Rządy rosyjskie w Galicyi wschodniej PDF
Preview Rządy rosyjskie w Galicyi wschodniej
Przysieki, Feliks :00 Rz§d/ rosyjskie w Galicyi wschodniej CD R 'J--- CD CO A ri3B ^99 s^ \ Feliks Przysiecki RZDY ROSYJSKIE W GALICYI WSCHODNIEJ w PIOTRKOWIE-1915 Wydawnictwo „Wiadomoci PoIsMcfi* 4 1 fi Feliks Przysiecki RZDY ROSYJSKIE W GALICY! WSCHODNIEJ MICROFILMED BY UNIYERSITY OF TORONTO LIDRARY MASTER NEGATIYE NO.: w PIOTRKOWIE-1915 Wydawnictwo „Wiadomoci Polskich" ODBITO CZCIONKAMI DRUKARNI i^ANSTWOWEJ POD ZARZDEM DEPARTAMENTL: WOJSKOWEGO \. K. N. W PIOTRKOWIE _D6 w Gdy poowie sierpnia ubiegego roku rozesza e si po Polsce wie, ogromna armia rosyjska idzie na podbicie Galicyi wscliodniej, gdy lk o losy Lwowa, ^ najwaniejszej ostoi polskoci na kresach, cisn serca ^ Polaków, wielu pod wpywem uspakajajc3^ch zapewnie e 1 udzio si nadziej, Rosya nie poway si odebra ^I nam dorobku i stanu posiadania narodowego, który w cigu siedmiu wieków krwawemi walkami mdroci i w Wszak polityczn stworzylimy Galicyi wschodniej. * walczono o ideay i byt narodów sowiaskich. A gdzie wspanialszy przykad siy i odpornoci sowiaskiej, je- or li nie ta ziemia, któr polski potrafi tylekro obro- ni Tatarów Turków zachowa j przed najazdami i i dla sowiaszczyzny? Nie mówimy ju o innych wal- w mowie kach, których zasynli tacy jak Agenor hrabia Gouchowski, Smolka i inni. Zastanawiano si wic powanie, czy armia walczca o interesy sowia- skie i pono o wybawienie Polski moe podnie bro w ^ na nasz prastar kultur Galicyi wschodniej. .", Ten nastrój objav,'i si równie we Lwowie, gdy nastay dni oczekiwania armii nieprzyjacielskiej. Ulicami miasta przecigay wówczas tabory wojska, snuy si sze- regi wozów, uiioszcych zbiegów z prowincyi; z lkiem patrzono na wschód, skd szed grony powiew najazdu i poogi wojennej. Miasto zdenerwowane wieciami i plotkami przeywao chwile strasznej niepewnoci. Wieczorem rzemielnik bieg na Wysoki Zamek, by z / un, krwawicych si na niebie, wypatrzy jak daleko jest jeszcze Moskal, urzdnik spieszy do kawiarni, by tam zasign jeyka, robotnik, wracajcy z pracy, chwy- . ta dziennik, by odgadn i wywnioskowa prawd. Nadchodziy coraz smutniejsze wieci. Rozpocza si masowa ucieczka z miasta. W tych dniach, gdy ycie miasta ogarn cha- » w os i panika, powiatach wschodnich, zajtych przez wojska rosyjskie czytano ju nietylko odezw Naczel- nego AYodza do Narodu Polskiego, ale równie przez niego zredagowan i podpisan odezw do narodów Austro - Wgier, Ta druga odezwa miaa dla Galicyi o tyle wi- > e ksze znaczenie, zaznaczaaytendencye rzdu rosyj- v skiego wobec narodu, który i rozwija si dotych- czas w granicach konstytucyi austryackiej, opartej na t powszechnem gosowaniu. Otó odezwa ta, o dziwo! f^* obiecywaa nam o wiele lepsze warunki rozwoju, nili •%. dotychczas dane nam byo zazna, a liberalizm wielkie- w go ksicia, ujawniony dopiero chwili wybuchu woj- e ny, tak go uniós, narodom Austryi, z których prawie kady cieszy si autonomi • narodowociow, przyrzeka jeszcze jakie inne swobody i urzeczywi- de. stnienie narodowych Dnia 3 wrzenia, gdy woj- ska rosyjskie wkraczay do Lwowa, rozlepiono ten do- kument historyczny na murach miasta. Poniewa niektóre orodki opinii zastanawiaj si obecnie szeroko nad wartoci obietnic wielkiego ksi- w cia, podajemy poniej caoci, idc najwierniej za te- kstem rosyjskim t drug odezw, w której podpisem swoim porczy Naczelny Wódz rosyjskiej armii przed Europ prawa narodów