MURATBELGE Sanavte E debyaitY azıları MURAT BELGE1 943'dtoeğ dul.. ÜE.d ebiyFaatk ültİensgii lizv eED dielbii yatı Bölümü'bniüt irld2Mi a.r dtö neminidkeyi ı cle zaeviknadled ıkstoannr1 a9 74'te üniversdiötnedyüe1. 9 81'ddoeç entkiesnt ieftatH ia.l kDıons tlan, Birikim, Yeni DergYie,nG iu ndeMmi,l lSiaynetaP tap,i ridiesr gilevreiC nudmeh uriDyeemto,k rat, MilliRyaedti,k Taalr,a gfa zeteleyraiznd1dı9e. 8 3'ltlee tişim Yayınlan'nı kurdu. 1997'pdreo feoslöarMn u raBte lgBei lÜgnii versitöeğsrie'tnüidymee svieT arafta yazıyKoirt.a plTaanr:i hGtuennc el(lAilğae1n 9,8 3t;l eti1ş9i9m7,S) o,s yalTiazrm, hiyveeG elec(eBki rik1i9m8,9M )a,r ksEisstte (tBiFkS 1,9 89B;i rik1i9m9,7 T)h,e BluCer ui(sBeo yu1t99,1 T)u,r kiDyaen yanNıenr esi(nBdier i1k9i9m2,1) 2,Y ıSla rıra 12E ylu(lB iri1k9i9m2,I) s,t anGbeuzRlie hbe(rTia rViahk f1ı9,9 3l;l eti2ş0i0m7,) , BoğaziçYia'lnıdleaI rnvsea n(llalre ti1ş9i9m7,E) d,e biÜysatta Ynaez ı(laYKYr, 1 994; lletiş1i9m9,8 T)a,r Biohy unYceam eKku lta(mt let2i0ş0i1mB),a, ş kKae ntler, Başka Deniz1l( etrl et2i0ş0i2mY),a, k laştUızkaçkal aşmıuy:To urrkiyAevvrpeuaBir(lBiiği riki2m0,0 3O)s,m anKluıru:m lavreK ult(aBri lÜgnii vers2i0t0e6sI;l)ia,,ş kKae ntler BaşkDae niz2l( etrl et2i0ş0i7mG),e, n es"iBsu:y Uulku sAanlla tvıeT" u rklKeörkienn i (lleti2ş0i0m8Y,)a .z anany rıWcial liFaamu lkner,jamesjoByecreg,eJro'hdne n çeviryialyeırmil anmıştır. lletiYşaiyıınn l1a4r2ı6• MuraBte lgTeo plEus erl1e4r i ISBN-1937:8 -975-05-0713-7 © 200I9IetiYşaiyıınn cAı.lŞı.k 1.B ASK2I0 09I,s tanbul EDITÖARy liAny dı-nKereÜmn üvar DIZKIA PAKT ASARISMIu aAty su KAPAKS uaAty su KAPAKR ESMIV ictBorra un"eLre,S urrealiste" © 2009A DAGPP,a ris UYGULMAA HüsnAüb bas DIZIÖNz güYrı ldız BASKIv eC ILTS enOaf set LitrYoosl 2u. M atbaacSıiltaeBrs B il o6k. K atN o.4 NB7 -9-11 Topka3p4ı0 1I0s tanbTuell2 :1 2.601332 1 lletYiaşyıinml an BinbirdMieryedka nSıo kalkl etiHşainNm o .7 Cağal3o4ğ1l2Iu2s tanbul Tel2:1 2.521266 0-61-• 6F2a ks2:1 2.511265 8 e-maiille:t isiın@ilet• iwseibwm:w. wc.oiml.etrt isim.com.tr MURATBELGE Sanavte Edebiyat Yazıları 1 e t ' i m Içindekiler Önsöz ....................................................................................7.. ....................................................... BIRINBCÖIL ÜM DILT ARTIŞMALAR/ TüDriklG ienl....di.....eş..... .m.....e........l.............e............r........ .....................9... .................... 198S0o'nT1rüe.ar....r.sk.... ..ıç..... e..... ....................................................................1..1.. .... BabSiolDn'ird.1..a..e.. . ..n...... ...................................................................5.....5.. ........ ...........................................................................................6....9.. ........... IKINBCÖIL ÜM TÜRKÇE'RDOEM AN,Y AZARLAVRET ARTIŞMALAR .........7.9. ........... TürKkainyoen' de TüErdke b..."..i...D.....y.......o...a..ğ.S..t...uo..ı...-r..n...Bu...d...an..a......t.s.... ......ıa.......... .l...........