igitur anliqui Romani antislitis Opera tibi prm cmteris successori ac mmulatori cjus MAGNO
eequissime dicanda fuere.
Huic autem eongruentissimm rationi alia gravior et fortior accedit. Cum enim ante paucos
annos altere nobis Romm degeret seque ante pedes tuos idenlidem sisteret; inter eos sermo-
9
nes, quos pro summa benignitate tua cum eodem habere, quibusque fcre de optimis studiis et
ecelesiasticis disciptinis non pauca solebas disserere , de ea 5. Leonis edltione incidit mentio,
qua Paschasius Quesnellus sancti pontificis Opera non tam emendare ac illustrare , quam ali-
quot pravis notatiuncutis observationibus et dissertntionibus non paucis in tocis rcdarguerc,
9
pervertere et deturpare studuil. Hinc porro novm editionis qum ad Vaticanos prcescrtim mss.
9
codices ab eo inconsultos exigeretur ejusdemque audaces conatus retunderet et infringeret
9 9
mcessitatcm memorasti. Cum vero hoc idem consilium quibusdam prmdecessoribus tuis tn
m?n/em quidem venisset; al per eos quibus id negotii demandatum fuilnumquam perfectum,
9 9
wfc perficiendum crederetur; tu minime ferens editionem tam necessariam diulius prorogari
9
hmc nobis imponendam censuisti. Non solum magnitudo operi$ et magni adversarii eruditio
9
ae innenium verum etiam et multo magi$ imbeciltitns nostra, cujus nobismetipsis conscii sutnus,
9
PATBOL. LIV. «
11 fcPlSTULA NUNCUPATORIA, II
suspensos inilio atque ancipites dttMtt 'tehuit. At \>6luhtM ei fiuclorilali tuce obsequendum
fuit. Nos autem ut erigeres atque reficeres, hoh solis verbis usus es, sed tuum quoque auxilium
in eamdem editioWem bontuttsti. Cum fenttfl in cjusrhodi edttidrittui proctlrahmi prcestanliorum
codicum subsidium poiissimum requiratur; tu VaiTcana exemplaria statim cothmunicari ju$~
sisti, atque ut collatio facitior ei expeditior fieret, raro privileyio ea,quibus indigeremus, do-
mum afferri, et quamdiu opus esset retineri indulsisti: ac prceterea ut aliis ex urbibus ubi rari
9
essent aique ihconsulti todices\ atcUratdt collaliones prfeVthirentur\ xpse pro hhtfttihitate tui
effecisti, adeo ut etiam in hanc nostram urbem quorumdam antiquorum librorum variantes
lectiones, quce ob longinquitatem locorum isthuc serius pervenere, humanissimis litteris tuis
sociatas transmiseris. Id autem penes cequos rerum cestimatores tantum estut hcec editio
9 %
eu$us tu auetor ei opitutaior fuistitua quvdammodo habenda sit; aeproinde in ea tuo nomini
9
dedieemda non offeramus aliquid ornnimo nostrum; sed veritf* quod beneficio tuo aecepimusy
4
reddamus. Hihc etiem eonfidimus fore nt ipsam editionem behi§ne euseipias ae tuearis quasi
rem tUam: orhnesque, qui e&m a te prceceplam, teque optm ferente perfectam intelligent, cum
preeclaram cixram et singuinrem favorem luum eommehdabunt; turh vero si quid per nos mi-
nus apte exsecuiioni tnandatum invenient * heminis et fatrotfthii tuigratia eondonaturos spe-
ramus
Antequam vero hujus epistblce fihetn facimus, sfne, qucetumus, Pater beatissime, ut quod
8. LEONI maxithe congrUum tt gloriosum credimus, sapictitissimo judicio tu\> subjiciamus. Be
DOCTORIS titulo et eultu eidcth sancto pontifici decernendo pauta qucedam tibi ut cvnfidimus j
9
non injucunda proponcre tibet. (ut MAGNI nomen obtinuit, DOCTORI& quoque (Uuitm tnereti
nihil ambigimus. Si enlm DOCTORIS appcttntione et euttu ii digni sunt, qui una tum eximia
sanctitate insignem pariter doctrinath jungentes, tt dum in biiis mekh nniversam Exdesiam
docuere, el adh c post mortem ittath doceht iis operibus retictis , )qhet orhni tcmpdrcpro fidt
ac disciplinU Ectttsideusui fatikra sint: hbhhe 8. LEO; cujus xatittiinonia iertissima cst, et
docUit, et docet, et semper docturus est uhitersam Eccltsiarh cbtii et instituendis Christiane*
9
rum moribus; et rectce fidH coftservdhddt, VohYiktnndisqUl httttododcorurh trtbrtbd* optissirhb
pturium sermohum el ephrolarUm mohhrhehta toutt/arit, qiice rion tamin Ocritftnli*quarh it\
y
Orientis EcclesKs sUrhmo cum honore susttpfia, telebrahtur ab vtnntbus, fnaxithoque anctdri-
tatispondere uiligantur frequentiisime, ctij&e dt cclebriornm dotxoriim opehi afteQati sotentt
Binc autem ndh immerito DOCTOR<* homeh et olim tributt Casstodorus {a)\ et {fui mttximi hte
bendi sunt) duo sUmmi pontificts ViQitius (b) et Hadridnus I (t), nt deinccps lcrfff, ex qUibtXs
Usuardus et Vandelbertus enmdetn. tittitum Martyrotofio insVruerunt. PtuYcs tttUth ffatti-
eance Ecclesice doclores honorh tum in publicU vfficiis colere noii dubttatunt, itt %x eorutn
liturgicts iibris didtcinius. AUquol hic Inritutix exempli gratia utlih^emus tcttttoonid, qufo
tminenlusimus cardinatis Phltippus de Ihfohttbus huic hottro consilio rnarime fhhcns, patota
antequam e vivis excederct, ex sua lectissima bibliotheca nbbis comthunicuvit. Ek ttrchinrio
Lingohensi ai\ri\ Hbcctikt, die i tt Octobris : LEONIS 1 pap& el Erclesife DOCTOBIS. EX Bre*
viario Catalaunensi anni MDGCXXXVI, die xx Octobris : LEONIS Magol t>ap& et Ecblesite DOC-
TORIS. Eadem leguntur ih Breviariis TAuniacchsi anni MDCCXXVI , Rothvmatyensi anni
MDccxxrm, et Ctaramontano anni MDCCXXXIII, die xi Apritis *, tti Narbonensi ahhi *DCcr±
9
die XXVIII Junii; in Senonensi anni MDCCtiVi et Aureliahensi tiinhi MDCCXXXI, dfe i xx Octo~
bris; in Parisiehsi dhhi MDCCXXXVI, die x ftovembris; ac ih Bituricensi ahnl T&DCCXXXIV, cT/e
xxx Nobembris.
Num vero tempusjdm advenerit, ih quo kdmaha quoqtie EccVcsta, qui hoh thMorem hhjus
sui sanctissimi doctissimique pontificis, quo maxime orhatur, amorem htiiftt, hunc eumdcm
titulum et culturh eidem solemniter tribuat, geheralique decreto tn universUm Christianum
orbem extendat, tibi, beatissime Patcr, dijudicandum atque constituendum relinquimus. Tu
in eo celeberrimo Opete de fieatiGcalione el Canonizalione, quod dmhigeha sdcra eruditione
refertum, birca ntus hujusihodi reguld ih posterurh sotemnis aC tulissimafultirtiniest, tres
(a) \n ps. LXV.
\b) Constitut. n. 22, t. VI Concil. Ven. edil. col. 305.
(*} Epist. 97. Cod. Csrolia.
IS PRJRFATIO 6CNCRALIS IN HANC EDITIONCM. 14
tvniNtiliUb trd constitaendum Cttteiiife doctorem necessarias designasti (»), emmeutem
atffifcrf doctriham, ihsignem vitfesanrtitateto, et prftterea summi potitifltis ant coneilif gene*
raJfs legititue congregati dectardtibnem. Duas priorts conditiencs, in qnibus tfws liluii rtecer-
neiuii radiz W ineritum cohtihefur, Sn LBONB nostrb inveniri ip*a Romttna Ectltsia tum trt
o7IT» JrtiWfcft YAfcdfft, tltfm fn Mtjrtyrotogio sntts ttstata est. ftestntut tertia cohditio, qua
idem titulus et cultus ipsi in universa Ecclesia legitima auctoritate constituatur,eidern acctdat
pe¥ te, mif fe/trt meVtfti tonsideruns , <fr eodtm fortasrris pronunttobtt, qu#& ttt S. Btmardo Vn
eodcm 6prVh scVtpsitfi (ft): Bolehdum videtur, quod osque adbtic cogitatnm tioft fnerit de
Sancto tbt rrtcritls eximio crjelfcslfqoe doclrirfe rfefetto, colendo titulo nottoBts in oniverht
BccT&ia. Forke Vibi, ctit' nihil fucUndius quam sahctornm cultum promoveft, quique pccfultWe
tuum krgh iahctUrh LRONEM ttudiurh, tftito 'cssrs tahonittrs Archivista BatiKtee S. Petri, ih
novissima ihventibhe (c) ejus corporis potissimum derhohstrasti, tibi, inquamhke laus rertfr-
f
vata est, ut qui mngnus es rnagni Lfebkis successor tt eemululor, tanihm pohifficem TJOCTO%TS
titnfo 'txofhes hujits *editionto occasione, qhce dum ipsius Opcfa ,jubthte ac opituiahtt te, ttd
puriorles codices ttoocta et itluttrata tuoque hofnihi inscripta xh lucm profcYt, Mseftt kuftts
norjtdrtis rneHttCm ettam atque etiam conftrmat. Sed hoc tuurh juditiurh esid. Tiln ihtertih
ihtm volurncn istwt offerirhbs, sanctos tuos pedes humiltime deotculanter, aftoMkthi beltt-
ttctionirn dtpVecdmtir.
