sanat ve tasarım antik figür ve detayları

57 Pages·2013·2.91 MB·Turkish

T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

SANAT VE TASARIM

ANTİK FİGÜR VE DETAYLARI

Ankara, 2013
 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan
Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya
yönelik olarak öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel
öğrenme materyalidir.
 Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir.
 PARA İLE SATILMAZ.
İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR ................................................................................................................... iii
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 2
ÖĞRENME FAALİYETİ–1 .................................................................................................... 4
1. ANATOMİK ANALİZ VE İSKELET TEKNİĞİ ................................................................ 4
1.1. Anatomik Analiz ........................................................................................................... 4
1.1.1. Torsonun Geometrik (Orantısal) Analizi ............................................................... 4
1.1.2. Torsonun Anatomik Analizi .................................................................................. 5
1.1.3. Torsonun Plastikiyet Analizi ................................................................................. 5
1.2. Figür İskeleti Tekniği .................................................................................................... 6
1.2.1. İskelet Parçalarını Ölçülere Göre Kesme............................................................... 6
1.2.2. Parçaları Birleştirme .............................................................................................. 6
UYGULAMA FAALİYETİ ................................................................................................ 8
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 12
ÖĞRENME FAALİYETİ–2 .................................................................................................. 13
2. TORSO MODELİ .............................................................................................................. 13
2.1. Oval Modelaj Prensipleri ............................................................................................ 13
2.1.1. Modelaj Yöntemi ................................................................................................. 13
2.1.2. Oval Modelaj Gereçleri Kullanma ....................................................................... 13
2.2. İskeletin Üzerine Kili Tutturma .................................................................................. 14
2.3. Ölçü Alma ve Kitleye Çizimi ...................................................................................... 14
2.4. Torsonun Temel Şeklini Verme .................................................................................. 15
2.5. Orantılama ................................................................................................................... 16
2.6. Detay Modelajı ............................................................................................................ 17
2.7. Stilistik Plastik Modelaj .............................................................................................. 17
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 18
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 23
ÖĞRENME FAALİYETİ–3 .................................................................................................. 24
3. EL MODELİ ...................................................................................................................... 24
3.1. Anatomik Analiz Prensipleri ....................................................................................... 24
3.1.1.El Detayının Anatomik Analizi ............................................................................ 24
3.1.2. Detayın Plastikiyet Analizi .................................................................................. 25
3.2. El Detayı Modelaj ....................................................................................................... 26
3.2.1. Oval Modelaj ....................................................................................................... 26
3.2.2. Modelaj Gereçlerini Kullanma ............................................................................ 26
3.2.3. Hacimsel Orantılama ........................................................................................... 26
3.2.4. Şekillendirme ....................................................................................................... 26
3.2.5. Detay Modelajı .................................................................................................... 27
3.2.6. Doku Modelajı ..................................................................................................... 27
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 28
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 33
ÖĞRENME FAALİYETİ–4 .................................................................................................. 34
4. AYAK MODELİ ................................................................................................................ 34
4.1. Anatomik Analiz Prensipleri ....................................................................................... 34
4.1.1. Ayak Detayının Anatomik Analizi ...................................................................... 34
4.1.2. Detayın Plastikiyet Analizi .................................................................................. 34
i
4.2. Ayak Detayı Modelajı ................................................................................................. 35
4.2.1. Oval Modelaj ....................................................................................................... 35
4.2.2. Modelaj Gereçleri Kullanma ............................................................................... 35
4.2.3. Hacimsel Orantılama ........................................................................................... 35
4.2.4. Şekillendirme ....................................................................................................... 36
4.2.5. Detay Modelajı .................................................................................................... 36
4.2.6. Doku Modelajı ..................................................................................................... 36
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 37
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 43
MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 44
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 50
KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 52
ii
AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR

ALAN Sanat ve Tasarım
MESLEK / DAL Plastik Sanatlar
MODÜLÜN ADI Antik Figür ve Detayları
Antik örneği analiz etme, antik örnekten torso
MODÜLÜN TANIMI modelaj bilgileri, torso ve figür detayları modelaj
bilgilerinin kazandırıldığı bir öğrenme materyalidir.
SÜRE 40 / 32
ÖN KOŞUL
YETERLİK Antik örnekten figür ve detay modeli yapmak
Genel Amaç
Gerekli ortam sağlandığında; antik örneği analiz
ederek, standartlarına göre antik örnekten torso ve
figür detayları modelleri yapabileceksiniz.
Amaçlar
1. Antik örnek form analizini yaparak figür
MODÜLÜN AMACI iskeleti modeli yapabileceksiniz.
2. Antik örnek form analizini yaparak torso
modeli yapabileceksiniz.
3. Antik örnek araştırması yaparak el detayı
modeli yapabileceksiniz.
4. Antik örnek form analizini yaparak ayak
detayı modeli yapabileceksiniz.
EĞİTİM ÖĞRETİM Ortam: Donanımlı heykel ve döküm atölyesi
ORTAMLARI VE Donanım: Modelaj gereçleri, şekillendirme kili, alçı
DONANIMLARI ve gereçleri, sanat ile ilgili basılı ve görsel kaynaklar
Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra,
verilen ölçme araçlarıyla kazandığınız bilgileri
ölçerek kendi kendinizi değerlendireceksiniz.
ÖLÇME VE
Öğretmen modül sonunda size ölçme aracı (test,
DEĞERLENDİRME
çoktan seçmeli, doğru yanlış vb.) uygulayarak modül
uygulamalarıyla kazandığınız bilgileri ölçerek
değerlendirecektir.

iii
1
GİRİŞ
GİRİŞ

Sevgili Öğrenci,

Üç boyutlu plastik şekillendirme bilgisine sahip olan kişi, çağdaş sanat görüşü
kazanmış demektir. Sanat tasarımları, üç boyutlu şekillendirmeler, üç boyutlu formlar, kil ile
modelaj, üç boyutlu formların plastik estetik duygusuna sahip olmak kişinin yaşamını
olumlu yönde etkilemektedir. Heykel sanatı dersi modüllerini başarıyla tamamlamış olan bir
öğrenci yaşamında üç boyutlu formlara ve şekillendirmelere yer vereceğinden toplum içinde
farklı bir yer edinebilecektir.

Sevgili öğrenci, rölyef, oval modelaj ve şekillendirme belirli kurallara dayalıdır.
Bunlar çeşitli modelaj aletleri, araç ve gereçleriyle yapılmalıdır. Bu gereçleri doğru
kullanarak yapacağınız tasarımlar ve uygulamalar daha anlaşılır olacaktır. Üç boyutlu
şekillendirme, tasarımların taslak çizimlerini kaliteli biçimde yapmanızda daha sonraki
şekillendirme ve modelaj işlerinde size yol gösterecektir. Yapmak istediklerinizi taslak
kâğıdın üzerine çeşitli resim teknikleriyle çizebileceksiniz. Taslak oluştururken resmi okur
ve şekillendirme işlem sırasını takip ederseniz doğru şekillendirme ve kaliteli bir iş
çıkarabileceksiniz.

Hazırlanan bu modülde heykel sanatının antik figür, oval şekillendirme kavramlarını,
figür iskeleti çeşitleri tasarımlarını, torso, el ve ayak detaylarının kil ile modelaj
uygulamalarını ele alacağız. Antik torso ve detaylarını oval şekillendirme yöntemiyle
yapabileceksiniz. Modülü başarı ile tamamladığınızda heykel sanatı temel şekillendirme
olanaklarını öğrenmiş olup sanat alanının çeşitli dallarında bu bilgi ve becerilerinizi
kullanabileceksiniz.

2
3
ÖĞRENME FAALİYETİ–1

ÖĞRENME FAALİYETİ–1

AMAÇ

Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, donanımlı heykel atölyesi ortamı
sağlandığında; antik örnek form analizini yapabilecek, figür iskeleti modeli doğru olarak
uygulayabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Üniversite ve şehir kütüphanelerinde sanat kitaplarından sanatsal plastik
anatomi kavramları araştırınız.
 Sanatsal anatomi ve kanonları ile ilgili basılı ve görsel kaynakları inceleyiniz.
1. ANATOMİK ANALİZ VE İSKELET
TEKNİĞİ

1.1. Anatomik Analiz

Anatomik analiz, insan ve hayvan figürlerinin anatomisinin incelenmesidir. Plastik
sanatlar, figürlerle yakından ilgilenmektedir. Sanat eğitimi içinde var olan perspektif, renk
bilgisi, form bilgisi gibi anatominin de bir ihtiyaç olduğu fark edilmiştir. Anatomi figürün
kasları ve hareketi sisteminin nasıl çalıştığına cevap veren bir alandır. Plastik sanatlar
dalında sanatsal anatomi adı altında insan ve hayvan figürlerinin analizleri yapılır. Yapılan
resim veya formların gerçekçi veya soyut olmasına bakılmadan gerçek figür daima öğrenme
ve ilham kaynağı olmuştur. Figüratif çalışmalarda anatomik analizin önemi ortaya çıkar.
Çalışmaya başlamadan veya sanat eğitimi alan bir kişinin bu ihtiyacı da karşılaması için
çeşitli kaynaklardan yararlanılır. Bu eğitimin alınabilmesi için hazırlanan kaynaklar ve
mevcut kaynaklar kullanılmaktadır.

1.1.1. Torsonun Geometrik (Orantısal) Analizi

Tors veya torso, figürün detayları çıkarılmış olup figür gövdesidir. Geometrik analizi
de torsonun eni, boyu ve derinlik ölçülerini ifade eder. Şimdi torso modelini bu doğrultuda
inceleyelim. Bu ölçülerin birbirleriyle orantısal bağı önemlidir. Bu açıdan örnek model de
incelenir.
4
1.1.2. Torsonun Anatomik Analizi

Torsonun anatomik analizi, figürün yapısal ayrıntılarını anlamda incelemedir. Kemik
ve kas yapısının analizi yapılarak şekillendirmeye geçilmelidir (Resim 1.1.2). Anatomi
bilgileri torsonun daha gerçekçi veya daha sonra stilize edilerek soyutlanmasında fayda
sağlayacaktır. Erkek ve kadın torso arasındaki yapısal farklılıklar gözlemlenerek
şekillendirme yapılmalıdır.

Resim 1.1: Torsonun geometrik ve anatomik analiz eskizleri
1.1.3. Torsonun Plastikiyet Analizi

Plastikiyet analiz, formların heykelsi-hacimsel analizi olmaktadır. Heykel sanatı forma
dayalı ve plastik formun ön plana çıkmasından doğan bir sanat dalıdır. Bir figürün
hareketinden doğan kas hareketlerinin tümüdür. Belli hareketlerden hangi kasların
hareketlendiği ve ne şekilde form aldığı önemli olup şekillendirmelere yansıtılır.

Torso kendi başına bir eser olup figür çalışmalarında da önemli bir detaydır. Eğitim
sürecinde torsonun başarılı modelajı figüratif şekillendirmelerde başarının göstergesidir.
Plastikiyet açısından örnekler gösterilecekse Rönesans heykeltıraşı Michelangelo’nun
figüratif resim ve heykellerini örnek göstermek gerekecektir (Resim 1.1.3).
5