Samenwerken aan

76 Pages·2013·3.37 MB·Dutch

S Samenwerken aan
a
m
e
n
w maatwerk EEn slimmE
e
r
k
e
n
a combinatiE van procEs
a
n
m
a
a
t En inhoud
w
e
r
k
E
E
n
s
l
im
m
E
c
o
m
b
in
a
t
iE
v
a
n
p
r
o
c
E
s
E
n
in
h
o
u
d
R
u
im
te
v
o
o
r d
e
R
iv
ie
r
www.ruimtevoorderivier.nl

RUIMTE VOOR DE RIVIER
F acts & Figures
PLANNING
Start: 2007
Voltooid:
2015
AANLEIDING
In 1993 en 1995 stond het water in de
rivieren extreem hoog. In 1995 moesten
250.000

DOELSTELLINGEN
Een veiliger rivierengebied.
mensen en een miljoen dieren worden
Door de rivieren meer ruimte
geëvacueerd.
te geven kan de Rijn in 2015
16.000 m3
BUDGET water per seconde veilig
afv oeren naar zee. Dat is
2,3
1.000 m3 (circa 4.000 bad-
kuipen) per seconde meer
dan op dit moment.
Een mooier rivierengebied.
miljard euro
De rivierverruiming wordt
tegelijkertijd aangegrepen om
de ruimtelijke kwaliteit van het
rivierengebied te versterken.
WERKZAAMHEDEN Denk hierbij aan stedelijke en
Op 34 plaatsen landschappelijke verbeteringen,
langs IJssel, Rijn, meer recreatiemogelijkheden
Lek en Waal krijgt of versterking van de economie.
de rivier meer ruimte.
Daarbij worden
negen UITVOERING
Provincies, gemeenten, waterschappen en
Rijkswaterstaat voeren samen het programma
verschillende tech-
Ruimte voor de Rivier uit. De minister van
nieken gebruikt.
Infrastructuur en Milieu is eindverantwoor-
delijk, met medeverantwoordelijkheid van
de staatssecretaris van Economische Zaken.
ruimte voor de rivier
In het kort
Hoogwaterbescherming voor de vier miljoen bewoners
van het rivieren gebied. Dat is waar het rijksprogramma
Ruimte voor de Rivier aan werkt. Een uniek programma,
want het rivierengebied wordt niet alleen veiliger
gemaakt, het biedt tegelijkertijd kansen voor ruimtelijke
ontwikkeling. Een ingrijpend programma ook, want zo’n
150 woningen en 40 bedrijven moeten wijken om ruimte
te maken voor de rivier. Dit vraagt om zorg vuldige keuzes
en zoveel mogelijk draagvlak van de omgeving. Daarom
werken Rijk en regio binnen Ruimte voor de Rivier inten-
sief samen om goede oplossingen te bedenken. Met als
resultaat betere plannen en minder kans op vertraging.
Die vernieuwende aanpak wérkt. De planfase is afgerond
en het gros van de projecten zit in de uitvoeringsfase.
De meeste projecten zullen in 2015 klaar zijn.