zamieszkujcych Galicy. Narody Austro-W§gier! Rzd wiedeski wypowiedzia Rosyi wojn za to. e Rosya, wierna swojemu historycznemu posannictwu, nie moga zostawi bezbronnej Serbii i dopuci do jej pogromu. Narody Austro-Wgier! w Wstpujc na czele rosyjsl^iego wojska grani- ce Austro-Wgier, imieniem Wielkiego Russkiego Cara e ogaszam Wam, Rosya niejednokrotnie przelewajc swoj krew o swobod narodów pod obcem panowa- niem, niczego wicej nie pragnie, jak tylko wskrzeszenia Wam, prawa i sprawiedliwoci. narody Austro-Wgier, ona równie niesie teraz swobod i urzeczywistnienie de. waszych narodowych Rzd austro-wgierski przez wieki sia poród Was kótnie i nienawi, chcc, by na waszej niezgo- dzie utrzymaa si jego wadza nad wami. dy Rosya przeciwnie, tylko do tego, aby ka- dy z Was móg rozwija si swobodnie, chronic dro- gocenne skarby ojców—jzykyi wiar i zjednoczony ze w swymi rodzonymi brami, pokoju i przyjani z ssiadami, szanujc ich odrbno. e Przekonani, Wy bdziecie wszelkiem siami wspódziaa do osignicia tego celu, wzywam Was, abycie witali wojska rosyjskie jak wiernych przyjació i bojowników za Wasze lepsze ideay. Naczelny Gównokomenderujcy Genera-Adjutant Mikoaj Sierpie 1914. Losy wojny nie pozwoliy \\'. ks. Mikoajowi speni obietnic, zawartych w szumnej odezwie do naro- du polskiego. Ale uzyska wszelkie warunki do spe- nienia przyrzecze zoonych wobec mieszkaców Gali- cyi. Tymczasem rzdy rosyjskie, kierowane przez usta- nowionych i podlegych W. ksiciu genera - gubernato- rów zaday najzupeniej kam wszystkiemu, co zapowia- W daa odezwa. owietleniu rzdów, pod którymi Ga- licya przeywa krwaw kart nieznanej jej dotychczas martyrologii politycznej, kade sowo odeezwy brzmi jak cyniczne szyderstwo, tern straszliwsze, bezporednio po tern wydao si naród polski na pastw najdzikszych! w przeladowa. Zaledwie kilkanacie dni po zajciu Galicyi wydarto nam autonomi i samorzd miejski, zniszczono wszystkie formy organizacyi narodowych i samodzielnoci, a kraj przyczoWno jako rdzennie rosyj- ski do imperyum rosyjskiego. caej administracyi za- prowadzono jzyk rosyjski. e Rosjanie powieedzieli jasno, Galicya wjest krajem rdzennie rosyjskim, jzyk obowizujcy admini- stracyi bdzie rosyjski, zamknito wszystkie szkoy pol- skie, gimnazya, uniwersytet, politechnik, zaprowadzono szkoy rosyjskie, zamknito równie wszystkie instytu- cye i towarzystwa polskie. Polskich urzdników wy- rzucono na bruk. Sowem, przez wieki cae pielgnowa- n na kresach kultur polsk Rosyanie odrazu wyrwali z korzeniami, zabraniajc nam nawet marzy o jakich- kolwiek koncesyach dla narodu. Czego pod innymi rwzdami nie zddooano przez 50zdloataauczwyni, dowiaddockzoonnaa gwatach najedcy Galicyi w cigu 5 miesicy. Nie cofnito si nawet przed naj- bardziej oburzaj^emi prowokacyami. Urzdowe «Lwow- skoje \\'ojennoje Sowo» nazwao katolicyzm katem ludz- kiego sumienia. Arcybiskupowi Bilczewskiemu propo- nowano odprawianie modów za cara, podczas wizyta- cyi Eulogiusza po parafiach unickich nakazano ksiom polskim wita go procesyami. Nawet pomniki Mickie- wicza, Sobieskiego, Smolki i Kiliskiego postanowiono wywie w gb Rosyi jako trofea wojenne, zdobyte w hasem wojnie, prowadzonej pod wszechsowiaskiego braterstwa. W Dziwne i bolesne! czasie, gdy Rosja dopu- szczaa si w Galicyi wprost nieprawdopodobnych gwatów, wymylajc codzie to nowe zamachy na pol- sko kraju, nikt z dziaaczy rosyjskich, pozujcych obe-
The list of books you might like