ı.......".8..7.. . ........... k ...............9.4. ......................................... ;� �:t��i���!:::�:�:�:�:::�:ü:�::�;:� :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: Alegori EsE.k.d.......i.e..... b......i.........y..........a.............t.........t.........a.......n..... .........................................1...2..5... . FelBaeiRtyl.......a.u e...E.k.n. ..f....ı. .......e..m....n. ....d.........i................................... ............................1..2. 9 AhMmiettTh eaFvti..f'.....k..it...r..k.a.......e.. ..n...t.. ....'.....e..... ............1...3..2... ................. NaHziıkmm et ............................................................1..4...2.. ....... NaHziı.kv.m...S.me. ...a.e. ...S.b.t...e.i. ....rh........"..ta........H....e. .....M.......i.l.....a.......n'....s....t.d..a.. .e..l...n....l....... ..1..a...5. ..0.r. ı" SaFiaBtiHi kir'k iany esind...e........n..... ......1..5..4... SaFia"tiS ki'Bniaan.b...g. .a...r....".......i...s...t..ı... .. ........................................1..7...3.. .... "YToülri k"lüHelDa eu...n..rv... ..ia......"r..... l.........a..........r...........ı........."............ .........1.. 8. 2 OrVheaDlnei ğ:i şm.e..m..e..k.. .........1.8.9. ................................................. SaEfriToyalmen'ı ı.us.r. ı.. .n..ı....z.....?.... .................2..2..4.. ................................................ MüfFieTdreeik t'. Ri..o.n..m ..a..n..ı.. ........2.2.8. ............................................................... BKiarDs oakbAytadeom irr u.. ...............2.3.2. ............................................... VüOsB.'e ant....e.... ..r.......... .........................................................2..4...8.. ..................... ...............................................................................................................2.. 50 MemFeuta t MehUm..z...e..u...d..n... ... ......................................................2..5...2.. .......................................... KülDte.Kü..r...a.r..i...te..n...mn.. ...a. .....n.....l.....a.....r......ı..... ..............2...5..7... ....................................... KüPçrüNekaOn sksnıu u...l.. r... ..?...... .....................................2..6..0... ............................ "YSaeYT vae Ermtki"O ..? .r....:P.h.... a.a.....m.n..T..u. ...u.k..D..h.'..a..a..u..v.f..n..a.. . ..s.2..6...ı7.. ......... .................... ............2...7..2... ÜÇÜNCBÜÖ LÜM DIVAEND EBIYAÜTZIE RINE DiEvdaenvbM eie ytai....t.n....ı.Y .... .Eö.....l.n.....et.....şe.....tm......i ....2.r.8...1.i. ....s......i.....n.....d.... e DiŞviÜaisnrt iü ne .........................2...8..3... ......... LiDsieEvdd.a.e...e.n.. ..b.. ...i......y.....a.....t.....ı...... ......................2...9..5... .................................... ..........................................................2..9...8.. ................................ DÖRDÜNCBÜÖ LÜM EDEBIYSAöTY LEŞILER1 RoTmaarnt ı..ş.....m.....a.....s......ı..... .........................3..0...1.. ............................. "BBiuznB la..H.a.k...a..rı....y.a.p...ı. . .D..f...i..l.K..p...a.i..t..n.m..e..ı.b.. ..r.i.....k.l....e.i...3.n.r0...3.. . .................................... NFeı rKtoıpnuayloarrd ur" IsEldaemvbE,eis y.t....a.e.....tt..... .i.....k..... ..........................3...1..3.. ............................. "TRaorYmiaahzni.T.m. ...u..a...z..n.V...a.ı.a...k.n..r..l.. . ..a......r.....ı..... ......3...2..9... ............................. "EzEbdeerbliey at... " . O...l..m..a..z..".3.4. 0. ..................................... .....................................................3...4..9.. ............................. BEŞINBCÖIL ÜM DÜNYAE DEBIYATIYNAIZNA RLAVREI ROMANK AHRAMANLAR/ DoKni şNoetd'il..r....u..?...k.. ... ..................................3...5..5... .......................... TürAkyidvyıR.e...en.o.. .. l..mK....a.aa....r.nh....ı.. r... ..a.....m.....a......n.....l.....a...3..5r...7.. .ı..... ............................ OsWcialrd e ................................3...63... ............... .................................................................................3....7... .0.. ............................... JUlysoBs.e.h.s.e.. .n..r... ..g.....e......r..... ..................................................3..7..5... ............................................... Kalzsu....h.o....i.. ....g.....u.....r...........o........... ..................................................3..7...9.. .................. ..........................................................................3.....8.. .5... .............................. AlT lCNI B ÖLÜM SANATK,Ü LTÜRE,S TETIK ViBcrtaoBurRin eres. r....m..'...i..i.... .n..... ...........................3..9...1.. .......................... SavaşSaa nD.a....i.t.....r. ....e.....n.....e......n..... ...............3..9...3.. ............................ Fotoğr..a.....f............ .........................................4..0..0... ................................. Ala....t.....u.....r......k.....a..... ...............................................4..0..8.. .............................................. Kan.....t.....o.....l......a.....r..... ..............................................4...1..1... ............................................. MüHz...a..i....y.k...Ü.a. ...z.t....e..ı....r.m....i.ı....n.z....e.. .... ...........................4...1..8... ............................................. ...............................................................4.....2.....3. .. ............... D1Z1..N.. .............................................................................4..3...5.. ................................................ ÖNS ÖZ Edebiyvaest a nakto nuları"nmdaak aldee"d iğibmoiyzd bao stbai r yazoıl,d uktçeam esla yılabilebcieçki mbdBiiirrrk . i taopk urü,s tünbei yra zyıa zarsıbniıyrza ;z arbıinör z ellidğiiknkeea dte ry,a l nızo nui şleybeinyr a zyıa zarsvıbn.Bı özy loel uncbau,n larçıon ğalmassoın ucşuu e liniz"dyekaizd ıe rlemetsiip"i ksiatdaepc e "normadle"ğ i"lk,a çınıldmaoa lz"uB re.n h erk itabımddaah,öa n cey ayımlanmaymazıışbl ualru ndurmöazyean ebni yra zarıamm,a buc iltbtuen larsıany ıbsiıhr a ylaiz . "Edebiyat