PROJECTEN
ZOMERBEDVERLAGING
BENEDEN-IJSSEL
KETELMEER
DIJKVERLEGGING
WESTENHOLTE
MARKERMEER Kampen
Lelystad Zwolle UITERWAARDVERGRAVING
SCHELLER EN OLDENELER
BUITENWAARDEN
HOOGWATERGEUL IJSSEL
VEESSEN-WAPENVELD
Haarlem Almere
Amsterdam UBOOISTSLEEWNREWWRKAASAAPRRLDDASV,E WRGORRPA VEINN G UKOEILTISZETEERRRWSW-,A ASAATRORDDBVBEEENNR-G ERNA VING
DLEIKJK /V BEERTUBEWTEE /R TINIEGLE R- Deventer
EN CULEMBORGERWAARD Hilversum UDEIT TEORLWLEAWAARADRVDE RGRAVING Apeldoorn DVOIJOKRVSETRELREKGLEGIING
Leiden UBENOIT SHESEREENWRWEANAAWARRDADAV,ER PDROGNRTAWVAINAGRD OMBASCTHAINKIESLTVEENRSCWHAIOJmDOerELsfR oEoILrNtSTG UMIITDEDREWLWAAAUDAROIRDTODEVRREWWRGEARRATARHVDSICNVHEGER GWRAUAAIVTRIEDNREGWNAARD- Zutphen DCOIJRKTVEENROLEEVGEGR ING
Den Haag DLEENIKJ VK /IV JAFELHRBEBLEAERSTESENERRLIAWNNAGDA ERND Utrecht DNGEEIJLDKDEVERERRRSIJCBNHE E/T ERING VMEERINGERRASVWINIJKG DNENEIJD VKEEVRLERPRISJBENBE R/T OAERREKNINHGEM SE-
VALLEI DIJKVERLEGGING
DIJKVERBETERING Velp HONDSBROEKSCHE PLEIJ
WVOALTKEERRDOBAUIDOEJKDKR-UIZEJVGDKO EMIEVONR AEMMBGAREAMSBTA E/EES TEVR /REOI HNROOIGRNHE ANGKRIENS G CPVLHUIENETTIE TUWWEEN AWA ATKVERORRWALDKMEGE MRAEKRS/NPUIEIUWE MAASROoUttHDLKeOErE RdLKZMLKDaIAUAAmMI NEA/IPDDS DPLSECEOEHVNRP KEKBEIDORDTSCHEKILRRAEIEWLDP KILSNROABOEA-ROG DDVAEDISoENRNNICrEIRdDU MONHJGEWrRELe KWON EcADVhEOTGtEPARIRMNODBEGLRWEDTAUAEESTAVEIURRRT- RE L EIEIGLDAKNTNIR NGGWGDSLTAEAIEJNNADUKDRMIRVJE DGVEKRWVAARUMVROEETNBEIDBUIV TREEVE R/RANEEGGTIBRLRESNERCTEDRWHIREATKEIV NIVEEMAENEKBPAIARNACNARESGRISLuRENNRGI lA eDBEPUmGNDVVOIb DMEKWEEoLrNRDRRgIA’-LNGEIsAWB-ARHRGLVGAeA rFEIAtVNOoNRLEgIDRNG eLEnTARGb RGoSIJsTINc.Nh AGNKMT iDeRIl DRIBIDEVESEN RDNT-IWLEIEJWADLAKAEGEAAVRRLILEN-R REIGJNBNE C/T UBEDLLEERNEITNJiIMjUKmNTWeTBGgEOe EnRR /UG AGErRnLhWEeGmAGARIND G KA PNAANANLERDEKWNSCRHAIBABOLOSVVEBUNEBOI-UHRRSKCIUIJTLENTHAIARESTKDGSREEEAINWNNLMUMVSGA ICEI/ATL HRGERLEWIERDN NWWVIGDJEAEDATRRAAESGWRERRD RDAWINEAAVNAVGREA ID RNRGGDR AVING
AMER / DONGE BERGSCHE MAAS /
LAND VAN ALTENA
ZOOMMEER
Bergen op Zoom
Eindhoven
actuele projecten
uitvoering niet meer
nodig door het behalen
van extra waterstanddaling
bij omliggende projecten
maatregelen
uiterWAArdvergrAving ontPoldering
Door het afgraven van delen van de uiterwaard De dijk aan de rivierzijde van een polder wordt verder
krijgt de rivier bij hoogwater meer ruimte. landinwaarts verlegd. Deze polder is dan ontpolderd
en de rivier kan bij hoogwater het gebied instromen.
dijkverlegging dijkverBetering
Door dijken landinwaarts te verleggen, worden de Op een aantal plaatsen waar rivierverruiming
uiterwaarden breder en krijgt de rivier meer ruimte. geen optie is, wordt de dijk versterkt.
zomerBedverlAging kriBverlAging
De rivierbedding wordt verdiept door een bodemlaag Kribben zorgen ervoor dat de rivier op zijn plaats blijft
af te graven. De rivierbodem komt daardoor dieper en de juiste diepte houdt. Bij hoogwater zorgen kribben
te liggen waardoor er meer ruimte voor het water is. echter voor opstuwing van het water. Door de kribben
te verlagen kan het water sneller worden afgevoerd.
hoogWAtergeul WAterBerging
Een hoogwatergeul is een bedijkt gebied, dat Bij een uitzonderlijke combinatie van een gesloten
aftakt van een rivier om een deel van het water stormvloedkering en grote rivierafvoeren richting
via een andere route af te voeren. de zee, doet het Volkerak­Zoommeer dienst als
tijdelijke waterberging.
verWijderen vAn oBstAkels
Door obstakels in het rivierbed waar mogelijk
te verwijderen of aan te passen, kan het water
sneller worden afgevoerd.
project
Deventer: unieke
combinatie van landbouw,
natuur- en waterbeheer
In de uiterwaarden van de IJssel ten de biodiversiteit, watermanagement
noorden van Deventer vestigt de stichting en bevordering van landschappelijke
IJssellandschap de unieke Natuurderij kwaliteit en recreatie.