(a) Lib. iv, part. n, cap. 11, n. 13
b) ll)i e. 12, n. 9.
(r) flic de re piura tam. U, in ofoemt. id Drssert. i Queftnellt ad an. *61;
ttALLEftlNlORtm
M ^ F A T iO G E N E R A L tS
Rf UNIVERSAM OPERUM SANCTI LEONIS EDITIONBM.
• 1 6tun de nata edKiooe ©p'eram SanCli Leonis pap» ad mss. preBserttm Romanos codice*
totebranda, qtwe editioni Quesnelliana) jam proseripUe opponi et prfeferri posset, alteri ex
v6bi%-, dutn ftoma) esfcet, sapremns antistes Benediclns XIV onos imposuit, non pauca pri-
Wftfl net letia momenta terruerant. Qua) enim et quanti sit ea Leonis ediiio, ^tiam sommo
stadio curavlt t^asehasftis Quesnelltrs, ifli soli ignorare queutil, qui editionrm ejus ignorant.
Si teilum elpendas, qni fn «slimandis veterum edilionibus primum et polissimum spcctan-
dos est, et in quo qunritur num sit emendata^ ac inedilis opusculis auclus, plures ille ac
prestanthsimos codices nactus est, quorum pr«sidio mollaloca in anterrorrhtis editibnibus
depratala feticiter correiit, et fipistolas pontificis, qu» intcr ip*ios Opcra sacne histori®
ntiliore* SUnt, ex tano Grfmanico ms. ocio et viginti antea ineditis augere Bprstolis poluit.
Pnaterea alia qucedam adjecit inedita, inler qoa3 maxime celebris est antiquissiina Hla Ca-
nonom et Epistolannn Rotnanorum pontificum colleclio, quie Dionysian® nibilooi cedit,
veluatisslmique canonici juris studiosis maximo adjumento est. Si vero ipsius editoHs lucu-
brationes textui vet rebus fllustrandis insertas consideres (id enim altenrm est qrjod in
cdttioiritraa qussritur), qu^nam editio Patrum tot unius editoris observationibtrr, admoni-
tionilMt», tiotis et dissertationibus rocupletata invenietur, quot illa LeOnis, quain Qaesnellus
tjpis im()ressit? Qun enim ejusdem pontificis Opera p^frvo volumine fotmm, ufi Votant,
octava^ vU quart» ifi antiquis edithmibus comprehendebantur, ob Quesnetll ndditanrcnta
duos im^lerJt non eiiguos tomos in-folio. Quem porro non moveat tantum sfndlum ia Leone
edendo ab eo susceptam et naviter impensrim, qoi prssstantf ingenio et moita erachtiona
omaffts^ ptartmam poterut, quiqtre prforem editionem novis curis re^cognHam post viginti
Bftttit^Btb fmnos recusit aocth>refn$ adeo ut limata et perfectii, qunlum per etim fierf potoit,
ludicari debeat? Mftgnifica quidem elogia a quampluribus litteratis viris obtinuit ciiumodl
15 PRiEFATlO GENCRALIS IN HANG EDITIONCM. 16
editio, qum idcirco non tam primum impressa quam recusa, statim toto orbe dispersa atque
suscepia, adhuc desideratur a pluribus; et licet ob censuras nonnullorum, ac prosertim
Inqu?6tnonis Roinan» anni 1G76, apud calholicos non modicum detrimenti cepcrit, eam
nihilominus erudilis ubique probatam allirmare non dubitavit Joanncs Albertus Fabricius.
Ha3c quidem heterodoxi viri laus, etsi Roman® censune perperam omnino opponilur, per-
vulgatain tamen de eadcm cditione opinionem aliis etiam catholicorum testimoniis conflr-
matam ostendit.
