ROMATOLOJİDE KLİNİK ARAŞTIRMALAR VE NESNEL TIP VI, VII, VIII EDİTÖR HASAN YAZICI S. AYDIN B. ÇAKIR A. DİNÇ Ö. ERGÖNÜL B. FELDMAN V. HAMURYUDAN G. HATEMİ M. İNANÇ E. LESAFFRE S. SUISSA N. SÜT İ. ŞİMŞEK K. TAŞÇILAR B. ÜSTÜN N. VASTESAEGER H. YAZICI Y. YAZICI ROMATOLOJİDE KLİNİK ARAŞTIRMALAR VE NESNEL TIP VI, VII, VIII MSD’nin koşulsuz eğitim sponsorluğu ile yapılmıştır. Romatolojide Klinik Araştırmalar ve Nesnel Tıp VI, VII, VIII Editör Prof. Dr. Hasan Yazıcı İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı (emekli) İstanbul Birinci baskı © Sigma Publishing, 2015 © Türkiye Romatoloji Derneği Yayın hakları Türkiye Romatoloji Derneği’ne attir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası uyarınca tamamı ya da bir bölümü, resim, tablo, şekil ve grafikler yazılı izin alınmaksızın elektronik ya da mekanik yöntemlerle kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayınlanamaz. Kaynak olarak gösterilmek koşuluyla alıntı yapılabilir. Yazıcı (Ed.) Romatolojide Klinik Araştırmalar ve Nesnel Tıp VI, VII, VIII ISBN 978-605-5370-52-7 ISBN 978-605-5370-53-4 (Elektronik kitap) Önemli Uyarı: Bu kitabın içeriği, temel ve klinik araştırmalarla sürekli gelişmekte olan tıp biliminin güncel bilgi düzeyi çerçevesinde oluştu- rulmuştur. Editör ve yazarlar, kitabın hazırlandığı zaman diliminde, özellikle tanı ve tedavi uygulamaları ile ilgili olanlar başta olmak üzere tüm verilerin güncel olması ve hatasız basılması için özen göstermişlerdir. Konuyla ilgili bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olan bu kitapta yer alan bilgi ve öneriler okuyucunun sağlık sorunları ile ilgili tıbbi tanı ve tedavi yerine geçmez. Tanı ve tedavi uygulamaları konusundaki sorumluluk kullanıcıların kendilerine aittir; yayınevi, editör, yazar, çevirmen, telif hakkı sahibi ve varsa sponsor için bağlayıcı değildir. Bu kitapta adı geçen ticari markalar, özellikle ilaç adları bilgilendirme dışında bir amaçla sunulmamaktadır. Kullanıcıların ilgili üreticilerin ürün bilgi kılavuzları ya da prospektüs bilgilerine bakmaları, şüpheli durumlarda bir uzmana danışmaları önerilir. Ayrıca kuşku uyandıracak pratik durumların yayınevine bildirilmesi rica olunur. Sigma Publishing Dan. ve Org. Dış Tic. Ltd. Şti Vişne 2 Bölgesi, Çayır Güzeli Sok. No: 14 Zekeriyaköy Sarıyer İstanbul Tel: 00 90 212 352 1661 Faks: 00 90 212 352 1657 [email protected] www.sigmapublishing.com Sertifika No: 12165 Baskı: Yek Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. 100. Yıl Mahallesi, MAS-SIT Matbaacılar Sitesi, 4. Cadde, No:122 Bağcılar İstanbul Tel: 0212 430 50 00 | www.yekmatbaa.com Sertifika No: 32287 Bu kitapta yayımlanan yazı ve resimlerin sorumluluğu yazarlarına aittir. Sigma Publishing herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir. Önsöz V İÇİNDEKİLER III Romatolojide Saha çalışmalarından beklenen ve Klinik Araştırmalar olası sorunlar 1 ve Nesnel Tıp VI Banu Çakır Romatolojide uzunlamasına çalışmaların analizi: Doğru yapılıyor