KeizersRande. Dit is een moderne bio ­
logische melkveehouderij die landbouw, Ruimte voor de Rivier heeft – naast het
natuur, ecologie en recreatie op een verhogen van de waterveiligheid – geleid
eco nomische manier met elkaar verbindt. tot een unieke com binatie van functies,
Naast de klassieke bedrijfsvoering heeft het zoals bedrijvigheid, een melkveehouderij
bedrijf belangrijke neventaken waaronder met natuurbeheer en waterbeheer.
grootschalig natuurbeheer, verhoging van
project
Nederrijn: snellere
uiterwaardvergraving
Bijzonder aan de vier Nederrijn­projecten Dit levert kansen op om sneller en goed ­
is de innovatieve aanpak. Planvorming koper te werken. Bij de gecombineerde
en realisatie zijn hier in één hand gelegd realisatie van deze vier projecten is dat
waardoor al tijdens de planvorming maxi­ gelukt.
maal rekening wordt gehouden met zaken
die in de uitvoeringsfase spelen, denk aan Ruimte voor de Rivier heeft – naast het
slim omgaan met grondstromen, inzet verhogen van de waterveiligheid – geleid tot
van materieel, voor bereiden van het werk slimmer, goed koper en sneller aanbesteden
buiten tijdens het doorlopen van de en uitvoeren.
vergunningprocedures. Hierdoor sluiten
de verschillende onder delen en proces­
sen in het werk naadloos op elkaar aan.
project
Burgerparticipatie in
de Overdiepse Polder
Een bijzonder voorbeeld van burger­ terpenplan samen met de provincie
participatie is de actieve opstelling van Noord­Brabant uitgewerkt. Eind 2012
de belangenvereniging Overdiepse Polder. heeft de belangenvereniging Overdiepse
De in de polder actieve melkveehouders Polder zelfs de Waterinnovatieprijs in
hebben hun belangen gebundeld en in de categorie belangen organisatie en
onderling overleg een terpenplan bedacht. particuliere initiatieven gewonnen.
Hun boerderijen zijn op acht terpen her­
bouwd met behoud van hun groeipotentie. Ruimte voor de Rivier heeft – naast het
Als de polder bij hoogwater onderloopt, verhogen van de waterveiligheid – melk­
houden de boerderijen het droog. veehouders in staat gesteld een zelfbedacht
De belangenvereniging heeft het eigen terpenplan tot uitvoering te brengen.
project
Meinerswijk: Arnhems
wilde achtertuin
Voor het gebied Stadsblokken­Meinerswijk stelt 2 miljoen euro beschikbaar om
waren al jarenlang ideeën, maar ze kwamen dit unieke gebied meer aandacht te
niet van de grond. Daar heeft Ruimte geven. Uniek vanwege de cultuurhistorie
voor de Rivier verandering in gebracht. (de Romeinen, grens van de Limes,
De gemeente Arnhem heeft de Uiterwaard­ steenfabriek, ASM­haven, IJssellinie,
vergraving Meinerswijk ingebed in een WO­II), die weer zichtbaar en beleefbaar
gebiedsvisie, die samen met de stad is wordt gemaakt.
opgesteld. En die visie behelst meer dan
ruimte voor water alleen. Meinerswijk Ruimte voor de Rivier heeft – naast het
wordt Arnhems wilde achtertuin. Er wor­ verhogen van veiligheid – ervoor gezorgd
den tegelijkertijd ook fiets­ en struinpaden dat in een gebied dat al jaren stil lag, het
aangelegd, waaraan ook de gemeente grootste stadsuiterwaardenpark van Europa
meebetaalt. En de provincie Gelderland wordt ontwikkeld.