II. Hisce animadversionibus, quse metum ingerebant, opponebalur nov» adhuc post
Quesnellianam editionis neccssilas. Primo enim judicatum fuit intcresse plurimum S. pon-
tificis Opcra ad Romanos pracipue codices exigere, qui clsi in Romani antistitis Operibus
pr&stantiores alque puriores praesumcndi sint, a Quesnello tamcn irrito, ut in pra^fatioue
testatur, conatu qucesili, pratertniltendi fuerunl in prima cditioue ; in secunda vero Barbe-
rinorum tanlum manuscriptorum variantes lectioncs accepil, cx quibus ipsis paucas admo-
dum in solisEpistolis adhibuil. Tanto autem magis haec Romanorum exemplarium recognitio
necessaria visa est, quod ex una parte Qucsnelius in usu codicum negligenli83 accusetur a
quibusdam, ac prosertim a Baluzioel Coustantio, in antiquorum librorum studio periiissi-
mis;exalia vero nota ejus libertas in emendando identidcm textu, nullo allegato codice
f
nonnullis suspicionem injeccrit. Deinde plurima sunt in ejus lucubrationibus licentius iu-
serta, quibus falsis doctrinis favet, el non tam Lconcm quam Romance sedis prerogativas
uuncpalam, nunc latenler impetivil; adeo ul licec edilio, quce Lconem potius deturpat quam
illustrat, justissimam prohibitioncm merucril.
III. His de causis, ul primum cadem cdilio anno 1675 in luccm prodiit, statim nova3 edi-
tionis Romce adornandce consilium ccptura fuisse, coiligi possc credimusex Itaiica epistola
Laurenlii Mari ad Franciscum Grisendum scripla dic 30 Marlii anni 1677; sibi enim signifi-
catum affirmat preccplum illustrissimi Brancatii dc nova cditionc Operum S. Leonis. Mi
vengono comunicati i comandi di monsignor ittustrissimo Brancuci mio signore sopra la
nuova edizione di S. Leone; cl in hanc qu83situm subdit quidquid Jo. Baptista Marus ejus
frater ex mss. Romanis paraverat. Hujus cpislol®, quara in codice Barberino invenimus,
atnplior notitia dabitur in profalionc sermonibus Leonis prcemissa, § 7. Haec eadem novsa
edilionis cogitatio iterum excilata est auno 1716, favente summo pontifice Clemente XI.
Exploratum est teslimonium Patrum Trivultianorum insertum Memoires Auril., 1716, pag.
722, ubi ex epistola Romce scripla ha3C traduntur: On a formi le projet d9une nouvelle idilion
de S. Lion. Sa Sainteli, qui a une divoiion particuliire d ce saint docteur, favorise ce dessein.
Sub Clemenle autera XII, non modo revixit idem consilium, verum eliam haec cura duobus
clarissimis viris imposita fuit, collatisque istorum studiis, mullisque hinc et hinc paratis,
tanta hujus Romauce editionis exspcctatio increbuit, ut eminentissimus cardinalis Quirinua
hac de causa scripserit anno 17b0, in appendice subjccta Pauli II ViUe, pag. 161, non soium
piorum atque erudilorum votum deposcerc, verum eliam sperare saniorem ac fideliorem cdi-
tionem ad Vaticanorum prcesertim codicum fidem
IV. Dum unus e nobis anno 17^8 Romam alia de causa accessit, de hac nova edilione
plures sciscilalus est. At alii se jamdiu nihil audire, alii vcro spem omnem evanuisse
respondcrunt. Qua de re cum sermo fuissct corara summo pontifice Benedicto XIV, is,
eawdem despcrationem confirmanlc uno ex illis duobus, quibus ea edilio sub Clemente XII
couimissa fucrat, hoccestudium nobis imposuit. Etsi vero prater ea qu83 initio memoravi-
uius noslrarum etiam virium imbeciliitas deterrerct, diutius lamcn auclorilali tant® rc-
bistcndum non fuit. Cumque de haccditione suscepla in Urbe divulgatum csset, accesserunl
aliquot cardinalium, prcelalorum et amicorum impulsus, qui etiam auxiliumsuum obtulere.
Cuma codicibus exordicndum esset, laudatus summus ponlifcx, u( faciliorem expeditiorem -
quc collationem faceret, Vaticana bibliolhec» mss. libros, qui maiimo usui forent, domum
deferri peculiari privilegio concessit. Paluere etiam c»ler© biblioihcc» Uoman», Barberina,
Chigiana, Casanatensi», Valliceliana, Angelica, et illa Basilicce S. Pclri. Cum aulem tnulti
essent codiccs recolcndi, quibus unus non sufficit, auxiliarii pretio acccsserunt, alii etiam
spontaneam et gratuitam operam contulere: inter quos polissimum laudaudus est P. Bruoas
Tocna» tunc lcctor, nunr prior Patrum Pr«edicatorum 8. Sabin», qui alios c suis in collatio*