yüasztıünlea rt"oıpmlıa mbaekn idme ğidleE nis Batur'auknl ıgneal mişEtdie.b iyÜastt ünYea zıl1a9r9,4 'otneu,n yönettYiağpiKı r edYia yınlarıç'ınkdtaaımn,a s onrabkais kıları tletişyiamp'ıdelA dğıı.r lıekdleab iyat üstüneb iyralzigmküatkel,a zesla natlbaarşıknda a llardıaye llai mden gkealddaiyrğa ik ından ilgilençmaelyıeş vıeyz oarm azna mayna zıyorBuumc .i ltdtebe ö y ley azıolladru ğiuç iand ınbıi ragze nişl"eStainpva etE debaityÜ s tünYea zılyaarp"m andıanh ai sabeotllaic ağdıünşıü ndüBmu.n u düşünmehke,m ens oruçnı karÇdüın!k üb uk itahpe,rb akımdan, öncekdie rlemedneivna möıy;l eyasdeıd a" EdebiÜysattü nYea zı laIrI o"l malDıe.d iğiamd l(ak biu nut erceidhi yoruyma)y ımlaya cako lursaom h,a ldöen ceç ıkanaıdnı" SanvaetE debiyÜastt üne YazılIa"dr i ydee ğiştirAimlamae dlıin.dı e ğiştiorkmuerkşu a şırt mako lumru -bu" yenif"a,r kbliıkr i tapmiızşl enimini vererek? 7 Ayrıöcnac ekkii tavbear ilrmeifşe ranvsalrta,er z lerkdiet,a plarda. Dolayısbıuyc lial daidnSı a navteE debiYyaaztı loalnd u. Neyskei o, b irincdienmi env cudbui tmiyşe,n idbeans ılacak mışO. zaman" birv"e" ikgii"b yia nyadnuar urlvaesr o ruçnı k maz.G eneb öyltee k tyeakz ılyaarz maydae vame deceğigmöer e bud izbia nala zıÜmç.ü ncüsnüe,b ileybieml,k diö rdüncüdseü gelebilir. Birindceir lemetnairni hi1n9i9n4o lduğusnöuy lemişŞtiimm. di2 009'suonn unyaa klaştığgıömrıaezr aa daonn beşy ıgle çmiş. Hayat"aB eend ebiyatçdıiyyıemr,be"ak ş lambıişkr i şoil areapke y uzunb iarr ab u.Y ukanki cümdlöenyeey ibmu:g idişblıer,ad kö r dü,ü çüncüdseüb ayaşğüıp heli! Amag endee d urumo kadakrö tdüe ğiGle.ç eynı Gle nesiçsı'i karmıştŞıimm.d oir,a deal ael ınkaint aplnaerk daad a"re debiyat", nek ada"re stetikd"i yvseao rr,a bilirsiniz.ç oHkba ikşrle ıys ınız, yokN.e v ark ie,l eştiyrailnni"ıniz y oil"a neıl ael magseır ektiğini düşünmüyor"uBme.en d ebiyatçdıeyrıkmed"ne ,h ayattkaonp uk yad ay alnıezsctae btiierkd ebiaynalta yıyşoıkmt tue;r sihnaey,a tın herk öşbeu cağıynedraoi l duğiuç isne viyoreudme biyGaötrıü.n ce bayıldığoı gmüızzeç li çeklhearnignti o praykettai ştigğöirnmie k deö nemlbie nc-eg üzellikldeerğienridinan hiia y bii lmeikç in. Bun edenlbee,n igme liştirçmaelyıeş teılğeışmtt iarriz ıbniırn çokt oplumbsialli aml anıöyzlae,l litkalrevi ehs osyoloyjaikyılne ilgivsairY .e nsia yıdliısri plinl"ekrüdletnüi rnecle lemeldeer "le öylGee.n esbiesl keid ebiyaçtotkai nd eoltoajria mvaesa ın alizi ör neğiyOdniu.n g ibi bçaaşlkıaş mdaalv aarre l imdtea,m amlanınayı bekleyeedne:b iyEartmtean sio rununeulnae l ıngıişbıdi e,v aemt tirece"ğmiimle ldie biytaetm"a gsiıb Aim.a b unutne rdseio lacak. ÖrneğiOnğ,u zA tavye T utunamalyaairnç inne redekyısreyk ı öln cek endimvee rdiğsiömz düe t utacağım. Yakarnvıe a klıymaık alayan çeşitli edebviayra;t -dışı konular bunlairllgaki elnid ime biçtiğim vaçrva elb ıuşnmlaalroaılrnm a sındmaenm nunumA.m aş imdileerddeeb iyabteıninim ç i"nk ürk çüd ükkanoıl"d uğuvneub ug ibçia lışmaldaarhdoiar adafna zla uzaklaşmadıdğoılmaıy,ı soıryalyiaas tediağnidmak olaydcöan e bileeeğgiömriü yvoerb iliyorum. 8 birincbiö lüm dilt arştmıalan