mu? 13 Emmanuel Lesaffre Erken romatoid artritte uzun dönem prognozu öngörebilen ögeler var mı? 25 Nathan Vastesaeger Klinik çalışmalar ve klinik pratikte anti-TNF tedavisi için AS hastalarının seçimi 36 Nathan Vastesaeger Metaanaliz 43 Önder Ergönül Maliyet analizleri 56 Necdet Süt “Letter to Editor, Rheumatology”de son durum 65 Hasan Yazıcı Raed hasta kayıt veritabanı 69 Vedat Hamuryudan Biyolojik kayıt kütükleri 73 Ayhan Dinç Dergi Kulübü 81 Koray Taşçılar Dergi Kulübü 85 Banu Çakır Randomize kontrollü klinik çalışmalar: İÇİNDEKİLER Okuyucu, dikkat et! 91 Romatolojide Banu Çakır VIII Klinik Araştırmalar VII, ve Nesnel Tıp VII Romatoid artritte yapılan randomize VI, kontrollü çalışmalar: Bize söyledikleri ve P TI söylemedikleri 101 L E Yusuf Yazıcı N S E N E Tedavi için gerekli sayı ve zarar çıkması V AR için gerekli sayı ile ilgili sorunlar 105 L A Samy Suissa M R TI Ş A Sonsuz zaman yanlılığı 111 R A K Samy Suissa Nİ Lİ K E Etki tahminleri ve şansın rolü 116 D OJİ Önder Ergönül L O T A M Olgularla tartışma 126 O R Gülen Hatemi Sistemik sklerozlu hastalarda “sınırda” İÇİNDEKİLER ortalama pulmoner arter basıncı 135 V Romatolojide Murat İnanç Klinik Araştırmalar ve Nesnel Tıp VIII ACR/EULAR romatoid artrit sınıflama kriterlerinin çok erken inflamatuar artriti olan hastalara uygulanması çalışmasına yönelik eleştirel bir bakış 142 Gülen Hatemi Sinoviti saptamada kullandığımız farklı yöntemler ilerideki radyografik hasarı saptamada birbirine benzer sonuçlar verir mi? 147 Sibel Zehra Aydın Kanıta dayalı tıp için ne kanıt var? 154 Hasan Yazıcı Dünya Sağlık Örgütü özürlülük değerlendirme programı 2.0 163 T. Bedirhan Üstün Klinik çalışmalarda Bayes metotları 174 Emmanuel Lesaffre Nadir görülen hastalıklarda klinik çalışma tasarımları 190 Brian Feldman Randomize kontrollü çalışmalarda hasta özellikleri ve merkezler arası farklılık 203 Sebahattin Yurdakul Romatoloji literatüründe “olgu sunumu” olgusu 205 İsmail Şimşek Romatoid artritte klinik çalışma tasarımları 209 Yusuf Yazıcı Dizin 213 2006’dan bu yana düzenlediğimiz Romatolojide ÖNSÖZ Klinik Araştırmalar ve Nesnel Tıp toplantıları, VII sevinerek söylüyorum, 10. yılına ulaştı. Son Hasan Yazıcı üç toplantının kitapçıkları, bir dizi nedenle, gerçekleşememişti. Elinizdeki kitapta bunları bir arada sunmaktan mutluyum. Editör olarak her konuşmayı en az birkaç kez okudum ve ufak tefek düzeltmeler yaptım. Yine mutluyum ki, özellikle sunum sonundaki interaktif tartışmalar yıllar içinde daha da heyecanlı ve öğretici olmaya devam ediyor. Sunum yapan tüm yerli ve yabancı meslektaşlara, editörlük görevimde bana yardım eden Dr. İlker Kayı’ya, kitabı yayına hazırlayan Q Pharmaworld’den Dr. Rezan Cezan ve çalışma arkadaşlarına, yıllar içinde toplantıların gerçekleşmesine ve kitabın basılmasına koşulsuz eğitim desteği veren, başta Didem Gümüş ve arkadaşları olmak üzere, MSD ilaç şirketine, Sigma Publishing’e, içten teşekkür ederim. Prof. Dr. Hasan Yazıcı Ekim 2015
Description: